Verzuring funest voor vogels op de Veluwe?

Uit Intranet van Wageningen Unversity & Research:

De enorme stikstofuitstoot in Nederland blijkt funest voor vogels op de Veluwe. Dat zegt Arnold van der Burg van bureau Biosphere op basis van eigen onderzoek in de Noord-Ginkel bij Ede, dat veel publiciteit trok. Verzuring is inderdaad (weer) een toenemend probleem in de Nederlandse bossen op zandgronden. De zure-regenproblematiek is niet voorbij, zegt Wim de Vries.

Arnold van der Burg publiceerde in het Vakblad, Natuur, Bos en Landschap een artikel over de relatie tussen stikstof en de achteruitgang van vogels. Vogels vinden er nog maar zó weinig calcium, dat bij een derde van de eieren de schaal te dun is en dat kuikens zo broos zijn, dat ze al in het nest hun pootjes breken, aldus Van der Burg. Het mestoverschot leidt tot een hoge uitstoot aan ammoniak wat weer neerslaat op bossen en daar de bodem verzuurt. Door die verzuring spoelt onder andere calcium uit, samen met nitraat en stikstof. Van der Burg: “Maar voor vogels, insecten en slakken is die calcium onmisbaar. We vinden nu mezenkuikens met gebroken poten of pootjes die haast van rubber lijken. Bij een derde van de eieren is de schaal te dun.”

Tussen 1990 en 2015 daalde de stikstofuitstoot in Nederland met ruim 30%, maar de stikstofdepositie is nog altijd hoog, gemiddeld 25 kg per hectare per jaar. Dit komt vooral door de nog steeds hoge uitstoot vanuit de intensieve veehouderij. Met dus funeste gevolgen voor koolmeesjes, zoals onder andere de NRC schrijft. In diezelfde NRC zegt Wim de Vries dat afname van de calciumvoorraad door verzuring inderdaad een toenemend probleem op onze zandgronden is. Hij deed metingen aan de gehalten calcium, magnesium, kalium en andere mineralen in Nederlandse bossen. Dat zijn voedingsstoffen die uit de bodem verdwijnen door verzuring, omdat deze mineralen door het zuur (met name HNO3, gevormd door NOx uit verkeer en industrie en NH3 uit de veehouderij en daarnaast ook H2SO4 door SO2-uitstoot) opgelost worden en zo uit de bodem uitspoelen.

Wim de Vries deed onderzoek in zestien eikenbossen op zandgronden in Midden- en Oost-Nederland in 1990 en 2015. In 1990 was de verzadiging met deze mineralen in de bodem 5 tot 35 procent. In 2015 was dat afgenomen tot 5 tot 15 procent. De zwavel- en stikstofdepositie is in die periode sterkt verminderd, met name voor zwavel, maar niet voldoende om verdere verzuring te voorkomen. De afnemende bodemgehalten aan calcium, magnesium en kalium weerspiegelen zich ook in de gehalten in stamhout. “Recente metingen van WENR wijzen uit dat die tegenwoordig 10 tot 50 procent minder van die mineralen bevatten dan normaal,” zegt Wim de Vries.

Hoewel de vervuiling landelijk is, zijn de zwakke koolmezen die Van der Burg ontdekte wellicht alleen een lokaal probleem. Kees van Oers van het NIOO zegt in de NRC geen toename te zien van koolmezen met zwakke eieren op de Veluwe: “Alleen op de Hoge Veluwe is soms sprake van kalkgebrek.” Ook Albert de Jong van SOVON vindt de conclusies te stellig. “Uit landelijk onderzoek blijkt een lichte afname van sommige bosvogels op de zandgronden, maar met koolmezen en pimpelmezen is niets aan de hand.”

Dat neemt niet weg dat de verzuring van deze gronden wel degelijk een probleem is. Wim de Vries: “Wie dacht dat de zure regen voorbij was, vergist zich. De huidige stikstofdepositie is zo hoog dat de bodem nog steeds verder verzuurt.”

Vogelbescherming Vlaanderen had daar ook een artikel over maar ik heb maar de helft gelezen.

Ik zag foto's van die jonge vogeltjes, je hart breekt.

Ik zeg kappen met de bio-industrie, in NL alleen nog maar vlees en zuivel produceren voor de Nederlandse markt dus ook geen horrortransporten meer, en allemaal een beetje minder vlees en zuivel gaan eten.

Dat zou best eens kunnen schelen, pippi!