Vanmorgen op het WWW ( net zo betrouwbaar als de Enkhuizeralmenak) :

Drie keer is scheepsrecht: Siberische hamster op komst

De rekenmodellen laten nu al een paar runs achter elkaar een volgende koudegolf naar de Benelux trekken. Dat zou dan de derde zijn. Na de Russische beer eind februari kregen we een iets zwakkere golf afgelopen weekeinde (een poolvosje) en nu lijkt paaskou op de rol te staan, een Siberische hamster.

En dat allemaal door de Sudden Stratospheric Warming, het fenomeen waarbij koude lucht vanaf de Noordpool weg wordt geduwd. Via Scandinavie, de Baltische Staten en Noordwest-Rusland wordt die kou vervolgens onze kant op gedirrigeerd.

Twee gingen voor

De eerste uitbraak van poolkou vond plaats eind februari. Vanuit Siberië en Rusland kwam die zeer koude lucht onze kant op. Een hogedrukgebied boven het noorden van Europa zorgde ervoor dat -middels een oostelijke wind- de winterkou helemaal tot over Nederland kwam te liggen. Daarna trok de koude lucht door naar de Britse eilanden, met daarbij flink wat sneeuw. De felle oostenwind completeerde het winterweer bij ons en vier dagen op rij waren er schaatsmarathons op natuurijsbanen.

De tweede kou-uitbraak had vorig weekend plaats. Met een tot stormkracht aanzwellende wind langs de noordkust was het bitterkoud en bleven de maximumtemperaturen op grote schaal onder nul. Vooral de prachtige ijssculpturen, mede gevormd door het vele opspattend water vielen in deze kille episode op.

Nummer drie

Sinds een paar etmalen tekent zich een derde kou-uitbraak af. Nog niet in het komend weekeinde, de middagtemperaturen gaan juist eventjes de dubbele cijfers in. Deze beperkte voorjaarsvleug wordt na maandag ingeruild tegen wederom dalende temperaturen. Scandinavië gaat de kou in en in de hogere luchtlagen begint die lucht geleidelijk richting ons te vloeien. De grondwind draait van west naar zuid, de nieuwe luchtsoort hogerop in de atmosfeer heeft al wel effect aan de grond. Vooralsnog hebben we voor midden volgende week nog maar 4 tot 8 graden uitstaan, als maximumtemperatuur. De laagste temperaturen in het noorden, waar de kou het duidelijkst lijkt te arriveren. Volgens de hoofdberekening van het ECMWF komt op 1500 meter hoogte op donderdag de min tien graden door. Voorwaar koude lucht eind maart. En deze hoofdberekening is daarin absoluut niet de enige.

Naast koude lucht, is er ook de kans op neerslag. Zeker als de kou binnenloopt, tegelijkertijd met een zwakke lagedrukzone, is winterse neerslag mogelijk. De recentste hoofdberekening laat op Deelen maarliefst zo’n 10 mm vallen, als dat als sneeuw valt is dat 10 centimeter.

Terublik naar voorjaarskou 2013

Voorlopig is echt lenteweer dus de grote afwezige. We zitten min of meer in de situatie die we nog kennen uit 2013. Destijd was er tegen het einde van de winter ook sprake van een SSW, die nogal lang na-ebde. Bijgevoegd zijn drie grafieken, maart, april en mei, uit 2013. Alledrie de maanden verliepen koud. De laatste week van maart werd het in De Bilt toen niet warmer dan 2 tot 5 graden. Begin april vroor het nog bijna elke nacht. Ook toen waren er prachtige ijssculpturen te zien, bijvoorbeeld langs de westkant van het Lauwersmeer. De forse oostenwind haalde fel uit en niemand zal de euvele moed gehad hebben om al een zomerjas aan te trekken. Halverwege april waren er een paar pieken tot de 20 graden, maar vanaf 10 mei was het een weer een tijdlang erg kil met middagtemperaturen die soms amper op 11 of 12 graden uitkwamen. Onze huidige episode heeft wel wat weg van 2013. Het wordt afwachten in hoeverre er tóch nog fraaie lentetemperaturen op ons pad komen, de Siberische hamster zou nog weleens een tijdje kunnen blijven rondhangen …

Bronnen: MeteoGroup, KNMI.