permanatuurtuin

De preien zijn bij ons gelukkig goed gekiemd. Als alle kiemlingen groot worden, dan kunnen we veel rijen preien zetten. We willen meer preien en minder uien, omdat we vorig jaar veel last hadden van de uienvlieg. We hebben daarom dit jaar ook alleen zaaiuien in de hoop dat we er dan minder last van hebben. Dit lijkt in ieder geval ieder jaar het geval. De preien gaan in ieder geval super. Ze staan in moestuinaarde (bovenste laagje was zaaiaarde) en worden langzaam aan groter. Ik hoop dat ik ze zo snel mogelijk de kas uit kan gooien om daar groter te worden, want we hebben de ruimte voor andere planten nodig. Hopelijk kunnen we komende week een paar bakken buiten zetten om ruimte te maken. We hebben drie rassen, maar ik weet natuurlijk niet meer welk ras welk is. Ik ben gestopt met alles te labellen, want het is totaal onpraktisch en kostbaar om heel goed bij te houden (te veel rassen en bij uitplanten en oogsten niet noodzakelijk om te weten). Dit wordt ook gedaan bij de erwten..., wortels, bonen... (per bak wordt wel hetzelfde gezaaid, dus in de moestuin komen ze netjes per ras te staan).

Een mooie mini peper (capsicum annuum var. minimum) gekocht, die hopelijk ook lekker is. Verder nog twee Capsicum pubescens planten gekocht. Ik hoop dat de planten de winter door te krijgen zijn, maar we hebben een koude kas waar ik ze wil overhouden. De minipeper kan dan in huis als kamerplanten overgehouden worden. Verder gaan de paprika's buiten goed. Ze zijn nog klein, maar ze groeien en zien er goed uit. Ze staan in ieder geval niet te dicht bij elkaar. Ik durf de bodemverwarming nog niet uit te zetten, omdat het waarschijnlijk nog te koud is in de warme kas. Dit moet ik in de komende 2-3 weken wel gaan doen, want anders gaan de wortels rotten.

Ook bezig met scheuten trekken. We hebben mooie scheuten (20-35 cm) en de zoete aardappels die ik heb overgehouden. Ze staan boven een verwarmen en krijgen redelijk veel licht (mits de zon schijnt). Ik moet nog wat meer moestuinaarde bij de scheuten doen, zodat ze onder bij de stengelknol wortels gaan vormen. Dan kan ik ze later gaan oppotten. Ik wil de bakken komend jaar een stuk natter houden en de planten dus in Hulsberg kweken, want in Voedselbos Beek heb ik niet de mogelijkheden om ze gedurende de week en zomer genoeg water te geven, zodat ze veel en zware stengelknollen vormen. In Hulsberg zou dit wel moeten lukken. Bij droogte overleven ze het wel en zien er soms zelfs mooi uit, maar de opbrengst is vrij dramatisch (ze zijn gelukkig wel heel lekker).

Ik zie dat het hele forum verandert is. Heel anders en de blog vind ikzelf iets minder mooi en overzichtelijk. We zijn bij ons thuis en in Voedselbos Beek goed bezig. We hebben een aantal rijen tuinbonen gezet en in wat bakken paksoi plantjes geplant. Verder is er zowel buiten als binnen in potjes al veel gezaaid. De preien- en uienkiemlingen staan er mooi bij. Verder gaan de paprika's en zoete aardappeluitlopers ook goed. De tomaten zijn ook gezaaid, maar ik moet nog ruimte zien te vinden om erwten... te zaaien. De pootaardappels heb ik uit de ondergrondse bakken gehaald en staan te kiemen. Ik heb de meeste pootaardappels vorig jaar al opgepot, dus 1-2 aardappels zitten in ieder potje grond. In de koude kas hebben we een soort hok gemaakt waarin ze kunnen kiemen en waar knaagdieren niet bij kunnen. Het terrein staat vol met wilde narcissen en er komen veel andere bolgewassen op. De sneeuwklokjes waren ook heel mooi. Leuk is dat beide gewassen zich goed uitbreiden en dat de narcissen zichzelf uitzaaien. Verder bloeien de honingbessen, amandelen, pluots, Japanse pruimen, Russische pruimen en abrikozen. De perzikken beginnen langzaam en helaas vind ik de pruimen ook al ver in knop zitten. We lopen natuurlijk weer een maand voor op schema. Een geluk bij een ongeluk dat februari vorstvrij bleef. Ik hoop dat maart, april en begin mei nu ook maar vorstvrij blijven. De honingbijen vliegen al, maar helaas hebben we wel veel wind en regen. We gaan gelukkig wel nat het jaar in. Voor sommige zaken iets te nat. We hebben ontzettend veel water kunnen opvangen, dus hopelijk kunnen we hiermee ver komen. We hebben ongeveer 12.000 liter in ondergrondse tonnen/2e hands vuilnisbakken en bovengrondse bakken kunnen opvangen. Het was een beetje te zwaar werk, maar goed hopelijk hebben we er veel plezier van. Verder hebben we geprobeerd de beplanting minder droogtegevoelig te maken. Bovengrondse plantenbakken hebben we voor de helft ingegraven, waardoor ze minder snel draineren wanneer je ze water geeft. Er zijn ook vijverbakken ingegraven waar moerasplanten in gezet zijn. De vijverbakken drogen niet snel uit en de moerasplanten zullen het dus hopelijk overleven en dankbaar zijn. Er zijn ook een aantal droogte resistentere planten gezet. En er zijn zoals al eerder vermeld ook een aantal waterzuipende rotte peren verwijdert, wat hopelijk ook scheelt. Kortom we zouden minder last van de droogte moeten hebben. We proberen de groenten ook eerder en warmteminnende soorten groter in de moestuin te zetten, zodat we meer productie uit onze groenten halen. Wat nog dringend gedaan moet worden is een afzetting maken met muizen/rattengaas, zodat ik veiliger verschillende gewassen kan telen, die anders door met name veldmuizen opgegeten worden. Ik vind het namelijk ontmoedigend wanneer ik hele rijen wortels, bieten, witlof, koriander, andijvie... zie verdwijnen voordat ze klaar zijn. Het gaas moet min. 30 cm ingegraven worden. Dus nog een paar honder meter sleuvel graven. Dit is natuurlijk een investering in de toekomst. In de warme kas thuis is veel de winter ontzettend goed doorgekomen. De moerbeien en loquat lopen al goed, citroenen rijpen af en komen weer in bloei en verder twee niet winterharde avocado's (eentje lijkt te gaan bloeien). Natuurlijk kom ik weer plaats tekort, waarvan ik ook in de koude kas last van heb. Ik kan niet wachten totdat ik de pootaardappels en preien.... uit kan planten, want ik zou zeker nog 4 kassen van min. 20m2 kunnen gebruiken. We hebben ook al wat kuiken uitgebroed en we proberen de eenden zelf aan het uitbroeden te krijgen.

De stammen mogen wegrotten. We gebruiken één als zitbank en van een andere hebben we zitblokken gemaakt. We hebben alleen van de takken een beetje brandhout gezaagd. Dit hebben we voor de kampvuren nodig.

vrijdag 17 januari 2020 - 19:30 - 22:00 Al van voedselbossen gehoord, maar weet je niet precies wat het is? Of ken je het begrip en wil je er misschien wel zelf een aanleggen. Robert Knops, die samen met zijn vrouw eigenaar is van een 5 jaar oud voedselbos in Beek, geeft je op vrijdag 17 januari meer uitleg over welke eetbare planten, bomen en struiken interessant zijn voor zo'n bos. Zowel leken als gevorderden zijn welkom! Robert start met een uitgebreide uitleg van de ecologie achter voedselbossen, welke beheerkeuzes je kan maken. Hierbij worden bestaande voedselbossen gebruikt ter illustratie. Tijdens de lezing komen veel eetbare- en geneeskrachtige soorten aanbod. Wie is Robert Knops? Robert Knops heeft een vijfjaar oud voedselbos in Beek (voedselbos beek --> staat op het forum). Daarvoor had hij al een voeselbosje in Hulsberg. Hij is al vanaf zijn 8 jaar bezig met ecologisch tuinieren, en al 13 jaar met permacultuur en 10 jaar met voedselbossen. Hij heeft een bos- en natuurbeheer achtergrond en zijn specialiteit is soortenkennis. Ik ben docent bij Eco & Wildlife in Geldermalsen. Om alvast in de sfeer te komen, kijk hier de VPRO aflevering (outsiders aflevering 1 eten). https://www.vpro.nl/programmas/de-outsiders/aflevering-1.html Gelieve aan te melden bij Annemarie! https://www.velt.nu/activiteitdetail/594 Locatie: Bistro Cho Pain in Carbon 6 Velt-groep: Velt Zuid-Limburg Contactpersoon: ANNEMARIE HENDRIKS E-mail contactpersoon: [email protected] Adres: Kloosterweg 1 6412CN Heerlen Netherlands Open het adres in Google Prijs (Velt-leden): € 5,00 Prijs (niet-leden): € 7,50 Telefoon contactpersoon: 0636216026 Toegankelijkheid: Rolstoeltoegankelijk

We zijn alles voor volgend jaar weer aan het voorbereiden. We hebben redelijk wat peren verwijdert. Dat is jammer want het waren mooie bomen, maar ze waren wel al hol van binnen en we hebben nog steeds 7 volwassen peren en we zullen ieder jaar nog te veel peren hebben om te verwerken. Verder veel mooie producten gehad. Helaas veel verloren bij de inbraak, maar gelukkig ook veel nieuwe zaken kunnen aanschaffen. We hebben geïnvesteerd in accugereedschap van Stihl en deze bevallen heel goed. Op het weiland bewaren we alleen nog waardeloze zaken en ook deze achter slot en grendel. Gelukkig is alleen flink gebruikt handgereedschap gestolen. Szechuanpeper Goede maisoogst gehad (meer dat wat hier te zien is) Veel peren gehad: met name schnaps van gemaakt. Verder gedroogd. En peren bomen verwijdert, omdat het te veel peren zijn en dit de ongezondste bomen waren. Verder veel ingemaakt. j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j j Verder nog wat leuke foto's

Hopelijk wordt het ras ook binnenkort verkocht, want als we lokaal avocado's kunnen telen dan is dat op duurzaamheid een flinke stap vooruit. Al worden ze in Spanje, Frankrijk geteeld en door tuinierders in het noorden.

Ik heb ze ook gehad. In de koude kas geen succes (krijgt last van spint). Ik krijg pas vruchten rond een tijd dat het geen zin meer heeft (najaar). Verder krijg ik de planten niet goed overwinterd (is te koud bij ons). Kortom zonder vruchten loont hij niet. Ik heb ze zeker drie keer geprobeerd. Als ik de beschrijving hoor is het overal in Nederland een onvoorspelbaar gewas. Hij ziet er op de foto wel groot en gezond uit.

Ik merk dat het afrijpen inderdaad vaak lastig is. Verder produceren de meeste vijgen toch maar één keer vrucht bij ons wanneer ze in de vollegrond staan. Maar je kunt zeker kilo's en kilo's produceren. Wij halen zeker 30-40 kilo van één struik (6 bij 6 bij 6 meter). Ik zou ze zelf niet in potten willen, maar dat is omdat ik al zoveel in potten heb. Verder heb ik genoeg planten in de kassen staan, die buiten helemaal niks worden. Ik wordt ook gek van het watergeven (zeker in de zomer).

Fruitleer: Pruim kan zuur zijn, zwarte bes/kruisbes/jostabes is zoet/zuur (vinden de kinderen heerlijk), vijg wordt zeker zoet, kersen is ook zoet. Wij doen nergens suiker bij. Bij framboos heb ik mij laten verleiden om bij één lading wat honing te doen. Achteraf vind ik de frambozencompote zonder honing toch weer lekkerder. Als je geen suiker eet wordt alles zoeter. Ik zou je vijg gewoon zetten. Net zo goed heb ik het verkeerde ras ontvangen. Hij voldoet wel aan de beschrijving. Het kan ook zijn dat ze vrij smaakloos zijn omdat mijn bodem misschien te goed is. De grootste boom is mij verkocht als brown turkey, maar ik twijfel nog altijd of dit correct is. Ik krijg maar één keer per jaar vruchten aan de boom. Ik heb dan wel kilo's en kilo's. Hij is ook zeker 6 meter hoog en 6 meter breed. Ik moet de vijgen met een grote ladder plukken.

Dit jaar voor het eerst aan Wonderfull twee granaatappels gehad. De andere planten zijn nog te klein. Twee iets grotere planten zijn in het voorjaar zelfs beschadigd, dus die hebben zich dit jaar alleen hersteld. Je hebt kleine en grote bloemen. De grote bloemen (duidelijk dikker vruchtbeginsel) kunnen doorontwikkelen tot een granaatappel. Er waren meerdere potentiële bloemen in het voorjaar, maar uiteindelijk zijn twee vruchten goed ontwikkeld. Ze zijn duideljik zelfbestuivend en de bloemen zijn kwetsbaar voor kou. Resultaat twee kleine zure granaatappels, met grote pitjes. Wij houden van zure granaatappels, dus we zijn blij dat het in ieder geval eindelijk duidelijk is dat in een koude kas vruchten mogelijk zijn. Ik denk dat buiten niet mogelijk is, omdat de plant dan zeker drie weken later uitloopt en de bloei waarschijnlijk niet goed tot stand komt. De vruchten hebben heel lang nodig om te ontwikkelen. Ik heb de eerste nog iets te vroeg geoogst. De tweede (is ook later gevormd) hangt nog aan de grote struik om af te rijpen. De bladeren zijn al aan het vallen, dus hij zal niet nog veel na kunnen rijpen. De bomen moeten ook droog staan in de winter. In een droge en koude kas zijn de planten in ieder geval winterhard genoeg.

Eindelijk aan een tweejarige plant (vorig jaar als een kleine ent gekocht) één vrucht gehad. De plant was nog te klein om de andere vruchtjes door te ontwikkelen. In de koude kas groeien de planten 20-50 cm in één jaar. Buiten groeien ze met geluk 10-20 cm. Kortom in een koude kas lukken jujubes en buiten???? Tot nu toe niet. Één plant is buiten eindelijk van start gegaan met groeien (4 jaar geduurd). De plant met vrucht was Li. De smaak was oké. Knapperig en lichtzoet. Ik was iets aan de vroege kant, omdat ik niet kon wachten. Ik verwacht in de toekomst meer vruchten. De vrucht was parthenocarp, wat aangeeft dat er geen ontwikkelde pit in de vrucht zat. In de koude kas zal ook wel weinig bestuiving zijn.

Een mooie collectie. Ik heb vijgen die vrij smaakloos zijn (achteraf) en heerlijke vijgen. Hoe lekkerder ze zijn hoe moeilijker ze eigenlijk afrijpen in Nederland (dat is tenminste de ervaring die ik tot nu toe heb). Ficus carica (vijg) struik 98 1. Brown Turkey struik 2 st 98 1 oude boom die tussen de 30-50 kilo per jaar oplevert. Vijg heeft een prima smaak. 2. Contessina struik 1st 98 Nog geen vijgen aan gehad. Schijnt een goede smaak te hebben 3. Madeleine de deux Saisons struik 1st 99 Hele vroege en productieve vijg. De vijgen zijn helaas vrij smaakloos. Je hebt wel veel vijgen in een tijd dat er nog nauwelijks tot geen vijgen zijn (ze waren ergens begin augustus rijp). 4. Marseillaise struik 1st 99 Schijnt goede smaak te hebben. Nog geen vijgen van gehad. 5. Negronne struik 1st 100 Nog geen vijgen van gehad. Schijnt goed aroma te hebben. 6. Perretta® struik 1st 101 Heerlijke en vooral hele grote vijg. Heeft tijd nodig om in productie te komen. Vijgen rijpen heel laat af en de jonge vijgen komen slecht de winter door. Kortom niet heel productief. 7. Précoce de dalmatie struik 1st 101 Goede smaak. Nog niet heel veel vijgen van gehad. 8. Rouge de Bordeaux struik 1st 101 De plant heeft bij mij hele kleine donkere vijgjes. Ze zijn lekker, maar vooral klein. 9. Fiorone nero Staat in Hulsberg. Een heerlijke vijg. Rijpt slecht af. Wat maken jullie allemaal met de vijgen? Wij maken er jam mee met Mexicaanse dragon (heerlijke combinatie) en fruitleer. Vijg met vanillemerg / vijg met cacaopoeder / Vijg met noten

De boom moet eerst beseffen dat hij verbrand is. Daarna laat hij misschien nog stukken die gedeeltelijk leven afsterven. Daarna gaat de boom bepalen waar opschot mogelijk is. Gezien de tijd van het jaar zal dit waarschijnlijk pas in het voorjaar gebeuren wanneer er nog levende gedeeltes zijn. Ik zou de boom geheel met rust laten. In het voorjaar zie je dan vanzelf of hij opschiet. Hij schiet inderdaad goed op vanuit de wortels, maar als het een ent op een andere kweepeer onderstam is krijg je misschien een andere kweepeer. Het was een grote en sterke boom, dus er is een redelijke kans dat hij weer uitschiet. Hij is ook niet tot de grond afgebrand, dus misschien dat de takken redelijk dicht bij de grond nog in leven zijn. Zodra de boom uitloopt moet je wachten totdat je jonge opschot afgehard is (ze zullen heel kwetsbaar zijn). Je kunt de boom waarschijnlijk terug knippen rond juni-juli. Je kunt dan ook kiezen welke takken je wilt houden. Geef de boom vooral ruimte om op te schieten, want anders verzwak je de boom nog verder.

Bij mij was dat destijds niet gelukt. Te donder en te koud. Maar goed als het minimaal 20 graden is en er is voldoende zonlicht dan lukt het misschien.

Eindelijk een beetje regen. Deze week valt gelukkig weer wat regen. De weken ervoor viel wel redelijk wat regen in het noorden, maar bij ons bleef het droog. Het was weer kurkdroog. We schieten goed op met inmaken. We zijn druk aan het drogen, zijn 240 liter sap aan het laten gisten tot Perry, 4 tonnen appelazijn en we hebben aardig wat liters perenstroop weer gemaakt. Nu het regent kunnen we misschien ook weer iets gaan zaaien. Verder veel stekken genomen om kosten te besparen.

Helaas zijn we aardig wat handgereedschap kwijtgeraakt. Een inbreker heeft de deur netjes uit de kas gehaald en veel handgereedschap gestolen. Zeker 400-500 euro lichter. Gelukkig lag er ook nog gereedschap van ongeveer 400-500 euro nieuwe aankoop waarde. Verder zijn bijna alle pompoenen gestolen. Wij natuurlijk heel teleurgesteld. Mensen wat moet je ermee? Opgeven zou ik zeggen. Maargoed de nieuwe accu heggenschaar heb ik natuurlijk niet in Beek liggen en was ik ook niet van plan daar te bewaren. Nu maar steeds alles heen en weer slepen. Verder bidden dat mensen niet steeds wat komen klauwen. Tijdens een IVN rondleiding was ook iemand zo leuk om een pawpawvrucht af te trekken om in een onrijpe vrucht te bijten. Was ook super, want was onze enige vruchtcluster. Een aangifte doen bij de politie is volledig zinloos, want die doen er niks mee. Dat was althans de boodschap van de politie. Straks moet ik honden als bewaking neerzetten en hopen dat ze niet vergiftigd worden. Dan moet ik ook het gehele terrein extra omheinen, zodat de honden er niet uit kunnen.

Zaterdagavond 5 oktober - Inmaken zonder e-nummers en suiker / beginners en gevorderden In deze lezing geeft Robert Knops meer uitleg over verschillende inmaakmethodes. Zelf maakt zijn gezin ontzettend veel in (honderden kilo’s per jaar). Dit doen ze zonder e-nummers, gelatine en suiker. Dit betekend dat ze officieel geen jam maar compote maken. Een potje compote is dus 100% fruit, wat bij jam maar plusminus 40% is. Verder drogen ze veel. Robert en zijn vrouw maken ook schnaps, cider, appelsap, vlierbloesemsiroop (op honing basis), zuurkool, ketchup, chutney, fruitleer, gedroogd fruit en groente, leverworst, bietjes op azijn, augurken op azijn, appel- en perenazijn, kruidenazijn, kruidenolie enzovoorts. Gelieve je aan te melden via [email protected] Velt afdeling Zuid-Limburg - Nederland Bij interesse kun je je aanmelden. Tot nu toe 240 liter toekomstige perry staan. Veel gedroogd fruit (Frambozen, kersen, peren, pruimen... fruitleren bv. vijgen met noten leer, kersenleer) Diverse soorten compotes. Voor weer een jaar appelmoes (7 personen) Leverworst, huidkaas, worstjes, gehakt... (eigen varken) schnaps Stroop (peren, appel en pruim) Honing Vlierbloesemsiroop (vlierbloesem met honing) Kruidenoliën / Kruidenazijn Appelazijn Tomatensaus Chutney (vorig jaar / dit jaar geen gemaakt) Ketchup (dit jaar niet, omdat we niet genoeg tomaten gehad hebben) Augurken op zuur Stoofperen met een beetje schnaps Aardappel met een beetje azijn. ....

De knol lijkt nog vrij klein ik zou hem nog laten zitten. Hij kan nog veel groter worden. De meeste planten van mij zien er helaas niet zo mooi, als de foto's hierboven, uit. Ze zijn over het algemeen kleiner. Gelukkig heb ik een paar planten die toch in de buurt komen. Ik heb ook niet de luxe dat ik ze gemakkelijk water kan geven en het heeft alweer een paar weken nauwelijks geregend. De komende weken nog maar proberen zoveel mogelijk water te geven (moet ik met de auto naar het perceel toenemen). Dat gezegd ze ik verwacht meer succes dan vorig jaar. Nu kunnen in ieder geval de woelmuizen niet bij de zoete aardappels komen. In één grote bak heb ik zoete aardappels en yacon staan. De yacon neemt eigenlijk te veel ruimte in, waardoor de zoete aardappels een beetje weggeduwd worden. Volgens jaar combineer ik ze niet meer met elkaar. Ik vind Yacon eigenlijk niet eens lekker. Ik denk dat ik de planten pas rond eind oktober uit de grond haal. De knollen laat ik dan in de kas uitharden. Je krijgt uit de kleine knollen al veel nieuwe stekken, dus hopelijk lukt het mij om ze de winter door te krijgen en dan hoef ik geen planten te kopen en teel ik ze gewoon zelf op.

Ik heb mijn pootgoed ook iets van twee weken terug de grond in gedaan. Ik denk dat het wel nog even gaat duren voordat ze boven de grond komen. Het is kurkdroog op het moment in Limburg. De tenen drogen in ieder geval niet boven de grond uit. We hebben een schitterende oogst gehad en de best producerende knofloken heb ik geselecteerd om weer te gaan planten. Ik plant alleen de dikste tenen van de betere rassen. Volgend jaar hebben we weer iets van 7 rijen van ongeveer 6 meter.

Ziet er goed uit. De natuurlijke vruchtdunning is normaal. Ik verwacht dat als de bomen ouder worden er ook meer vruchten blijven hangen. Ik heb in twee boompjes vruchten. Ben benieuwd of ze lekker worden. De anderen moeten nog. In eentje bloemen gehad, maar uiteindelijk zijn er geen vruchten aangebleven. De plant was ook nog klein. Ook vruchten in de Amerikaanse persimoen. Hier komen ook rijpe vruchten aan. Ze beginnen al oranje te kleuren. Hopelijk volgend jaar in meer planten van kaki en Amerikaanse persimoen vruchten. De planten groeien vooral langzaam. Pas als de planten rond 2 meter zijn lijkt de groei toe te nemen.

Hoe gaan de pawpaw's bij iedereen? Ik heb nog één minivruchtje aan één plant hangen. Ik had aan twee planten vruchten, maar iemand van IVN heeft bij een rondleiding stiekem achter de rug om een cluster vruchten afgeplukt om in een onrijpe vrucht te bijten (restanten gevonden). Gelukkig zal het geen aangename ervaring geweest zijn. Leerpunt niemand meer de vruchten laten zien, want de verleiding is te groot. Ik heb een aantal planten die eindelijk echt goed aan zijn. Ik zie in deze planten nu al veel knoppen voor volgend jaar en de planten zitten veel gezonder in het blad. Deze exemplaren zouden in de komende jaren een stuk productiever moeten worden. Andere exemplaren hebben nog 1 tot misschien wel 5 jaar nodig om echt aan te gaan. Zeker op de drogere plekken en in de zon hebben planten langer nodig om aan te gaan. De droge en warme jaren werken zeker niet mee. Maar goed veel planten die al vier jaar staan zien er heel goed uit. Alle planten zijn wel wonder boven wonder de zomer doorgekomen. In het voorjaar heb ik een paar planten met nauwelijks wortels gezet en ik had gedacht die gaan dood. Omdat ze zo weinig wortels hadden (ze waren kaal geleverd uit Bulgarije) heb ik ze onthoofd en in de schaduw geplant. Gedurende het jaar heb ik ze af en toe wat water gegeven. Ze hebben het gelukkig gered. Verder nog wat nieuwe enten gezet (kon de verleiding niet weerstaan). De plant heeft gelukkig ook een grote sierwaarde. Tuinieren is vooral geduld hebben. Volgend jaar in ieder nog meer planten met grote en gezonde bloemen, dus meer kans op vruchtzetting.

Het rode appeltje is Lollipop. Heel klein (5 cm) maar hij is wel lekker. De meeste roodvlezige appels zijn heel zuur. Deze is vrij zoet. We hebben eenden met de broedmachine uitgebroed en dat is goed gelukt. We hebben genoeg jonge eenden voor volgend jaar. Vorig jaar hebben we nog eenden van ergens anders erbij gekocht, zodat we meer bloedlijnen hebben. Volgend jaar zouden we wel graag een vleeseend in het ras kruisen, zodat ze iets meer vlees aan zich hebben. Op dit moment leggen ze weer wat eieren.

We zijn druk bezig geweest met inmaken. Helaas was de zomer te droog en warm voor veel groenten om het echt goed te doen, maar het was nat genoeg om alles in leven te houden. Toch zijn we niet ontevreden over de groenten. Net als anders lukt er genoeg wel. Veel nieuwe fruitsoorten zijn dit jaar begonnen met vrucht te dragen. Sommige soorten hebben wel nog even nodig. Verder veel bloemen gehad en de bijen vliegen sinds dit jaar meer op eigen perceel. Het eendenhok is iets uitgebreid en het kippenhok in Hulsberg is ook verbeterd. We hebben ook twee varkens geslacht en twee nieuwe gekocht. We hebben nog een groot en pittig vleesvaren, die we rond januari willen laten slachten.