weknow

Bart schreef: Wanneer doe je dat Bart?

Een korstje van compost... In 40 jaar nog nooit meegemaakt. Erg rare compost als er water op blijft staan. Zit er klei door gemengd? Normaal is het juist zeer rul en blijft juist geen water meer op staan. Dat het eerste laagje compost soms, in een lange droge periode niet direct wordt gemengd...het een tijdje kan duren voordat het a.h.w. een wordt met de grond...dat kan wel eens, doet zich met name voor op erg compacte klei als ze voor het eerst met compost wordt toegedekt.....kwestie van wat geduld en gewoon doorgaan.

Beste Bram, Yuras, Flipje en Wilgenwind, Dank voor jullie zeer interessante en leerzame bijdragen alvast! Ik laat dit topic nog even lopen...wellicht willen anderen nog reageren met ervaringen en kennis hierover...voordat ik het wat probeer op een rijtje te zetten en misschien nog aanvullende vragen stel.

En 2 voor Weknow. (Als er veel klanten zijn...eerlijk delen...dan wordt het er een) (Mjam, mjam!)

Mooi Bit..... Ik hoop maar dat de smaak van de vruchten (toch iets meer bitter en minder mooi ogend dan een superzoete grote rode of oranjegele perzik) het ook de moeite waard maakt om er toch altijd beperkte plaats in een kas aan op te offeren? Heb je verleden jaar vruchten gehad? Ik zie trouwens dat je ze heel hard snoeit op de foto. Het is een zaailing en dus in principe een boom die toch makkelijk tot 3 a 4 meter groeit en zonder ingrijpen vast ook tot een meter of 6 zal halen. Onze boom...zeg maar de moederboom.....staat hier pontificaal midden in de tuin en vandaag waren de eerste paar bloempjes open. Verleden jaar helemaal niet gesnoeid....omdat waar we 30 jaar vrij uitzicht op de polder hadden er nu achter onze tuin volop gebouwd is en nog wordt. Een grote perkel houdt vanaf mei tot laat in het najaar een hoop zicht daarop tegen....opdracht van wederhelft...laat maar even groeien. Het is echt een fraaie boom, maar ook weinig vruchten gehad afgelopen jaar...nu zit ze vol bloesem omdat ik het jaar ervoor wel goed had gesnoeid en er veel...veel te veel eigenlijk...hardgroeiend jong hout inzit. Ik ga na de bloei toch wat snoeien, om de mooie bolvorm te behouden en om binnenin lucht te houden. Maar voor de beste opbrengst-snoei krijg ik geen toestemming van mijn partner

Ja, Mkleinman, dat is precies zoals ik dacht en het in een natte tuin naast drainage heb aangepakt. Dat hielp alles. Kleine aanvulling....als je het rond de pruimenbomen doet...zeg 3 of 4 gaten per boom tot 1m of zoiets diep, ontstaan daar doorgangen en een ondergrondse stroom die zich geleidelijk vormt...lijkt me het probleem voor de pruimenbomen opgelost. Te vochtig staan betekent dat de bomen het niet naar hun zin hebben en gevoeliger worden voor ziektes. Maar het is niet gezegd dat daarmee evt. monillia en evt. hagelschotziekte is opgelost. Monillia-gevoeligheid verschilt sterk ook per ras (bijv. Monsigneur Hatif, dat zou best wel eens die roodpaarse pruim kunnen zijn, is zeer gevoelig daarvoor. ) Voor een stuk moet je wat beperkte aantastingen als deze er bij nemen...tenzij je voortdurend met gif wil spuiten (remedie vaak dan schadelijker dan de kwaal)...en genieten van het deel van oogst dat meestal toch wel gezond is. Zo op het oog zien deze bomen er niet hopeloos en enorm slecht uit. Verleden jaar was voor pruimen geen topjaar....natte voorjaar zal daar vaak ook voor iets tussen gezeten hebben. Ook dat, soms veel soms weinig, hoort erbij.

Verschilt wat per soort...sommige zijn vrij specifiek.....andere zijn veel-soorten-eters. Op de website staat, voor stammetjes, een combinatie boomsoort en paddenstoel daarbij. Kun je natuurlijk ook voor broed gebruiken..die combinaties zouden in ieder geval goed moeten zijn. Voor specifieke vragen kun je een mailsturen. In mijn ervaring krijg je dan een kort en duidelijk antwoord...bijvoorbeeld als je vermeldt welke snippers je hebt.

Mijn concrete vraag is: Wanneer is het de beste tijd om prunus-soorten te chip-budden? Maar toch even een verhaal en wat ervaringen op een rijtje. 1. In zo een beetje alle boeken, cursussen en websites is het verhaal: enten doe je best laat in de winter of zeer vroeg in het voorjaar. Je gebruikt daarvoor nog slapend enthout op onderstammen die net beginnen met uitlopen. Van Yuras leerde ik, toen hij hier was (ik denk dat het rond 10 september was..? en dus eigenlijk al wat aan de late kant) dat het heel goed mogelijk is om ook in/rond augustus via spleetenting van kleinere jonge twijgjes succesvol te enten. Ik had nog wat onderstammetjes en hij had allerlei enthout mee......en nu zie ik dat toch ongeveer de helft van de snelle entingen die hij toen maakte aan is......pruim, abrikoos, perzik en appel....alleen van de peren lijkt geen enkele gelukt (maar dat kan toeval zijn). 2. Het is mijn (beperkte!) ervaring dat voorjaarsentingen van prunus-soorten (kers, pruim, perzik e.d.) veel lagere succeskans hebben dan appel of peer. Grappig is dat ik verleden jaar o.a. op dit forum diverse soortgelijke ervaringen vernam van anderen. Misschien is het tijdstip om het te doen veel kritischer bij prunussen? (Yuras zegt: Zo vroeg mogelijk. Guy de Kinder zegt ergens, terloops, doe eerst prunus en later appel en peer....) maar dan nog: Hoe vroeg is het beste....? Zelf had ik de gedachtegang: Misschien die prunussen maar niet voorjaars-enten en later in het jaar eens gaan proberen met chip-budden (nog nooit gedaan). Maar wat ik daarover lees is minstens onduidelijk en lijkt vaak nogal tegenstrijdig over wanneer je dat dan het beste doet. Sommige bronnen zeggen: in het vroege voorjaar (dus eigenlijk dezelfde tijd als voor enten normaal wordt gehanteerd), maar ik kom ook mei/juni of tijdens de zomer (augustus) tegen. Iets om mee rekening te houden is daarbij natuurlijk de beschikbaarheid van entmateriaal.....voor chipbudden heb je sterke bladknoppen op jong gevormd hout nodig.......Wat is volgens jullie ervaringen...dus nu even niet de boekjes ... de beste tijd om prunus te chipbudden? 3. In november j.l. was ik bij kwekerij de Linde in het Vlaamse Heuvelland. Ik had het een en ander besteld en ging dat ophalen. In principe kun je er ook enthout kopen van alle fruitbomen in hun collectie, dus ik had naast mijn bestellijstje een lijstje gemaakt voor enthout met de bedoeling dat dit in januari/februari naar mij zou worden opgestuurd en dat ik alvast de kosten + verzendkosten daarvoor zou betalen toen ik er was. Maar toen ik om mijn bestelling ging was het enthout daar al bijgevoegd....keurig gelabeld en eigenlijk geen geld....mooie lange twijgen, vaak goed voor 3 a 4 entingen voor 0,50 per stuk...geen geld dus. Maar ook het probleem om gedurende 3 maanden het enthout gezond en bruikbaar te houden. Ik heb ze, soms geknipt in lange stukken om het passend te maken, met een vochtige omslag apart in zakjes in de groentelade van de koelkast bewaard. De afgelopen weken heb ik de peren en appels geent....dat enthout leek allemaal nog prima.....geen rot, geen tekenen van uitlopen en op de puntjes na waar het wat was ingedroogd, nog mooi frisgroen-wit van binnen. Toen wist ik nog niet dat ik beter eerst de kersen en pruimen had gedaan, dus gisteren gekeken of dit misschien nog net zou kunnen met het enthout daarvan. Het meeste was duidelijk niet meer slapend....knoppen die al uitliepen of soms zelfs al meer dan een centimeter blankwit gegroeid waren.....maar veel stukken vertonen ook duidelijk en mooi callusweefsel. Wat ik nu ga doen is dat enthout alsnog proberen te stekken (winterstek-methode)...zodat mocht er een deel aangaan en op het callus nog wortels gaan vormen, ik het volgend jaar of zo alsnog als enthout zou kunnen gebruiken.....niet geschoten is altijd mis. Maar ermee alsnog proberen te enten...lijkt me geen goed idee. 4. Heb hier nu dus een hele reeks onderstammen staan om later dit seizoen eerst op te proberen chip-budden of eventueel eind augustus spleetentingen op te maken op de manier die Yuras voordeed. Maar wanneer is dat wijs om dat chipbudden te gaan doen.....?

Beetje geduld hebben, zoals Bit ook zegt. Geldt eigenlijk voor alle fruit, dat het per ras en soms zelfs bij verschillende planten van hetzelfde ras, wat verschillend gaat met uitlopen. Bijvoorbeeld Rode bes: Jonkheer van Tets heeft al een aantal weken blad en staat nu echt groen, de Rovada ernaast begint net wat groen te piepen. Bij frambozen, appels, peren, pruimen eenzelfde beeld: de ene struik/boom staat veel verder dan de andere. Bij sommige peren bijvoorbeeld staan de bloemknoppen op barsten....bij andere kun je net zien wat precies de bloemknoppen zijn omdat ze net pas een beetje beginnen te zwellen. De meeste appels laten nog weinig zien, maar enkele boompjes hebben ook wel al duidelijk blad.... Naast ras speelt ook standplaats en omstandigheden een grote rol. Wat meer ochtendzon, een wat beschutter plekje uit de wind, een plekje met wat meer winterkou (het meeste fruit heeft een per soort verschillende hoeveelheid "kou"...nou ja...gemeten wordt dat in aantal uren beneden de 7,2 graden tijdens de winter....nodig om goed te kunnen uitlopen en bloeien) allemaal factoren die enige weken verschil kunnen maken.... Later trekt dat grotendeels wel weer bij. Wat ik wil zeggen: Maak je niet te veel zorgen

Ik denk het niet. Kalk doet 2 dingen: 1. Het bevordert alle omzettingsprocessen...hetgeen betekent dat de hoge dosis voeding die in de bodem zit en deels is opgeslagen in een soort compost die daar ook gevormd is, nog meer vrijkomt als snelle (over-)voeding van je planten. 2. Heb je aanwijzingen dat je grond heel/te zuur is? Konijnenmest zal dat op zich niet veroorzaken....bovendien is die deels gecomposteerd waarschijnlijk en compost is juist niet zuur normaal gesproken....hooguit in zeer uitzonderlijke gevallen en met zeer bepaalde ingrediënten kan ze net ietsje zuur (PH tussen 6.5 en 7.0 of zo) worden. Eigenlijk heb je een prima begin. Misschien gewoon echt prima....misschien wat voedselrijker dan gewenst. Ik zou er een jaartje op gaan telen met gewassen vooral die vrij veel voeding vragen (Pompoenen, courgettes, prei, kool, tomaten, mais.....) en op grond van hoe dat ging verder kijken.

Ik snap je vragen en reacties even niet meer, Pieter. Ik zal proberen om de gedachtegang die je - vermoed ik - hebt in een bredere context te plaatsen. Want blijkbaar is je redenering: Ik heb ergens gelezen dat persimoens een vruchtbare bodem vragen...vruchtbaar is veel stikstof....erwten binden stikstof...dus is erwten een goede combinatie. Ik denk dat erwten niet de beste buren zijn om aan de voet van een persimoen te telen. Ga er maar van uit dat alle fruitbomen en struiken om te groeien en bloeien eerder o.a. wat meer kalium en fosfor nodig hebben, dan heel veel stikstof. Een sterke stikstofbemesting zorgt voor veel groei en bladontwikkeling en minder vruchten. Persimoens zijn hierop geen uitzondering. Overigens wordt bij enkele ecologische fruittelers-om-den-brode bij met name frambozen wel gewerkt met een onderbegroeing van gras en witte klaver die geregeld kort gemaaid wordt en blijft liggen...daarbij wordt het beetje extra stikstof dat zo aan de grond wordt gegeven wel als een mogelijk voordeel beschouwd.....in Vlaanderen loopt hiernaar een uitgebreid onderzoek (waarvan de resultaten tot hier toe echter niet eenduidig zijn!). Waarom ik erwten niet de meest geschikte buur vind is niet zozeer omdat ze wat stikstof binden via wortelbacteriën. (De hoeveelheid extra stikstof van een groenbemester of peulvruchten is vrij marginaal. Als je ecologisch werkt en geen overbemesting wilt, beperkt bent in je bemestingsmogelijkheden daarom, kan in een moestuin waar voor bepaalde gewassen de stikstofbehoefte groter is het beetje extra stikstof van een groenbemester of eventueel een voorafgaande peulvruchtenteelt wel een verschil maken). Ik heb 2 andere redenen...dat erwten eenjarige zijn die wel diep wortelen (een boompje een jaartje als een soort groeiend rijshout daarvoor gebruiken zal wel eens kunnen hoor...maar optimaal is dat niet) en vooral omdat echt iets telen aan de voet van dat boompje grondbewerking vraagt, die niet zo gunstig is voor de boom.) Voor al mijn fruitbomen en struiken (en ook voor persimoens) gebruik ik nauwelijks of geen geen echte "bemesting". Ik zorg voor een rijke bodem vol leven met compost en mulch met o.a. bladafval en houthaksel. Het kan zijn dat ik soms een bepaalde boom of struik iets extra geef...(bijvoorbeeld ietsje kalk bij druiven of ietsje kalium bij een appelboom van een ras dat stipgevoelig is) maar dat is de basis en daarmee moet al het fruit het in principe doen en doet het nog behoorlijk goed ook. In principe krijgen ze daarmee alles wat ze nodig hebben voor een gezonde en vruchtbare groei....maar ik ben natuurlijk geen beroepslandbouwer voor wie optimale opbrengst de belangrijkste doelstelling is. Sorry dat ik niet ergens een boekje of website noem om mijn benadering te onderbouwen tegenover een website die jij ergens tegenkwam. Ik ben te eigenwijs/nuchter om zo maar achter alles wat ergens beweerd wordt aan te rennen. Het gaat toch niet om gelijk moeten hebben! Ik noem wat mogelijkheden die me beter lijken en vertel erbij waarom. Doe wat je zelf verstandig lijkt en neem van mijn bijdrage mee wat je wilt. Ik deed mijn best om op grond van de kennis en ervaring die ik heb iets verstandigs bij te dragen.

Dat heen en weer weven van de takken, zoals je op je blog beschrijft, Sugar, is een manier die ik nog niet kende. Heeft 2 voordelen t.o.v. de gangbare waaiermethode of druifmethode die ik noemde: intensiever gebruik van de ruimte + een groter aandeel horizontaal lopende takken...en inderdaad, dat kan de opbrengst verhogen! Ga ik zeker eens proberen. @ Wuppie. Je kunt nog steeds voor beide methodes kiezen, ook al heeft de struik nog niets gedragen. (Meestal draagt een braam al snel toch een beetje). Het gaat er om dat een braam vooral draagt op nieuw hout....dat kunnen nieuwe scheuten zijn die vanuit de basis groeien in jaar 1 en het jaar er op verder groeien en kunnen bloeien....maar het kunnen ook de zijscheuten zijn die je laat groeien aan een soort geraamte/gestel van de plant dat je daarvoor opkweekt. Die vorm die Sugar op zijn blog uitlegt is een slimme verbetering van methode 2...intensiever in onderhoud, maar je gebruikt de ruimte optimaal en zeer intensief omdat je de snelgroeiende lange takken veel meer laat groeien en minder wegsnoeit...maar steeds leiden is dan wel nodig. De takken of scheuten die gedragen hebben snoei je grotendeels weg na de vruchtdracht omdat daar weinig vruchten meer aankomen. In jouw geval kun je de keuze maken hoe je de struik wilt laten groeien (en hoe veel aandacht je ze kunt/wilt geven om dat goed te laten gaan) door of een beperkt aantal scheuten aan te binden in waaiervorm (de rest wegsnoeien) of gedurende enkele jaren te bouwen aan een basisgeraamte (waar je toch al wat vruchten aan krijgt...ieder jaar meer) en zo te snoeien dat dit geraamte zich vormt en alles wat daarvoor te veel is weg te nemen. Dat je nog geen takken hebt die wegmoeten omdat ze al droegen (en dan normaal ook afsterven) maakt het alleen maar makkelijker om de sterkste en best geplaatste twijgen te kiezen voor wat jij ermee wilt.

Persimoen heeft geen speciale grote stikstofbehoefte.

Kan goed nu. Alle takken die al vruchten hadden, tot op grond wegknippen. De 5 overige nieuwe takken die het sterkste zijn als een waaier aanbinden. De rest tot op/in de grond wegknippen. Volgend jaar heb je dan 2 opties. A. Of je maakt dan steeds opnieuw een waaier van de nieuwe scheuten die zich komend seizoen ongetwijfeld vormen vanuit de bodem en knipt weer alle oude hout weg. In feite behandel je de struik dan als een framboos.....hij blijft vrij bescheiden en open. Op deze manier volstaat het om 1x per jaar in de winter (zoals nu of iets eerder) de struik een goede snoeibeurt te geven. B. Je kort de takken die je nu aanbindt in, in 2 a 3 stappen, tot pakweg 60 a 120 cm. .(afhankelijk hoe hoog je wilt gaan) Door ze in te korten bevorder je de groei van zijscheuten en laat daaraan een beperkt aantal zijscheuten komen die je horizontaal naar links en rechts leidt (bijv. op 60, 100 en 140 cm). De kleine zijtakjes die hier dan weer aankomen en die je terugsnoeit op 2 a 3 knoppen dragen dan de trosjes met vruchten. Je maakt dan gedurende 2 a 3 jaar a.h.w. een gestel zoals bij een druif. Het resultaat is dan een aanzienlijk grotere en dichtere struik met meer opbrengst....maar ook vraagt ze dan meer aandacht en regelmatiger onderhoud en snoei....als je dat dan verwaarloost ontstaat er een jungle.

Ja....deze boom vraagt nu of gedurende dit seizoen om wat snoei. De basisvorm is overigens best wel mooi en gelijkmatig! Door nu een lichte snoei toe te passen heb je volgende jaren een betere basis voor een vruchtbaar en mooi boompje. Ik tel 4 a 5 zijtakken die vaak langer of even lang zijn als de hoofdtak. Die zijtakken zou ik allemaal inkorten tot 1/2 of zelfs 1/3 (zodat het er regelmatig uitziet) op een oog dat naar buiten is gericht en de zijtakjes hieraan die dan nog overblijven weer allemaal terugsnoeien op 2 a 3 knopjes. De naar binnen gerichte takjes achteraan en de tak die rechtsachter vlak langs de stam omhoog groeit zou ik helemaal wegsnoeien. Waarschijnlijk is het beter en mooier om 4 zijtakken te laten staan in plaats van 5, maar ik kan niet goed zien op de foto hoe de 5 die er nu uitgegroeid zijn, zijn verdeeld. Als de 2 links echt onder elkaar zitten, dan zou ik de onderste geheel wegknippen...zitten ze wat gespreid dan zou ik het laten afhangen van hoe de andere 3 zijtakken zitten...zodat het zoveel mogelijk gelijkmatig verdeeld is als de 4 wieken van een molen......dat kun je zonodig zelfs wat bijsturen door een van de takken dan wat opzij uit te buigen en een jaartje vast te zetten met een haring in de grond, waardoor ze meer in de gewenste richting groeit. Door deze snoeiaanpak zorg je a. voor een mooiere en overzichtelijkere vormgroei en b. stimuleer je alvast de vorming van vruchttakjes in de kroon die dan ontstaat: een hoofdtak in het midden en 4 gelijkmatige zijtakken rondom.

Ja...in fruitgaarden wordt dit gedaan...een strook kale grond rond boompjes, struiken waarin gericht bepaalde soorten groeien als een levende mulch. Ik zie geen reden waarom dit voor een persimoen als boom die goed is aangeslagen niet zou kunnen. De volgende soorten worden in een bodem met volop organisch materiaal bij fruitbomen zoal toegepast: - laagblivende (evt. vaste) alliums (bieslook, Chinese bieslook, kaapse bieslook, Welsh Union, bosuitjes e.d.) - klaversoorten - spiegeleitjes (Limnanthes douglasii) - Oost-indische kers, slaapmutsjes of zelfs lage afrikaantjes. - Ook bosaardbeitjes (woekeren wel!) lijkt me een optie. Gedachte hierbij is behalve dat ze niet te veel concurrentie geven, ze insecten lokken en ook zichzelf in stand houden door uitzaaien of zorgen voor een soort levende mulchlaag en bovendien weinig bodembewerking vragen...want dat vooral moet je vermijden, lijkt me, dat je teveel rondom moet gaan schoffelen of uitsteken om de kleinere oppervlakkige wortels (een persimoen heeft een diepe hoofdwortel en rondom een oppervlakkiger fijner wortelgestel) daarmee niet te beschadigen verstoren. Ik vroeg me even af of het klopt wat Suus schreef, dat erwten e.d. geen diepe wortels zouden maken. Volgens mij juist wel.....

Gezien je beschrijving hier en wat ik van je werkwijze gevolgd heb gedurende de enkele jaren dat je op het forum bent, Itoero, kan ik me eigenlijk niet voorstellen dat je bodem intussen zo veel organisch materiaal bevat dat ze grotendeels zelf-voedend is voor je planten. Dit geldt voor een moestuin, waarin je intensief teelt en waaruit je volop oogst. Voor een niet-moestuin, waar veel minder voeding nodig is, liggen die waarden veel lager. Om dat hoge niveau organische stof in de bodem te bereiken moet je gedurende een jaar of 5, 6, 7 systematisch bouwen aan je bodem en het bodemleven met behoorlijke hoeveelheden compost. Heel veel in een keer, zal helaas niet echt werken....het is echt een kwestie van geleidelijke opbouw. Paardenmest, indien ze echt oud en verteerd was, kun je ook beschouwen als compost...maar het aandeel van versere paardenmest aan dit zogenaamde humificatie-proces is veel geringer (dat werkt grotendeels direct en wat niet wordt gebruikt door de planten zal meest uitspoelen en vervliegen). Potgrond is niet zo geschikt en bepaald geen ecologische keuze hiervoor. In het nieuwste Handboek ecologisch tuinieren van Velt wordt in het geheel nieuwe gedeelte over bodem en bemesting uitgebreid ingegaan over hoe je dit aanpakt. Ik heb enige tijd terug ook geprobeerd om de belangrijkste uitleg hierover neer te schrijven in een apart topic op dit forum: https://www.moestuinforum.nl/compost-voor-een-gezonde-en-vruchtbare-tuin-t19164.html Maar zelfs in het ideale geval als je uiteindelijk een bodem hebt gebouwd die gezond en voedend genoeg is, een aandeel organisch materiaal bevat van ongeveer 2,6 %, blijft het nodig om jaarlijks ongeveer aan te vullen met organisch materiaal wat je verbruikt hebt. Per gewas zal het verschillen in hoeverre nog een goede teelt mogelijk is op wat genoemd wordt "oude kracht"...want dat is wat je hier vraagt. Wortelgewassen, peulgewassen, die in grote lijnen de laagste stikstofbehoefte hebben, geven hiervoor de beste kansen. Nog een wat technische opmerking wil ik maken over dat je spreekt over "humus" in je bodem. Ik denk dat het juister is om te spreken over de hoeveelheid organisch materiaal of organische stof in je bodem. Los van dat humus - is sinds kort aangetoond - eigenlijk niet bestaat, hoewel wetenschappers er decennia-lang van zijn uitgegaan dat er in organisch materiaal ook uiterst stabiele en complexe verbindingen worden opgebouwd die nooit of pas na zeer lange tijd biologisch afgebroken konden worden, maar zeer gunstig zijn voor je bodem (want dat werd bedoeld met "humus")...denk ik dat het niet zo makkelijk is dat je wat organisch materiaal op of bovenin je bodem brengt om te kunnen spreken van iets humus-achtigs. (Laten we zeggen de tamelijk complexe verbindingen die 5, 10 of zelfs 20 jaar nodig hebben om door het bodemleven ontgonnen te worden). Die moeten zich nog grotendeels vormen. Het mooie van composteren is juist dat het dit proces naar opbouw van stabiele koolstofverbindingen, gecontroleerd, al voor een stuk laat plaatsvinden waardoor een groot deel van de nutriënten in de bodem wordt opgeslagen en daar deels geleidelijk wordt vrijgegeven voor/via bodemleven voor planten en deels verder zal worden gevormd tot die zo ideale stabielere verbindingen. Iets waar ik even niet helemaal het fijne over weet is je laatste vraag...interessant...zal er binnenkort als ik wat tijd heb eens verder induiken. Veen bestaat inderdaad voor een zeer groot deel uit organisch materiaal en is in een biologisch proces van vele honderden jaren opgebouwd. (Vandaar dat grootschalig afgraven van natuurgebieden om het als goedkoop ingrediënt in potgrond te kunnen stoppen intussen echt schadelijk is....potgrond eigenlijk een zeer on-ecologisch product!!) Maar ik vermoed dat je het niet als "humus" of iets dat lijkt op humus kunt zien, omdat het vooral in een proces zonder zuurstof en onder druk is geconserveerd/bewaard (niet omgezet of organisch afgebroken) en daarmee, hoewel oud, niet heel anders is als ander vrij vers organisch materiaal dat bij toepassing in bijv. een tuin snel alsnog zal worden afgebroken.

Zelf zou ik zonder meer kiezen voor hakselhout als bodembedekking. Toch even wat uitleg. Kleine bomen en fruitstruiken hebben niet graag concurrentie van andere begroeiing. Op 6 x 6 meter zullen geen grote snelgroeiende fruitbomen staan...want daar zou gras of klaver o.i.d. nog wel kunnen. Bij kleinere bomen en struiken is - minstens een strook of cirkel - niet begroeid beter. Veel soorten wortelen (ook) ondiep, dus veel grondbewerking als schoffelen is moeilijk en kan je planten schaden. Wel ook letten op voedingstoestand....als het nieuwe aanplant op wat armere grond is, zou ik eerst 1 a 2 jaar een laag compost aanbrengen en daarna hakselhout/boomschors o.i.d. Op vruchtbare grond kun je direct een flinke laag hakselhout aanbrengen. Als je opzet ruim is, zou je buiten een ruime boom/struikspiegel nog kunnen kiezen voor gras en witte klaver als een begroeiing. Een strook wilde bloemen (insectenrijk!) is dan ook een goed idee.

In oktober. Op dijkje van ca. 10 cm. Neus/puntje net onder oppervlak van vers laagje compost van ca. 1 cm.

Hoi Anna, Ik zag gisteren dat de zwarte framboos (ooit gekregen van Thea) waarschijnlijk weer een uitloper heeft gemaakt. Zal ik die voor je in een pot zetten? Ik heb wel belangstelling voor een van de soorten Agastache als dat kan.....kijk maar van welke je wat over hebt.

Ik geloof dat nog niemand compostwormen voor je meebrengt. Zal ik dat doen in ruil eventueel voor wat bonte stokroos-zaadjes?

Kan, Aseel. Zo diep plant ik ze in ieder geval niet. Puntje net onder oppervlakte is genoeg. In mijn ervaring is het een bijna probleemloze teelt.... Wat mis kan gaan, is dat vogels (kauwtjes vooral) de plantuitjes uit de grond trekken (terug doen) en dat in mei enkele uien in bloei schieten. Wat zoal nog mis kan gaan is: Goed kijken wat boven en onder is....op zijn kop zal het niet lukken...maar dat zul je wel weten. Ook een probleem kan zijn dat het periodes erg nat kan zijn in najaar en winter en daar houden alliums niet zo van.....mocht je tuin dat probleem hebben, dan kan het veel helpen om ze bovenop een dijkje van ca. 10 cm. te planten.

@ Spitskool. Zou het van Wisteria kunnen zijn?

Klimop kent 2 vormen. (1) Eerst de liggende, bodembedekkende en later (2) als de planten ouder worden na een aantal jaren en als ze gaat klimmen, wordt het blad anders, maakt ze stronken en gaat ook bloeien. Voor vorm 1 (Liggende groei) 1a. Liggende....zeer grote vlakken in een zeer dicht tapijt, pak ik zo aan (Is een keer een stevig werk) - Maak (doorsteken met een spa of door een gangetje ertussen vrij te maken) stroken vrij van ongeveer 1,5 a 2 m2. Die begin je vanaf een zijde langzaam op te rollen terwijl je alle wortels uit de grond lostrekt (handschoenen!)....heel af en toe bij een dikke wortel met een snoeitang zo diep mogelijk afknippen. Als je het hele stuk zo hebt losgemaakt en opgerold, til je het makkelijk in zijn geheel op. Eigenlijk hoef ik hierna niets meer te doen...het stuk is klimop-vrij.....heel soms komt er nog een - vergeten - stukje wortel opnieuw uit, maar dat even wegdoen is peanuts. 1b.. Klimop is een zeer harde groeier en verspreidt zich (naast uit zaad) vooral doordat de soms meterslange jonge scheuten die op de grond liggen weer gaan wortelen. In een gebeid dat de plant aan het innemen is, kun je met een hark o.i.d. makkelijk de nieuwe scheuten losmaken tussen gras en andere planten....je volgt ze terug naar waar de moederplanten staan en trekt de scheuten zo ver mogelijk los. 1c. Wat vooral erg lastig is, is als er andere planten bovenop klimop zijn gaan groeien. Dan zit de klimop met wortel er echt tussen....dat is een kwestie van steeds zo veel mogelijk alles weghalen en dit blijven doen. Voor vorm 2, (oudere planten die zijn gaan klimmen.) Rond bomen en struiken en hekken e.d. zo dicht mogelijk bij de grond alle scheuten en dikkere stronken lostrekken, losknippen en/of doorzagen. Alles hierboven sterft nu af. Dan zoveel mogelijk terug naar de bodem, zoals in 1a is beschreven, alles weghalen rond de boom. Stronken die blijven staan, zullen zeker snel opnieuw gaan uitlopen...zaag/snoei...(desnoods hak) ze zoveel mogelijk weg. Klimop die tegen een muur groeit met haar hechtwortels kun je makkelijk verwijderen met een oud plamuurmes....wegsteken zoals behang. Als de oudere vorm gaat klimmen, zal ze vaak ook gaan bloeien en zich uitzaaien. De zaailingen zijn erg mooi en sierlijk en kiemen tussen december en maart...vaak tussen rottende bladeren e.d.....schoffelen gaat heel makkelijk en werkt afdoende

Hoi Suus, Als je nog geen gegadigde hebt voor de restjes garen....mijn lief doet en maakt er van alles mee.....dan wil ik ze graag voor haar meenemen van de MTFD.