Agronoom

Zo zei ooit een alternatief genezer tegen Sylvia Millecam.

@jasmin Misschien zijn er wel mensen die je willen betalen om je nagels in hun tuin te knippen

pH Test Staafjes zijn voor een paar euri te koop...

Is dat geen carnaubawas? Dat is een natuurlijk product, en je steunt er de economie van een arm tropisch land mee

Als compoststarter of als bodemlevenstarter zou ik een paar handjes bosgrond uit bossen uit de buurt van je gebruiken. Die bacterien passen waarschijnlijk heb beste bij je tuin, en je verstoort het ecosysteem niet als je met bodemfauna uit de buurt werkt. Bovendien breng je met wat bosgrond uit de buurt meer soorten bacterien en schimmels in je tuin, want het kweekproces dat ze in dat artikel omschrijven selecteert de soorten die het in de kweekreacter (misschien een te mooi woord voor een bak met melkzuren en melasse) goed doen, en je hoopt juist soorten te treffen die het in jouw bodem goed doen. Je bodem vaart juist wel bij biodiversiteit, niet bij de monocultuur (of slechts enkele soorten) van zo'n kweekreacter. Als probiotica of als bacterien om zuurkool te maken lijkt bovenstaand product mij gevaarlijk. Er zijn namelijk ook bodembacteriën die in het lichaam kwaad kunnen, bijvoorbeeld Listeria! Ik vraag me af wat deze producent doet om de veiligheid van mijn product te garanderen. Het kweken van bacteriën die goed zijn voor je bodem is op zich een goed idee. Het gebeurt ook in de commerciële landbouw. Maar dan moet je wel weten welke bacteriën met welk doel. Dit is high tech, niet iets dat je op goed geluk kunt aanrommelen. Op deze manier heeft het een hoog kwakzalverijgehalte.

Maar de "maakbaarheid" in een moestuin is per definitie al vrij groot. Je wil geen planten die langzaam groeien. Die worden houtig. Je wil planten die snel groeien. Die zijn sappig, knapperig, fris. Dus zorg je voor optimale grond, bemesting, water, licht etc. Het is tuinbouw, geen akkerbouw.

In NL zie je dat m.i. nauwelijks. Wanneer mensen grond bestellen voor hun tuin is dat m.i. voornamelijk op compost gebaseerd. Dan kan de hovenier/het tuincentrum na een paar jaar opnieuw grond verkopen... Ik raad vrienden en collega's die met tuinieren beginnen aan de serie "how to be a gardener" van de BBC op youtube te kijken (2 seizoenen, gebruik S0101, S0102 etc in je zoekterm om de afleveringen in de juiste volgorde te vinden). BBC programma's zijn minder commercieel dan Nederlandse tuinprogramma's. In zo'n Engels tuinprogramma wordt gewoon uitgelegd waar je op moet leggen als je een nieuwe topsoil koopt.

Van voedingsmiddelen wel. Dat wordt gemeten in calorien. Planten nemen uit het bodemvocht in principe alleen ionen op, geen suikers die energiewaarde hebben volgens wetenschappelijke definitie. Biodynamische landbouw hanteert andere concepten van "energie" die niet-wetenschappelijk zijn.

Lavameel verweert in je bodem snel tot... klei. Dit is een eigenschap van klei. Vulkanische klei is wel heel goed in het vasthouden van voedingsstoffen en organisch materiaal, maar gezien de prijs per volume zou ik gewoon gaan voor inheemse klei als je dan toch zoiets toevoegd (bijvoorbeeld op extreme zandgrond). Klei bevat ook micronutrienten Uitspraken als "energetisch" zoals de bio-dynamische landbouw die uit, zijn eerder religieus van aard dan wetenschappelijk. Je gelooft erin of niet. Persoonlijk vind ik het kwakzalverij.

In deze publicatie wordt Bokashi beschreven voor de derde wereld, en daar hebben kleine boeren geen 60 euri over voor een emmer: http://www.anancy.net/documents/file_en/THE_PREPARATION_AND_USE_OF_COMPOST.pdf

Wat is er precies theoretisch aan 5m3 klei toevoegen? Het is geen schaars materiaal of zo, en redelijk tastbaar. Zeker voor de tuinier. Als je al je ziel en zaligheid in een stukje van 80m2 steekt kan het lonen. Genoeg klei op marktplaats te vinden (al zou ik kritisch zijn over de herkomst om ieder risico van vervuiling uit te bannen). Humus zonder klei breekt snel af, en wordt -anders dan cocopeat- bij droogte waterafstotend. Als je snel organische stof wil opbouwen is klei toevoegen dus een logische optie. Zeker als je begint met een tuin is je toplaag een keuze. Een moestuin gebruik je immers redelijk intensief. In de natuur zie je alleen hoge humusconcentraties op zandgrond: - Wanneer het vochtig genoeg is om veen te vormen - Wanneer de grond permanent bedekt is door vegetatie Moestuinen voldoen meestal niet aan die eigenschappen, dat betekent dat je voortdurend organisch materiaal van elders moet aanvoeren. Een beetje klei maakt dat werk wat lichter.

Ik zou -afhankelijk van het aanbod- gebruik maken van rivier- of zeeklei. Wel rekening houden met het zandgehalte, het zand telt natuurlijk niet mee bij het volume dat je toevoegd

Waarom voegen we aan zulke bodems (zand) eigenlijk geen klei toe? Klei zorgt net als humus voor chemische bodemvruchtbaarheid, het houdt water vast en het bindt zich aan humus zodat het de werking van humus versterkt. Als je teeltlaag 30 cm is, en je oppervlak 80 meter, dan heeft je bodem een volume van 24 m3. Door 5 m3 klei toe te voegen, gaat je kleigehalte al over de 20%. (meer zou ik niet doen omdat de grond dan zwaar wordt) Bovendien gaat klei -anders dan humus- levenslang mee: zolang je het kleigehalte niet verdunt door diep te ploegen of de klei afvoert, blijft het zitten.