weknow

Ja. Verleden jaar was er nog flink regen toen ik ze begin april buiten zette. Er was op 2 boompjes nog een beetje krulziekte. Die paar blaadjes weggeplukt. Maar heb goede en vooral ook gave oogsten gehad later dat jaar. Verklaring en de oplossing zit in de levenscyclus van het krulziekteschinmnel. Het schimmel infecteert bladknoppen tijdens de natte wintermaanden via regen en hoge luchtvochtigheid. (Schimmelsporen zijn al om aanwezig!) Als bladknoppen droog blijven is er zo goed als niets aan de hand en kan het schimmel niet besmetten en ontwikkelen. Zo eenvoudig is dat.

Tussen half december tot de eerste bladeren uitlopen (begin april) staan mijn perziken (een tiental bomen) droog. In een folietunnel, maar onder een overkapping of zelfs in een vrij donkere schuur kan ook. Daardoor kunnen geen sporen van krulziekte meer in de nog slapende bladknoppen een infectie veroorzaken en is dat gif spuiten (chemisch bestrijden) volstrekt niet meer nodig. Een grote pot (40 liter a 60 liter naarmate ze groter worden) en een steekwagentje maken ze goed verplaatsbaar. Net na de bloei gaan de potten naar zonnige plekken buiten. Omdat perzik/nectarine vooral draagt op de twijgen die het jaar voorafgaand groeiden, mag je in de lente en zomer flink terugsnoeien om korte zijscheuten te stimuleren. Daar krijg je dan vooral rijke bloei in de loop van maart. Zo houd je de bomen ook vrij klein (rond 1,50 m, tot sommige 2,00 meter) en goed hanteerbaar. Voor bestuiving is ventileren gewenst en met af en toe met een zacht kwastje de geopende bloemen aantippen zorg je zeker voor goede bestuiving. Op deze manier heb ik intussen al 3 jaar op rij uitstekende oogsten en helemaal geen problemen met krulziekte meer. Hier nog een foto van de bloei van enkele boompjes in maart 2023. Wat een verschil in witte tot rode tinten en in bloemvormen tussen verschillende perzikbomen.

Goed lezen Frans. Ik schrijf dat zomersnoei veel minder een groeireactie geeft en zeg ook iets over hoe je een pruim (in de zomer, liefst na de rijpe vruchten) best snoeit. Desondanks: probeer weinig te snoeien. Beter is uitbuigen waar mogelijk. Een open gestel met licht en lucht is essentieel. Verkeerde snoei en te vanzelfsprekende snoei geeft geen goed resultaat.

Oei.... 3 misverstanden. 1. Je reageerde nu niet nog eens op Frans. Weknow is aan het woord. 😁 2. Je houdt een boom niet kleiner door te snoeien. Snoeien heeft precies het tegengestelde effect!!! Een pruim gaat nog veel meer takjes vormen en wordt nog veel meer een oerwoud als je het toch doet. Pruimen zo weinig mogelijk snoeien!!! Alleen als het strikt nodig is....bijvoorbeeld ziek hout of waar takken elkaar in de weg zitten. Als jouw boom nu vol takjes zit, vermoed ik dat dit precies het gevolg is van snoei. Elke knip met de snoeitang levert 2 nieuwe groeipunten en zorgt dat slapende knoppen lager in de tak ook gaan uitlopen. Als je snoeit, dan doe je het ´s zomers het beste en haal je gehele takken weg (niet gaan inkorten!) zodat er - alleen waar nodig - meer licht en lucht in kan. Door later in de zomer op deze manier te snoeien, bijvoorbeeld na de oogst, is de hevige groeireactie bovendien veel minder. Bovendien voorkom je zo ziekten. En over je suggestie dat het wel mee zal vallen met ziektegevaar als je 's winters pruimen snoeit, is het antwoord heel duidelijk. Neen...dat zal erg tegenvallen. Je krijgt een vorm van niks en ik durf bijna een wedje aan te gaan dat je boompje als je dat gergeld doet, de 5 jaar niet zal halen en sterft aan loodglans, bacteriekanker of monillia die in het hout slaat. 😶 3. Een pruim laat zich nauwelijks in een leivorm snoeien. De enige vorm die je eventueel zou kunnen proberen is een wat lossere waaier....en zelfs dat zal niet meevallen. Dat komt doordat de wijze van groeien zich - zelfs met een zeer overwogen snoei - nauwelijks laat sturen.

Pruimen hebben een aantal jaren nodig voordat ze echt regelmatig kunnen gaan dragen. Na drie jaar mag je hooguit een paar voorproefpruimpjes verwachten. Waarvan zou jou boompje de voedingsstoffen hebben moeten maken voor bloemknopaanleg....? Normale levensprocessen zijn ernstig verstoord door wat er verleden jaar gebeurde. Boom moet zich serieus herstellen. Stoppen met mesten en liefst weinig of niet snoeien (geldt voor pruimen en kersenen abrikozen) is de beste aanpak die je kon kiezen.

Tuurlijk. Maar een F1 waarover de zaadontwikkelaar zo opgeeft over eigenschappen en dat blijkt allemaal niet in de F1 naarvoren te komen, is in mijn ogen een misser en overroepen. Je kunt dan in de F2 gaan zoeken naar of er toch nog iets inzit wat de moeite waard is...doen we ook....maar eerlijk gezegd besteed ik liever de beperkte middelen in de rassen die ook als F1 al uitstekend zijn. Dat is als je op zoek bent naar bepaalde eigenschappen de zekerdere en kortere weg en lijkt, wat gechargeerd, wat minder op het zoeken naar een speld in een genotypische hooiberg door te zoeken naar wat heel misschien niet naar voren komt in de F1 en toch misschien nog ergens in de genen zou kunnen zitten. (Graag op dit forum mijn forumnaam gebruiken!)

Ik heb hiervan zaden gekweekt. Vond het persoonlijk de allerminste van de Phytophtora-weerbare zaadvaste en F1-hybriden dDe F1 was een tegenvaller. Weinig smaak (zoals een standaardtomaat in de supermarkt in de winter) en aan de plant gingen in september de vruchten al barsten (als dat bewaarbaarheid-gen al werkt, dan werkt het dus alleen voor onrijp geoogste tomaten die nog lang in de supermarkt moeten liggen...rijpen de vruchten gewoon aan de plant dan worden ze dus snel overrijp en wordt de smaak zelfs medicinaal en melig). Ik heb mijn planten - na zadenoogst - ruim een maand eerder geruimd dan alle andere soorten tomaten om op die plek nog een andere nateelt te kunnen zetten. Smaken verschillen natuurlijk en je kunt heel verschillende dingen toch lekker vinden. Ik vond dee een mislukking, maar blijkbaar zijn er wel mensen die van tomaten met weinig smaak houden.

Is een echte doordrager en harde groeier. De planten werden hier meer dan 2 meter buiten verleden jaar en bloeide en maakte nieuwe tomaten aan tot in oktober. Echt helemaal niks van een struiktomaat dus. 😉 Wel een kleinvruchtige trostomaat, die zo lang goed blijft aan de struik dat het hele trosje van 7 a 11 tomaatjes rijp te plukken is na een week of 2.

Ik denk dat ik eventueel nog wel wat voor je over zal hebben. Heb van een 25 soorten appel enthout in de koeling liggen en van sommige vast ook meer dan ik daadwerkelijk ga gebruiken. Maar dan moet je het doen met wat zich nog aandient.....vaak zijn het overigens toch wel bijzondere soorten uit buitenland of van andere liefhebbers die echt wat interessants hebben. Voor een Jonagold of Golden Delicious moet je bij mij dus niet zijn. Je mag een PB sturen dan oerleggen we wel....maar je moet dan even wat geduld betrachten voordat je het daadwerkelijk krijgt. Een andere mogelijkheid die je hebt is om naar een entdag ergens te gaan, waar ze allerlei in december en begin januari gesneden enthout hebben. In het Fruit ABC van Guy De Kinder dat maandelijks verschijnt staat, op de laatste bladzijden, altijd wel een overzichtje van de meeste van dat soort activiteiten. https://www.fruitabc.be/nieuws/fruitnieuwsbrief Een derde manier kan zijn dat je in de zomermaanden via liefhebbers twijgen neemt en dan op je onderstammen met een wat andere enttechniek, namelijk oculatie of chip-budding, je soorten maakt. Dan moet je het wel organiseren dat je onderstammen fris staan en goed aan de groei zijn en dat er maar korte tijd tussen het knippen van het hout en het inbrengen van het kleine stukje hout met knop zit.

Omdat er zeer veel te zien is, zeer veel op te steken en ook zeer veel te koop en te krijg, een dag om zelfs een stuk voor te reizen. Reclaim The Seeds is een internationale beweging die wil voorkomen dat gezonde en vrije voedselvoorziening en de mogelijkheden om dit zelf te kweken onmogelijk worden gemaakt. Reclaim The Seeds = We eisen onze zaden weer op. Zaden zijn van iedereen en mogen niet het prive-eigendom zijn van enkele grote internationale bedrijven die over de hele wereld het aantal soorten beperken en er zo veel mogelijk winst mee maken en zo direct verantwoordelijk zijn voor honger, armoede en natuurvernietiging. Hier de link naar alle informatie. https://reclaimtheseeds.nl/ (Auteur van dit bericht zal er die dag bij zijn om samen met anderen de tafels van de Zadenwerkgroep van VELT te bemensen. We zijn er voor het beantwoorden van allerlei vragen over zaden, meedenken en advies over alles wat met zaaien en zaden te maken heeft. Je kunt er zaden verkrijgen die door andere liefhebbers zijn gewonnen en we nemen graag het overschot van je eigen recente en kwalitatief goede zadenoogst in ontvangst om weer aan anderen te geven.) Voor wie op 11 maart niet kan of het vanaf boven de grote rivieren te ver vindt naar de streek van Brugge, verwijs ik graag naar het weekeinde daarna. Op 18 en 19 maart is er ook weer in Amsterdam een soortgelijke beurs en studiedagen in het kader van Reclaim The Seeds.

In mijn oude tuin had ik een paar gezaaide steeneiken uitgeplant. Ik vraag me sterk af of die voor nattere grond geschikt zijn...eerder een steenachtige droge bodem is mijn inschatting als ik het groeigedrag zag. Maar hou er ook rekening mee dat steeneik een extreem langzame groeier is (een beetje boom die inkijk weghoudt is dan erg duur) en voroal ook dat ze bij ons op het randje van winterhard is. Ik woon in het zachtste klimaat van Nerderland en heb nooit rpobelemen gehad...maar de Achterhoek is al geheel andere koek (😁rijmt) met aanzienlijke koudere winters. Maar inderdaad weet een deskundige kweker meer. Succes!

Geen hard antwoord, maar wel wat meedenken over je vraag: 1. Natblijvende grond is altijd moeilijk. Weinig bomen die dat echt fijn vinden. Meest geschikt daarvoor zijn een zwarte els (die is daar meest in zijn element) en evt. sommige wilgen die natte grond goed verdragen. 2. Dat het klei is hoeft op zichzelf geen probleem te zijn (mijn tuinen hadden en hebben vooral jonge zeeklei en daar kan heel veel goed op groeien, die is zelfs zeer vruchtbaar. ZOLANG de bodem niet waterziek is (Water niet doorlaat, door te diepe ligging waarbij water niet wegkan of ondoordringbare lagen in de bodem bijvoorbeeld door jaar-injaar-uit ploegen) en de bodem niet - door zware machines en belopen - te veel samendrukt (compactie, waardoor er geen zuurstof meer is) Dat kun je verbeteren vaak door of de ondoordringbare laag te doorbreken, door draineren of door voor betere afwatering te zorgen of als niks kan op te hogen. Ook zorgen voor hoger organische stof gehalte (mulchen met herfstblad of houtsnippers bijvoorbeeld) kan groeiomstandigheden sterk helpen verbeteren. Hoe dat precies zit bij jou kunnen wij niet weten en moet je zelf voor je eigen situatie beoordelen..... 3. Maar dan ook nog een boom die groen moet blijven....dat maakt het echt lastig. Zoveel echt mooi wintergroenblijvende bomen bestaan er niet...die moet je echt zoeken. Ik zou ze vooral zoeken bij soorten die ook voor hagen of heggen gebruikt worden, want die passen zich meestal goed aan aan ook niet ideale omstandigheden en kun je ook als struik of boompje begeleiden in de vorm die je wenst. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Laurierkers (heb je soorten van...een kundige kweker kan je adviseren voor jouw situatie), liguster of coniferen die je meer solitair toepast die daarvoor ook gebruikt worden ...dan ben ik wat inder zeker over hoe ze natte winterbodem aankunnen, taxus, photinia, of niet woekerende bamboesoorten.

Het meeste heb je er aan als je de mest eerst afgedekt oud en "rot" laat worden. Dan draagt het bij aan de opbouw van een langdurig gezonde en voedende bodem en voorkom je dat de aanwezige voedingstoffen vooral snel uitspoelen en wegdampen en binnen enkele maanden deel uitmaken van het stikstof en fosfaatprobleem. Dat eerst rot laten worden, waardoor voedingsstoffen die er in zitten zich binden en veel geleidelijker je planten en bodem ondersteunen werkt overigens alleen als het mest is met een aanzienlijke hoeveelheid stro die je laat composteren. Vergelijk het met het eten van een paar happen suiker. Hoe lang voedt dat je?

Iets dat zo weinig mogelijk verwant is, Willy. Dus beter geen kers of Prunus.....andere fruitsoorten zijn ook vaak van de rozenfamilie , maar toch al minder in overeenkomst wat betreft ziektegevoeligheid. Een bodem vol bodemleven, verzorgd met goede compost, biedt al een stuk bescherming tegen opnieuw ziek worden. Ook een seizoen te wachten en/of al iets schuiven van plek maakt risico lager. En wil je toch graag een kers, overweeg dan eens een zuilvormige en kleinblijvende die je in een grote pot kunt houden. Bijvoorbeeld: https://www.jardins-du-monde.be/nl/fruitbomen/597-dwerg-kersenboom-sylvia.html

Wat het probleem bij Willy was zullen we nooit zeker weten. Ga je je wat verder verdiepen in deze ziekten, dan blijkt het een wereld vol onduidelijkheden en misverstanden en wat je denkt te weten is afhankelijk van de bron die je toevallig als eerste tegenkomt...en bijvoorbeeld op internet kom je snel en eerst vaak niet op de meest kundige bronnen! Dat viel me al vaker op toen ik allerlei ziekten of plagen of aantastingen aan ook mijn fruitbomen probeerde te begrijpen. Ik ben geen plantenziekten-wetenschapper en kan dus niet op basis van monsteronderzoek en diepgaande kennis van allerlei mogelijke ziektes een zekere diagnose stellen. Maar bij een te snelle conclusie dat het "dus"monilia is sluit ik me niet zonder meer aan. Niet omdat ik het 100% zeker weet, maar vooral ook omdat het niet zo waarschijnlijk is! Toch even duidelijker informatie vanuit toen ik wat dieper ging graven naar waarom ik bijv. in het verleden vrij ploteseling een aantal mooie abrikozen en kersenbomen verloor en via internet op Monilia leek uit te komen, maar daarover nergens een goed en sluitend verhaal vond en ik dus verder ging zoeken. (Mijn bronnen zijn o.a. de Belgische beroepsorganisatie voor fruitteelt PC Fruit, bijvoorbeeld dit: https://www.pcfruit.be/sites/default/files/tf_bacteriekanker_bij_kers.pdf Monilia en bacteriekanker zijn 2 geheel verschillende ziekten, waarvan de verschijnselen veel op elkaar kunnen lijken en die dus gemakkelijk verward worden. Het eerste is een schimmelinfectie en het tweede een bacterie-infectie. Ze lijken zo veel in verschijnselen op elkaar dat er veel `kenners`en websites op internet zijn die geen onderscheid maken en het allemaal maar `monilia` noemen. (Bijvoorbeeld hier: https://www.mijntuin.org/plants/diseases/disease/210-tak-en-bloesemsterfte....hoewel een van de eerste resultaten is dit voor mij al vaak een inferieure bron gebleken met slechte en onjuiste "informatie") is dat er ook over preventie en behandeling misverstanden en onjuiste informatie al om is. Door onbekendheid hiermee wordt de diagnose verkeerd gesteld en het effect van monilia onterecht overdreven! Ja...monilia KAN ook in het hout geraken, klopt....maar dat is meestal niet zo. Zelfs de term `Blad en bloesemsterfte` die eveneens een aanduiding is voor Bacteriekanker, wordt ook voor monilia gehanteerd* . Een Prunus die snel afsterft, waarvan takken bruin of zwart worden in korte tijd en die plots dood gaat zal in de meeste gevallen last hebben van bacteriekanker! Dat is de meest voorkomende en vaak desastereuse ziekte bij (zoete) kersen en het ras dat Willy verloor, Bigarreau Napoleon, is er zeer gevoelig voor (en veel minder voor Monilia). Zure kersen lijken overigens wel meer gevoelig voor monilia en dat heeft vast ook te maken met dat ze vaak minder verzorging krijgen en (er gezegd wordt dat ze ook wel goed) groeien op schaduwrijkere plekken. Daar, door regen en vocht en kou, zal inderdaad monilia meer kansen hebben om een boom grondig, dus ook in het hout, te besmetten. In principe kan de schimmelziekte monilia al vaak voorkomen worden door de zon en ook lucht of zelfs wind(UV-licht is een schimmel-onderdrukker!) in de boom te laten. Bacteriekanker is een ander verhaal....moeilijker te voorkomen en ook moeilijker te bestrijden....tijdig ingrijpen bij tekenen van besmetting is hier erg belangrijk. Zo goed mogelijke groeiomstandigheden (bodem, standplaats, geen wateroverlast, stress vermiiden) is overigens de belangrijkste preventie tegen beide ziekten (en nog diverse andere verwante zoals gommen, hagelschotziekte, loodglans of zelfs soms vruchtboomkanker). * En om het verhaal nog wat ingewikelder te maken is er nog een 3e ziekte bij fruit (Bessen, appels e.a.) die ook nog een Tak en bloesemsterfte wordt genoemd, namelijk een schimmel met de naam Eutypa lata.