bio-fee

Ik lees overal dat het niet goed is om deels verteerde compost te gebruiken in je tuin, omdat tijdens het verdere verteringsproces van de compost waardevolle voedingsstoffen verbruikt worden, die dan niet meer beschikbaar zijn voor je planten. Maar waar blijven die voedingsstoffen dan? Worden die opgeslagen in de compost zodat ze vrij kunnen komen voor je planten, zodra de compost helemaal klaar is? Of verdwijnen ze helemaal? En hoe zit het dan met mulchen? Als je mulch op je tuin gooit, dan verteert dat ook langzaamaan. Neemt dat proces dan niet de waardevolle voedingsstoffen van je planten weg? Ik snap dus niet goed waarom ik geen halfverteerde compost op mijn tuin zou moeten gooien, maar waarom ik er wél een dikke mulchlaag op mag gooien. Wie kan mij daar wat meer over vertellen?

Ja dat schreef ik al, ik kan gewoon met leidingwater sproeien. Ik zou alleen liever grondwater kunnen gebruiken omdat dat goedkoper is, maar ja dat is het natuurlijk niet meer als ik er allerlei dure filters of installaties voor moet aanschaffen... Regenwater kan ik wel gebruiken om mijn gieter mee te vullen maar er zit niet genoeg druk op het water (dat in een IBC vat opgevangen wordt) om er een sproeier op aan te kunnen sluiten. Als ik niet zou sproeien verdort de boel, dat lijkt me nogal voor de hand liggen...?

Vorig jaar deden eigenlijk AL mijn planten het slecht Oscar... Maar ik heb maar een paar keer gesproeid met het grondwater; ik weet niet of het daardoor gekomen is. Ik heb ook een keer te laat gesproeid (vinden jonge zaailingen ook niet leuk...) en er zitten enorm veel mollen de boel te mollen. Nou ik ga voor nu maar even uitvogelen of ik nog kan kalken (moest dat niet in het najaar) en het grondwater gebruik ik dus maar niet meer om te sproeien... Dank je wel voor het meezoeken Oscar! De planten die je noemt heb ik overigens bijna niet; tomaten wel maar die stonden vorig jaar in potten en die kregen regenwater. Overigens zit het grondwater hier vrij hoog (op ongeveer 1,5 meter) dus dat heeft dan misschien ook nog wel rechtstreeks invloed op mijn plantjes...? Of zijn er geen éénjarigen die zo diep wortelen...?

Dank je RobO. Het loont zich denk ik niet om te investeren in filters e.d. om het grondwater te zuiveren; ik verwacht dat het veel te lang duurt om dat terug te verdienen. Een rietfilter klinkt wel leuk maar daar heb je dan ook weer ruimte voor nodig ergens in je tuin... Ik kan ook gemakkelijk leidingwater gebruiken voor mijn tuin dus dat is op zich het probleem niet. Het was alleen natuurlijk wel fijner (en goedkoper) om grondwater te kunnen gebruiken. En het maakt me boos dat deze vervuiling in het grondwater hoogstwaarschijnlijk te danken is aan de landbouwers om me heen....! Maar goed dat heeft tijd nodig, ooit gaat men wel inzien dat het echt een slecht idee is om gif en (teveel) (kunst) mest op het land te gooien... Wel een interessante site trouwens, van Mergenmetz!

RobO je bedoelde dus LAGE PH en dus zure grond, en daarom bekalken. Je schreef "hoge PH en bekalken" en daar zat 'm denk ik de verwarring. Bit ik heb geen idee van de PH waarde van mijn grond. Het zou heel goed kunnen dat die aan de zure kant is. Ik zit op zandgrond en ga nu mijn 7e moestuinjaar in. Het enige wat ik hier op de grond gooi is zelfgemaakte compost (van paardenmest plus tuin- en keukenafval) en lavameel, en kleine beetjes kleingemaakte eierschalen (maar dat zet denk ik geen zoden aan de dijk). Dus een keer kalk erop, zal waarschijnlijk wel een goed plan zijn. Maar daarmee ben ik er nog niet uit of het slecht is om de tuin te bewateren met ons grondwater met dat teveel aan ammonium (en ijzer)...

Poeh RobO, bedankt voor je moeite, maar van je eerste link word ik niet zoveel wijzer, mij te ingewikkeld (ik had vroeger al een hekel aan scheikunde omdat ik er niks van snapte ) en ik kan er niet duidelijk uithalen of een teveel aan ammonium nou slecht is voor de planten, of niet... Ja ik had idd ook al gevonden dat er installaties zijn om het water te zuiveren, maar dat loont zich hier niet met mijn 2 paarden. Dan kan ik ze beter gewoon leidingwater blijven geven, zoals nu. Tegenover en naast ons huis liggen akkers die inderdaad flink bemest worden. In februari ging er nog zoei overheen en vorige week kwamen ze ook nog eens met een lading kunsmest. Verder heb ik zelf composthopen op mijn land liggen, én hebben we onze eigen waterzuiveringsinstallatie, maar van die laatste mag ik uitgaan dat hij alleen goed schoon water de grond in laat gaan (dat wordt 2 x per jaar getest en is altijd goed). Dus ik vermoed dat het dan toch door de overbemesting vanuit de landbouw komt. Waarom ga je ervan uit dat de PH te hoog is? De PH van het grondwater was 6,38 terwijl dat tussen de 6,5 en 9,5 zou moeten zijn. Dus de PH waarde is eerder te laag en daarmee de grond dus te zuur. Maar dat bedoelde je denk ik ook, te zuur, en vandaar je advies om te kalken? Maar uhmm als mijn grondwater te zuur is, is dan ook automatisch de grond te zuur?

Omdat de paarden het grondwater ineens niet meer wilden drinken, hebben we het laten testen. Er bleek veel te veel ammonium in te zitten (5,67 mg/l terwijl het maximaal 0,5 mg/l mag zijn), en ook wat teveel ijzer (0,43 mg/l terwijl het maximaal 0,2 mg/l mag zijn. Dit water heb ik afgelopen zomer (en de jaren ervoor) verschillende keren gebruikt om mijn moestuin mee te besproeien. Ik heb de afgelopen 2 jaar een erg slechte oogst gehad, maar dat kan ook andere oorzaken hebben... (een keer te laat gesproeid, niet genoeg onkruid gewied, mollen/woelmuizen). Is grondwater met dergelijke gehaltes aan ammonium (en ijzer) schadelijk voor de moestuin? Via google wordt ik niet veel wijzer, behalve dan dat dit water niet geschikt is om te drinken...

Madeliefjes heb ik hier (in Duitsland, niet ver van de Nederlandse grens) ook gezien. En de eerste bloeiende paardenbloemen heb ik ook al gespot. De bloempjes waren klein en hadden nauwelijks een steeltje, zodat de bloempjes op de grond lagen. Sneeuwklokjes en krokussen hebben we hier al vanaf de tweede week van februari.

Als de klei erg dichtgeslagen is, groeit je groente er ook niet goed. Dat is althans de ervaring van een vriendin van me, die op kleigrond teelt. Bemesten doet zij ook niet, alleen met compost. Kleigrond is al voedzaam genoeg. Compost toevoegen is wel een heel goed plan om de structuur van je bodem te verbeteren, en verder zoveel mogelijk organisch materiaal: mulchen dus! Althans, als je daardoor niet teveel slakken krijgt... Voor zover de input van een moestuinierder-op-zand, voor wat het waard is.

Ah oké. Bij mij groeide er vorig jaar wel van alles doorheen, vooral veel gras, maar dat komt denk ik omdat mijn stro gemengd is met hooi... Het komt uit de paardenstal; ik voer ze zowel hooi als stro en de restanten daarvan veeg ik dan op en gooi die in de tuin. Dan zou ik dus beter gewoon zuiver stro kunnen gebruiken, als ik dit zo lees.

Ja wat er nu op de paden ligt zijn erin gestampte (grote) kiezels, die hier ontzettend veel in de grond zitten en die ik in het begin verzameld heb om er de paadjes mee te vullen. Maar dat was dus geen succes. Die kiezels zouden nu wel in de weg zitten als ik stoeptegels wil leggen, ik denk dat er dan eerst een flinke laag geel zand op zou moeten. Maar ik ga eerst maar eens experimenteren met worteldoek en evt. kunstgras, dat is voor nu de minste moeite én de goedkoopste oplossing. Klopt, als je randen om je moestuinbedden maakt kan het gras er niet meer zomaar in groeien. Maar dan blijven de randen van je paden wel met hoog gras zitten, (daar waar de wieltjes van je grasmaaier rijden) of je moet telkens nog op je knietjes er met een schaar langs... Nee ik vond het constant mulchen echt niet handig vanwege het feit dat je daar dan niks in kunt zaaien. Wel zag ik dat de grond onder de mulchlaag veel mooier was (ruller) en beter vochtig bleef (een groot voordeel in de zomer op zandgrond). Ik zie nog steeds niet zo goed waarom het dan toch handig zou zijn, als ik het wel weer weg moet halen als ik wil gaan zaaien. Immers, dan ligt het niet meer op de bedden in de periode dat het onkruid het hardste groeit... Bovendien vind ik de tuin er veel onoverzichtelijker op worden, als er constant vers groen op gegooid wordt (zoals grasmaaisel elke week). Je ziet dan veel minder snel waar toch nog wat gewied moet worden, en of je opkomende plantjes bv. extra water nodig hebben, of uitgedund moeten worden. Nee ik vond het geen succes, alhoewel ik van te voren wel erg enthousiast was over het idee... Maarrehm dat beetje gras wat er van het maaien van de paden afkomt, is hoe dan ook toch ook nooit genoeg om alle bedden mee te mulchen? Zeker in de zomer vergaat gemaaid gras heel snel. Maar goed jij combineerde het met (zaadvrije) compost hè. Dan is het wellicht wel een mooie aanvulling. Nou ja jullie horen het al wel, ik ben in de afgelopen 6 jaren lekker met het e.e.a. aan het experimenteren geweest en ik leer steeds weer wat bij, mede dankzij alle hulp die ik hier mag ontvangen, waarvoor hartelijk dank!

Niet goed gelezen Waaslander, ik heb geen stoeptegels liggen en dat ik grasmaaien ook niet echt een goede optie vind, had ik ook al geschreven. Maar geeft niet hoor. Heb jij zelf bakken gemaakt van verticaal geplaatste stoeptegels? Ik vraag me nl. af of die tegels wel blijven staan. Ik vermoed dat je ze heel makkelijk omstoot...? Wat is het voordeel van microklavers? Dat ze stikstof in de grond brengen? Ton D, ja ik weet dat compost bij sommige gemeentes af te halen is. Hier is dat helaas geen optie. En ik zou het ook jammer vinden om compost te moeten halen, terwijl ik er zelf zoveel van heb (met 2 paarden...). Ik wil het liefste met een gesloten kringloop werken... Voorzaaien kan idd wel aan tafel, maar het is wel extra werk want daarna moet je de plantjes allemaal (heeeel voorzichtig) uitplanten. Als je gelijk in de volle grond staat, staat het al waar het wezen moet.

RobO je bedoelt dat je stro gewoon zó op de paden legt, zonder verdere ondergrond? Gaat daar niet van alles in en doorheen groeien?

Het geheel komt op mij echt niet over als een onnozele actie; ik heb meer de indruk dat Esther met opzet op deze 'onnozele' wijze het forum is binnengekomen. En deze 'biecht' heeft voor mij geen enkele waarde want ik krijg nergens de indruk dat het haar oprecht spijt dat ze ons zo voor de gek heeft gehouden. Dus nee wat mij betreft, excuses niet aanvaard.

Klopt Bit, ik spit niet. Met de no-dig methode ben ik bekend Ton D, ik heb o.a. het boek van Ruth Stout verslonden en het leek me ideaal. Nou, in de praktijk viel het vies tegen. Mijn zelfgemaakte compost als mulch gebruiken betekent dat er enorm veel onkruid opkomt (de compost is van paardenmest en tuin- en keukenafval en wordt kennelijk niet warm genoeg om alle onkruidzaden te doden). Mulchen met hooi en stro is ook al niet handig want daar zit veel graszaad in, met als gevolg moestuinbedden die vól met gras staan als ik even niet oplet... Daarbij kun je in mulch niet zaaien, ook niet als je het even opzij schuift, want de vogeltjes schuiven het dan wel weer netjes voor je terug, met als gevolg: zaailingen dood... Dan moet je alles in potjes voorzaaien en later uitplanten, wat veel meer werk is. Ik heb zelf ook een hernia (wát een ellende is dat hè!) maar ik kan wel redelijk goed zittend of op mijn knieën werken, dus rechtstreeks in de aarde wroeten met mijn handen gaat nog wel. Voor houten plankjes als randjes ben ik wat huiverig; een aantal van de palen waarmee ik de moestuin heb omheind zijn al doorgerot na 5 jaar! En dat waren nog wel geïmpregneerde palen. En wij zitten op vrij droge zandgrond, ook nog eens! Dus ik ben wel verbaasd Bit, dat bij jou (naar ik aanneem onbehandelde?) plankjes het al zo lang uithouden, in klei notabene???

Ik zou zeggen: bye-bye Esther, aan zulk achterbaks gedoe hebben we hier geen behoefte. Of in elk geval: ik niet! Dit is een hartstikke fijn forum, waar iedereen open is en elkaar graag wil helpen. Ik vind dit zó respectloos van je...!

Dank voor alle reacties! En speciaal voor Daniel, fijn dat je even uit de meeleesmodus komt om je ervaringen te delen! Ja Jorieke idd lastig dat alles te duur, te veel werk of lelijk is...! Daar liep ik nou zelf ook tegenaan, vandaar mijn vraag ook hier... met velen weet je altijd meer dan in je eentje hè. Erny kunstgras klinkt me al beter in de oren als worteldoek, het ziet er in elk geval mooier uit! Voor degenen die worteldoek gebruiken met daarop nog iets (houtsnippers of stro ofzo), hebben jullie ook randen rondom jullie moestuinbedden? Mijn ervaring nu met het karton/stro is dat veel van het stro toch in de bedden terechtkomt, zo te zien door gewroet van vogels. Met randen om je bedden zou je dat kunnen voorkomen, maar ja, waar maak je die dan weer van... hout rot zo snel weg en van die stenen randen kosten dan weer zoveel... maar die zijn wel lekker duurzaam natuurlijk... En als ik dan toch mijn bedden wil omranden, kan ik ze dan ook niet beter gelijk de hoogte in brengen zodat ik staand kan moestuinieren... (food for thought...) Minder paden is idd een optie, daar zat ik zelf ook al aan te denken! Ik kan best wat van die tussenpaadjes missen, als de bedden niet breder dan 1 meter worden dan kan ik er altijd nog goed bij, ook als ze een paar meter lang zijn. Dat moet ik dus sowieso gaan doen, ongeacht wát er op de paden gaat komen. Hmm en ik bedenk me dat ik volgens mij nog ergens wat stukken worteldoek heb liggen, niet genoeg voor de hele tuin denk ik, maar wel genoeg om een experimentje mee te doen...!

Hmmm elke week grasmaaien is ook niet echt een optie. Qua kracht zal dat misschien nog wel gaan, qua energie is het wat lastiger. Want als ik dan op een dag gras heb moeten maaien, moet ik mogelijk een andere klus laten liggen. Ik ben beperkt in wat ik op een dag kan doen. En nadeel van gras is ook dat het zo makkelijk je moestuinbedden in kruipt... Moet je dat telkens weer afsteken. Nog best veel werk dus. Bit ik heb geen idee of mijn mobiliteit toe- of af zal nemen. Ik ben positief ingesteld en ga ervan uit dat mijn gezondheid nog wel beter kan worden dan het nu is, maar zo fit en sterk als een gewoon gezond mens zal ik wel nooit meer worden. Ik wil dus bij het inrichten van mijn tuin ervan uit gaan dat ik het ook nog kan bijhouden in slechtere tijden... want als het eenmaal wat verwilderd (zoals de afgelopen jaren) dan is het héél lastig om weer goed op de rit te komen... Ik zal eens gaan zoeken op ideeën voor paden. Gewoon zó een worteldoek neerleggen, met niks erop, dat is wel héél lelijk... hmmm.... Ik heb ook al zitten denken aan verhoogde bakken, en dan beton op de grond (de overburen hebben dat), dat is wel echt onderhoudsvriendelijk en ik hoef dan ook niet meer te bukken (alhoewel dat op zich wel gaat, maar goed staand dingen doen is wél makelijker). Die bakken kosten alleen klauwen met geld en dat is dan weer jammer... En zelf iets duurzaams maken (nou ja manlief dan), daar heb ik (nog) geen inspiratie voor... En beton is ook niet heel mooi... hmm...

Ik kan de paden niet schoffelen (fysiek red ik dat niet); ik doe dat allemaal zittend op mijn knieën of kont en trek met de hand alles eruit... Dat duurt dus veeeeel te lang....! Speets heb je dan nog iets op dat worteldoek gelegd? Of loop je er gewoon zó overheen (en kijk je er dus ook zo tegenaan)? Ann123 gehakseld hout is niet echt een optie aangezien ik dat zou moeten kopen (ik heb zelf amper snoeihout wat ik zou kunnen verhakselen) dus dat schiet op den duur ook niet op. De compost die ik gebruik (zelfgemaakt) is absoluut niet onkruidzaadvrij dus ik wied me daar juist nog een extra ongeluk aan... Maar wel erg handig dat dat bij jou zo goed werkt!

Ik heb sinds 6 jaar een moestuin achter mijn huis. Door gezondheidsproblemen lukt het me steeds slechter om deze goed bij te houden. De meeste tijd blijkt te gaan zitten in het onkruidvrij houden van de bedden, en vooral ook de paden en daar gaat eigenlijk al mijn energie al aan op zodat ik niet de kans krijg om ook nog daadwerkelijk wat te telen. Ik ben me nu aan het oriënteren om de moestuin anders van opzet te maken, op een manier waarop onkruid niet meer zoveel kans krijgt. Ik ben er echter nog niet over uit hoe ik dat wil doen. Willen jullie eens wat inspiratie met mij delen? Wie heeft een onderhoudsarme moestuin, of daar een goed idee voor? Het liefst een idee dat zelf te maken is, en niet ál te duur... Kant en klare bakken kopen vind ik bv. geen optie. Het moet daarnaast ook nog duurzaam zijn (dus liever geen houten randjes of bakken e.d., dat rot na enkele jaren al weg). Hoe ik mijn tuin nu heb: Hij is ongeveer 11 x 5 meter. Ik ben begonnen met paadjes daarin aan te stampen, zodat er 22 vakken van 1 m2 ontstonden. Zo kon ik van alle kanten makkelijk bij mijn groente komen. Deze paadjes wilde ik volgooien met stenen die ik hier elders op het terrein vond, maar dat bleek veel te veel werk, en er komt nog steeds veel onkruid tussendoor op. Maar goed er liggen dus wel veel stenen (kiezels) in de aangetrapte aarde van de paadjes. Dit was dus een slecht plan... Nu heb ik bedacht om karton op de paden te gooien, met daarop een laagje stro. Dit heb ik nl. altijd wel voldoende op voorraad. Nu in de winter ziet dat er goed uit, maar ik vermoed dat dat in de zomer in een dermate hoog tempo zal verteren, dat ik het héél vaak zal moeten aanvullen. En zóveel karton en stro heb ik nou ook weer niet. Dus dit was denk ik ook niet zo'n goed plan (ook al ziet het er nú nog wel goed uit...). In 2014 zag het er nog zó uit: Eind 2017 zag je de paden amper nog: Het meest simpele idee dat ik nu heb is de paden te verharden met stoeptegels (daar zal ik dan wel iemand voor moeten inhuren; zelf kan ik dat niet) maar ik vroeg me af of er nog creatievere ideeën zijn. Shoot!

Dat was ook een idee geweest Erny, ware het niet dat ik inmiddels al een maanagenda (papieren boekje) heb gekocht waar ook alles in staat wat ik wil weten... Maar wie weet vind je nog andere gegadigden!

Ik ook Erny! Ik kreeg hem namelijk niet meer gratis, wel voor 5 euro. Maar daar heb ik vriendelijk voor bedankt; die kalender staat bomvol met reclame, daar ga ik echt niet voor betalen. Of ik wel wist dat het drukken veel geld kost (van een PDF???), en dat de ze ook boeken moeten kopen met de maanstanden enzo erin (alsof je dat niet gratis op internet kunt vinden), en dat er uren werk in zit... Kan zijn, maar die adverteerders betalen toch al zat, zou ik denken...

(Dank je wel Appelvrouw! )

Ha, fijn dat je er weer bent! Zelf ben ik ook niet zo actief meer, omdat ik de laatste jaren niet zoveel in mijn tuin heb kunnen werken. Maar ik lees het forum wel nog steeds regelmatig en jouw fruitbomenkennis is daarbij zeer interessant!

Ja het is ook een beetje zo gegroeid hoor. Eerst had ik konijnen die wel regelmatig in het hok gingen en die daar dan ook uit de hooiruiven aten. Op gegeven moment gingen ze meer en meer buiten de kooien liggen, kwamen er ook wat wisselingen bij de nijnen, en eerst legde ik het hooi nog gewoon op de grond maar al gauw gingen ze daar ook op liggen (ondanks een naastgegen zaagsel/stro bed, en tja, van het één kwam het ander, en nu hebben ze een luxe zaagsel/stro/hooibed. Ik zou daar idd wel een hooiruif boven kunnen maken, maar dan moet in de stalwand boren en dat wilde ik eigenlijk (wil die stal eigenlijk nog verkopen en iets anders bouwen voor de nijnen - alleen dat komt er telkens maar niet van..). Ach ik vind het op zich ook niet zo erg hoor, ik heb toch hooi genoeg vanwege mijn 2 paarden dus dat beetje meer of minder is niet zo erg... Zo liggen ze ook telkens weer op een schoon bedje want ze verspreiden het hooi zelf ook nog wat. En op zich is het qua stof ook wel prettig dat ze van de grond eten en niet uit iets dat boven hen hangt.