roeier

Het lijkt me erg veel grof bruin materiaal wat er in is gegaan, daar is niks mis mee, maar dan duurt het wel lang. Ik ben afgelopen herfst ook met een compostbak begonnen op een toen net verkregen tuin. Veel bladeren erin, want ik had weinig anders. Het is nooit warm geworden en veel blad is nog altijd niet verteerd. Ook bij mij groeien er dingen in, want zaden zijn niet verbrandt. Maar mijn verwachting is dat ik vanaf deze tijd ongeveer aan grasmaaisel kan komen en dat dat de zaak wat meer in beweging zal brengen. Ik geloof dat de bacterien ook wat actiever worden bij een hogere temperatuur, alhoewel ook in de winter compost heet kan worden. Mijn bedoeling is om er alleen nog gras of heel fijn materiaal bij te doen, en dan denk ik dat het volgend jaar prima spul zal zijn. Ik ga het zo niet gebruiken; vruchtgewassen krijgen oude stalmest. Het grootste nadeel wat ik zie is dat ik een nieuwe compostruimte moet hebben voor nieuw materiaal, maar dat is nou eenmaal zo met compost maken; een enkel compartiment werkt niet goed.

Gezonde bodem = gezonde planten = minder plantziekten, ja, dat geloof ik wel. Maar minder belagers, nee. Maar ik geloof dat de man van het artikel vooral tegen bestrijdingsmiddelen argumenteerde, minder tegen beschermende maatregelen als netten. Ik ben het eens met de mensen die zeggen dat je tuintje vaak maar een klein stukje is in een grote omgeving, en dat je geen invloed hebt hoe het biologische evenwicht is in die grotere omgeving, maar dat je wel met de effecten daarvan zit en dat je daar nu eenmaal mee te maken krijgt. Zelf ben ik vrij wars van bestrijdingsmiddelen. Bij beschermende maatregelen hangt het er nogal vanaf. Ik zou niet graag mijn tuin volzetten met constructies van plastic en metaal zodat je nauwelijks groen meer ziet. Maar daar reken ik een kas ook onder; daar is het ongewenste element dat buiten gehouden moet worden vooral de kou, en geen dier, maar zo groot is voor mij dat verschil toch niet. Hoe minder rotzooi, hoe beter. Aan de andere kant, een aardbei heet in het Engels strawberry. Bij het traditioneel leggen van stro rond aarbeien heb ik geen probleem. Ik weet dat dat ook meerdere doeleinden dient, natuurlijk, maar voor mij zit toch het grootste verschil dat je lokaal aanwezig, vergankelijk plantmateriaal gebruik, dus hetzelfde spul als wat je verbouwd, en geen tuin-oneigenlijke elementen als plastic en glas of zo. Ik weet dat Pippi wel stro gebruikt als mulch. Pippi, je wilt waarschijnlijk niet gezegd hebben dat stro om te mulchen, o.a. om onkruid te weren wel okay is, maar dat als het ook voor het weren van slakken gebruikt wordt het minder okay wordt?

Ik vind het lastig om er aan te wennen; gangbare info omtrent wanneer wat zaaien wordt onbruikbaar wanneer het verschil zo groot is. In het zuiden had men half Feb al 15 graden, vandaag, eind Maart, haalden wij die temperatuur voor het eerst ook. Daar zit een dikke maand verschil tussen, dat verschil zie ik ook terug in de fenologische kalender. Sommige sneeuwklokjes bloeien hier nog, bossen narcissen zitten hier en daar nog in knop. Ik vraag mij af welke buitenlandse zaaikalenders beter bij de Friese situatie passen, Nederlandse informatie kan ik niets mee. Die fenologische kalenders zoals van Broekaert lijken me ook lastig te hanteren; ontluikende sneeuwklokjes is beginnende lente en bloeiende bessenstruiken is vroege lente? Nou, die sneeuwklokjes hebben hun beste tijd wel gehad, maar bessenstruiken bloeien nog lang niet. Wat zijn we nu dan? Ik moet maar gewoon dingen proberen wat zaaien betreft, en ik schrijf dingen op voor volgend jaar, voor de rest is er eigenlijk weinig leidraad.

Volgens mij komt het wel goed met die knoflook, hoor. Is vrij hoog gegroeid al. Staat misschien een beetje droog?

Ja, met 50 m2 was je natuurlijk wel beperkt. De grootte die je nu hebt zal nog een uitdaging zijn om bij te houden, maar zo'n uitdaging kun je wel aan volgens mij. Is het niet met een volkstuinvereniging als tussenpersoon dat je van de gemeente huurt - de meest gebruikelijke manier? Je kunt ook een eigen blog hier starten in 'Mijn Moestuin' als je ons op de hoogte wilt houden van hoe het gaat op je tuin, of gewoon voor jezelf documentatie wilt bijhouden - leuk om later terug te kijken. Succes!

Hier op het erf staan ook perenbomen, maar het is nog niet hun tijd. Eerder die van de narcissen, die zitten eraan te komen: En Allemansverdriet (Groot Hoefblad): Voor de rest is het winter; ijsmuts op, wanten aan. Zeker voor de weidevogels is het te hopen dat er snel verandering in het weer komt; vorig jaar ging het eerste legsel grotendeels verloren, en het tweede legsel miste de eerste golf van insecten. Even de foto's er opnieuw bijgedaan, die waren verdwenen.

Is dat typisch iets van tomaten, dat je ze zo diep kunt zetten, of geldt voor de meeste zaailingetjes dat ze het beste tot aan de zaadlobben uitgezet kunnen worden? De meeste zaalingen van mijn kool hingen er ook vrij snel slap bij... EDIT: Ik heb even de zoekfunctie gebruikt... Ja, dat schijnt wel normaal te zijn, om zo te verspenen.

Dat lijkt me wel een ecologisch vriendelijke manier om jonge boontjes (peultjes zijn ook boontjes) te beschermen tegen vraat van vogels en hazen. Ga ik ook eens proberen; rijshout + riet, denk ik voor mij.

Mogelijk is het ook een idee om terpbedden te maken - verhoogde bedden, gevuld met oud hout en ander composteerbaar materiaal. Ik heb zelf zo te werk gegaan op een laaggelegen en slecht gedraineerd gedeelte van mijn tuin - in mijn eerste 'update' heb ik daar foto's van gemaakt. Niet dat ik je van je idee van een vijver af wil brengen, maar om te laten zien dat je ook andere opties hebt - hangt wel wat af van beschikbare materialen!

Goh, ik had echt nooit van zeekool gehoord. Toch ziet het er wel vertrouwd uit, mogelijk dat ik het wel langs Schotse kusten in het wild heb zien groeien, of elders. Het lijkt me wel iets voor mijn tuintje, per slot is dat deel van de oude Middelsee, alleen je moet iets van 60 cm graven voor je de oude zilte zeebodem tegenkomt - vertelde iemand me vandaag, ik heb zelf nog niet zo diep gegraven.

Ik denk dat je de boon inderdaad in de grond moet stoppen. Die Ratelslang heeft misschien nog de meeste kans omdat die wat gangbaarder is, maar die San Franciscano lijkt ook als twee druppels water...

Ik ben een beetje verbaasd dat je er zoveel last van had. Ik had ook wel zwarte luis, in de tuinbonen en de rabarber, maar na iedere slagregenbui waren ze weer zo goed als weggespoeld. Ik zit in het noord-westen van Nederland en in verhouding hadden we niet eens zo veel regen hier, maar regen komt tegenwoordig wel vaker in de vorm van slagregens vergeleken met vroeger. Krachtig spuiten met gewoon water moet ook wel helpen, maar was bij mij dus niet nodig; de natuur zorgde er al voor. Als het om tuinbonen gaat, die kunnen er wel in nu, en voor de rest ben ik het met Bit eens. Ja, een onbeschuttige plek zou wel eens kunnen helpen. Sowieso is het wel normaal om te toppen er uit te halen als onderaan de eerste peulen aardig beginnen te vormen.

Ik heb even op de site van De Hippe Boon gekeken, en ik vind dat dit het meest lijkt op een San Franciscanoboon: http://www.hippeboon.nl/san-franciscano-boon.html.

Van mulchen ga ik een serieuzere zaak van maken volgend seizoen. Ik begin pas net met een tuintje en het schiet er tot nog toe wat bij in, ik ben ook te druk met grondwerk, zoals met die terpbedden. Waarschijnlijk wordt het bij mij een combinatie van groenbemesters en bedekken met riet. Veel compost zal ik nog niet hebben, maar ik werk met zoveel ander organisch materiaal dat pure compost niet al te zeer gemist zal worden. Een voordeel van die harde, weinig doorlatende klei is wel dat ook voeding niet snel ontsnapt. Er stonden vooral paardebloemen op, dat schijnt een teken te zijn van rijke grond. Veel onkruid houdt van wat armere grond. Dus mulchen om voeding te behouden en onkruid te weren is belangrijker op andere gronden, maar het is overal wel een goede zaak, dus dat gaat zeker gebeuren.

Ah, jij zit in Bolsward? Dat is inderdaad dichtbij, leuk! Dit is Wommels. Als je de Bolswarder vaart volgt zie je de tuintjes aan je linkerhand vlak voordat je Wommels ingaat. Mijn tuintje is het best te herkennen aan die van opschot gemaakte compostkist. Waar ik woon is aan de andere kant van Wommels, een tweetal kilometers verderop, dat valt onder Iens. Ja! Het is ook nog eens vogelgebied hier, dus natgehouden weilanden met veel weide- en watervogels, en die hoor je; ze zijn erg druk bezig. Verder erg rustig. Ik geniet er iedere keer weer van.

Echt een behoorlijke klus die je nog te wachten staat, al die honderden stoeptegels alleen al... ai, ik benijd je niet! Leuk uitziende aarbei-bakken.

Als ik mag gokken ga ik voor Komkommerkruid, dat zaait zich ook wat makkelijker uit over afstand dan Phacelia...

Morado! Het ziet er goed uit bij mij, vind ik. Ze krijgen ook mooie rode voetjes. Misschien ben ik wel een van de weinigen die echt vorstschade had. In februari bleef de temperatuur zeker een week onder nul. De eerste, grootste bladeren van de knoflook stierven half af, maar wat maakt het uit... We zitten hier nog steeds met nachtvorst, trouwens, maar ze groeien toch aardig door. Ze reageren misschien vooral op licht en nauwelijks op temperatuur? Ik heb 2 bolletjes geplant eind oktober, en telde toen 33 teentjes in totaal. Een paar teentjes waren zo piepklein dat ik ze niet heb meegeteld, maar er staan nu wel 35 stengels boven, dus misschien moet ik ze toch meetellen... Omdat ik ze op volgorde van grootte heb geplaatst, hier twee foto's van verschillende gezichtspunten. Eerst vanaf de kant van de grootste teentjes van de grootste bol, daar zijn de plompste stengels: Dan een foto vanaf de kant van de allerkleinste teentjes, die pasten niet helemaal meer op dezelfde rij. Dunnere stengeltjes. Het teentje dat vlak achter het teentje op de voorgrond werd geplaatst, moet nog een super-klein teentje aan zich vasthebben gehad dat ik niet interessant genoeg vond om te verwijderen. Ook zoiets zie je dus terug als het opkomt (dat zou dan stengel 36 zijn, maar ja, wat voor bolletje kan ik nou van zoiets verwachten ):

Zo moeilijk is het hier te lopen; soms is je achterste voet zover weggezonken dat je weer achteruit moet stappen om meer kracht te kunnen zetten om hem los te trekken. Vaak verlies je je evenwicht en heb je ook je handen nodig om te blijven staan. Welkom op mijn tuintje op de zware Friese klei, ik hoop dat je je allerhoogste laarzen hebt aangetrokken en dat je straks thuis nog een stel schone kleren hebt liggen! Half maart, best aardig weer, frustrerend dan dat de tuin nog zo belabberd begaanbaar is. Het stukje waar de terpbedden (Hügelbeten) zijn gemaakt ziet er het beste uit, maar ik kan niet in één keer de hele tuin zo aanpakken. Van de herfst maar weer, dat is toch wel de ideale tijd om terpbedden te maken. Maar de gemeente heeft wat wilgen langs de Bolswarder vaart gesnoeid; de bergjes houtsnippers kan ik wel gebruiken. Mijn tuin is maar één strook, de paden aan beide kanten worden gedeeld met de buren. Het zou het beste zijn om die te vragen of ze mijn idee van houtsnipper-paden wel goed vinden, maar ik heb nog nooit een buurman gezien en weet niet wie het zijn. Er is geen enkel teken van leven op die tuinen, en dat is niet zo gek, want de tuinen zijn inderdaad nog on-be-gaan-baar. Nou, ik denk dat het in ons gezamenlijk belang is om de tuinen beter toegankelijk te krijgen, dus ik stort er houtsnippers op, want ik word niet goed van de blubberzooi. Ik denk dat ik er wel een kuubje op heb gestort vandaag, morgen nog maar een ritje maken. Op de achtergrond is de boerderij waar ik woon, zou best es een aardig plekje zijn voor een noordelijke moestuinforum dag ook. Zo, over de blubber met die snippers! Links is mijn knoflook, dat heeft het relatief droog gehouden. Op de weg terug ging de zon onder. Ja, mooi is het hier wel, hoor.

Ik ben wel bang dat Noire De Crimée een iets bewerkelijker naambordje wordt.

Dat fotootje van Pippi van een paar dagen terug... volgens mij is dat geen Phacelia. In elk geval op mijn tuin zijn de steeltjes daarvan roder en zijn de blaadjes nog niet zo gevorkt in dit groeistadium - later wel.

Dat is zo. Zeker voor het trekpad geldt dat, daar kunnen ook makkelijk hazen komen. Ik vond Flup's opmerking over de Keizerskroon wel heel waardevol. Die bollen zijn best duur, stel ik had daar een paar van genomen met het idee dat ze in elk geval veilig waren voor ratten, en dan worden ze toch opgepeuzeld... frustrerend. Die bollen ga ik maar niet nemen. Zaadjes van 1000 in een pakje, dan mag er wat mis gaan. Ik heb bloemenzaad van van alles en nog wat, dus ik ga wel van alles en nog wat zaaien, en dan zie ik het wel.

Nou, wat ik maar half heb gedaan is wat struikjes verzetten, want er zat mij een salamandertje in de weg, altijd net waar ik de spitvork wilde steken. Als ik hem weg wilde pesten kroop hij alleen maar dieper de grond in. Ik ben een paar keer wat anders gaan doen, maar hij ging niet weg. Ik heb hem maar met rust gelaten, en probeer over een paar dagen wel weer om die struikjes te verzetten. Pietluttige struikjes, trouwens, die al op de tuin stonden voordat ik het huurde, lijken tussen braam en framboos in te zitten. Best leuke vruchtjes, maar wat onooglijke struikjes waar ik nooit een goede plaats voor hebt weten te verzinnen. Komt vaker voor met dingen waar je niet echt bewust voor hebt gekozen, volgens mij.

Wat toevoegingen; die kennis van mij die bij hem op ratten schiet zei dat het vooral bruine ratten zijn bij hem, maar hij ziet ook woelmuizen. Hij schiet als het donker is, dan komen de ratten eerder tevoorschijn. Via een infrarood zoeker ziet hij ze. De laatste keer dat ik hem er over sprak zei hij dat hij er 60 had afgeschoten - ik geloof dat hij de luchtbuks pas voor kort heeft. Voor zo'n luchtbuks heb je geen jagerslicentie nodig, maar ik ben zelf geen jagers-type, de idee spreekt me niet aan. Hier in het Friese merengebied zul je eerder met de aanwezigheid van ratten moeten leven dan elders, verwacht ik ook, en complete uitroeiing lijkt me sowieso een onmogelijkheid. Ik zie het wel zitten om dit onderwerp wat bij te houden met nieuwe observaties die ik heb. Ik kan in elk geval een correctie maken: die Paarse Morgenster is toch niet geheel veilig; ik vond een paar weken terug toch een paar die tot de grond toe afgeknabbeld waren op het trekpad. Ze groeien nu terug, ze hebben een vrij forse pinwortel van waaruit ze zich kunnen herstellen, en de ratten zullen denk ik een keer op herhalingsoefening moeten om deze exemplaren er definitief onder te krijgen: De meeste Morgensterren staan nog onaangeroerd, dus dit gaat eigenlijk prima. Zeker als je van een plantensoort een redelijk aantal hebt vind ik het niet zo erg om een kwart of minder daarvan te verliezen. Wat ook is opgekomen nu zijn crocussen, daar komen ratten ook niet aan dus.

Tja, met die rabarber is het misschien gewoon de zon erop waardoor dat frisse groen een gele gloed krijgt. Voor zo'n kas zou ik denken dat een paar extra diagonalen wel het minimale is, ik zou het liefst nog wat externe verankering ook willen als dat praktisch te doen valt. Van Groot Brittannie ben ik gewend dat men het plastic van een polytunnel aan de onderkant gewoon een flink stuk ingraaft.