reinders007

Ik heb een aantal worcesterbessen vermeerderd. Die zijn op pot te koop voor een geringe vergoeding. Maar om daarvoor helemaal naar Limburg te komen lijkt me wat overdreven. Opsturen doe ik ze niet. Dat is mij teveel gedoe. Maar als U eens een keertje in de buurt bent dan laat het me gerust weten.

Volgens mij vraagt Frans ook naar de smaak van de Worcesterbes. Deze worcesterbes is een zeer fiks gestekelde struik, die ook zeer weelderig groeit/kan groeien. Sommige deskundigen beweren, dat het een wilde (canadese of amerikaanse) kruisbes is (Ribes Divaricatum). Andere deskundigen zeggen dat het een kruising is van een wilde kruisbes (Ribes Divaricatum) met een gecultiveerde kruisbes. De moeder-Worcesterbes, die ik heb, die heb ik meer dan 30 jaar geleden gekregen van een deskundige inzake kleinfruit uit de Betuwe, Jan Freriks, die ook voor de universiteit Wageningen het boekje "(de teelt van) Houtig Kleinfruit" toentertijd geschreven heeft. Deze struik groeit inderdaad flink, is volledig meeldauw-resistent, heeft totaal onopvallende groenige bloempjes en de vruchten zijn bijna zwart (zeer diep donkerrood) van kleur. De vruchten zijn vrij klein, maar smaken eerder zoet dan zuur (bij volle rijpheid vrij zoet) en zijn erg lekker om vers te eten (smaak totaal niet lijkend op de indringende smaak van de zwarte bes). Deze struik groeit met redelijk gebogen/hangende takken en is zeer gezond. Wel oppassen voor vraat van de larven van de bessenbladwesp. Verder heb ik ook Ribes Divaricatum van een andere kweker en het verschil, dat ik zie, is dat bij deze soort de takken recht omhoog groeien en de bloempjes veel opvallender zijn. Wat langer dan die van mijn Worcesterbes en iets van lila-kleur in het bloempje. De bessen smaken echter hetzelfde. Ik kan niet of nauwelijks verschil proeven. Dan heb ik ook nog een "Zwarte Honingbes" welke ook dezelfde vruchten geeft, mogelijk zijn deze nog wat zoeter. De verkoper geeft deze aan als ribes ssp., maar welke subspecies het is weet ik niet. De plant is nog klein en op pot en had vorig jaar een paar bloempjes en bessen, dus dat moet ik nog ondervinden. Mogelijk ook "gewoon" een Ribes Divaricatum!? Om het verhaal compleet te maken heb ik ook nog een soort, die ik ook afgelopen jaar pas kocht als "Russische Reuzenbes" en ook wordt aangeduid als een "Ribes Divaricatum". Deze heeft nog geen bloemen en vrucht gehad en staat ook nog op pot om dit voorjaar uit te planten. De vruchten zouden volgens de beschrijving niet rond maar peervormig zijn en ook redelijk zoet. Ik ben zelf benieuwd wat het gaat worden. Maar de originele Worcesterbes is dus fors groeiend, heel erg gestekeld, volledig meeldauwresistent en met kleine, zoete, lekkere, bijna zwarte kruisbesjes eraan. Hij draagt ongelooflijk rijk.

De Jostabes, en dat zeg ik niet om anderen te corrigeren, maar om duidelijkheid te geven, is een complexe kruising tussen zwarte bes, kruisbes en worcesterbes. Dr. Bauer, in Duitsland, heeft de eerste kruisingen al doorgevoerd voor de 2e wereldoorlog. De naam is inderdaad afkomstig van de eerste letters van JOhannisbeere en STAchelbeere. (zie ook Wikipedia) De originele Jostabes is volledig meeldauwresistent en volledig ongestekeld en heeft nauwelijks ziekten. Wel kan hij, net zoals de kruisbessen, worden aangevreten door de larven van de bessenbladwesp, maar is hier minder gevoelig voor dan bepaalde kruisbessen-rassen. Dit zal te maken hebben met het hardere en stuggere blad van de Josta t.o.v. de kruisbessensoorten. Ook zijn er diverse andere kruisingen doorgevoerd met daarin in elk geval de zwarte bes en kruisbes en/of worcesterbes en josta. Maar de meeste van deze "Josta-varianten" hebben toch vaker, al is het vrij licht, meeldauwaantasting in de toppen van de takken. Soortnamen zijn o.a.: Jochelbes, Caseille (ook de Franse benaming voor de eigenlijke Jostabes trouwens), Jochina, Jogranda, Jostine, Jocheline, Rita, Anita, Jonova. Hierbij zitten ook enkele soorten, waarbij de bessen wat meer donkerrood kleuren i.p.v. zwart. De smaak van de bes zit altijd tussen, die van kruisbes en zwarte bes in, maar neigt meer naar de specifiek herkenbare cassissmaak van de zwarte bes. De struik groeit weelderig en stekken lukt zelfs door ze gewoon als winterstek op het voorjaar in een emmer water te zetten. Zelfs daarin maken ze wortels, dus in vochtige grond gaat het helemaal prima. Voor verwerking gebruik ik de vruchten zowel solitair alsook gemengd met andere fruitsoorten tot sap en (altijd gemengd met andere fruitsoorten tot jams en gelei's. Ik kweek ze al meer dan 30 jaar en ben er nog steeds er tevreden over. De oogst is goed, mits er geen late nachtvorst optreedt, want dan bevriezen de bloemen en de bloemen trekken bij mij altijd enorm veel bijen en vooral ook hommels aan. Goed snoeien is wel een vereiste. Een aantal takken (de helft) lang laten doorgroeien en een aantal (de andere helft) heel fors terug knippen, en dit per jaar om en om doen, houdt de struik redelijk in toom, geeft mooie grote bessen en telkens een goede oogst. Van diverse Josta-soorten heb ik planten op voorraad.