wouter-

Hallo Lex, Leuk dat je zo geïnteresseerd bent. Om eerlijk te zijn ben ik dit jaar weinig bij de kas geweest die staat namelijk bij mijn ouders in de tuin. De heatsink draait nog wel gewoon door. Ik denk als je een nuchter antwoord wil dat je hier niet te veel van moet verwachten. Het is een pracht idee en in theorie werkt het zeker! Dat het in Amerika werkt komt absoluut door het klimaat daar(in sommige regio's dan), De koude dagen en nachten met gedurende de dag veel zon. Hierdoor kan zo'n kas zelfs op een koude dag goed opwarmen en zijn warmte vasthouden voor de nacht. Onze Nederlandse winters zijn helaas anders hier wordt alles gewoon grijs, bewolkt en blijft er weinig ruimte voor zon. Toch merk je dat je de temperatuur meet in de buurt van de heatsink dat het absoluut scheelt maar verwacht geen wonderen of een vorst vrije kas als het buiten goed vriest. Omdat kleine oppervlakte zeker als die omgeven zijn door glas snel opwarmen denk ik ook niet dat, het in een zomer zoals de afgelopen zomer je kas drastisch zou koelen. Ook in de kas van mijn ouders met heatsink was het gewoon te warm. Bij een nieuwe kas zou ik persoonlijk het weer doen maar ook gewoon omdat ik het een leuk idee vind. Beetje luchtstroom in een kas is altijd goed en de stenen(of ander medium) houd echt warmte vast maar verwacht inderdaad niet de resultaten die ze in sommige delen van Amerika boeken. In Nederland hebben we in de winter/najaar gewoon te veel grijze dagen. Persoonlijk denk ik dat het oppervlakte van je medium te klein is en de hitte van de kas te hoog was in de afgelopen zomer. Wellicht is het allemaal makkelijker te beheersen als je alles op schaalt. Maar ik zou absoluut zeggen probeer het ook eens. Het heeft mij naast wat tijd niet erg veel gekost. Veel dingen kun je hier en daar vinden gratis of voor erg weinig geld.

Ziet er uit als een mooi systeem. Leg het vooral eens een keer uit ik ben benieuwd.

Ik ben toch heel benieuwd hoe de geodome nou bevalt. In theory zou een geodome een aantal voordelen moeten hebben zoals je zelf beschrijft zijn de hoogte en constructie daar een aantal van en die komen dus ook in de praktijk naar buiten maar in hoeverre merk je van de rest nou echt een verschil ivm een normale kas. Zoals bijvoorbeeld de warmte die gelijkmatiger is. Ik kan me ook voorstellen dat een rond oppervlakte in de geodome nadelig is. Wegen de extra kosten en moeite echt op tegen de voordelen? Het is absoluut mooier dan een normale kas trouwens. Hoe houdt de dome(en het folie) zich in de winter? Mag ik vragen wat voor hout je hebt gebruikt? Wouter

Ik wil het voor komend seizoen een keer goed aanpakken (helaas voor de verandering). Dus vroeg beginnen met plannen, zaden aankopen en zaaien en hopelijk dan uiteindelijk een goede oogst. Maar alles begint met goed zaad. In het verleden altijd uit de supermarkt of een van de vele tuincentra's de zaden aangekocht of restjes gebruikt van voorgaande jaren. Ik kan me niet voorstellen dat dit allemaal even goed werkt. Ik heb hier al een beetje rond gekeken en ook bij google maar waar bestellen jullie nou je zaden. Ik zie door de bomen het bos niet meer. Met welke (internet) winkel hebben jullie goede ervaring wat betreft het aanschaf van zaden. Hopelijk kunnen jullie me helpen om dit jaar eens goed te beginnen Wouter

Zaaien jullie ook al buiten/in de kas? of enkel nog op de vensterbank? zijn jullie anders niet bang voor de komende koude nachten?

Super topic! maar ik mis deel 1 en 2? of zijn dat de gaskachel en de kaarsen waar je in het eerste bericht over spreekt? Ik volg graag

Ok. Voor elk seizoen wordt de moestuin minimaal 1x omgespit. Dit dus een spade diep (30cm?). Zoals ik al aangaf komt er elk jaar een laagje compost op die voor een humuslaag en een luchtigere grond komen. Onder die 30cm is de grond niet keihard. Hopelijk geeft dit een beetje een antwoord op je vraag Wouter

Sorry patrijs wat bedoel je met de teeltlaag?

Nog even wat details over de grondsoort dat is wellicht handig. (drenthe) Voordat hier huizen stonden heeft er op deze plaats ooit een vennetje gelegen. Er zit een dikke leemlaag onder de tuin op ongeveer 60 cm tot een meter diep. Staan nu iets meer dan 20 jaar huizen op.

Afgelopen seizoen hebben we de moestuin maar weer eens aangepakt, na een tijd 'stil' of in elk geval minder productief te wezen, opgepakt. Afgelopen seizoen bleek maar al te goed dat eigenlijk weinig het echt goed deed (enkel de stok sperziebonen). Dit najaar besloten dat we het volgend jaar anders moeten aanpakken want dit was gewoon zonde van de tijd en moeite. Deze herfst de moestuin anders aangelegd en met verharde paden tussen de zaaibedden. Daarnaast hebben we ook andere planten opgeofferd om de moestuin te vergroten. Maar goed het moet komend seizoen natuurlijk wel groeien. Dus we zullen moeten bemesten. Tuin is al 20 jaar in ons bezit en we hebben al die tijd een eigen compost productie maar niet genoeg voor de hele tuin. Elk jaar ging er wel wat compost over de tuin maar dus niet genoeg. Daarnaast was bijmesten met bijvoorbeeld kunstmest helaas enkel sporadisch en vaak alleen bij het zaaien. Dit moet dus zeker gaan veranderen. Afgelopen herfst hebben we wat oudere paarden mest onder een groot deel van de moestuin ondergewerkt en er ligt nog een deel op een van de compostvakken. Maar dit zal absoluut niet genoeg zijn. Hier bij dus gelijk mijn vraag wat en wanneer zouden jullie doen? ik zelf heb echt veel te weinig verstand van bemesting. Ik heb wel eens iets gehoord over bloed en beendermeel? hebben jullie hier ervaring mee? of zijn er andere goede ervaringen? Graag zou ik mijn moestuin weer productiever maken. De prei van afgelopen jaar (en die van het jaar er voor staan er nog steeds bij als amper vingerdikke stelen. Hopelijk kunnen jullie me helpen.

Recent zag ik dat ikea ook par lampen heeft ipv de led balken. Deze par lampen (http://www.ikea.com/nl/nl/catalog/products/60317483/) zijn een stuk goedkoper. Iemand hier ervaring mee? of hoe kijken jullie hier tegen aan? is het echt het wondermiddel?

ahh kijk dat scheelt weer. ik ben ook zelf erg benieuwd naar de metingen! maar ik zal pas tegen het begin van het seizoen beginnen met meten denk ik Waarom wil je dan eigenlijk en stapel mest hebben en geen compost? dat broeit ook en stinkt minder.

Allereerst bedankt voor al jullie reacties! Leuk om te zien dat mensen het interessant vinden. @Robo Om eerlijk te zijn heb ik niet lopen rekenen. Ik ben meer van het doen na veel afwegingen en onderzoek. Toch leuk om te zien dat de berekeningen gunstig zijn. Ik heb inderdaad over water nagedacht maar dan heb je een grotere kans op lekken, en met de winter zit je altijd dat je het water weg moet laten lopen en heb je er dus weer werk aan. Het zou dan erg zuur zijn als je net een keer te laat bent. De tip van een youtube filmpje was gooi er dan een beetje antivries in, nou ik moet er niet over nadenken als dat gaat lekken.... @Erny Waarom ik heb gekozen voor puin was heel simpel omdat hier makkelijk aan te komen was (gratis). De kas staat bij mijn ouders in de kas en het puin is makkelijker op te ruimen dan glas bijvoorbeeld. Glas kun je ook (laten) verpulveren en dit zou ook erg goed werken maar goed dan heb je weer een proces er bij welke ik helaas niet zelf kan doen. Fijn dat je een kas mag lenen! dan kun je al veel uitproberen en ervaringen opdoen voor evt later je eigen kas. Mest gaat natuurlijk lekker broeien en verwarmt ook een beetje. Als je het al doet zou ik oude mest gebruiken dit ruikt veel minder dan nieuwe mest en zoals speets al zegt goed ventileren. Mijn heatsink werkt op het moment vooral in het voor en na seizoen en achteraf vind ik het prima. In deze periode ben je ook bezig met de kas en hier in zaaien enz. Dus je hebt je pad nodig. In hoeverre kun je gebruik maken van de kas als die mest er ligt? In de periode dat mijn heatsink niet werkt, de winter, doe ik toch niets in de kas. Ik weet niet of jij in de winter veel in de kas komt en of de mest dan meerwaarde heeft. Wouter

Zoals ik al zei was dit het project van afgelopen jaar dus we kunnen gelijk even een review schrijven. Gedurende het seizoen was ik erg tevreden. Thermometers gaven duidelijk aan dat er zeker verschil zat in de metingen en het principe werkt dus gewoon. Het is lastig te vergelijken of je nu een langer kweekseizoen hebt omdat elk seizoen natuurlijk anders is. Voor komend seizoen ben ik nu een datalogger aan het maken die op 3 verschillende plaatsen continue de temperatuur bij gaat houden en weergeeft in een grafiek. Op die manier kan ik het nog makkelijker vergelijken. Recent is echter de ventilator gestopt met draaien. De afgelopen grijze dagen waren toch teveel voor de accu en het zonnepaneel. Dit is eigenlijk wel jammer maar aan de andere kant staat er nu toch niets in de kas op wat sla voor in het voorjaar na. Zoals ik al in het eerste bericht beschreef wordt het met name toegepast door amerikanen in een koeler klimaat waar dan vaak wel veel zon is. Erg anders dan in Nederland dus waar onze winters overwegend donker en grijs zijn. Zonder de zon warmt er ook nauwelijks iets op in de kas en kan er ook geen warmte worden afgegeven aan de heatsink. Vandaag heb ik om de accu te sparen deze van het systeem afgehaald. De ventilator zal enkel nog draaien als de zon schijnt en de kas dus ook wordt op gewarmd door de zon. Het beetje warmte wat de heatsink op zal nemen zal hij uit zichzelf ook wel weer uitstralen naar de omgeving. Hij doet het nog wel enkel minder efficient. Ik ben zeker tevreden met dit experiment en het lijkt zeker te werken. Ik ben benieuwd wat komend seizoen mijn datalogger zal uitwijzen. Tips, ervaringen en vragen mogen uiteraard altijd worden gemeld! Wouter

Hallo, Mijn naam is Wouter. Ik ben nieuw hier en ik zou jullie graag mijn project van afgelopen jaar willen laten zien. Zoals de titel het al zegt heb ik een heatsink in een kleine glazen kas gebouwd. Wat is nou een heatsink. Het is niets meer of minder dat je warmte opslaat in materiaal om het later weer te gebruiken. Heatsink is volgens mij een beetje een Amerikaans concept, Op Youtube zijn legio filmpjes te vinden waar met name Amerikanen uit de wat koelere gebieden, maar wel met veel zon gebruik maken van een heatsink in de kassen. Op deze manier kunnen zij zichzelf voor een langere periode voorzien van verse groenten. Hoe heb ik dit nou aangepakt: Ik ben begonnen met het graven van een gat in mijn bestaande kas. 60cm diep (hier hebben we hoog grond water door een dikke leemlaag) 60 cm breed (zo breed zijn mijn tegels) en 1.60m lang. De heatsink is ook mijn looppad. Na het gat gegraven te hebben heb ik dit bekleed met piepschuim, alle wanden en de bodem. Een laag van +-10 cm puin er ingestort en een lange pvc buis ingelegd. Dit stuk buis is over de gehele lengte voorzien van diverse gaatjes en aan het eind afgedopt. Op het begin zit met een hoek van 90 graden een dezelfde maat buis tot net boven de grond. Vervolgens kon ik de rest van het gat vullen met divers puin. Net boven het puin en onder de dek tegels heb ik twee kleinere pvc buisjes toegevoegd die straks de lucht die langs het puin is geweest afvoeren de kas in. Alles is vervolgens netjes afgedekt met de tegels. Op dat moment komt er enkel een klein stukje buis boven de grond uit. Op dit stuk buis heb ik een mof met hierin een PC ventilator 12v geplaatst. De andere kant van de mof is wederom voorzien van een PVC buis dit keer zwart tot in de nok van de kas. (warme lucht stijgt op) Als overdag de ventilator blaast. Blaast hij warme lucht uit de nok onder het puin, het puin wordt opgewarmd door de warme lucht en de lucht koelt zelf af en wordt afgevoerd de kas in (men koelt dus overdag). 'S avonds blijft de ventilator blazen waardoor de koudere lucht uit de kas wordt dan door het warme puin geblazen, warmt op en dit warmt vervolgens de kas weer op. Op deze manier maak je de temperatuurpieken dus veel gemiddelder en kun je het kweek seizoen verlengen. Mijn kas is niet aangesloten op het elektriciteitsnet, hier is van te voren al rekening mee gehouden door het plaatsen van de 12v ventilator. Deze kun je namelijk laten werken door een zonnepaneel. Qua aanschaf viel deze mij erg mee. Door het toevoegen van een speciaal voor zonnepanelen ontwikkelde accu (deze kunnen beter tegen het herhaaldelijk opladen met kleine hoeveelheden). Blijft de ventilator ook 's nachts door werken Gelijk heb ik 2 thermometers geplaatst bij de luchtinlaat en de lucht uit laat zodat ik op elk willekeurig moment de temperatuur kon aflezen.

bedankt voor je reactie. Voor de potjes zijn die kratjes absoluut handig. ik zal eens kijken of ik wat kan vinden. Zelf dacht ik aan een ondiep plankje waar ik de stapel opzet met om de zoveel cm een latje waar ze achter staan. De zakken in een krat wordt vast wat zwaar voor een plank ofzo. Kratten stapelen zal dan ook lastig worden door het gewicht. Bedankt voor het meedenken!

Hallo, Zoals de meeste hier ben ik ook druk met de laatste had leggen aan het opruimen van de (moes)tuin en elk jaar is toch de opslag weer te klein. Met name de (open) zakken van bijvoorbeeld de potgrond, kalk enz staan me in de weg om maar niet te spreken van de op het moment lege potjes. Ik kan niet de enige zijn met dit probleem. Op dit moment zwerven de zakken potgrond, turf, kalk enz. over de vloer van de schuur en staan ze eigenlijk altijd in de weg. Ik ben dus op zoek naar een gemakkelijke manier om ze op te ruimen (minder plaats in nemen) Wie heeft hier een goede oplossing voor gevonden? Daarnaast zijn de (zaai) potjes altijd een probleem. Vaak stapel ik ze op en dan heb je lange kokers die toch op den duur weer omvallen of kapot gaan. Heeft iemand wellicht een handige stelling of iets dergelijks gemaakt om deze zaken op te bergen? Hopelijk kunnen jullie me helpen Wouter