Enten met tussenstam (Peer)

[Roland]

Hallo,

 

Voor de enting van diverse perensoorten op een Kwee onderstam is het raadzaam een tussenstam toe te passen om onverenigbaarheid te voorkomen.

Zo heeft de Peer Uta een tussenstam nodig van Doyenne de Comice.

 

Heeft het ras Concorde ook een tussenstam nodig indien deze op Kwee MC, Kwee C , Kwee Eline of Kwee A wordt geënt?

 

Is het mogelijk direct de tussenstam te enten. Dus 2 entingen boven elkaar of groeit de bovenste enting dan niet aan doordat de tussenstam nog bezig is met zijn eigen enting?

 

Hoe hoger de enting zou zitten hoe zwakker de boom gaat groeien. Normale hoogte van de ent zou ca 5 cm boven de grond zijn. Hoe lang dient de tussenstam te zijn, en bepaald deze lengte de groeikracht?

[weknow]

Dat zijn heel wat vragen, Roland Ik weet niet alles...hoor en lees veel, maar echt niet alles is ergens te vinden....misschien voor een stuk ook echte kenners-informatie, die stukje bij beetje bij elkaar gevonden en geëxperimenteerd moet worden.

 

Van oudere commerciële perenrassen is het vrij goed bekend of ze zonder een tussenstam goede kansen maken op diverse kwee onderstammen....zeker de traditioneel gebruikte. Bij liefhebbersrassen en nieuwere rassen is dat niet altijd zo duidelijk en ook vaak moeilijk te achterhalen. Het is een soort "door schade en schande wordt men wijzer"-verhaal, waarbij de ervaring met al wat langer gebruikte zeer veel aangeplante rassen en een percentage uitval daarvan in de praktijk tot kennis over "onverenigbaarheid" (misschien beter: moeilijkere of onzekere verenigbaarheid) leidde.

 

Welke kwee-onderstammen wel/niet kunnen met diverse peren is ook niet zwart-wit. Kwee-C, de dwerg zeg maar, is vooral erg kritisch. De heel nieuwe kwee-Eline zou (zou ) bijvoorbeeld veel toleranter zijn. Kwee-A zit er ergens tussen en dan heb je ook vaak nog de Kwee-Adams (die bovendien nog heel vaak verward wordt, ook op naamkaartjes, met kwee-A) die ook weer wat meer aan zou kunnen. Sommige moeilijker verenigbare perenrassen zouden het dan nog op de ene kwee-onderstamsoort weer wel doen en op andere niet........

 

Het onzekere is dat de afstoting bij moeilijke verenigbaarheid vaak pas na een aantal jaren optreedt...en zelfs nog maar bij een deel van de entingen optreedt... Voor een liefhebber die zelf ent geeft dat een onzeker gevoel.....er is een kans dat je met veel zorg opgekweekte boompje de geest geeft over 2, 3...5 jaar.

Van Uta is bekend dat ze slecht combineert met kwee...bij veel andere rassen zal het ook best meevallen.

 

Als je het zekere voor het onzekere wilt nemen heb je 3 opties:

1. Een echte perenonderstam gebruiken om op te enten. Pyrodwarf is een optie, maar niet echt voor heel kleine bomen.

2. Een tussenstam gebruiken. Ik kom 3 rassen tegen die zich daarvoor bij uitstek lenen: Beurre Hardy, Le Cure (in Nederland: pastoorspeer) en Doyenne de comice. Je werkt dan in 2 fases....je ent een stuk van 20 a 30 cm op de kwee-onderstam en als de ent aan de groei is (een jaar later ongeveer) gebruik je het geheel van onderstam + tussenstam als was het een onderstam. Dat is de gangbare manier. Hoorde laatst echter van een snellere methode waarbij een zeer korte tussenstam (enkele centimeters) tegelijk met het te enten ras werd geplaatst...een dubbele enting inderdaad. Los van dat je dan goed en trefzeker moet kunnen enten (ervaring!), vraag ik me af of zo een dubbele ent laten groeien misschien toch niet specifiekere en gecontroleerde omstandigheden w.b. temperatuur, vochtigheid e.d. vraagt? Bovendien uitte een echte perenkenner reserve over of een zo korte tussenstam voldoende zou zijn om evt. afstoting te voorkomen......

3. Je koopt of evt. ent zelf op de gewenste onderstam kwee de rassen waarvan je zeker bent dat ze goed combineren met kwee. Later ent je daar de moeilijk te combineren rassen in.....krijgt dus allemaal bomen met meerdere rassen. Dit kan op voorwaarde dat de rassen die je kiest wat vergelijkbaar zijn in groeiwijze (groeikracht en vorm...m.n. steile groei of meer hangend).

 

In jouw geval is mogelijkheid 3 misschien nog niet zo een slechte keuze, zeker als je aan het gewenste enthout (de uta vooral) kunt komen. Bovendien hoef je je dan niet tot 3 rassen te beperken, waardoor het bestuivingsprobleem er ook niet meer is.

[tielse flipje]

Hier is een artikel te vinden over onverenigbaarheid; file:///C:/Users/thuis/Documents/fruit%20Jan/Pomospost_2009_herfst%20onverenigb.h.%20peer.pdf

 

"Nicolieren" is de techniek waarbij een zeer dun schijfje (enkele mm) van een tussenstam (bijvoorbeeld de Doyenne du Comice) direct tijdens het enten tussen de ent en de onderstam geplaatst wordt, technisch nogal moeilijk dus.

[weknow]

@ flipje. De link werkt niet omdat ze verwijst naar een plekje op jouw harde schijf.

 

Edit: Hier is een link naar dat nummer van Pomopost. Voor dat artikel scrollen naar pagina 11.

http://www.npv-pomospost.nl/images/pomospost/2006-2009/Pomospost_2009_herfst.pdf

[Roland]

https://www.google.nl/url?sa=t&source=web&cd=1&ved=0ahUKEwjvs-CzvJLRAhVQMFAKHUB0D_IQFggdMAA&url=http%3A%2F%2Fedepot.wur.nl%2F264179&usg=AFQjCNEX1QY_3SMNGrRb973TxiMsnNUe6A&sig2=LxcyzANqiLBnlUMjW5GgLg

 

Hier een interesant stuk. Hieruit blijkt dat bij een langere tussenstam ook de groei toeneemt.

daarnaast veel uitleg over onderstamselectie.

[Roland]

Weknow,

 

je optie 2 lijkt mij het beste, ik wil mooie leiperen gaan realiseren en hoop niet dat ze na jaren ineens afsterven wegens onverenigbaarheid.

[bart646]

Even inhaken ik chipbud 5 op 50 cm op beure Hardy en deze kun je dan in 5 stuken knippen nu en als ent op kwee Eline zetten in mijn geval dat werkt dus prima en scheelt een seizoen

[weknow]

Begrijp ik je goed....Bart??

 

Laat ik het even met mijn woorden proberen weer te geven......

 

Stel je wilt de Uta op kwee Eline.

Dan zet je een aantal ogen van de Uta - in mei/juni of zo - op een goed groeiende twijg in de boom van Beurre Hardy.

Einde winter knip je die twijg met al ontwikkelde Uta-oogjes tot enthoutstukjes van ca. 10 cm en (plak-)ent die op een kwee-Eline onderstam.

 

Als ik het goed begrepen heb, lijkt me dat een handige en snelle methode

Weer wat geleerd, dan. (Ik heb in het najaar een Beurre Hardy en de Cure geplant voor tussenstam-enthout.)

[Yuras]

@weknow, dat werkt wel. Nog werd hier niculatie genoemd. Je maakt oculatie op tussenstam ras en dan met chip-budding plaats deze oog op kwee onderstam. Ook werkt. En, in plaats van tussenstam heb je enkele mm tussenlaagje van vereinigbaar hout....

[Roland]

Voor de Uta zou tussenstam Doyenne de Comice beter zijn dan beurde Hardy.

 

En inderdaad een snelle methode.

 

uit bovenstaande artikel maak ik op dat de Concorde wel direct verenigbaar is met Kwee.

[bart646]

@ Ronald

 

Ik maak altijd een tussenstam bij kwee omdat je dan geen teleurstelling hebt.

 

@weknow

 

Ja het werkt en je hebt gelijk 5-10 cm tussenstam.

[mkleinman]

Het valt me op dat in eerder genoemd artikel alle stoofperen worden afgedaan als niet verenigbaar met als tekst "Daarnaast staan

er typische oude boomgaardrassen (stoofperen en zomerperen) vermeld die weinig of nooit in de teelt op kweeonderstam

zijn gezet."

 

Zijn er hier mensen die op Kwee Adams hebben geprobeerd om Gieser Wildeman, Saint Remy of andere stoofperen hebben ge-ent en/of succes hebben met een tussenstam?

[bart646]

Peer op welke kwee dan ook doe ik met tussen stam DDC of Hardy.

 

Dit is voor de zekerheid ik neem gewoon geen risico meer.

[mkleinman]

Thanks!

 

Dat betekent dus straks eerst DDC enten op de onderstammen die ik heb. Hoe lang daarna kan ik de uiteindelijke soort enten op de tussenstam? Moet ik daarvoor een jaar wachten of zou dat in hetzelfde seizoen kunnen?

[weknow]

@ Mkleinman. Antwoord vind je op bladzijde 1 van dit topic. Dit seizoen reeks chipbuddings op geschikte tak van BH of DCC en die volgend voorjaar als enten gebruiken.

 

Lees vooral ook eens in het boek (HET standaardwerk over peren!) dat Roland als link geeft op bladzijde 1!! Daar gedetailleerde informatie over verenigbaarheid en waarom wel/niet/deels....dat het ook klimaatafhankelijk is...en zelfs dat gedeeltelijke verenigbaarheid een voordeel kan zijn voor een vruchtbare boom. Met 50 kwee Adams onderstammen , die al wat meer combineren dan kwee C, heb je ook wat mogelijkheid tot experimenteren. Vaak is gedeeltelijke verenigbaarheid ook een kwestie van een percentage van bijv. 10% dat uit zal vallen.

[mkleinman]

Ik schaam me dood . Heb al die info compleet gemist.

 

Het boek over de peren intussen gedownload, ik heb weer wat leesvoer. Intussen met beetje geluk ook hoop enthout ( Doyenne du C ) dat ik volop kan gaan experimenteren.

 

Hoe zit dat trouwens onderling? Gesteld ik heb een conference staan en ik wil daar een Williams op enten. Is er daar meer informatie over beschikbaar over onderlinge verenigbaarheid?

 

Ik wil proberen om familieperenboompjes te gaan maken

[weknow]

Hoe zit dat trouwens onderling? Gesteld ik heb een conference staan en ik wil daar een Williams op enten. Is er daar meer informatie over beschikbaar over onderlinge verenigbaarheid?

 

Peer op peer gaat bij mijn weten altijd wel goed. Maar omdat echte peer-onderstammen niet goed anders dan via zaaien te vermeerderen zijn (en kwee wel vrij makkelijk te stekken of via occulatie/afleggen ook in grote hoeveelheden vrij makkelijk te vermeerderen is) en zaad nooit constante resultaten geeft is als je een kleine boom of leiboom wilt maken enten op kwee meer voor de hand liggend. Vergeet niet dat wat wij als liefhebbers willen, nauwelijks interessant is voor de handel en dat de fruittelers met boomgaarden van 1000en boompjes de maat zijn. Die willen kleine en zo uniform mogelijke bomen, die vroeg in productie zijn, zo veel mogelijk machinaal te verzorgen en per ha. de grootste opbrengst geven. Als een klein percentage van een aanplant uitvalt door slechte verenigbaarheid (en dan heb je het over 5 a 10%) is dat een groot probleem: extra werk, extra kosten, minder rentabiliteit. Voor ons als liefhebbers maakt dat veel minder uit..... Zeg nou zelf.....eens een jaar lekker volop lekkere peren van diverse soorten, dat is genieten en rijkdom ....maar als je ieder jaar 1000 kilo of zo moet plukken, verwerken en opeten word je het ook wel beu Met 50 onderstammen zou ik zeker ook een aantal soorten, met een goede of redelijke verenigbaarheid met kwee, gewoon direct proberen te enten....gaat de ent niet aan of wordt ze afgestoten, dan kun je de onderstam opnieuw gebruiken. In het boek staat een lijst met informatie over verenigbaarheid, maar alleen voor de meest bekende rassen (die commercieel gekweekt werden of worden op grote schaal)....maar er zijn nog vele honderden andere rassen waarover je eigenlijk geen info vindt als het daar om gaat. Zelf heb ik een Beurre Hardy en De Cure struikje gekocht in het najaar...inderdaad ook om tussen stammen te kunnen maken, diverse kwee-onderstammen ben ik sinds verleden jaar aan het vermeerderen....daar komen dit jaar of volgend voorjaar tussenstammen op. Toch ook 10 peer-zaailing onderstammen mee besteld bij fruittuin.com om een paar zeldzamere rassen veilig te kunnen stellen en daar later enthout weer van te kunnen nemen.....wetend dat dit wel grote bomen gaan worden die pas over 5 en eerder nog 7 a 10 jaar zullen dragen.

[mkleinman]

Ik heb intussen een kleine 50 perenboompjes ge-ent, de laatsten heb ik gisteren gedaan. Ik heb een 15 tal onderstammen voorzien van DDC zodat ik van het najaar er 2 of 3 soorten op kan oculeren en/of chipbudden ( ga denk ik beide proberen ).

 

Hoe lang duurt het trouwens voordat de soort die erop is ge-ent zou moeten gaan uit lopen? Ik heb de eerste boompjes 19 maart ge-ent en daar zie ik nog helemaal niets aan.

[weknow]

Beetje parallel aan het uitlopen van de knoppen + bladeren van het perenras dat je geënt hebt....meestal wat later. Peren krijgen, wat afhankelijk per ras, hun blad vanaf 2e helft april a begin mei. De eerste groei kan wat tricky zijn....het enthout zelf bevat wat voedsel en loopt soms uit zelfs zonder verbinding(net als een takje in een vaas)...er moet zich nieuw verbindend wondweefsel vormen tussen onderstam + enthout en dat moet vrij snel daarna de toelevering van voedingstoffen overnemen waardoor het enthout gaat groeien. Vaak zal de kwee onderstam (kwee loopt wat sneller uit) dan wel al groeipunten hebben. Zo 2e helft mei kun je meestal wel zien als de ent is aangegaan en je ent is geslaagd....twijfelgevallen in juni.

 

Eventuele mislukte kun je opnieuw proberen in augustus met chipbudden of oculeren (of zelfs een spleetenting met jonge twijgen) op dezelfde onderstam, mits je die goed verzorgt (nodig om de bast makkelijk te openen om de knop te kunnen plaatsen).

[Roland]

Weknow,

 

Welke zeldzame rassen heb je op een zaailing geent?