roeier

Ik heb iets van 10 rasjes staan, weinig planten per ras, en ik oogst per beurt. Gisteren was het de beurt aan de Violet de Cadours. Die bol links is het dikst, net over de 7 cm. Ietsje garderobe problematiek bij deze zachthals, maar niet dat de tenen eruit komen. Als ik naar de foto's van anderen kijk, dan zie ik dat ik geluk heb met de droogte hier - het spul komt er droog en makkelijk uit. Vanavond is het waarschijnlijk de beurt aan Vessalico.

Ik heb ze geoogst, vorige week al, liggen op het bootje. Maar vanaf begin Mei nam ik er al af en toe van. Die oogstdatum van St Jans is wel een beetje naar voren opgeschoven, net als zoveel dingen. Ze zijn wat kleiner gebleven als de jaren ervoor, het was wel erg droog en zonnig dit jaar, al spreek ik dan voor mijn locatie, en misschien maakt de grondsoort ook uit.

Ik heb Eden Rose/Rose de l'Autrec en Wonha genoemd als goede bewaarders, @acpronk, dus die zal je bedoelen. Niet de makkelijkste rassen; Eden Rose blijft wat klein in ons klimaat, zit in dezelfde groep als Morado, en die groep doet het beter in een mediterraan klimaat. Maar ik moet mijn Eden Rose dit seizoen nog oogsten, die is nu nog helemaal groen. Als later poten leidt tot later oogsten kan het zijn dat dit goed uitpakt voor de Eden Rose, want dan maakt de knoflook meer warmte mee. Ik zal het resultaat melden. Wonha moet vrij vroeg gepoot worden, want groeit veel langzamer dan wat je gewend bent van knoflook. Makkelijk krijg je het idee dat er iets mis is, want maandenlang zie je Wonha niet na het poten. Maar wat langzaam groeit bederft vaak ook langzaam... Zo aan die volle wortelstelsels te zien op bovenstaande foto's had er nog wel wat groeipotentieel ingezeten, maar dan moeten de omstandigheden wel mee zitten. Als het vochtig is krijg je kans op schimmels, dus dan moet je eerder oogsten dan als het droog is. Patrijs heeft zandgrond, dat doorlucht beter dan die zware klei waar ik op zit, dus ook je grondsoort speelt mee bij het bepalen van wanneer je moet oogsten. Op dichte grond krijg je eerder anaerobe situaties, en dan wordt het erg oppassen als knoflook begint te vergelen en het is nat.

Sommige rassen zijn geel, sommige rose, en er zijn er dus ook die naar zwart of paars neigen. Bij webshops kom je de ruimste assortimenten tegen, waarschijnlijk is het handig als je door het webshop onderdeel speurt voor specialisten in tomaten: https://www.moestuinforum.nl/topic/274-zadenplanten-webshops-binnenbuitenland/. Zo uit m'n hoofd weet ik dat je in België wat goede adressen hebt in tomaten: Badskin's garden, Vertiloom en Tessgruun. Welke het beste is in welke kleur weet ik niet.

Ik vind de gevaren van de Akebia (of Chocoladewingerd; we hebben er een onderwerp over) wat overdreven worden. Ik zie vooral twee nadelen, dat wel: 1) twee genetisch verschillende exemplaren nodig om vruchten te krijgen (planten zijn wel tweeslachtig, maar kunnen niet zichzelf bestuiven); 2) explosieve groei in het voorjaar, dus moet in toom worden gehouden in die tijd. Bij die explosieve groei, waarbij gevestigde exemplaren scheuten van een paar meter kunnen maken, moeten die scheuten niet over de grond gaan, want dan wortelen ze, en dan wordt het een plaag. Er lijkt de noodzaak te bestaan om de plant gelijk omhoog te leiden, maar als dat goed gebeurt heb je weinig problemen volgens mij. Van worteluitlopers heb ik nooit veel gemerkt, ze maken wel een groot wortelstelsel, en probeer je de plant weg te halen, dan zal de plant zeker overal vanuit de wortels nieuwe scheuten gaan maken. Ook als de plant zich overal heeft kunnen afleggen dan zijn overal wortels aangemaakt, dus dan krijg je hetzelfde effect als bij worteluitlopers, maar dan was het oorspronkelijke probleem niet dat van worteluitlopers. Van de kameleonstruik, zoals de Actinidia kolomikta in een boekje wat ik heb wordt genoemd, weet ik niets. Er lijken meer struiken te zijn die kameleonstruik worden genoemd, vanwege meerkleurig blad natuurlijk, dus misschien dat de naam niet zo geschikt is. Ik kan nog een mogelijke kandidaat voor op een pergola noemen; de peer 'Benita'. Die heb ik op de tuin, die groeit met veel flexibele scheuten, anders dan wat je van een gewoon fruitboompje verwacht. Ik moet nog altijd wennen aan hoe Benita groeit, maar een leivorm lijkt er heel geschikt voor.

Eén van de Tulbandjes heeft bij mij een solobol opgeleverd, 3,5 cm groot, 22 gram zwaar. Die in de winkel zullen wel groter zijn, maar het komt er bij in de buurt. Het was niet mijn bedoeling, de Tulband plantjes bleven miezerig klein, en daardoor zal deze zich wel niet hebben vermeerderd. Het zal wel vaker voorkomen, bij andere mensen ook. De Tulband groep heeft wel de reputatie het meest geschikt te zijn voor het maken van solobollen, en het zal geen toeval zijn dat dit bij een Tulband gebeurde. Ik ben wel bezig met een experiment dit seizoen om solobollen te telen van de Pskem knoflook, maar hoe dat uitpakt weet ik nog niet. Om af en toe een toevalstreffer te krijgen zal wel gaan, maar een consistent resultaat zal lastiger zijn. Ik laat het jullie weten, want sommigen lijken het interessant te vinden om solobollen te telen, en wellicht vind ik een manier om dat redelijk betrouwbaar te doen.

Wat mij dit seizoen opvalt is dat er ook een goede 'gewone' plompe ui wordt gemaakt. Ik verkrijg die van kleine bolletjes die maar één set maken van een pluk loof plus bloemstengel, het oorspronkelijke uitje groeit dan uit tot een grote ui. Grote moederbollen maken meerdere bossen en meerdere stengels, dan komen er meerdere uien die met elkaar moeten delen, en dan zijn ze individueel minder. Ik denk dus dat ik deze grote uien naar de keuken verwijs, en vooral kleine bolletjes als pootmateriaal ga gebruiken, want dat geeft de meeste kans op grote uien. Kleine slakjes knabbelen bij mij aan de bloemstengels, daardoor liggen die snel om, zoals op de foto te zien valt. Dat is niet zo erg, ik vind zelf de bloemstengel veel te stug om te eten, dus dat is voor mij een onbruikbaar deel van de plant. De ui moet ik nog proberen, maar ik reken erop dat het gewoon ui is.

Ik zou ook zeker niet nu al plantgoed proberen te verwerven, want dan is het oude oogst van vorig jaar. Je wilt van dit jaar, dat wordt nu pas geoogst, dat moet dan eerst een tijdje drogen en is pas einde zomer beschikbaar. Hardhalzen in de winkel lijken vaak Morado uit Spanje te wezen, goed bewaarbaar, maar bollen die kleiner blijven in ons klimaat. Met knoflook uit de winkel waren er dit seizoen wel erg veel groeiafwijkingen, dusdanig dat je eigenlijk mensen zou willen aanraden specifiek voor pootknoflook te kiezen. Wat met aardappels uit de winkel prima lukt lijkt met knoflook vaak niet goed te gaan. Als ik dat zeg zal er altijd wel een voorbeeld te vinden zijn van iemand waarbij de knoflook uit de winkel wél goed ging, maar er waren wel erg veel gevallen van vreemde groei dit jaar. Om knoflook over te houden van vorig seizoen uit de winkel gehaalde knoflook, wat dus al een seizoen op je tuin heeft gestaan en waarvan je weet dat er daarna niet mee is gerommeld, dat wil ik zeker niet afraden.

Daar is al een onderwerp voor: https://www.moestuinforum.nl/topic/274-zadenplanten-webshops-binnenbuitenland/.

Mooi plompe bollen! Ja, roest is meestal ook geen echte killer, al kan het dat wel zijn. Je kunt gerust pootgoed overhouden van roestige knoflook, dat heeft geen effect op het volgende jaar. Roest krijg je zeker weer, want die waart rond op de volkstuinen; de roest heeft levende Alliums als gastheer en die staan altijd wel op volkstuinen. Maar een gedroogde knoflookbol heeft geen groen bladweefsel meer, en daar verdwijnt de roest op; die pak je niet mee. Bij mij begint de roest nu ook grote vormen aan te nemen, bij sommige rassen tenminste, dan blijven de bollen iets kleiner, maar dat is het verhaal van ieder jaar. Voor het pootgoed geeft het geen zorgen.

Ik schat dat het doperwten zijn. Het ras achterhalen zal wel erg moeilijk zijn, maar omdat ik zelf geen erwten teel kan het zijn dat een ander er een betere kijk op heeft.

Heel leuk verslagje zo, met zowel de plussen als minnetjes genoemd. Die Trombo d'Albenga vind ik inderdaad leuk, staat ook dit seizoen weer bij mij op de tuin. Kan zowel als courgette of pompoen gebruikt worden, maar gaat niet zolang mee als een pompoen. Botanisch is het wel een pompoen, dus makkelijker om zaad van over te houden als van een courgette. Jammer van die knoflook. Ik ben benieuwd hoe knofloken uit de Tulband groep het zouden doen in Vlaanderen. Ik heb daar een ervaring mee die ik zojuist heb beschreven in het knoflook onderwerp. Mocht je bereid zijn iets uit die groep te proberen, zou ik je zelfs wel wat teentjes toe willen sturen, mocht je er zelf wat lastig aan kunnen komen; het zijn niet de meest algemeen verkochte knofloken.

Die goede bewaarders zouden inderdaad Morado's kunnen zijn, maar 'Morado' betekent wel paars, dus dan rijmt de kleur niet echt. Je had een paar opnieuw kunnen poten als je toch zoveel had. Wat die bolletjes in de steel betreft; misschien gebruiken bij het inmaken van augurken of meestoven met een vleesgerecht? Wat je met kleintjes ook kunt doen is overwinteren in de koelkast en dan 1 Mei of zo uitplanten om kleine solo-bolletjes te krijgen. Ik probeer dat dit jaar voor het eerst en ontdek dat Maart - April nog te vroeg is om kleintjes te poten voor solo-bollen, want dan splitsen ze zich alsnog, tenzij ze héél klein zijn. Ik heb enkele van mijn Tulbandjes eruit gehaald. Het hele seizoen wilden die maar niet groeien; bleven klein, hadden voortdurend geel blad, ook toen ze nog jong waren, de stengels bleven slungelig en iel, dus ik had geen hoop op goede bollen, waar ik op hoopte was dat er nog wat aardige teentjes tussen zouden zitten voor een nieuwe kans volgend jaar. Maar de bolletjes bleken verbluffend goed; rond de 5 cm dik. Dat is niet groot, maar bij zulke miezerige plantjes had ik veel minder verwacht. Ik had maar één bolletje gepoot, 8 teentjes of zo, en de helft zit nog in de grond (als ze nog meer dan twee groene bladen hebben laat ik ze nog even). Mogelijk is die Tulband groep iets voor mensen als @simonvb, die altijd met snel aftakelende plantjes zitten: de Tulband groep groeit snel, ze maken rap een dik bolletje, ook plantjes die niet geweldig zijn. Ze hebben de reputatie met vele klimaten uit de voeten te kunnen, wat voor ons ook een voordeel is, want we zitten wat aan de warme kant hier. Nadeel van de Tulbanden is wel dat ze slechte bewaarders zijn; datgene wat snel groeit bederft vaak ook snel, je moet ze waarschijnlijk in hetzelfde kalenderjaar nog gebruiken. Deze foto laat hopelijk goed zien hoe miezerig deze Oezbeekse Tulband zich bij mij boven de grond heeft ontwikkeld, maar dat er dan toch Dik Trommetjes aan zijn gekomen in verhouding tot de plant:

Zachthalzen ontwikkelen wel duidelijk eerder een garderobe probleempje dan hardhalzen. Hardhalzen maken een bloemstengel; een harde steel die vanuit het midden van de bol oprijst, en daar wordt de bol in z'n geheel steviger van. Maar ook alle zachthalzen zijn niet van die slapjanusen; ik doe nu voor het tweede jaar de rassen Vessalico en Ljubitovica, en die lijken veel steviger dan de Violet de Cadours, die ik al wat langer doe. Andere zachthalzen heb ik niet geprobeerd, maar als ik de ervaringen op dit forum bekijk zijn er toch wel veel rassen in omloop die wat gebreken vertonen; makkelijk om gaan liggen en dan een open bol krijgen. Ik ga in elk geval voor zorgen dat een rasje als Vessalico meer algemeen beschikbaar komt, want die lijkt wat groei betreft heel stabiel, en het is verder ook een leuk historisch Italiaans ras. Intussen is het denk ik wel een goed idee om naar hardhalzen in de Purple Stripe groepen en de Aziatische groep om te kijken; die doen het ook goed in het Nederlandse klimaat. De zachthalzen komen vooral uit Frankrijk en zijn zeer geschikt voor ons klimaat, maar lijken dus gevoeliger voor groeiafwijkingen.

Jostabes heeft meer glanzend blad, dat wat kleiner is dacht ik ook, maar het duidelijkste visuele verschil zit toch wel in de bloemen, die zijn bij beiden wel klein, maar als je er oog voor hebt zijn die van de Jostabes veel opvallender met dat rood-witte. Maar dan moet je begin April wezen. Josta is dan ook al helemaal groen, of de zwarte bes wel zo snel is betwijfel ik. Heb je de zoekfunctie gebruikt? https://www.moestuinforum.nl/topic/24184-jostabes/. Smaak is ook anders, maar smaak is moeilijk te omschrijven.

Ik gok toch eerder op zwarte bes, maar het is lastig om zo van een foto te zeggen. Jostabessen gaan in grootte richting de kruisbes, en de struik groeit onstuimig, is moeilijker onder contrôle te houden dan een zwarte bes-struik. Misschien dat Vastone even om zich heen moet vragen of iemand een zwarte bes heeft, en vergelijken, want zwarte bessen zijn nog wel overal aanwezig. Jostabessen zijn minder algemeen. Ik doe nog even een vervolg-foto van mijn Allium waar niemand een gok naar durfde doen, eerder liet ik een foto zien van de plant: https://www.moestuinforum.nl/topic/25322-identificatie-wat-voor-plant-struik-of-boom-is-dit-2/page/19/?tab=comments#comment-397561. De grootste stengel is geknapt met een storm, de kleinere heeft het overleefd en gaat richting de twee meter, de grotere was daar waarschijnlijk al overheen geweest, dus dit is geen onopvallend Alliumpje. Van een kleine scheut die om lag en niet heeft gebloeid heb ik de bol opgegraven. De centrale bol meet een kleine vijf centimeter, en er zitten Olifanten knoflook-achtige bolletjes aan. Ik ben benieuwd hoe groot de bol zal zijn van één van die twee meter jongens.

Als er geen vlies meer omheen zit is knoflook iets minder lang houdbaar, maar verder nog goed te drogen, consumeren enz. Je knoflookplanten hebben nog gezonde wortels, ik zie geen schimmels, dus ze zullen nog wel aardig lang gezond en goed blijven. Het is alleen wel een beetje teleurstellend zoals ze gegroeid zijn. Helemaal zeker ben ik niet dat het heksenbezem is, dat zie je het beste als de planten nog groeien. Je zou es kunnen googlen op "witches' broom garlic" om te zien of je die beelden herkent. Hier wordt het bijvoorbeeld genoemd: https://nycgarden.blogspot.com/2012/07/wet-bed.html. Het is een bekend verschijnsel, heksenbezem, maar veel goede info vind je er niet over. Er zijn dit jaar wel opvallend veel meldingen, dus het weer - zachte winter, gevolgd door kou in het voorjaar - lijkt een hoofdoorzaak te zijn. Dat van Vinky's openstaande Germidours is meer de gebruikelijke zwakte van de zachthalzen, en die Germidour lijkt er dan inderdaad iets meer last van te hebben dan de meeste rassen. Ook zachthalzen kunnen best een behoorlijk stevige steel hebben nog.

Het lijkt erop dat er wat heksenbezem is geweest; als tijdens de bolvorming de individuele teentjes alweer beginnen uit te lopen. Het is niet heel goed te zien op de foto's, omdat het loof alweer vergaan is, maar die teentjes lijken te zijn uitgelopen. Dit jaar lijkt een echt 'heksenbezem jaar' te zijn geweest, terwijl je het in een normaal jaar niet of nauwelijks aantreft. Waarschijnlijk komt het door een vreemd temperatuurverloop, waarbij het voorjaar meer kou gaf dan de winter, en zo voor voldoende koude-inductie zorgde om de tenen te laten uitlopen.

Ik ben zover nog niet. Hier op de stoffige steppes van het noorden weinig roest. Een ras als Eden Rose zet nog even de turbo erop en haalt in lengte nu de andere rassen in: Dit blijft het meest gedrongen ras; Ljubitovica, maar wel met plompe stelen (de sprietjes rechts zijn sjalotten): De helft van de Wonha heb ik helaas moeten ruimen. Ik denk iets met de grond wat niet goed is voor Alliums. Vorig jaar stond daar in de buurt een knoflook uit de winkel, die verrotte, en ik dacht dat komt omdat die uit de winkel is, maar nu is ook de Olifanten knoflook verrot, die stond op dezelfde lijn, en nu dus de Wonha. Dat is te toevallig; er moet iets mis met de grond zijn daar. Nee, ik heb niet voortdurend Alliums op dezelfde plek gezet, dat vermijd ik, maar het verrotte spul stond wel allemaal in dezelfde lijn. Jammer, daar maar geen Alliums meer.

Dat is erg laat voor luis, de meeste meldingen komen in April al binnen. Ik heb bij mij helemaal geen zwarte luis kunnen ontdekken. Peulen heb ik nog niet, de bloemen bloeien pas. Alleen voor huis moet vorig jaar een boon gevallen zijn, want daar kwam een bonenplant op. Met de zachte winter heeft die geen tik gekregen, en ik tel daar nu 16 peulen aan. Geen grote peulen, want dan krijg je zoveel niet, maar zo'n aantal is toch gehaald met nul komma nul zorg. Niet veel groentes zouden zo tussen het gras tot een goed resultaat zijn gekomen, schat ik. Een boon, als vlinderbloemige, haalt toch veel voeding uit de lucht. Zo'n vrijwillig in de herfst opgekomen tuinboon laat wel zien dat zelfs hier het zaaien van tuinbonen in de herfst mogelijk is. Maar het was dan ook wel een erg zachte winter, normaal zou ik minimaal een kasje nodig hebben. Ik hou het op voorjaarsteelt.

Ja, misschien dat de plant het zelf eerder regelt dan de insecten, want die insecten doen toch doorgaans hun best wel. Meestal krijg je in de lagere etages van de plant haast alle peulen, en maar een enkele keer bovenin één. En als je erg laat zaait, bijvoorbeeld nu nog of wat later, dan krijg je even mooie planten met bloemen, en dan zijn er evenveel of misschien wel meer insecten, maar dan krijg je haast geen peul meer. Bij een ras met grote peulen krijg je inderdaad maar een stuk of 5, 6 peulen per plant. Bij een kleiner ras als Listra krijg je het dubbele, en bij die ouderwetse veld- of duivenbonen kunnen er tientallen aan zitten, maar dan zijn ze nog kleiner. De bonen zullen wel komen, Emieltje, want bijen en hommels zijn dol op de bloemen van deze bonen. Vorige week zag ik een hommel of bij al driftig rond de bloemknoppen van mijn tuinbonen gaan om te zien of er al wat open waren. Waarschijnlijk dacht hij, 'potver, normaal bloeien ze toch al rond deze tijd, waarom nu dan nog niet?' Ik heb ze laat gezet, met excuus aan de insecten, maar inmiddels bloeien ze dan.

Hier gaat het nog wel. Misschien door meer kou? In de zon staat het wel de hele dag, en het voorjaar heeft een scherp zonurenrecord gezet, dus geen barmhartigheid van die kant. Toevallig stond er rabarber in de achtergrond bij een foto van oerprei die ik maakte voor het oerprei onderwerp een paar dagen terug: https://www.moestuinforum.nl/topic/25699-oerprei/page/4/?tab=comments#comment-400625. Ik heb volop rabarber kunnen eten dit jaar. De stelen zijn wel dunner dan andere jaren, het houdt op bij 2½ cm dikte, dus geen stelen van 4 cm of dikker, maar ze zijn nog mooi zat, die stelen.

Die Eden Rose/Rose de l'Autrec gaat inderdaad wel een jaartje mee. Er komen groene puntjes in, dat is alles, alle bolletjes zijn nog knoerdhard, niet verdroogd. Die puntjes zijn wel scherp, ik snij ze eruit voor gebruik. Het schijnt dat die kiempunten ook voor je mondgeur zorgen. Maar ook de Wonha gaat wel een jaartje mee. Hieronder links twee Eden Rose tenen, rechts een bolletje Wonha. Eén teen Wonha heb ik er vanaf gebroken en gepeld. Zie je uitdroging? Even die beginnende worteltjes eraf, het puntje eruit en dan doe ik het hier graag mee. Foto van vandaag, de nieuwe oogst komt er haast aan, dus ik zit niet met een periode dat ik geen knoflook heb.

Ik denk niet dat dat een F1 is, want dat staat dan altijd bij. Bovendien zie ik staan, "sät sich jedes Jahr selbst aus". Zo'n opmerking zou je niet verwachten bij een F1. Ik heb net zaad van m'n eigen paksoi uitgezaaid. Dat bloeide wel samen met boerenkool en spruitkool, ik ging ervan uit dat dat niks uitmaakte, gebaseerd op het boek 'Seed to Seed' van Suzanne Ashworth. Maar ik vertrouw op Weknow's opmerkingen, en dan is mijn boek wat optimistisch. Het is niet zo'n eenvoudig onderwerp; moeilijk om betrouwbare info over te krijgen. Maar als iemand die aan niemand verantwoording verschuldigd is kan ik altijd gokken dat het goed gaat en gewoon wel eigen zaad gebruiken. Tot nog toe heb ik goede ervaringen met eigen overgehouden zaden van spruitkool en mizuna (ook een Brassica). Gemengd succes met palmkool, omdat ik maar in de helft van de gevallen die typerende palmvorm terug kreeg. Al doende leert men.

Toch doet die het bij mij heel aardig. Als ik tenminste de Eden Rose en de Rose de Lautrec op één hoop mag gooien. Lautrec is een streek in Frankrijk, en als zo'n bolletje niet daar wordt gekweekt, mag het niet 'de Lautrec' heten. Dus is buiten de Lautrec die knoflook tot Eden Rose omgedoopt. Ik geloof dat het zo zat, of Eden Rose is een sterk verwante knoflook uit dezelfde streek - misschien dat Franse bronnen hier duidelijker over zijn. Nou ja, ik heb Eden Rose, en dat is zoiets als Rose de Lautrec, daar komt het op neer. Het is wel een lastige groep, die Creole groep, als je in het noorden zit. De Eden Rose was vorig jaar in Nederland niet te koop voor zover ik heb gezien, want te klein gebleven bij een belangrijke Nederlandse leverancier van het pootgoed. Veel groter dan 5 cm waren ze bij mij ook niet, maar dat vind ik er dan net zo'n beetje mee door kunnen. Maar die bewaarbaarheid hé. Ze beginnen nu wel langzaam uit te lopen, die van vorig jaar, maar zijn nog erg stevig, geen uitdroging, en het is haast de enige knoflook van de oogst van vorig jaar die ik nog kan gebruiken. Even linken naar een foto van een Eden Rose bol van een tijdje terug: https://www.moestuinforum.nl/topic/24325-knoflook-seizoen-2019-2020/page/7/?tab=comments#comment-395749 Om het groen van de knoflook te gebruiken bevalt me totaal niet, het is me te stug, dus dat is voor mij geen alternatief. Prima als andere mensen dit wel graag gebruiken, maar ik zit al een tijd aan de Eden Rose bollen. Ik ben benieuwd hoe de oogst van de Eden Rose gaat worden, de planten zijn nog wat verder gegroeid, ze zijn nog volledig groen en hangen wat schuin vanwege de storm, maar zijn niet geknakt. Het is een laat ras, ik ben benieuwd of later poten voordeel heeft gegeven. We zullen het zien.