weknow

Even terugkomen op vorstschade. Naast de 10 arguta's rond de moestuin staan er nog 6 arguta's en 3 kolomikta's in de bostuin. In de moestuin meldde ik al wisselende hoeveelheid zwarte bladeren. Meestal lager aan de struiken vooral zie ik nu...maar beeld wisselt wel wat per plant. 2 Issai's hadden duidelijk bloemknoppen in aanleg en die zijn deels bevroren (waar de bladeren ook zwart zijn) maar grotendeels lijken ze nog ongeschonden. Hoop dus nog wel op 2/3 oogst of zo. Ik woon ca. 15 km. van zee. De bostuin ligt linea recta op 2 km van de zee. Het moet er ook gevroren hebben aangezien sommige planten (heel duidelijk bij tamme kastanjes en ook heel veel van de spontane uitzaai-esdoorns en ook wat kersenbloesem die bruin is) duidelijk schade hebben. De kiwibessen bijna niet...een struikje heeft een verlept takje en verder ziet alles er nog gaaf uit. Verklaring kan zijn dat ze beschut staan naar het noordoosten, voor en deels wat onder een rij bomen zuidwest gericht of dat de vorst minder dan wel op heel bepaalde plekjes is geweest dichter bij zee. De bostuin kenmerkt zich overigens door grote droogte gedurende lange periodes. Ik ben beperkt in wat ik ertegen kan doen (veel te groot om te gieten, behalve om planten even een betere start te geven...ik steek wel veel zorg in het opbouwen van een zeer humusrijke grond als belangrijkste maatregel) Het lijkt er op dat kiwibessen vrij goed bestand zijn tegen die droge periodes/omstandigheden, ondanks dat ze vrij oppervlakkig en breed wortelen. Hortensia's, wilgen, astilbe...om maar wat voorbeelden te noemen, redden het niet of ternauwernood onder dezelfde omstandigheden.

Proficiat Roland! Toch 2 bemerkingen. Hou er rekening mee dat je een tweede, ander, soortje nodig hebt om t.z.t. vruchten te kunnen krijgen. Wat ik niet snap is waarom je in turf plant. De ideale ph voor pawpaw ligt rond de 6 (tussen 5.0 en 7.0) dus licht zuur eventueel. Turf heeft een aanzienlijk lagere ph.....dus vraag me af of je ze hiermee wel goed doet of zelfs geen nadeel?

In ieder geval wordt het tijd om te verspenen naar diepere potten. Hoewel deze geen penwortel maakt, zoals veel bomen, is het toch een boom en redelijk sneller groeier..... Ik zie eerste paar echte bladen en een heel ondiepe zaaibak. Heeft meer wortelruimte nodig dus om zich verder te kunnen ontwikkelen.

Ik denk dat het bevroren blad weer wordt vervangen. In een erger geval is ook wat hout bevroren en moet de struik vanuit een lager punt weer gaan uitlopen. Dat deze matige vorst een kiwibesstruik geheel laat bevriezen lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Normaal is ze tegen -15 en lager bestand. Maar uitgelopen blad en bloesem zijn kwetsbaar. Hier ook enige schade aan de meeste struiken. Niet zo veel als bij jou Nedlets, maar toch veel zwarte hangende bladeren op sommige struiken. Heb het eerder ook gehad en toen kwam het steeds weer goed. Over de bloei durf ik niks te zeggen nog....bij een aantal was het begin van bloemvorming zichtbaar (bloei is hier pas 2e helft mei bij A. arguta's) en voor zover ik kan zien is die niet echt aangetast. Als deze vorst half mei nog zou optreden, vermoed ik wel dat oogst verloren zou zijn. Afwachten!

Oef...Goldfish....nu (over-)vraag je me wat over wat de beste standplaats is voor een kiwibes. Dat ze niet lijden onder een plek zonder de heetste middagzon (dus niet tegen een zuidmuur) en het daar waarschijnlijk het beste doen, is me duidelijk. Maar als je ze tegen een muur zet, of dan de oostkant of de westkant beter is.....? Kan allebei lijkt me en ik neig ertoe om een westkant te preferen als ik de keuze had. Waarom? Krijgt meer regen, heeft na de middag en avondzon en is beschermd tegen de vaak ijskoude drogende oostenwind, die samen met kou veel schade kan aanrichten bij sommige planten. Die van mij staan in de moestuin vrij open en zonder beschutting en groeien langs het gaas langs betonnen palen of een rozenboog rondom de moestuin. Ze staan daar aan de noordkant en oostkant, maar dat is vooral omdat ze dan het minste zon wegnemen voor de rest (en misschien wat helpen door ook wat wind te breken vanuit het noorden als ze in blad staan). In de bostuin staan ze naar het zuidwesten tegen een rij oudere bomen, die als ze in blad staan een deel van de zon wegnemen....de kiwibes kan er deels in de bomen groeien. Ik zit hier vlak bij zee en dat is toch wat milder 's winters dan ergens landinwaarts. Met bevriezen van bloemen of bloemaanzet heb ik nog geen negatieve ervaring (bloei is sowieso pas in mei...zelfs na half mei voor zover ze bloeiden). Het ergste wat hier enkele jaren gebeurde is dat jonge bladeren door vorst zwart werden...zag er even minder mooi uit, maar dat herstelde zich vrij snel. Ben dus geneigd te veronderstellen dat het eigenlijk bijna alle jaren goed zal gaan in het Nederlandse klimaat en vorst geen echt probleem is meestal.....maar of dat ook in bijvoorbeeld Groningen (350 km. noord-oostelijker) opgaat...?

Stond al in mijn antwoord : Dan 's avonds tot in de ochtend kas sluiten of hooguit een kiertje.

Oplossing is niet zo moeilijk: Als temperatuur vanaf 10 a 12 graden is, ook 's nachts, laat je deuren en ramen van je serre zo veel en ver mogelijk open. Dan heb je maximale ventilatie en blijft vochtigheid relatief laag (en ook te hoge warmte...tomaten houden echt niet van 30 a 35 graden +!!!) Tot die tijd ook ventileren als het even kan (beetje open 's nachts, bij volle zon lekker luchten)...maar niet zozeer voor de plaag, maar voor gezondere sterkere planten. Nu, bij vorst, mag je 's avonds sluiten en morgen in de loop van ochtend weer wat ventileren. De "plaag" (Vlaams voor phytophtera) treedt pas op bij langdurig vochtig en temperaturen boven 20 a 22 graden. Op deze manier is de kans op phyto in je kasje heel klein. (Niet gieten op planten bovendien!) Edit: grapje Als je TEGEN tomaten bent, dan moet je mijn advies andersom maken Niet luchten en de tuinslang elke avond lekker alles kletsnat.... )

@ Mellie Zou de foto en je vraag zeker ook even naar Minichamp sturen.

Op fruitbomennet staat die Kiku-8, Fuji mutant, ook. Daar staat ook een heel rijtje die als bestuivers geschikt zouden zijn. Elstar is er een van. Er staat ook bij "makkelijke kruisbestuiver" en dat mag je opvatten als dat ze door veel appels bestoven wordt en geschikt is om vele soorten te bestuiven. (In de praktijk betekent dat dat ze lang bloeit...dus veel overlapping met bloei van andere appels,,,,en zgn. diploid is....genen zitten per 2, in paren....eigenlijk het meest gangbare, zoals de meeste appels.....) Voor wat deze informatie waard is (en met dat voorbehoud druk ik uit dat ik wat reserve heb bij dit soort "harde" informatie over bestuiving....) http://www.fruitbomen.net/appelboom/fuji-kiku-8/

Klopt, Itoero. Maar als je het zo los vermeld als "feitje" (dus zonder verband, context) wat betekent het dan? Dat hoge CO2-uitstoot geen probleem zou zijn ? Dat het hele broeikasprobleem onzin zou zijn, want het "belangrijkste" broeikasgas is toch waterdamp, dat er van nature is? Beide zou je kunnen bedoelen (en worden door het ontbreken van de nodige context door dit losse "feit" schijnbaar ondersteund. ) Nu in je reactie geef je wel een context: dit natuurlijke verschijnsel versterkt de problemen die er toch al zijn. Nu krijgt het een zinvolle plek in een verhaal (context). Hoge CO2 uitstoot kunnen we als mensen beïnvloeden. De hoeveelheid waterdamp op aarde niet....daardoor wordt het probleem van hoge CO2 uitstoot dus nog groter. Maar we gaan nu ook wel erg off-topic, dus ik laat het hierbij w.b. waterdamp.

Het begrip "winterrust" is vanuit wat je kunt zien. We redeneren....bladeren vallen...zien kale takken en alles staat een paar maanden stil. De boom zou uitrusten...niets doen...nieuwe krachten verzamelen....en gedurende tijd gebeurt er niets. Het is waar dat er geen zichtbare ontwikkelen zijn aan de buitenkant, maar niet dat dan alles stilstaat (net zo goed als dat wij niet stoppen met leven en ons ontwikkelen als we slapen) ...die periode is essentieel en ontwikkelingen gaan door....langzaam en voor ons oog onzichtbaar, maar terdege wel. In de wortels, maar ook in het hout en in de knoppen bijvoorbeeld. Alle (fruit)bomen die thuishoren in een gematigd klimaat hebben bijvoorbeeld een hoeveelheid lage temperatuur nodig om überhaupt te kunnen gaan bloeien, dus bloemknoppen hebben voorbereidende ontwikkelingen daardoor, en in de boom vinden allerlei processen plaats, voor een groot deel met stoffen die de boom heeft opgeslagen,....aanleg van cellen, bastvorming, aanmaak van kanalen en ook ondergronds bijvoorbeeld in het samenspel met schimmels en dergelijke. Wortelbeschadiging is een soort "snoei" en de boom reageert er op door cellen te activeren die nieuwe wortels kunnen worden. Ook hier geldt: snoeien doet groeien. Zolang de bodemtemperaturen voldoende zijn....zeg tot een paar graden boven nul....zullen die wortels inderdaad nog actief groeien. Je kunt dit overigens ook waarnemen als je een boompje tijdelijk bewaart, voordat je het plant, in losse aarde of vochtige bladeren o.i.d. Binnen enkele weken verschijnen er al (meestal witte) kleine worteltjes....juist van het soort dat het actiefste is bij opname van voeding en afgave van reststoffen aan de bodem.

Eigenlijk kan het niet echt fout gaan. Het ergste dat kan gebeuren is dat je wat langer op rijpe compost wacht. Denk dat je het zelf het beste kunt beoordelen of er redelijk wat bruin inzit. Ben geneigd om te zeggen, laat maar gaan en nog eens omzetten kan altijd nog als je toch merkt dat het niet naar je zin gaat.

Lijkt me een heel plausibele verklaring, Frans! Als het even kan probeer ik fruitboompjes in november/december al te verzetten...dan is de bodem nog wat warm en de boompjes in rust of naar rust gaande en blad valt toch. Tot er in april nieuwe groei komt heeft zo een boompje dan hopelijk kans om alvast wat nieuwe (haar-)wortels te maken. Ook wat terugsnoeien kan dan helpen, afhankelijk van mate van beschadiging wortelgestel, om meteen aan te slaan.

Ploink "Feitje" uit de context is waardeloos! Zoiets als "Van veel water drinken ga je dood" (en op een bepaalde manier is dat nog correct ook, ha,ha) Leg uit hoe dat dan precies zit!

Groenafval en mest is beide stikstofrijk. ("groen") Er is ook ongeveer evenveel "bruin" nodig (koolstofrijk)...veel stro in de mest zou daarin, zeker voor een deel, kunnen voorzien. Bladeren, houtpulp of haksel bijvoorbeeld ook. Maar een hoop met groen en mest, zonder voldoende bruin dus, zou bij voldoende vocht wel moeten slinken en papperig worden. De vieze geur wijst daar ook misschien op. (Het bruin zorgt behalve voor de nodige koolstof die voor goede vertering nodig is, ook voor stevigheid, korreligheid en luchtigheid dan....dat wordt "structuur" genoemd) Dus inderdaad vermoed ik dat het of te weinig bruin bevat en/of niet vochtig genoeg is..... Opnieuw opzetten met meer bruin en/of misschien enkele gieters water geven en afdekken met bijvoorbeeld een jute zak zou de oplossing moeten zijn. Er was weinig regen en volop zon, maar vooral de wind droogt een bak met zoveel kieren makkelijk uit en dan staat alles stil. Compostwormen (dat zijn niet die je vooral in de grond tegenkomt!) toevoegen kan geen kwaad, maar zonder voldoende vocht en al een zekere vertering (en dat is toch wat anders dan plakkerig rottend "groen") kunnen die ook weinig veranderen...gaan dan dood of vertrekken weer snel. Als ze vinden wat ze zoeken (organisch materiaal dat al aan het vergaan is) komen ze normaal gesproken vanzelf wel in een bak. Die paar die er in zitten vermenigvuldigen zich dan snel en andere worden aangetrokken. Als er heel veel wormen zijn, weet je dat het lekker loopt....als ze op een gegeven moment weer afnemen in aantallen betekent het dat de compost aan het rijpen is en over een, twee, drie maanden prima om te gebruiken. Niets verloren dus!

kunnen ze best wel tegen

Ja! Wel afharden!

Kwekerij de Goede Aarde in Midden-Limburg. Teun Baan verzamelt historische rassen en maakt er ook nieuwe kruisingen mee, met alle nadruk op de smaak. Verkoopt ze in kleine aantallen. Hier de website: http://degoedeaarde.weebly.com/ En de link naar een erg leuk en interessant boekje (PDF) over aardbeien dat door Teun Baan werd gemaakt vind je via deze pagina: http://degoedeaarde.weebly.com/50-tinten-rood-aardbeien.html

Twee planten die 2 jaar staan, tot hier toe 6 en 1 asperges. Beide nog enkele in de maak. Vind ze erg dik voor groene asperges. Was voldoende voor kleine maaltijd voor 2 met frites en salade. Ras onbekend, was een cadeautje en gekocht in tuincentrum, waar ze kleine klauwen verpakt in turf en een ademende plastic zak met mooi kaartje voorop verkopen aan groot rek met veel bolgewassen. Komende jaren meer. Zaaide verleden jaar "Mary Washington" en heb daarvan 15 planten. Nam op moestuinforumdag nog 5 klauwen over van iemand. Rest zaden Mary Washington zijn onlangs ook gezaaid. Edit: Hier in de buurt een boerderijwinkel met enkele duizenden planten groene asperges. Sommige jaren hebben ze veel en vroeg, verleden jaar was de oogst erg laat en ronduit klein. Als de productie is als de 2 planten die ik dit jaar voor het eerst oogstte, dan is 10 a 20 zeker genoeg voor een aantal weken verse oogst...hoewel de ene plant duidelijk veel meer geeft dan de andere.

CO2 is het gevolg van verbranding (vooral van organisch materiaal). Ook onze ademhaling is een vorm van verbranding: zuurstof in, CO2 uit. Planten kunnen - alleen als het licht is - CO2 uit de lucht halen en er weer zuurstof van maken. In het donker verbruiken ze zuurstof en stoten wat CO2 uit. Daarom zijn planten essentieel voor alle leven op aarde...zonder heel veel groene planten die CO2 omzetten naar zuurstof is er geen leven mogelijk. Planten halen CO2 gewoon uit de lucht....het is er vol op. In gesloten kassen van kwekers wordt CO2 soms kunstmatig toegevoegd omdat het er niet voldoende is voor harde groei....een kacheltje (of ademende mensen) doen hetzelfde...verhogen de hoeveelheid CO2 binnen die ruimte. Ventileren heeft precies hetzelfde effect. (Maar ja....dan koelt het 's winters af). Je weet toch dat een veel te hoge CO2 uitstoot (o.a. door massaal opgebruiken en verbranden van organisch materiaal) de hoofdoorzaak is van opwarming van de aarde en een dreigend tekort aan natuurlijke hulpbronnen....reden waarom echt duurzame energie (zonder verbranding!) zo nodig is? Telen in verwarmde kassen is zeer vervuilend en energievretend. Bovendien is verbranden ook zeer onverstandig omdat bijna alles wordt uitgestoten en het restje dat overblijft bijna niks aan voeding voor planten meer bevat.

Doe maar in de grond. Het wordt tijd. Trouwens, buiten in potten, staan ze zeker niet warmer dan met de wortels in de grond. Ze zijn sterk, kunnen goed tegen wat kou en het ergste wat kan gebeuren is dat de groei even stilstaat. Dat verwacht ik niet! Wat regen die er al was of nu komt doet ze zeker ook goed!

Dit is echt zo een onderwerp waarover zich verschillende kampen vormen. Voorspel diepgaande discussies en tegengestelde ervaringen en overtuigingen Dus zal ik alvast wat relativeren en proberen je vraag in een groter verband te plaatsen. Een belangrijke reden om in het najaar oud blad weg te halen is dat het al wat bruin en aangetast, weinig nut meer heeft dan voor de plant. In het volgende seizoen zit het maar in de weg en kan bron van schimmels en andere aantastingen zijn. Het kan dus wel enig effect hebben op de opbrengst. Hoewel een kweker misschien wel geïnteresseerd is in zo groot mogelijke vruchten, want minder dure pluktijd....vraag ik me af of dat voor een liefhebber zo relevant is...je dan niet vooral zou moeten letten op lekkere, weinig ziektegevoelige en goed dragende soorten en teeltwijze? Als het echt gaat om grote vruchten dan is het volgende in ieder geval te overwegen: - Raskeuze....maar de rassen met de grootste vruchten zijn over het algemeen niet de lekkerste en meest aromatische en ook lang niet altijd de gezondst groeiende.... - Kweekwijze. Er zijn methodes met eenjarige, tweejarige en driejarige vervanging van de planten. Het eerste jaar maakt een plant nog minder vruchten aan, maar die zijn wel groter. Door een optimale kweekwijze (tijdige aanplant en intensievere verzorging) en bemesting, slagen mensen er overigens in om dan ook al zeer goede oogsten te halen. Het tweede jaar is het aantal vruchten het hoogste, maar is de gemiddelde grootte wat minder dan in eerste jaar. In jaar 3 is ook nog een grote oogst van meer kleinere vruchten mogelijk. Daarna wordt het minder en kun je beter vervangen. - Je kunt dikte van aardbeien verhogen door het aantal bloemen of trossen met vruchten te beperken...dunnen dus. Maar de totale opbrengst zal afnemen waarschijnlijk. - Van een commerciële ecologische teler leerde ik deze techniek: Aardbeiplanten worden elk jaar groter...dat wil zeggen, vormen meer groeipunten ("neuzen"). In jaar 2 wipt hij elke plant even uit de grond, ze staan op ruggen en beperkt het aantal neuzen tot 4 a 5, waardoor hij ook in jaar 3 nog een zeer goede oogst haalt. Aardbeien zijn dus een soort samengestelde planten met steeds meer groeipunten. Wordt het aantal groeipunten bij ouder worden hoger, dan levert het meer vruchten, maar die worden daarmee ook steeds kleiner....zeg maar een soort spreiding van de beschikbare middelen. Het gaat steeds om een zo gunstig mogelijk evenwicht tussen aantal vruchten en vruchtgrootte om een zo optimaal mogelijke opbrengst (verkoopbaar gewicht) te krijgen. Hoeveel werk het kost is ook nog een belangrijke factor. Allerlei technieken en discussies draaien dus om hoe dit evenwicht zo goed mogelijk te bereiken = beste rentabiliteit te halen. Misschien dat oud blad weghalen op het goede moment hierop ook nog een beetje invloed kan hebben, maar het is niet de doorslaggevende factor!

Blauwe bes houdt van vrij arme grond. Dus aan voedingstekort zal het niet echt liggen. 8 uur zon op een zuidmuur is behoorlijk veel. Hier krijgen ze beduidend minder en dat gaat goed. Hier is het beginstadium van de bloemknopjes nog maar net te zien.....nog heel klein en echt nog niet echt ontwikkeld. Niet alle rassen bloeien precies gelijk.....dus misschien moet je nog even geduld hebben...wordt het komende weken duidelijker. Wel vraag ik me af of een bodem met overwegend turf wel nodig is, misschien te veel van het zeer zure spul. Dat is geen echte verklaring overigens voor misschien niet bloeien? Een PH van 5.0 a 5.5 is voor blauwe bessen prima.....ze hebben duidelijk minder extreem-zuur behoefte en zijn aanzienlijk toleranter in afwijkingen dan echte bosbessen of veenbessen e.d. Als er inderdaad geen bloei komt, zou je nog eens naar de manier van snoeien kunnen kijken. Jaarlijks verjongen is zeer gewenst...op ouder hout wordt opbrengst minder en bessen klein. Maar dan nog zou je toch wel enige bloei moeten krijgen. http://www.houtwal.be/vakartikels/kleinfruit_houtig/vaccinium/snoeien_blauwbessen.htm edit: Een verklaring voor slechte bloei, als dat zo blijkt te zijn, kan ook nog zijn dat de plant te droog of op een andere manier in de stress heeft gestaan in de periode dat de bloeiaanleg moest worden aangemaakt. Bij het meeste (klein-)fruit is dat in de maanden na de oogst...dus ergens tussen zeg augustus en oktober. Ik veronderstel even dat dat ook bij blauwe bes zo is, maar ben daarvan niet zeker....moet ik eens opzoeken. Ook het ontbreken van kou (binnen overhouden) tijdens de winter zou maken dat een noodzakelijke kouperiode om te kunnen bloeien heeft ontbroken. Maar dit is allemaal gissen natuurlijk.

Boerengoed levert als standaard groenbemester "espargette"...een verbastering van esparcette (Onobrychis viciifolia). Een vlinderbloemige...lijkt wat op lupine in bloei die rose is... rond de 80 cm. hoog kan worden, die soms ook geteeld wordt als gezond veevoer, stikstofbindend is en vrij diep wortelt en niet direct verwant aan andere vlinderbloemigen (erwten, bonen) die normaal in de moestuin geteeld worden. Eigenlijk is er heel weinig informatie over te vinden en de informatie die ik vind (op websites over ezels, paarden w.b. veevoer en op enkele sites over wilde planten) is ook wat tegenstrijdig. Vooral over de winterhardheid...volgens boerengoed bevriest de plant, maar als (vaste? meerjarige? tweejarige?) wilde plant wordt ze winterhard genoemd bijvoorbeeld... Boerengoed werkt vanuit biologisch-dynamische gedachte, maar richt zich vooral op ecologisch werkende boeren....een wat andere doelgroep dan moestuiniers. Omdat deze plant voor mij nieuw en onbekend is...ik mogelijk ook geïnteresseerd ben om ze evt. te gebruiken....ben ik benieuwd naar ervaringen ermee, vooral als groenbemester in de moestuin. Wie heeft al bevindingen opgedaan met esparcette en hoe zijn die?

De eerste keer verse groene asperges uit eigen tuin. Met zout en peper en teentje knoflook gewokt bij frietjes. Smullu!