roel_v

Ik zat ongeveer in dezelfde situatie, maar ik heb mijn plannen omgegooid na vooral veel studie en met mensen praten het afgelopen jaar. Ik ga ipv (hoogstam)bomen van al een paar jaar oud (wat ik eerst van plan was, maar hoop gedoe om die geleverd/geplant te krijgen, vormsnoei nooit helemaal zoals je het wil, duur) 1- of 2-jaarse bomen planten, en dan er tussenin laagstammen waar ik al (relatief) snel fruit van zal/kan hebben. Over een jaar of 5-8, als de hoogstammen beginnen fruit te geven, haal ik de laagstammen dan weg. Eigenlijk een standaard wijkers/blijvers verhaal dus, alleen wordt dat (bij mijn weten) niet veel in boomgaarden gedaan (wellicht omdat het duurder, arbeidsintensiever en moeilijker te mechaniseren is, wat allemaal belangrijk is voor productieteelt). Maar nadat ik mijn omstandigheden uitlegde aan professionals dachten de meesten toch (na een tijdje) dat dat voor mij het beste is. Ik wilde eerst ook niet het hele terrein omheinen (wegens teveel werk), maar ga dat toch (moeten) doen vanwege wildvraat. Dus mijn advies, voor wat het waard is, is om je niet teveel te focussen op de fruitbomen in eerste instantie (ik weet het, ik deed dat eerst ook toen ik nog niks wist), en eerst het terrein in orde te maken - haagplanten zetten, afwatering bestuderen/veranderen, kijken of er wildpaden zijn, en hoe je daarmee om moet gaan. Tenslotte, ga een cursus fruitbomen snoeien volgen, en doe dat asap. Je leert daar veel meer en efficienter als wanneer je (weer, zoals ik) in het wilde weg hele avonden allerlei websites gaat zitten lezen. Koop ook een paar boeken die verschillende aspecten gestructureerd aanbieden (bv 'Appel peer en meer', 'groente & fruit encyclopedie') en lees die een paar keer van kaft tot kaft. Onthoud wel dat iedereen het anders doet en er niet 1 enkele beste manier is voor alles (tot mijn grote frustratie).

@RobO, @Bit: ja inderdaad, de foto is genomen vlak nadat ik alles in elkaar had gezet, maar ik heb daarna de binnenkant nog bekleed met aluminiumfolie, de ventilator toegevoegd en de zaakbakjes staan op een doos om ze dichter bij de lampen te krijgen. Het grootste nadeel van dit ontwerp is dat de lampen op een vaste hoogte hangen en je dus de bodem naar boven moet brengen zal ik maar zeggen, omdat het piepschuim van de wanden een vaste hoogte heeft. In principe zijn deze rekken in hoogte in te stellen, maar dan moet je het piepschuim bijwerken - het is makkelijker om de groeibakken naar boven te brengen. Misschien los ik dat nog wel ooit anders op, maar voor nu is dit niet het knelpunt waar mijn tijd in gaat zitten. De lichtvlekken hebben andere maten omdat er verschillende soorten lampen in zitten; de kleine vlekken zijn van de 2W lampen. Die heb ik intussen allemaal vervangen geloof ik. De eigenlijke lichtspreiding is niet zo erg geconcentreerd als het op de foto lijkt, da's vooral een functie van in een donkere ruimte met een telefoon foto nemen met kunstlicht van rare kleur. Maar ik zou evengoed wel eens met een spectrometer een kaart maken van intensiteit per lichtfrequentie per locatie in de kast, maar goed, daar moet ik dus eerst materiaal voor regelen Ik heb ook gekeken naar TL buizen maar in deze kast kon ik e27 sokkels beter spreiden als TL; in andere woorden, ik denk dat ik met deze LEDs nog een beter spreiding krijg als ik met TL zou hebben. Ik heb wel al gedacht om er nog wat TL bij te hangen, maar ik moet eerst mijn methodologie qua meten van opbrengst en effect van licht verbeteren voordat ik aan allerlei inputs ga morrelen zonder dat ik kan meten wat het effect is. Ik heb ook een PB gekregen of ik meer informatie kon posten over de bedrading. Hier is een schema (tekst even in het Engels zodat ik het later ook op mijn blog kan gebruiken): Temperatuur sensoren (DHT22) heb ik nog niet aangesloten dus die staan niet in dit schema. Maar dat is gewoon de tutorials op internet volgen, da's simpel. ATX voedingen moet je 'aan' zetten door 2 pennen te verbinden; gewoon met een draadbrug van 1.5mm2 draad. Je kan ook nog fancy worden en er een schakelaartje tussen zetten zodat je daarmee alles kan resetten zonder de voeding uit te trekken. Ik had geen schakelaars meer liggen dus ik heb dat niet gedaan, heb het ook nog niet gemist. De pins van de Raspberry Pi zijn die te beginnen vanuit de linkeronderhoud voor een v2 model B+. Daar zit nog verschil in tussen versies. Ik gebruik dan het 'gpio' commando om te schakelen, ik heb een klein php scriptje met een REST API waarin ik die commandos gewoon 'uitshell' ('shelling out', hoe zeg je dat in het Nederlands?). Maar qua software ben je flexibel - als ik het allemaal op de Raspberry Pi zou doen, zou ik een cron job instellen die elke paar minuten de waarden uitleest en in een sqlite databaseje zet en dan met R en ggplot de grafieken daarvan maken. Als iemand specifieke vragen heeft hierover wil ik best meedenken. Het relais bord is deze: https://www.amazon.co.uk/dp/B007F93PF6/ref=pe_385721_51767431_TE_dp_1 . Ik heb eerst geprobeerd met gewone spoel relais, maar die bleven vast zitten; ik weet niet of de relais gewoon slecht waren, of er een piepstroom kwam, of er een faseverschuiving zit die wat raars deed, ... Ik heb gewoon solid state gekocht en die doet het prima. Is wel 'maar' 2A per kanaal maar als ik meer dan 440W per groep ga schakelen ga ik andere problemen hebben als mijn relais... Is ook via AliExpress te koop, als je er 4-6 weken op wil wachten. Verder zou ik de volgende keer mijn signaal draden en DC voeding niet meer direct vastschroeven, maar met connectors zoals deze gebruiken. Koop ook een paar sets male/male, male/female en female/female jumper wires. Kost (ook weer op AliExpress...) bijna niks (3 euro voor een set van 120 heb ik de laatste keer betaald geloof ik) maar het is wel veel makkelijker als draad strippen en moeten solderen en met krimpkous in de weer zijn. Meeste starter kits zitten alleen female/female in, daar heb je in dit geval niet veel aan. Vergeet ook niet een 'all off' schakelaar voor de 220 ingang te zetten, waar alle lampen en de PC voeding uitgeschakeld kunnen worden. Gewoon een opbouw schakelaar van Gamma, een doos erachter van waaruit je 220V kunt aftakken voor de PC voeding en de lampen, en een kabel met female stekker waar je een verlengkabel insteekt om je hele setup 'self contained' te maken. Dat was het wel zo'n beetje. Mijn volgende stappen gaan zijn om de temperatuur stabieler te houden, bij te kunnen warmen en om te meten hoe goed een plant het doet. Dat laatste was eigenlijk het doel van de hele exercitie

Heb je het effectieve stroomverbruik al eens gemeten? In mijn ervaring (maar dat is vooral met goedkope lampen) verschilt dat nogal met de wattages die in de productnaam genoemd worden, omdat er bv in 'equivalent van lichtopbrengst van HPS met vermogen xyz' gemeten wordt of zo. Hoeveel LED's zitten er in elke 'lamp', is dat te zien van buitenuit? Ik denk wel dat deze lamp van goede kwaliteit is, maar claims op de website van het webwarenhuis als 'De krachtige ingebouwde ventilatoren gebruiken geen extra stroom' doen me toch twijfelen aan de technische kennis van de verkoper Wordt inderdaad zoals op de website gesuggereerd de lichtkleur van elke LED veranderd als je switcht tussen groei en bloei stand, of zetten ze gewoon de rode resp blauwe uit zoals iedereen dat doet? Ik ken geen LEDs waarvan je de lichtkleur dynamisch kan veranderen, maar het zou qua rendement wel veel beter zijn - als het waar is, zou dit een dure lamp qua TCO goedkoper maken als goedkopere met aparte LEDs voor elke lichtkleur.

Hier even over terug rapporteren: ik heb uiteindelijk bij Balkep.org 50 wortelstokken gekocht voor 60 euro, begin januari. Het duurde een paar weken voor ze hier waren, intussen waren er die in de zak al zo'n 10cm uitgelopen waren Ik heb alles in potten met potgrond gedaan, wortelstokken er gewoon ingestoken, en alles in een oud tuinhuis op een opgehangen deur gezet om uit te komen. Een paar weken geleden toen het een paar dagen warm was, zijn er een stuk of 10 uitgelopen. Degenen die in de zak al uitgelopen waren heb ik met de uitlopers boven de aarde in een pot gezet en zo buiten gezet. Die hebben intussen al meerdere bladeren en doen het goed, ondanks harde regen, hagel etc. Dus, voor degenen die zoals ik destijds niet weten hoe aan Bocking 14 smeerwortel te beginnen: Balkep.org is de goedkoopste vanaf middelgrote hoeveelheden (en ook netjes met verzenden en een project wat het steunen waard is), gewoon wat goedkope potten kopen (ik heb er bij Amazon.de een hele doos besteld, daar kan ik de rest van mijn tuiniercarriere mee verder denk ik), ergens neerzetten waar ze niet in de weg staan en zorgen dat ze niet uitdrogen, en zodra de kiem zijn kop boven de aarde uit steekt, buiten zetten - weer of geen weer. Kind kan de was doen. Dit zijn degenen die al gekiemd uit de verzendingszak kwamen, net nadat ik ze gepot had:

Om even terug te rapporteren - ik heb intussen een paal of 30 staan, op 2 (korte) dagen werk. Ik heb uiteindelijk toch de Fiskars boor gekocht (na lezen van recenties op Amazon.de); dat ding is echt een aanrader. Werkt veel en veel beter dan de gewone grondboren van de bouwmarkt. Wel kopen bij Amazon - daar was ik voor de boor plus 2 schijven in andere maten minder kwijt als alleen de boor bij Gamma. Verder heb ik een palenrammer gekocht van http://palenrammer.com/ (het klinkt als een of andere marginale site die je liever niet in je browser history hebt, mijn vrouw keek me raar aan toen ze een pakket zag met als afzender 'palenrammer.com', maar het is gewoon gereedschap ) Ik had er nog nooit van gehoord maar het werkt geweldig. Met een hamer had ik het niet zien zitten, maar met zo'n ding is het goed te hanteren, zelfs palen van 2m50. Ik graaf nu de eerste 20-30 cm met de grondboor, zet dan de paal met de palenrammer erop in het gat, en hei hem dan verder de grond in. Afhankelijk van hoeveel stenen ik tegen kom duurt het (ik heb een dag getimed) tussen de 9 en 24 minuten per paal met een mediaan van zo'n 18 minuten. Grond was nog wel een beetje bevroren op de dag dat ik gemeten heb. Palen van Gamma zijn rommel, daar heb ik er met de hand eentje van afgebroken. Beter bij een houthandel geschilde (niet gefreesde - bouwmarkten hebben alleen gefreesde) palen halen, kosten ongeveer evenveel maar zijn (bij ongeveer dezelfde dikte) veel en veel steviger. Conclusie: het is te doen om op afgelegen plekken in je eentje en met de hand palen te gaan zetten. 15-20 per dag is te doen qua tempo voor iemand met een zeer matige fysieke conditie zoals ik. (Na de eerste keer had ik 's anderendaags spierpijn in de puntjes van mijn pectorale spieren, net boven de solar plexus - ik heb al veel spierpijn gehad in mijn leven, maar nog nooit daar ) Dus mocht ooit iemand zich afvragen wat ik twee maanden geleden hier vroeg, dit is het antwoord

De afgelopen tijd heb ik geknutseld aan een groeikast - om wat te experimenteren en om goedkoper grotere hoeveelheden planten te kunnen starten om ze daarna uit te kunnen planten in mijn soort-voedselbos-in-wording. Omdat er hier nog verschillende knutselaars zitten dacht ik mijn versie ook te posten Mijn kast is een Ikea Ivar rek, omdat ik er daar een heleboel van heb staan in de kelder. De lampen zijn LED groeispots van Ali Express omdat ze zo goedkoop zijn en omdat ik wilde testen of het toch wat kon zijn voor dat geld. Ik heb allemaal e27 sokkels gemonteerd op de rek; die sokkels zijn via relais bordjes aangesloten op een Raspberry Pi computer die op zijn beurt weer communiceert met mijn domotica systeem. Op die manier kan ik alles centraal aansturen, bv het automatisch aan/uitzetten van de lampen, de ventilator om de temperatuur te reguleren, temperatuur en luchtvochtigheid te meten etc. Dat heb ik zo gedaan omdat ik die onderdelen toch had liggen en het domotica systeem toch al had; eea kan natuurlijk ook eenvoudig zonder die dingen gemaakt worden (bv door de sturing allemaal op enkel een Raspberry Pi te doen). De wanden zijn gemaakt van 3cm piepschuim van Praxis. De lampen zijn voldoende om binnenin de kast op te warmen. Ik heb 15 sokkels op een oppervlakte van 60x80 ; die 15 zijn verdeeld in 5 groepen zodat ik meer of minder lampen tegelijk kan aanzetten. Hiermee kan ik minder licht overall geven, maar zou ik ook ochtend/avond cyclussen kunnen benaderen. Als ik ongeveer de helft van de lampen aanzet stijgt de temperatuur tot zo'n 23 graden. Met alle lampen aan wordt het over de 30 graden, maar dan zorgt de ventilator dus dat het weer terug gaat naar 22. 's Nachts daalt de temperatuur naar 16-17 graden. Het geheel wordt gevoed door een oude PC PSU; met alle lampen uit is het verbruik zo'n 10 watt, met alles aan zo'n 75. De LED's verschillen onderling erg; ik ben gewoon een paar van elke soort met e27 fitting beginnen kopen die ik op Ali Express kon vinden. De geclaimde wattages zijn natuurlijk erg overdreven, met een faktor 2 tot 5. Ik meet een verbruik van tussen de 2.2 (geclaimd: 5) en 5 (geclaimd: 25). Op zich niks mis mee omdat de geclaimde wattages dikwijls 'equivalent HPS' of zo zijn, maar daar kan je dus niks mee om te vergelijken. Ik heb met een lux meter de lichtopbrengst gemeten en die is min of meer linear met het wattage, met 1 type wat eruit springt omdat het dubbel zoveel licht opbrengt als de anderen (per watt). Maar dat zegt nog niks want het zijn allemaal blauw/rode leds, dus misschien heeft die ene wel licht van een andere golflengte wat door de lux meter sterker waargenomen wordt. Een PAR meter is me te duur om zomaar een paar metingkjes te doen voor de lol. Idealiter zou ik het spectrum willen meten van elke lamp, en ook de lichtverdeling in de kast; dus als iemand een optische spectrometer heeft die hij wil uitlenen, laat het me vooral weten Soit, in samenvatting: de lampen met het meest vermogen zou ik nog kopen, de anderen waarschijnlijk niet, omdat de kosten van de sokkel een steeds groter deel van de kostprijs per lichtpunt worden. De zwaarste schijnen fel in je ogen; de anderen kan je zonder probleem in kijken. Ik heb ook nog een PWM controller gekocht om de ventilator op toerental te kunnen sturen in plaats van alleen aan/uit; en ook verwarmingskabels om bij te kunnen warmen 's nachts. En nog meer temperatuurmeters om ook de omgevingstemperatuur te kunnen meten. Zodra dat allemaal is aangesloten zou ik dus de temperatuur veel constanter moeten kunnen houden dan nu; dat wordt pas nuttig in het najaar als ik bamboezaad ga proberen te doen kiemen. Qua kosten is het niet echt rendabel om het zelf te bouwen. Ik heb zo'n 43 euro uitgegeven aan de sokkels (had 5x goedkoper gekund als ik die ook via Ali Express had gekocht), 37 euro aan de LED spots, 8 euro piepschuim, plus nog zeg een euro of 5 voor schroeven, electriciteitsdraad etc. Als ik de Ikea rek had moeten kopen was die zo'n 80 euro geweest, maar daar heb je dan wel 4 vakken in. Dus zeg 90 euro voor 65 watt aan groeilicht. (Een beetje) goedkoper als de budget groeilampen maar het is ook veel meer werk. En fragieler - een kant en klaar oplossing steek je in en klaar, een geknutseld systeem heeft veel meer points of failure. De besturing had ik bijna allemaal nog liggen, behalve twee relais bordjes van 12 en 18 euro. Als je dat allemaal zou kopen (en het niet op een domotica systeem aan zou sluiten zoals ik) zou het nog eens 25 euro of zo kosten (15 euro voor een Raspberry Pi Zero, paar euro voor temperatuursensors, voeding van een oude PC kan iedereen wel aan komen, nog een paar euro hier of daar voor draad, schroeven, connectors etc.) Ventilator is een 12V pc ventilator van een paar euro, ook van Ali Express. Ik heb, om te proberen, verschillende soorten munt gezaaid in kweekbakjes met deksel en geintegreerde bewatering (met een capillair doek). 3 van de 4 soorten zijn na 5 dagen gekiemd, de 4e soort 2 dagen later. Ze zijn nu allemaal nog maar een paar mm groot dus hoe het verder gaat zullen we nog zien, maar tot nu toe lijkt het goed te gaan - veel beter als wat ik ooit op de vensterbank voor elkaar gekregen heb. Een paar fotos: Overzicht van de kast: Met een paar lampen aan: Besturing (ik zie nu dat dit een oude foto is; ik heb nog een relais bordje bij gekocht met solid state relais want de spoelrelais op het bordje op de foto lassen dicht na een tijdje; die gebruik ik nu alleen om de ventilator te schakelen): Temperatuurverloop over een week; ongeveer de helft van de lampen ingeschakeld overdag:

Die '37 C' op de foto, is dat de temperatuur in de lamp of in de kast? Ik neem aan in de lamp - is het een dichte kast, en hoe warm is het in jouw kast?

Is dat potgrond onderin en dan een laagje vermiculiet erbovenop? En zaai je dan op de potgrond en vermiculiet eroverheen, of rechstreeks op de vermiculiet?

Bedankt voor alle reacties, het wordt toch meer werk als ik dacht, en ik ga het toch echt alleen moeten doen Ik heb een loden pijp van 1m60 met een beitel eraan gelast die ik voor steek- en breekwerken gebruik, dus die zal me wel van pas komen... Nog 2 laatste vragen: tot welke dikte palen kan je met de hand heien? Ik kan me gewoon moeilijk voorstellen dat je zo'n 8 of 10 cm paal uberhaupt de grond in geheid krijgt met een heihamer van 10, 12 kg - maar als jullie zeggen dat dat de normale methode is dan zal ik het zo maar doen. En de tweede vraag - om de schoren in de grond te krijgen, daarvoor kan je toch niet anders als een sleuf graven, of kan dat makkelijker? (ik ben dan misschien van origine geen Nederlander maar ik vind 'lekker makkelijk' toch evengoed wel aantrekkelijk ) groeten

Bedankt voor het antwoord. Ik heb de palen nog niet gekocht, dus ik kan nog naar metalen; ik ging er altijd vanuit dat die veel duurder waren dan hout maar ik zie dat zo'n t-profielen maar 20% duurder zijn (tenminste, de enkele die ik kan vinden, want ze zijn geloof ik niet populair in Nederland en Vlaanderen, en Waalse winkels hebben zo te zien geen webshops). Hoe hoog is jouw omheining? Moeten die profielen even ver de grond in als houten palen? Maw voor een omheining van 1m80 heb ik profielen van 2m50 nodig? Ik ben maar 40 cm de grond in gekomen, dat was allemaal zand met hier en daar wat kiezel en boomwortels (perceel was tot vorige zomer naaldbos, nu gerooid & gefreesd). Zo diep graven leek me inderdaad niet evident, maar blijkbaar doen mensen dat toch met een schop en zo'n 'palenzetter', die ook wel 'schaarschop' heet blijkbaar (tot vanochtend had ik er nog nooit van gehoord). Vandaar mijn vraag, of er mensen zijn die er ervaring mee hebben. Maar metalen palen is wellicht inderdaad beter... Ik zal ginds eens naar de 'bricolage' moeten gaan om te kijken hoe ik qua prijs uitkom.

Hallo, Ik wilde afgelopen weekend beginnen met palen ingraven voor een omheining te maken om nieuwe (bos)aanplant te beschermen tegen herten en ander wild, maar ik had natuurlijk weer net een weekend gekozen waarin de grond zo hard als steen was door de vorst. Ik heb evengoed wat geexperimenteerd om wat ervaring op te doen, maar ik ben erachter gekomen dat er nog veel boomwortels in de grond zitten en dat ik mijn palenboor van 11 euro van de Hornbach al na 5 minuten bijna kapot had gedraaid (de las tussen de steel en het handvat is al zo verdraaid dat de verf eraf is gesprongen). Dus ik moet toch een betere manier plannen. Ik heb een stuk of 50, 60 palen te plaatsen van 8 cm dik, 70 cm diep (palen van 2m50). Voor ik nieuw gereedschap koop vroeg ik me af of iemand kan adviseren over wat de beste optie is: - een Fiskars boor zoals ze bij Gamma verkopen: werkt zo eentje soepeler als een 'gewone' (zoals deze) ?. - of eentje op benzine kopen. Goedkope Chinese kost een 150 euro, maar ik ben bang dat hij na een paar gaten de geest geeft. Een goede van Stihl of zo is boven mijn budget. - of toch maar een smalle schop en een palenzetter? Een palenzetter alleen al kost al gauw 100 euro, is het dat waard? Is het uberhaupt te doen een smal gat van 70 diep te graven met enkel een schop (ik bedoel, zonder dat gat 50x50 cm groot wordt)? Ik kan maar af en toe naar het perceel toe gaan en het is een eind rijden, dus ik kan niet een machine op benzine huren (moet ik te dikwijls gaan huren om praktisch te zijn) en ik ken ook geen boeren daar die het even kunnen komen doen (is ook op een lastig te bereiken plek met tractor, diep in de Waalse bossen). Dus ik ga het toch zelf moeten doen Heeft er iemand ervaring met zulke gaten graven? Bedankt. groet

Ik ben nog altijd niet toegekomen aan het inhoudelijk onderbouwd verderzetten van deze discussie, maar ik zag vanochtend een nieuw gratis ebook langs komen dat wellicht interessant is voor de mensen die in dit onderwerp geinteresseerd zijn : https://www.ucl.ac.uk/ucl-press/browse-books/sustainable-food-systems-the-role-of-the-city . Ik heb het nog niet gelezen maar ik denk dat ik wel weet wat ik ongeveer kan verwachten en met welke dingen ik het wel en niet eens ben maar ik dacht het hier te posten als leestip, aangezien we allen gedurende deze koude dagen en lange avonden andere bezigheden moeten zoeken dan het tuinieren

Goeddeels als mulch ja, en als biomassa voor in de composthoop. En onder fruitbomen, om het gras 'weg te concurreren'. Afsnijden is inderdaad wel wat werk, maar ik ben enkel van plan de hele bladeren tussen jonge planten te gebruiken die nog het risico lopen overgroeid te worden met onkruid (hagen en bessenplanten, vooral). Dus hopelijk maar een paar jaar nodig om te doen, en dus ook niet voor in groentenbedden of zo - dat zou inderdaad nog een grootteorde meer werk zijn. Ik ga op een paar andere plekken inderdaad klaver gebruiken met hetzelfde doel (tegen gras en onkruid). En op een paar plekken mulchen met geweven worteldoek. Ik heb geen groententuin - meer een experimenteel project voor bodemverbetering en herintroductie van biodiversiteit op een voormalige (naaldbomen)productiebos-lokatie. Ik doe onderzoek in aangrenzende vakgebieden, hopelijk geeft wat tijd met de laarzen aan in het bos werken me een ander, aanvullend perspectief als vanachter de computer erover schrijven en modellen maken Dus ik probeer gewoon vanalles uit. Misschien ben ik wel te voorzichtig mbt de gewone smeerwortel; ik heb ongeveer nul praktische ervaring met bovenstaande. Ik ben vooral georienteerd op theorie, dat geef ik grif toe en afgaand op de literatuur is de gewone smeerwortel 'gevaarlijk'. Hopelijk ben ik over een paar jaar pragmatischer, als ik het niet helemaal opgegeven heb

In deze context is wellicht de blog post serie van https://balkanecologyproject.blogspot.com.au/2016/11/polyculture-trials-2016-home-garden.html relevant; daarin staat precies de methodologie, klimaat-omstandigheden, tijd-input en oogst gedocumenteerd. Ik heb met een paar collegas (landbouweconomen, biologen en dergelijken) wel eens wat groffe berekeningen gemaakt, 's avonds in de bar na een projectvergadering (dus pin me niet vast op details). De vraag is om te beginnen niet afgebakend genoeg om een nuttige onderzoeksvraag te zijn voor wetenschappelijk onderzoek; maar los daarvan is ruwweg een oppervlakte van 100m2 per persoon nodig om (met een heleboel aannames) in een West- of Centraal-Europees klimaat genoeg te kunnen verbouwen om aan een jaarlijkse energiebehoefte te voldoen, en toch nog enige variatie te hebben (i.e., niet enkel gekookte aardappels voor ontbijt, lunch en diner). Dat was dan met heel land-intensieve teeltmethoden en zonder veel rekening te houden met wat alle energie-input en technologie kosten: aquaponics en kweeklampen en verwarmde kassen enzovoort (allez het ging wel uit van buiten groeien, niet het hele jaar door een 100m2 verwarmde kas gebruiken). De context voor onze berekening was de in die tijd in de overheid levende gedachte dat het realistisch zou zijn dat mensen (in de toekomst) terug thuis een significant deel van hun voedsel zouden gaan verbouwen. Maar op schaal is er op dit moment geen alternatief voor intensieve landbouw (dat kan dan nog wel organisch of zo zijn, dat is geen discussie waar ik aan deel wil nemen - wat ik bedoel is dat volledig gedecentraliseerde voedselproductie niet haalbaar is in Europa; en niet eens 'bijna' haalbaar, maar "een grootteorde verschil" niet haalbaar - er is gewoon niet genoeg land). Thuis tuinieren is mooi als hobby, maar er is geen manier om het 'rendabel' te maken... Als het de OP vooral gaat om te weten waar haar voedsel vandaan komt, is het misschien een optie om te kijken naar initiatieven als herenboeren.nl.

Bedankt voor de reacties. De 3 euro was eigenlijk per wortelstok, dat kosten ze bij de ene aanbieder op Marktplaats die ik kan vinden; maar ik heb intussen ook een website gevonden die hele planten verkoopt voor 3 euro, dus dan valt het inderdaad wel mee. En via balkep.org kosten wortelstokken 1.25 euro als je ze per 20 besteld, dus da's ook al de helft goedkoper als Marktplaats. Ik heb ongeveer 1ha (niet alleen smeerwortel natuurlijk) dus ik denk eigenlijk, na gisteren nog eens geteld te hebben, dat 100 nog een lage schatting is... Het perceel moet ook absoluut minimum aan onderhoud vergen, dus uitsteken daar zie ik tegenop. Maar goed, bedankt voor de nuttige informatie, ik weet in elk geval dat ik niet nu moet beginnen opkweken dus ik heb nog een paar maanden om na te denken hoe ik het juist wil gaan doen.