Wisselteelt schema vragen

Beste mede-tuinierders,

Ik heb sinds kort een moestuin waar ik in totaal 10 vakken van 4.3 m2 heb gemaakt. Nu wil ik het liefst een wisselteelt schema van 6 vakken maken maar dit gaat niet lukken of ik krijg hele kleine vakken. Ik dacht zelf aan een vruchtwisseling van 5 vakken (2x 4,3 m2): Peulvruchten -> groenbemesting Phacelia->Aardappelen en knol gewassen->Blad en vruchtgewassen->Kool gewassen.

Zo duurt het 5 jaar voordat de zelfde groentes terug komen. Ik wil graag phacelia erin hebben om zo de grond rust te geven en de organische stoffen terug te geven, staat deze op de juiste plek in de volgorde? Maar ik sta ook open voor groenbemesting als nateelt, alleen kan ik niet echt goede schemas met 5 vakken vinden (plus moet je dan elk vak elke jaar als nateelt groenbemesting doen of hoe werkt dat?). Is de schema voor de 4 groenten vakken ook te doen met bemesting/compost behoefte of moet ik daarin ook weer puzzelen?

Vriendelijke groet,

Marco de Weijer

P.s. ik vond dit ook nog op internet:

Meerdere gewassen na elkaar in hetzelfde jaar

Vooral als we een klein tuintje hebben, zullen we nog al eens een na-teelt van het een of ander willen verbouwen, bv kool na vroege aardappelen, andijvie na veldsla, enzovoorts. We moeten echter rekening blijven houden met de wachttijden: Na kool willen het liefst 5 jaar wachten, in elk geval 3 jaar (korte schema). Dit blijft gelden als we er ergens een teelt tussen persen. Het veiligste in dit geval is de na-teelten te beperken tot bladgewassen, die zijn wat minder gevoelig wat betreft ziekten.

wij gebruiken het volgende schema met 24 bedden van ongeveer 3 m2:

behalve de aardbei, die wandelt door de tuin; jij kunt ook vakken van 3,5 m2 maken toch?

voor- en nateelt doen we wat makkelijks, grasje of graantje of blad

phacelia is een fijne bijenplant maar groenbemest niet erg en geeft je grond ook geen rust; hij neemt gewoon mineralen op en stikstof en alleen als je m onderspit geeft ie het na verloop van tijd weer terug; alleen vlinderbloemigen oid nemen extra stikstof op uit de lucht en geven dat weer af in hun wortelknolletjes

Die wisselteelt is geen in steen gebeitelde wet hoor. Ik schuif eigenlijk alleen nog met de aardappelen, en als er daadwerkelijk iets van een probleem in de grond lijkt te zitten. Dowding doet een experiment met helemaal geen wisselteelt, en dat geeft best interessante resultaten:

Grappig trouwens hoe hij terecht prei, uien en knoflook in een adem noemt en niet die bizarre onderverdeling in prei als bladgroente en ui als wortelgroente. Ik blijf het heel raar vinden dat in de klassieke wisselteelt van alles door elkaar wordt gegooid.

Wisselteelt is belangrijk als je velden vol monocultuur hebt, maar moet je volgens mij in een kleine tuin vooral zien als een soort van handvatje als je gaat puzzelen wat er dit jaar waar moet komen. Het maakt je leven makkelijker als alles elk jaar gewoon een bed opschuift. Maar het beperkt je ook in je mogelijkheden. Plus je kan je afvragen of het wel handig is om van alles uit 1 familie (nou ja, voor zover van toepassing binnen de klassieke wisselteelt) dicht op elkaar te planten.

Wat betreft voor- en nateelt ga ik dit jaar ook Dowding's advies proberen op te volgen; steeds zorgen dat ik ofwel iets achter de hand heb dat al voorgezaaid is en direct kan worden uitgeplant als er een stukje leeg komt, of het lege stuk direct inzaaien.

Je phacelia zou ik trouwens gewoon hier en daar langs de randen zaaien. Ze trekken enorm veel bestuivers aan en dat komt je tuin alleen maar ten goede.

Ik houd me ook ongeveer aan het schema dat RobO aanhoudt en ben daar strikt in wat betreft aardappels en kolen. De andere gewassen wil ik nog wel eens in een ander vak zetten als ik geen plek meer heb. Bonen bv zet ik rustig op andere plaatsen neer maar ik zorg er wel voor dat ze er het jaar daarvoor niet op die plaats stonden.

Het vak groenbemesting zou je nog kunnen combineren met peulvruchten zoals erwten, peulen e.d. Deze zijn in juli klaar en dan kun je daar de rest van het jaar je groenbemester op zetten en in de winter onderspitten of als je niet wilt spitten gewoon weghalen en composteren. Zelf heb ik in het najaar gele mosterd gezaaid zodat er niet allemaal graspollen op dat stuk gingen groeien en dat is prima bevallen. Ze zullen gisteren wel kapot gevroren zijn en kunnen mooi ondergespit worden.

Ik ben er uitgekomen. Het is Wortelgewassen->Vruchtgewassen->Koolgewassen->Peulgewassen->Aardappelen geworden. Ik hou van structuur dus kies ik voor deze weg. Bladgewassen gebruik ik als voor/tussen/evt. nateelt. Plus 1 vak nog over voor overigen.

Wat betreft de groenbemester Phacelia, kan ik deze dus gewoon als nateelt elke jaar in elk perceel strooien om de grond bedekt te houden en te voorzien van organische stoffen zodra het in de lente word omgespit, behalve in de vakken waar de zomer erop peul en wortelgewassen komen ivm stikstof overdaad? Hier kan ik dan evt. andere groenbemesters strooien?

Vraagje. Ik ben een beginner in wil graag wisselteelt toepassen. Ik heb 6 vakken gemaakt en ook gekeken naar “ goede en slechte buren”. Maar ik heb er nooit bij stilgestaan dat de volgorde ook goed moet zijn voor het “ opschuiven”. 
mik heb dus nu: 1. Vruchtgewassen 2. Wortelgewassen 3. Bladgewassen 4. Aardappelen 5.koolsoorten 6. Peulgewassen 

Hallo Marsan.

Met 6 vakken kan je prima teeltwisseling toepassen.

Zeker met lichte grond is het handig om de bemesting hier bij aan te passen.

Zo heb ik bijv. eerst koolgewassen, daarna aardappels en als laatste peulgewassen als volgorde.

Je kan dan bij de kool goed mesten, bij de aardappels geef ik nog wat compost en de bonen moeten het doen op oude kracht.( Wat er nog in de grond zit van voorgaande teelt.  

Met goede en slechte buren hou ik geen rekening, daar heb ik nog nooit last/ gemak van gehad, wel bijv. met hoogte (schaduw) of ziekte overdracht (bijv. aardappel- aardbei).

Samen met tussenteelt, hoofdteelt en nateelt kan je een moestuin intensief gebruiken.

Het is was gepuzzel en soms moet het maar zoals het kan of mest ik bij, maar het is een makkelijk systeem, je hoeft je tuin maar deels te bemesten.

Kan iemand uitleggen waarom de vakken 1.2 m breed moeten worden? Ik lees deze afmeting maar ik weet niet waarom daar voor wordt gekozen. 

vlinderbloemige (peulgewassen) in het teeltplan na de aardappelen is gunstiger, daar aardappelen veel stikstof uit de bodem halen en vlinderbloemige juist weer meer stikstof in de grond brengen. 1,2m brede vakken is mij ook niet geheel duidelijk. Ik kan mij voorstellen dat dit misschien te maken heeft met het lopen en aandrukken van de grond, zo heb je kleine paadjes tussen de vakken waardoor je niet in de bedden hoeft te lopen, dit kan (zeker op zwaardere gronden) de bodem luchtiger houden gedurende het teeltseizoen. Zaai zeker na het seizoen (sept - okt)  een groenbemester in, levende wortels in de boden gedurende de winter is heel belangrijk.

1.20 m. brede vakken omdat er van uitgegaan wordt, dat men van weerszijden 60 cm ver kan reiken, zodat je niet op het bed hoeft te gaan staan. 

oh, ja dat is wel handig. Zo eenvoudig had ik nog niet gedacht

Ik zat te denken aan netten of optimale rijen of iets dergelijks. 

8 uren geleden, Peter Groen zei:

Zaai zeker na het seizoen (sept - okt)  een groenbemester in, levende wortels in de boden gedurende de winter is heel belangrijk.

Wat zou jij aanraden als groenbemester voor op zandgrond met een paar % leem? Liefst geen groenbemester uit de kruisbloemigenfamilie, in verband met knolvoet. 

Nu staat er namelijk vooral klein kruiskruid, straatgras en winterpostelein als onkruid. Wat bij de temperaturen van deze week weer verder gaat groeien. 

@Stan W, je hebt waarschijnlijk baat bij een mix. Veel organisch materiaal en dan een vlinderbloemige om stikstof achter te laten. Combinatie phacelia/Japanse haver en luzerne/tuinbonen/veldbonen?

Deze mix van @MSDG klink goed Maar vergeet de Winterrogge niet, winterrogge maakt veel wortel, beter als Japanse haver, Kijk dan of je aan snijrogge kunt komen deze gebruik ik ook en is een ware producent van organische stof en heeft het land voor de winter snel dicht waardoor er verder geen onkruid groeit.

Op 20-12-2022 om 19:10, MSDG zei:

@Stan W, je hebt waarschijnlijk baat bij een mix. Veel organisch materiaal en dan een vlinderbloemige om stikstof achter te laten. Combinatie phacelia/Japanse haver en luzerne/tuinbonen/veldbonen?

Dankjewel, Phacelia met Japanse haver en luzerne klinkt goed, misschien met her en der wat bonen er tussen. Zijn deze planten makkelijk onder te schoffelen in het voorjaar? Tuin- en veldbonen wel, de andere ben ik nog niet bekend mee.

@Peter Groen Heeft winterrogge ook een bestrijdende werking op aaltjes, zoals Japanse haver dat heeft? Maken de grassoorten welke jullie noemen trouwens geen rhizomen aan? Ik ben erg oplettend voor planten met rhizomen zoals kweekgras sinds ik dat op heel mijn vorige kavel had geërfd.

@Stan W in principe zijn alle groenbemesters goed onder te schoffelen of sterven ze af bij matige vorst. Het enige waar je even goed op moet letten is dat je ze voordat ze in 't zaad schieten onderschoffelt want anders kan bijvoorbeeld phacelia wel constant terugkomen. De grassoorten maken geen rhizomen aan, overigens schiet me te binnen dat boekweit ook wel eens gebruikt wordt als groenbemester. Boekweit groeit echter niet zo heel goed meer als je na augustus zaait.

Rogge heeft minder werking tegen aaltjes dan Japanse haver. Dus als je aaltjes op je perceel hebt is de beste en meest effectieve optie: het planten van Tagetes tussen de rijen met groente, je kunt dit afwisselen. Japanse Haver werkt ook wel een beetje maar als de plaag te groot is dan is dit niet meer voldoende.

Even toch nalezen, als je tagetes wil gebruiken, 1. welke tagetes  2. op welke grond (bij een zware grond is er weinig nut)

https://www.lelieteelt.eu/files/TEELTHANDLEIDING_Tagetes.pdf