Tomaten vroeg / midden / laat zaaien: een test door henkg.

Tomaten vroeg / midden / laat zaaien: een test. Proefkonijn: Tomaat Roma VF, een struiktomaat.

Al jaren verbaas ik mij over het door anderen extreem vroeg zaaien van tomaten. Voor buitenteelt vind ik op 1 april zaaien vroeg genoeg. Uiteraard binnen. Voor de bestemming koude kas zou het wat eerder kunnen, maar waarom eigenlijk: ’s nachts wordt het in een koude kas bijna net zo koud als buiten, en waarom die haast: in een koude kas groeit het later toch al sneller, geen reden om eerder te zaaien.

Uit een eerdere test, in 2014, vielen weinig conclusies te trekken:

rose-de-bern-vroeg-of-laat-zaaien-verschil-een-test-t11982.html?hilit=rose%20de%20bern

Verschillende mensen, verschillende locaties, dat geeft sowieso verschillen.

Wat ik wil: planten die rondom 15 mei groot genoeg zijn om (na afharden) buiten te zetten zijn, en binnen toch nog net niet onhandelbaar groot zijn. Iets van 30 cm hoog. Een stuk of drie grotere zou wel kunnen, maar ik heb minstens tien tomatenplanten, en daarnaast pepers en paprika's

Tussentijds met mooi weer meerdere malen per dag buiten/binnen zetten: ik doe niet aan dat getut, heb wel wat beters te doen, al was het maar “niks”.

Daar komt bij: tussen 15 mei en 1 juni is het vaak nog vrij fris. De planten kunnen er goed tegen, maar echt groeien doen ze dan niet.

Mijn 2017 test: Vier! zaaimomenten. Zelfde zaad, zelfde omstandigheden:

Op ongeveer 1 februari: inmiddels op 4 februari gezaaid

Op ongeveer 1 maart (waarschijnlijk nog steeds te vroeg)

Op ongeveer 1 april (dan zaai ik de meeste tomaten)

Op ongeveer 21 april (misschien te laat, we zullen zien)

Omstandigheden:

Eerste 4 a 5 weken: in woonkamer.

- Temperatuur daar: overdag tot 21 graden, 's nachts niet lager dan 17 graden

- Onder groeilamp. Gewone LEDs, koud licht. Lichtintensiteit op 10 cm afstand: ca 9000 lux.

Daarna passen ze niet meer onder de groeilamp. Naar iets koelere kamer, alleen daglicht (ochtendzon)

In het tweede bericht vind je regelmatig foto-updates.

In dit bericht komen gaandeweg de resultaten.

Op 27 feb:

De op 4 feb gezaaide Roma:

(Vanaf 27 feb nog 2,5 maand tot 15 mei):

Op 5 maart, de 4 feb zaai, nu één maand +1 dag na zaaien, 16 cm hoog:

Als dat zo doorgaat, kan ie over 10 dagen naar buiten. Helaas is het dan pas 15 maart!

Op 26 maart:

De 4 feb zaai naast de 1 mrt zaai:

De 4 feb nu dus 30 cm hoog, past niet meer binnen, is daarom verhuisd naar de foliekas, kleintje mag nog even terug naar binnen.

Een beetje pierig / ielig, zeker voor een semi-struik tomaat als de Roma. Binnen niet voldoende licht in relatie tot de (slaap)kamertemperatuur.

Vandaag weer verpot naar een maatje groter.

Verder doe ik in de hele test niet aan getut. Dus niet 3x daags naar buiten/binnen. Alleen aan het eind afharden, en alleen als dat echt nodig is. Soms heb je immers geluk: net rondom ijsheiligen redelijk weer, bewolkt, hoge nachttemperaturen. Ideaal. Naar buiten met die zooi, en jullie mogen niet meer terug ...

Inmiddels gedaan: Zaai 31 mrt:

Op 18 april:

Buiten. De 4 feb staat al lang in de onverwarmde tunnelkas, want te groot voor binnen. Staat duidelijk al lang te koukleumen. Begint te bloeien. Gaat wel een paar dagen naar binnen, gezien de aankomende vorst.

Binnen. De 1 mrt gaat nog goed. Moet wel over een paar dagen naar de tunnelkas. Al bijna net zo groot als 4 feb. Bloemknopjes.

Binnen. De 31 mrt is nog klein, maar ach: het is nog wel even tot 15 mei. Hij zal dan minstens zo groot zijn, en bossiger, als de 1 mrt nu (denk ik...)

Inmiddels gedaan Zaai 22 apr:

Op 26 april:

Vlnr: 4 feb, 1 mrt, 31 mrt, 22 apr.

De 4 feb (vlak na de foto verpot naar een maatje groter) staat al een maand in de koude kas, te blauwbekken. De 1 mrt gaat daar ook heen, want die past ook niet meer binnen.

Nog drie weken tot IJsheiligen. Tot nu toe zet ik mijn geld op 31 mrt.

Op 3 mei:

Vlnr: 22 apr, 31 mrt, 1 mrt, 4 feb. De kleinste potjes zijn maatje P9.

De 22 apr is na de foto weer terug naar binnen.

Nog 12 dagen tot 15 mei ...

Update 10 mei.

Vandaag alles verpot naar een maatje groter.

De 4 feb koukleum is heel aardig bijgetrokken. Hij is echter helemaal ingehaald door de 1 mrt.

Beide zijn nu ongeveer 45 cm hoog, en in hetzelfde bloeistadium.

De 4 feb gaat dus weg, er is nu voldoende bewijs dat zo vroeg zaaien geen enkele zin heeft (tenzij je binnen in huis ruimte –en veel kunstlicht!- hebt,om al in mei een paar rijpe tomaten te hebben, dan nog steeds binnen).

De 1 mrt staat nu al in zijn definitieve plek: een 11 liter bouwemmer, teelt blijft in de foliekas.

De 31 mrt gaat prima. Nu tussen de 20 en 25 cm hoog. Zou nog net binnen passen, maar daar staat het vol met paprika, peper, en ander spul.

De 22 apr is nog erg klein, maar zeker niet kansloos voor een rijpe oogst.

Linksachter: 4 feb. Rechtsachter: 1 mrt

De bulk ervoor: de 31 mrt. Vijf soorten, waaronder de test Roma. Staan nu in P11 / P13

Helemaal vooraan: de 22 apr, in P9

Update 18 mei. Voorlopig de laatste

Vlnr: 1 mrt (50 cm), 31 mrt (30 cm), 22 apr (9 cm). De 4 feb is opgeruimd.

Voorlopige conclusie: 31 mrt geeft planten die tot 15 mei nog net binnen te houden zijn. 1 mrt is al veel te groot. 22 apr lijkt (te) laat.

Deze drie blijven in de foliekas. Een stuk of wat andere Roma's (31 mrt) gaan in de volle grond.

De test betreft Roma's, een semi struiktomaat. De meeste stamtomaten zouden fors groter zijn, denk ik.

Over een maandje een volgende update.

Update 11 juni.

Vlnr: 31-3 (70 cm), 1-3 (70 cm), 22-4 (40 cm). Deze drie staan in de foliekas. Straks gelijk even wat dieven (niet allemaal, het zijn Roma's, die mogen best wel een beetje struikachtig blijven) en wat oud blad verwijderen.

Midden-links voor en midden-rechtsachter: 2x buitenteelt 31-3 (55 cm)

De 1-3 heeft al een paar vruchten, krielkip-ei groot. Verder erg weinig verschil met de 31-3.

De 22-4 ligt duidelijk achter, maar is zeker niet kansloos.

Update 27 juli.

Stand van zaken op 27 juli in de foliekas:

De 1 mrt:

De 31 mrt:

De 22 apr:

En, buiten, één van de 31 mrt planten:

Conclusie, alleen op basis van dit ras (Roma) en dit jaar:

Vroeg zaaien (1 mrt) kan, maar geeft nauwelijks eerder oogst. Nadeel: nog koude nachten, meer kans op (nacht)vorst: daardoor meer gezeul als je de planten al vroeg wilt afharden.

Zaaien rondom 1 april bleek –in dit jaar- een mooi gemiddelde tussen vroeg en laat.

Laat zaaien (tussen half- en eind april) is niet ideaal, maar kan ook nog wel. Nadeel: latere afrijping, daardoor mogelijk ook meer kans op phytophthora. Voordeel: als je daarnaast ook eind maart zaait, dan heb je een beetje oogstspreiding. Een beetje, want bij een langere periode met mooi weer halen de latertjes de schade behoorlijk in.

Dit jaar was er een erg warm voorjaar. Al mijn buitentomaten (31 mrt) zijn nu minstens zo ver als de 31 mrt zaai die in de foliekas staat. Ook de andere soorten dan Roma.

Misschien was het té warm in de foliekas. Vergelijken met vorig jaar kan ik niet, toen sloeg de phytophthora genadeloos toe, al op 8 juli. Toen geen enkele rijpe tomaat. Heel vroeg zaaien zou geen verschil gemaakt hebben.

Dit is mijn laatste update van de test.

Meten is weten Henk

Leuk eens kijken welke het best uit de bus komt.

Ik heb gewoon zin in het seizoen dus ben vast begonnen:-)

Leuke test weer Henk. Ben benieuwd.

Ik ga zelf tegenwoordig ook voor de begin april zaai.

mooie test . Mijn beperkte vergelijking van vorig jaar is vroeg zaaien geeft een beperkte vroegere oogst maar totaal op jaarbasis kleinere planten en minder opbrengst .

Volledige uitleg heb ik deze week hier geplaatst .

https://www.moestuinforum.nl/teeltwedstrijd-2017-tomaat-noire-de-crimee-t21686-50.html#p333774 blz 6

Spijtig genoeg is het er niet van gekomen een foto te nemen van de grote planten in zomer/najaar

1maart zaaien en tot 15 mei binnen handelbaar ?

21 februari gezaaid vorig jaar en op 1 april

Dus dit jaar een maand later zaaien

Dit ga ik volgen!

Bij mij is vooral ongeduld de reden dat ik eind feb/begin maart al tomaten zaai. Maar ben wel erg benieuwd of het veel uitmaakt en of ik net zo goed tot 1 april kan wachten..

Leuke test, ga ik volgen!

Ik ga dit jaar als test begin maart buiten in de kas een serie tomaten zaaien. Maar dan wel in een verwarmde propagator zodat de bodem zo'n 20-25 graden is. Zo lang de kap er op kan verwacht ik geen problemen, ik ben benieuwd hoe het gaat als alleen de bak verwarmd is zonder kap omdat de planten te hoog zijn.

Daarnaast ga ik ook binnen tomaten op hydrocultuur testen (ikea) en staat een serie gewoon binnen onder de lamp.

Leuke bezigheid toch?

Leuk een testje

Ik zaai steeds op 1 maart. Dus ik ga volgen, miss moet ik aanpassen.

Ik zal binnenkort ook een testje plaatsen met rootrainers en van meststoffen gebruik bij zaailingen

Ik ga het ook volgen, heb al een paar tomatenplantjes gezaaid die inmiddels al zijn opgekomen. De rest zaai ik later.

Leuke test. Ben benieuwd. Een goed begin zorgt zeker voor vitalere planten gedurende de rest van hun leven. Het grootste gevaar zit hem in groei stilstand, want ze hebben dan vaak lang nodig om weer te gaan groeien. Ik had vorig jaar paprika's, pepers en aubergines te laat gezaaid (maart), maar die hebben de achterstand in de warme kas binnen geen tijd helemaal ingehaald.

Maandag een Ikea trays met tomaten zaden gezaaid als test

- Kiemkracht bepaalde zaden .

- om voor de eerste keer eens tomaten te proberen enten want toch nog wat vragen hier ontremd

- groeikracht onderstamen in beginstadium ( soms lees je verschil in zaaimoment)

- gaat het om de heirlooms in trays op te kweken tot de koppen gebruikt worden ?

- en om handeling zelf eens uit te proberen

- enten zou voor een tijdelijke groeistilstand zorgen hoe lang ?

De eerste beginnen te kiemen en begin nu toch te denken toch om 2 planten op te kweken om vroege tomaten te hebben .

Geen grote tomaten maar cocktailtomaat omdat het puur om vroegere tomaatjes zou zijn. met name :

Tastyno F1 erg productieve plant hier ook al zien voorbij komen .

dancing with smurfs http://www.mooiemoestuin.nl/tomaat/dancing-with-smurfs/ toch wel erg aantrekkelijk om mogelijk in juni de eerste rijpe tomaatjes te hebben en dit van een soort die me vorig jaar wel erg beviel en tomaten bleef ontwikkelen tot eerste vorst .

Rest word binnen een maand gezaaid .

Ik zaai de tomaten altijd relatief vroeg om de natte augustus ellende voor te zijn.

Mijn tomaten staan op de twee warmste plekken in de tuin buiten. en na half mei zonder enige bescherming. Eind september rijpt het dan nog wel af maar er barsten dan ook al veel en er moet al wat gerooid worden.

Ik probeer dan ook vooral tomaten te kiezen met het stempel vroeg. Volgens mij betekent dat, net als bij de aardappels, niet dat je ze per se vroeg moet zaaien/planten, maar dat ze in korte tijd al vruchten produceren.

Elk jaar hoop ik op weinig regen in augustus...

Tot nu toe kon ik ondanks vraat door kleinkinderen ook een paar potten inmaken voor het tomaatloze seizoen.

Dit jaar een poging met San Marzano/Roma van eigen teelt zaad (vorig jaar bio van Vreeken), Matina van de Bolster, en een nieuwe F1 Bolstar Sensatica, inderdaad van de Bolster. Ze gaan deze week bij de verwarming, en de Zwarte Krim dus ook zodra die arriveert!

De tomaten in onze Jardinadedorpstuin worden altijd laat gezaaid (zo ook andere groente). Het is opvallend dat daar minder ziekte is in aardappelen en tomaten.

Tjsa, leve het zonnige zuiden. Hier is het seizoen daarvoor niet lang genoeg.

Ik heb vandaag de eerste tomaten voor gezaaid. In de woonkamer voor het raam naast de verwarming. Met de Matina en de San Marzano zal ik dan nog een keer zaaien omstreeks half maart. Als de Zwarte Krim binnen is doe ik die dan 1e week maart en eind maart.

Dat wordt dan een test op 53 graden noorderbreedte in veenpoldergebied... in niet het meest zonovergoten deel van ons land.

Misschien iemand in Groningen of Drente die buitentomaat teelt? Daar wil het later in de zomer ook flink regenen weet ik uit ervaring.

En is het de bedoeling dat ik er plaatjes van plaats in het moestuin seizoen forum?

Ik heb op 1 februari wat tomaten gezaaid; Rode zoete kers, black cherry, tros tomaat en roma tomaat. Ze hebben allen één internode (eerste set blaadjes)

Nu, op 5 maart, één maand +1 dag na zaaien, 16 cm hoog. Zie 2e bericht van dit topic.

(2e testzaai, gedaan op 1 maart, staat nu al boven).

Die 5 mrt staat al aardig hoog zeg! Ik volg deze zeker, kijken hoe dit verloopt. Ik zelf wil ze dit jaar volgende week zaterdag 11 maart zaaien. Maar mogelijk ben ik dan nog te vroeg voor ze de serre in kunnen.

Leuk initiatief Henk.

Nav jouw resultaten kan men meer gefundeerde besluiten omtrent zaai-moment tomaten nemen.

De discussie wordt al jaren gevoerd. En iedereen heeft zijn eigen ervaring.

Vooral ongeduld zorgt voor te vroege zaai-momenten.

Werkt het weer mee dan heb je mazzel, maar zoals in voorgaande berichten gemeld zorgt koude voor groeistoornis, erger nog een jaar of 5 geleden hadden we in het zuiden nog nachtvorst rond eind mei.

Belangrijkste argument echter is nog steeds dat de planten bij te vroeg zaaien zelfs na 2x om potten te lang binnen moeten blijven en te groot/zwak worden voor ze naar buiten kunnen.

Gelukkig verjaart mijn vrouw op 15 maart en heb ik geleerd te wachten tot na haar verjaardag.

Na 15 maart zaaien, opkweek 6/8 weken dus na 15 mei buiten planten.

Veel succes met je experiment zal het zeker volgen.

gr. Jos

Leuk experiment, ik ga het volgen! Ik heb 6 maart m'n eerste tomaten gezaaid, volgende week doe ik de rest.

Korte update:

de 1 maart zaai staat nu 7 cm hoog

De 4 feb zaai is nu ruim 30 cm hoog, en begint bloemknoppen te maken:

Naar verwachting erg vroeg: het is nog 8 weken tot IJsheiligen ...

De echte zaai, die doe ik pas op rondom 1 april

Echt een groot verschil hoor. Ben benieuwd naar een foto met beide naast elkaar.

Mooi vergelijk zo. Zijn echt wel snelle groeiers!

Vooruitzichten qua weer zijn prima, misschien heb je gewoon een vliegende start met je vroege zaai. Ik heb een deel van de tomaten in de kas uitgeplant. Maar die zijn nog lang niet zo groot als die van jou hoor.

Succes Dennis

Vandaag, vr 31 mrt, de "echte" zaai gedaan. Vier soorten, waaronder uiteraard ook weer een extra Roma, voor de test.

Mooi vergelijk!