Spruitkool / spruiten

Spruiten hebben een wat negatieve reputatie, voornamelijk onder kinderen. Goed klaargemaakt zijn ze lekker en gezond. De typische spruitjesgeur ontstaat alleen als je ze te lang kookt. Spruiten [...] gemmifera zijn kleine kooltjes die op de stam van de koolplanten groeien. Het is een echte wintergroente, die voor het eerst in Belgie op commerciele schaal werd geteeld.

Zaaien van spruiten

De raskeuze bepaalt de oogstperiode. Zaai vanaf Maart tot April verschillende rassen met een overlappende oogsttijd zodat je vanaf eind Augustus tot in het voorjaar spruiten kunt oogsten. Vul potjes of een zaaibakje met zaaigrond en druk de grond licht aan. Leg de zaadjes met ruime tussenafstand op de grond en bedek de zaden licht met zaaigrond zodat ze net niet meer zichtbaar zijn. Bevochtig indien nodig de zaaigrond met een vernevelaar. Zet de zaaibakjes ergens neer waar het tussen de 15-18 graden is zodat de zaden snel en goed kunnen kiemen. Meer aandachtspunten voor het zaaien van spruiten lees je hier: zaaien.

Na ongeveer 5-10 dagen zijn de zaadjes gekiemd. Zet de spruitkool nu op een lichte plaats, bijvoorbeeld in de koude kas of buiten als de temperatuur dat toelaat. Is het kouder dan 15-18 graden zet je ze binnen voor het raam. Let op dat ze zeker niet te warm staan. Kolen laten zich gemakkelijk verplanten. Verspeen spruitkool vanaf twee-vier echte bladeren naar een groter potje (9 cm) of direct naar de vaste standplaats in de volle grond.

Planten van spruiten

Spruitkool vraagt een voedzame, goed bemestte niet al te natte grond. Net als de meeste andere koolsoorten worden de beste resultaten behaald met het planten op grond die niet recentelijk omgewoeld. Enkele van deze tuinders spitten/ploegen daarom in het najaar en planten zo rond mei-juni uit zodat de grond voldoende stevig/ingeklonken is. Spruiten kunnen zowel in de volle zon als in de half-schaduw geteeld worden. Plant niet in een vers bemestte grond omdat hierdoor losse in plaats van stevige spruitjes ontstaan. Wisselteelt is bij kolen belangrijk om knolvoet te voorkomen.

Plant vanaf Mei-April tot Juni. Bij voorkeur hebben de plantjes dan een viertal echte bladeren (zo’n 15 cm hoog) en is de pot goed doorworteld. Plant de spruitkool tot net aan het hart en druk de grond aan zodat de plantjes stevig staan. Doe eventueel nog wat kalk in het plantgat en plaats een net of koolkraag. Geef ruim water. Vergeet niet om plantjes die onder glas of binnen opgekweekt zijn eerst goed af te harden (wiki:Afharden). De aanbevolen plantafstand bedraagt 60-75 cm voor de hoge rassen en 45 cm tussen de dwergrassen. Hoe dichter je plant hoe kleiner maar wel hoe gelijkmatiger de spruiten. Een grote plantafstand resulteert vaak in grotere spruiten die niet gelijktijdig rijp zijn (wat zowel een voordeel als nadeel is).

Bemesten van spruiten

Spruitkool heeft een zware bemesting nodig maar plant niet in een vers bemestte grond omdat hierdoor losse in plaats van stevige spruitjes ontstaan. Ook op humusrijke grond doet dit fenomeen zich voor. Werk ruim van te voren een flinke hoeveelheid verteerde mest of compost onder. Een kruiwagen per vierkante meter in het najaar onder gewerkt is ruim voldoende. Geef ongeveer twee weken voor planten nog een gift met bloed-, vis- en beenderenmeel en / of een bemesting van koemest- of kippenmestkorrels.

Spruitkool bemest je het beste in meerder beurten. Geef pas weer mest als de planten al wat groter gegroeid zijn. Meestal is omstreeks augustus / september het juiste moment om bij te mesten met enkele theelepels bloedmeel of een soorgelijke stikstofrijke meststof per plant.

Verzorging van spruiten

Spruitkolen zijn niet alleen grootverbruikers als het om voeding gaat, ook de toegang tot voldoende water is belangrijk. Geef op warme dagen water en houdt het bed onkruidvrij. Aard hoge rassen aan of zet er een stok tegen zodat ze stevig in de grond staan. Verwijder gele, zieke of aangetaste bladeren. Losse en rotte spruiten moeten verwijderd worden. Voor een eenmalige pluk worden planten getopt zodat alle spruitjes gelijk kunnen rijpen. Wel hebben getopte planten sneller last van vorst en valt de oogst later.

Oogsten van spruiten

Oogst eerst de onderste spruiten zodat de spruiten hoger nog verder kunnen groeien en rijpen. Een ideale grote is 2-3 cm. Snij de spruiten met een mesje van de stam of pluk ze door ze af te breken. Spruitkool kan temperaturen tot ongeveer -10 verdragen maar na strenge vorst is er altijd wel iets van schade.

Wat er mis kan gaan:

Zie ziektes en plagen bij koolsoorten