Oedema bij Tomaten

Oedema: (EN: Edema) Oedema, of ook genoemd oedeem is een verschijnsel dat zich kan voordoen wanneer de planten te maken krijgen met ongunstige omstandigheden in hun groeiomgeving vooral in huis, in kas of overdekt. Bij tomaten zijn het vooral de cellen van de opperhuid die ongewoon uitgroeien en waterachtige woekeringen vormen en nadien stukgaan of afsterven. Onderzoek naar mogelijke oorzaken en gevolgen is nog steeds gaande en afhankelijke van de bron worden verschillende redenen aangehaald.	Foto 2025

Oedema: (EN: Edema)

Oedema, of ook genoemd oedeem is een verschijnsel dat zich kan voordoen wanneer de planten te maken krijgen met ongunstige omstandigheden in hun groeiomgeving vooral in huis, in kas of overdekt. Bij tomaten zijn het vooral de cellen van de opperhuid die ongewoon uitgroeien en waterachtige woekeringen vormen en nadien stukgaan of afsterven. Onderzoek naar mogelijke oorzaken en gevolgen is nog steeds gaande en afhankelijke van de bron worden verschillende redenen aangehaald.

Foto 2025

Hoe ontstaat het: Dit fenomeen kan worden veroorzaakt door een combinatie van verschillende factoren, waaronder overvloedige irrigatie, een slechte drainage, hoge luchtvochtigheid, een onbalans in voedingsstoffen of gebrek aan UV licht. Deze conditie kan ook ontstaat door te warme wortels waardoor er een hogere worteldruk ontstaat en te weinig bladtranspiratie is. Overbewatering: Wanneer tomaten te veel water krijgen, kunnen de wortels niet genoeg zuurstof opnemen. Dit leidt tot een verminderde opname van voedingstoffen en kan resulteren in celuitzetting en oedema. Slechte drainage: In potten of bedden met onvoldoende drainage kan water zich ophopen rond de wortels, wat ook bijdraagt aan oedeemvorming. Hoge luchtvochtigheid: Wanneer de luchtvochtigheid te hoog is, kunnen de planten moeilijker water kwijt raken via verdamping. Hierdoor kan er vochtophoping in de bladeren ontstaan. Voedingsstoffen: Een ongebalanceerde toevoer van voedingsstoffen, zoals te veel stikstof, kan ook bijdragen aan oedema, omdat dit de groei van de plant versnelt en de druk op de celwanden verhoogt. Gebrek aan UV licht.

Hoe ontstaat het:

Dit fenomeen kan worden veroorzaakt door een combinatie van verschillende factoren, waaronder overvloedige irrigatie, een slechte drainage, hoge luchtvochtigheid, een onbalans in voedingsstoffen of gebrek aan UV licht. Deze conditie kan ook ontstaat door te warme wortels waardoor er een hogere worteldruk ontstaat en te weinig bladtranspiratie is.

Overbewatering: Wanneer tomaten te veel water krijgen, kunnen de wortels niet genoeg zuurstof opnemen. Dit leidt tot een verminderde opname van voedingstoffen en kan resulteren in celuitzetting en oedema.
Slechte drainage: In potten of bedden met onvoldoende drainage kan water zich ophopen rond de wortels, wat ook bijdraagt aan oedeemvorming.
Hoge luchtvochtigheid: Wanneer de luchtvochtigheid te hoog is, kunnen de planten moeilijker water kwijt raken via verdamping. Hierdoor kan er vochtophoping in de bladeren ontstaan.
Voedingsstoffen: Een ongebalanceerde toevoer van voedingsstoffen, zoals te veel stikstof, kan ook bijdragen aan oedema, omdat dit de groei van de plant versnelt en de druk op de celwanden verhoogt.
Gebrek aan UV licht.

Gevolgen: Oedema kan leiden tot verschillende problemen bij tomaten. Vaak zie je bij heel jonge plantjes vervorming van het blad door de verdikkingen langs de nerven. Fotosynthese gaat sterk achteruit, bladeren inclusief de kiembladeren vallen of sterven af bij een zware aantasting. Indien men niet handelt in dergelijk geval is het plantje ten dode opgeschreven. Meestal is het probleem echter van voorbijgaande aard indien men de omstandigheden kan verbeteren, aantasting op stam en bladeren drogen in, eventueel met necrotische vlekken. Deze beschadigingen op het blad kunnen nadien wel een ingangspoort zijn tot ziektes en worden dan ook best verwijderd na vorming van gezond nieuw blad.

Gevolgen:

Oedema kan leiden tot verschillende problemen bij tomaten. Vaak zie je bij heel jonge plantjes vervorming van het blad door de verdikkingen langs de nerven. Fotosynthese gaat sterk achteruit, bladeren inclusief de kiembladeren vallen of sterven af bij een zware aantasting. Indien men niet handelt in dergelijk geval is het plantje ten dode opgeschreven. Meestal is het probleem echter van voorbijgaande aard indien men de omstandigheden kan verbeteren, aantasting op stam en bladeren drogen in, eventueel met necrotische vlekken. Deze beschadigingen op het blad kunnen nadien wel een ingangspoort zijn tot ziektes en worden dan ook best verwijderd na vorming van gezond nieuw blad.

Hoe tegen te gaan: Zorg ervoor dat de grond goed doorlatend is en gebruik een verdelingssysteem dat overbewatering voorkomt. Het is beter om de grond licht vochtig te houden dan deze door en door nat te maken. Zorg voor goede drainage in potten en bedden. Dit kan door het gebruik van potscherven of drainagemateriaal, en door ervoor te zorgen dat de grond de juiste structuur heeft. Verbeter de luchtcirculatie rond de planten om de luchtvochtigheid te verlagen. Dit kan door voldoende ruimte tussen de planten te laten en ventilatoren te gebruiken bij het kweken in kassen. Geef meer ventilatie, of plaats ventilator. Als je nog een warmte mat gebruikt, zet deze dan uit, zodat de wortels koeler blijven er er een minder hoge worteldruk ontstaat. Oedeem bij tomaat is wellicht met UV in het spectrum op te lossen. Lees hier meer. Probeer je planten indien mogelijk, indien je niet over speciale belichting beschikt, ze overdag in openlucht te zetten als de temperatuur het toelaat. Monitor de voedingsstoffen in de bodem en zorg voor een gebalanceerde bemesting. Voed de planten met een uitgebalanceerde meststof waar stikstof, fosfor en kalium in de juiste verhouding aanwezig zijn. Kies een minder gevoelige variëteit, sommige tomaten waaronder een aantal onderstammen zijn extreem gevoelig. Door aandacht te besteden aan het bovenstaande, kan je de kans op oedema bij tomaten aanzienlijk verminderen en de gezondheid en productiviteit van hun planten verbeteren.

Hoe tegen te gaan:

Zorg ervoor dat de grond goed doorlatend is en gebruik een verdelingssysteem dat overbewatering voorkomt. Het is beter om de grond licht vochtig te houden dan deze door en door nat te maken.
Zorg voor goede drainage in potten en bedden. Dit kan door het gebruik van potscherven of drainagemateriaal, en door ervoor te zorgen dat de grond de juiste structuur heeft.
Verbeter de luchtcirculatie rond de planten om de luchtvochtigheid te verlagen. Dit kan door voldoende ruimte tussen de planten te laten en ventilatoren te gebruiken bij het kweken in kassen. Geef meer ventilatie, of plaats ventilator.
Als je nog een warmte mat gebruikt, zet deze dan uit, zodat de wortels koeler blijven er er een minder hoge worteldruk ontstaat.
Oedeem bij tomaat is wellicht met UV in het spectrum op te lossen. Lees hier meer. Probeer je planten indien mogelijk, indien je niet over speciale belichting beschikt, ze overdag in openlucht te zetten als de temperatuur het toelaat.
Monitor de voedingsstoffen in de bodem en zorg voor een gebalanceerde bemesting. Voed de planten met een uitgebalanceerde meststof waar stikstof, fosfor en kalium in de juiste verhouding aanwezig zijn.
Kies een minder gevoelige variëteit, sommige tomaten waaronder een aantal onderstammen zijn extreem gevoelig.
Door aandacht te besteden aan het bovenstaande, kan je de kans op oedema bij tomaten aanzienlijk verminderen en de gezondheid en productiviteit van hun planten verbeteren.