weknow

vroeg Japie Ja, inderdaad.

Wat de oorzaak is van bruine bladeren kan ik niet zeggen. Verbranding, overbemesting (behoefte is vergelijkbaar met een kruisbes, dus heel matig) verkeerde bemesting (wil: weinig stikstof, eerder zwakwerkende organische mest of compost en evt. beetje kalium) iets in de grond dat wortels aantast...??? ....het kan allemaal een reden zijn. Voor een kiwibes is volle zon en een zeer warme plek NIET de beste plaats. (Een kiwi is familie, maar niet dezelfde plant). Verder maakt ze veel oppervlakkige wortels in een vrij groot gebied rondom de plant...reken op een straal van twee meter zeker. Daar kan iets anders groeien, dat niet te veel concurreert. Maar ben erg voorzichtig met een spa en zelfs een schoffel daar. (compost en dan mulchen met houtsnippers werkt erg goed). Als ze goed is aangeslagen en ingeworteld, verdraagt kiwibes droogte vrij goed. Het eerste jaar na planten moet je hem op weg helpen....dus af en toe flink water geven rondom in echt droge perioden, zoals afgelopen zomer. Ik zou de plant nu met rust laten en afwachten of en hoe ze volgend jaar uitloopt (rond half mei pas). Dat een kiwibes de eerste 1 a 2 jaar slecht en weinig groeit bovengronds (steekt energie dan vooral aan wortelvorming) is een gekend verschijnsel. Na die langzame start gaat ie wel erg hard....makkelijk een meter of meer groei per jaar van sommige twijgen.

Sowieso is afdekken het beste, Bert. Anders veel uitspoeling en uitstoot van voedingsstoffen (en daardoor stank voor je buren). Het is de bedoeling dat het een soort vruchtbare compost wordt en dat gaat het beste als het vochtig blijft, dus afgedekt tegen uitdrogende wind of kletsnat makende regen. Als je een hele grote bak hebt of een flink zeil, dat je rondom verzwaart met wat tegels zullen de buren zich hooguit afvragen wat daar onder zou kunnen zitten.

Het beste laat je het een jaar "rotten" voor gebruik. Zeker als je ook milieubewust wil werken.

Bloei best wegsnoeien nu. Waterloten verwijderen best in de zomer (minder hergroei) of tussen januari en maart op een droge zonnige dag zonder echte vorst.

@ Bio-fee. Ik heb het even teruggezocht...blijkbaar hebben we dit stukje gesprek al eens gehad ....In het draadje in de link hierna, noemde ik al een aantal soorten die vroeger bij mijn ouders het wel goed deden onder een walnoot. Kan er nog bij noemen: liguster en buxus. https://www.moestuinforum.nl/moestuin-onder-een-walnotenboom-t10991-10.html De afgelopen maanden veel gelezen en gebladerd in het (uitstekende!) boek van Martin Crawford. "Trees for gardens, orchards and permaculture". Bij een aantal bomen noemt hij expliciet dat ze wel goed samengaan met walnoten...maar het is een dik boek en ik moet het echt napluizen en veel lezen om dat terug te vinden....dus je moet enkele weken/maanden geduld hebben voordat ik er daaruit ook een aantal kan melden. Of een Acer palmatum goed samengaat met een notelaarlaar, Jan, zal er niet instaan, aangezien dat geen boom is die iets eetbaars oplevert. Misschien wel Acers in het algemeen, die worden beschreven vanwege de mogelijkheid om zoete siroop af te tappen.

Een gok....ze lijken veel op de Durondeau's waarvan ik er net een paar voor de eerste keer kon oogsten. Prima te eten, maar voor zo uit de hand niet de overheerlijkste. Maar hou me ten goede

@ Jan Lokman. Wat een prachtige tuinen + park lijkt me dat....heb wat geneusd op de website en nieuwsbrieven gelezen. Leuk en leerzaam daar mee te werken! Mocht ik eens in de buurt komen...staat op mijn lijstje om dan te bezoeken...lijkt me echt de moeite waard En ik ben zeker blij als je wat zaden van die struik voor me kunt oogsten. @ Wim (Wijo) Die staat er mooi op! Prachtig! Veel kans dat bijna rijpe zaden ook al kunnen kiemen (verschilt wat per plant), maar ik denk dat als je enkele weken zou wachten, ze snel verkleuren nu naar bruin, waardoor grotere slagingskans. Dus heel graag wil ik wat zaden daarvan! Zal ik jullie een PB sturen met mijn adres? En denk alvast even na of er iets is waar ik jullie weer blij mee zou kunnen maken?

Wie weet? Misschien leuke gelegenheid voor een reis richting het verre en grote Amsterdam....

Dat denk ik wel, Jan. Een van de heel veel vormen. Het geveerde blad en het kleine formaat op de foto's die je maakte, wijzen daar op. Maar het kan ook een van de heel veel andere soorten esdoorn zijn. Dat worden meestal veel grotere bomen. Ze staan heel vaak gewoon ergens in de tuin, in kleinere tuinen of voortuintjes omdat ze sierlijke, wat oosters aandoende, vormen en bladeren hebben, mooie (herfst-)kleuren en niet zo groot worden. Het kan wel een heel aantal jaartjes duren voordat ze gaan bloeien en zaden vormen. Vraag me echter niet welke variëteit je dan hebt staan....er zijn er vele honderden verschillende in omloop. Zaden, die nooit hetzelfde opleveren dan de moederplant, kiemen maar voor een deel en vaak duurt het 2 jaar en meer, zijn links en rechts ook wel te koop en ik heb ze ook wel eens gekocht met matig succes. Verse zaden geven een heel veel hogere kans op kiemen of sneller kiemen. Ik heb er erg veel lol in om allerlei bomen, struiken en planten die daar goed passen zelf op te kweken voor in de - hele grote - bostuin die stapje voor stapje vorm krijgt.

Ja, nu wel. Dun zaaien of zonodig uitdunnen bij opkomst. Meng evt. wat zand of brintameel erdoor. Sla kun je eventueel verspenen...moeilijk dun te zaaien.

Eigenlijk snap ik je vraag niet zo goed, Ann. Voor zover ik weet is er geen enkele groente die je persee voorkiemt, voordat je ze gaat zaaien. En waarom je dat dan bij wintergroente wel zou kunnen doen...dat ontgaat me helemaal. Het is me dus onduidelijk wat je wilt doen of proberen.... Je kunt diverse soorten groenten wel als kiemgroente telen binnenshuis....radijs, prei, tuinkers, linzen enz. en die dan na 4 a 7 dagen oogsten...maar dat bedoel je blijkbaar niet. Er zijn diverse zaden die je wat vlotter kunt laten kiemen door ze vooraf enkele uren te weken in water...dat wordt voorkiemen genoemd......en het effect kan dan zijn dat ze wat makkelijker en/of sneller gaan uitlopen, omdat ze zich al hebben volgezogen met vocht, dat o.a. nodig is om te kunnen kiemen. Maar dit lijk je ook niet te bedoelen. Misschien bedoel je voorzaaien? Gewoon buiten nu is er weinig meer dat echt kan groeien, zelfs niet als je het nog eerst binnen voorzaait. Gewassen die winterkou verdragen en je gedurende de winter wilt oogsten, daarmee ben je zeker te laat. Er is wel een aantal groentes die je nu nog net in een kas of platte bak zou kunnen proberen of zelfs direct buiten op een wat beschutte plek, in de hoop dat het een zachte en niet te natte winter wordt.(tuinbonen, bepaalde erwten, veldsla, enkele rassen speciale wintersla, spinazie, winterpostelein, bosuitjes e.d.) waarvan je dan...als het allemaal wat meezit...zeg tussen februari en april zou kunnen beginnen oogsten. Gewoon onbeschut buiten heb je weinig kans op een goede en fraaie oogst omdat het tussen december en maart weinig groeit en de weersomstandigheden zichtbaar hun sporen achterlaten. Vooral de lage grondtemperatuur dan en de korte dagen = weinig licht, zorgen dat de groei zowat stilstaat. Als je het toch wil proberen zou ik dan gewoon ter plekke zaaien...de grondtemperatuur is echt nog voldoende nu om goed te kiemen en zich al wat te laten ontwikkelen en met wat geluk...niet te snel invallen van de echte winter...zijn ze al lekker aan de groei. Als je probleem is hoe je binnen gezaaide planten aan de kou buiten kunt laten wennen (dat speelt eerder in het voorjaar, eigenlijk niet nu!) dan is het antwoord: afharden...geleidelijk iedere dag een beetje meer de plantjes aan de buitenomstandigheden laten wennen.

Hmmm...Niet onbeperkt! Temperaturen tot 65 graden mogen, gedurende vrij korte tijd, maar daarboven 2 slechte effecten: 1. verbranding = snelle vertering waarbij allerlei ingrediënten (voedingsstoffen) in de lucht worden uitgestoten...in plaats van gebonden en opgeslagen. 2. Afsterven van gewenste organismen die bij die temperatuur niet overleven met als gevolg onvolledige en verkeerde omzettingen. Bovendien intussen verschillende bronnen die er op wijzen dat "koude compostering" een beter resultaat geeft (beter is dat aanzienlijk meer voedingstoffen worden omgezet naar humusachtige stabiele koolstofverbindingen en voedzamer voor de bodem en daarmee voor je planten en beperking van uitstoot/uitspoeling bij gebruik). Het snelle proces waarin alles er om lijkt te draaien dat compost goed warm moet worden...een prestige-wedstrijd lijkt het soms bijna, om zo snel mogelijk compost klaar te hebben - is niet de beste, lijkt het. Tegenwerpingen zullen zijn dat als geen hoge temperaturen worden bereikt er meer zaden kunnen overleven en ziektewekkers (m.n. bepaalde schimmels) zouden kunnen overleven via de compost. Het laatste woord zal er nog niet over gezegd zijn.

Gewicht van compost zal ongeveer 0,7 van het volume zijn. 1m3 = ongeveer 0,7 ton. (Van allerlei variabelen afhankelijk natuurlijk, maar dat is de maat die een bedrijf hier in de buurt rekent en die ik ook zo ongeveer in andere bronnen tegenkom. Prijs voor particulieren ligt er op 12,50 voor een enkele ton (of aanhanger vol) en vanaf een aantal tonnen gaat dat naar 5 Euro. De bezorgkosten zijn duurder dan de inhoud van een 30 ton vrachtwagen, zelfs binnen een straal van een 10 a 15 km. ) Vlaco in Belgie rekent, afhankelijk van de fijnheidsgraad van de compost die verschilt per vestiging 2 a 6 Euro per ton. Ik moet ze nog een bezorg-offerte vragen want we overwegen om voor de bostuin in wording enkele vrachtwagens te laten komen.....Nu ga ik - soms 3 a 4 x per week - aanhangwagens vol scheppen op de milieustraat en dat is gezien de tijd en het werk niet zo erg economisch. Vraag me niet hoe het kan dat er naast plasticresten (bindertjes, vuilniszakstukjes e.d.) ook glas en stenen in compost zitten...misschien omdat bladeren en takken grootschalig bij elkaar worden geharkt en geveegd? Tegenwoordig is dat in de (gratis hier) compost die je op de milieustraat kunt scheppen lang niet meer zo erg als enkele jaren terug....toen vond ik ook metaal en zelfs baterijen en heel veel andere rotzooi in elke schep.

Voor wie een pawpaw met vruchten en dus ook zaden (over) heeft... voor die verse pitten heb ik nog steeds belangstelling! Intussen 3 jaar ervaring met zaaien van zaden van her en der en de eerste planten zijn dit seizoen uitgeplant in een gebied waar ik plaats heb voor 30 a 40 planten. Vooral de variatie in afkomst vind ik interessant. Het gaat mij om het proberen, experimenteren en uitwisselen! Wil er best wat voor vergoeden of in overleg ander plantmateriaal tegenover stellen in ruil. Welkom om dan een PB'tje te sturen

Mijn voorstel is dan om ze in 3 porties te delen. Voor Bart, Jan en Jootje. Goed? Ik had een totale portie in gedachten omdat verzending relatief duur is als ze te dik zijn voor de brievenbus. Anderzijds...is er moeilijk aan te komen en kost het bij bijv. Vreeken of het Vlaamse zaadhuis heel veel meer. Met enkele bollen zou je (behoudens extreme nachtvorst, want die overleven ze niet) voor decennia genoeg moeten hebben en volop kunnen uitdelen na 1 of 2 jaar. Ik kocht 4 jaar geleden een 10-tal minibolletjes...(Voor 8 Euro of zo) en deel nu al enkele jaren uit. Was alleen een beetje laat dit jaar. Ze moeten snel de grond in, zodat ze voor de winter aan de groei zijn.

Zelfde diagnose als Jorieke. Beide bepaald geen indicatoren voor bijv. zuurgraad van je bodem, maar heel algemene wilde planten (onkruiden )die het vooral op vaste en wat dichtgeslagen bodem(en bijvoorbeeld veel belopen paden) van andere eventuele concurrentie zullen winnen.

Zojuist mijn oerprei uitgeplant. Ik heb nog naar schatting een 30 a 40 flinke bolletjes over voor iemand anders om uit te planten. Versturen, ook van 5 of 10 bolletjes, moet als pakketje, want ze zijn te dik voor de brievenbus. Daarom tegen vergoeding verzendkosten (Kiala, DPD, DHL, postkantoor...kies maar) de hele portie voor de liefhebber. Anders gaan ze in de soep.

@ Adriaan. Hier in het dorp oogst je al heel wat opzien door olijfkomkommers langs de draad te laten groeien.... Maar.....ik hoop toch echt dat iemand wat echte Japanse esdoornzaadjes voor me heeft of kan vinden

Ook in een platte bak of zo een tunnelkasje kan het vriezen, als het heel koud is. Maar courgettes, sierkalebassen en mais zaai je normaal toch niet voor half april of rond 1 mei en uitplanten doe je zeker na de ijsheiligen, ik adviseer nog 1 a 2 weken later omdat de grond dan al warmer is en ze beter doorgroeien...maakt in oogsttijd helemaal niets uit. Dan maakt zo een plastic afscherming net het verschil...een nachtvorstje kan nog wel vanaf half april, maar uit de wind en afgeschermd met plastic overleven ze dat normaal gesproken wel. Sla kan best wat vorst hebben. Die kun je ook goed op een plekje buiten van enkele decimeters voorzaaien en vanaf het zaaibedje uitplanten in je tuin. In zo een tunneltje kun je daarmee al wat vroeger, ongeveer in maart, beginnen.

Bedankt Adriaan dat je mijn verzoekje weer even nieuw leven inblaast door te reageren Maar om eerlijk te zijn...de clou ontgaat me even Die papa moet jij zijn....(was het leuk om die te kweken?)....maar wat je kinderen er van geleerd hebben ("beter weten") ga je me misschien nog uitleggen....

Ik durf niet met zekerheid een antwoord te geven. Zouten is een vorm van conserveren....dat wel. Heb zelf redelijk wat ervaring met zoetzuur, piccalilly, rode bietjes, appelcompote e.d. in glazen potjes. Niet geweckt dus, maar zeer heet in volle zeer schone potten en dan de schroefdeksel er op. Azijn en of suiker zijn beide ook conserverend. Persoonlijk vind ik alle recepten te zout en ik gebruik sowieso veel minder dan aangegeven. Misschien een kwart of zo.... Ook een nacht of 24 uur in zout laten trekken, zoals in vele recepten staat, doe ik nooit.... in azijn of wat verdunde azijn te koken levert geen minder bewaarbare resultaten. In ieder geval laten augurken, komkommer, courgette, rode bieten (evt. gemengd met ui, look, paprika, raapjes, wortel e.d.) zich zeer lang bewaren....ook langer dan 1 jaar is hier nooit een probleem geweest. Hetzelfde verhaal geldt voor piccalilly. Appel of gemengd fruit compote in glas laat ik nooit ouder worden dan 1/2 jaar...doe dat alleen als de diepvries vol is...ingevroren bewaart het zeker een jaar...maar in potjes lijkt me minder zeker. Ik denk dus: als het met minder zout ook goed gaat, zou zonder ook moeten kunnen Als het minder lang te bewaren is, kom je daar achter tijdens het gebruik/bewaren. Veel groenten kun je ook ingevroren erg goed bewaren. Bereid...zodat je het kunt opwarmen of laten ontdooien voor het eten (rode bieten, compote gaat hier op die manier). De meeste moet je wel blancheren. Met fruit en ook tomaten doe ik blancheren meestal niet. Met melkzuurgisting heb ik geen ervaring....ook daar wordt zout in recepten gebruikt, maar ik zou het best zonder durven te proberen..vraag me sterk af of zout wezenlijk is voor dat proces.

Moeilijk te beoordelen vanaf een foto vol reflecties (door de flits?), dus ik reageer met enig voorbehoud. Ik denk dat ze niet goed is. Wat ik zie is erg compact en nat en niet kruimelig. Dat de houtstukjes niet echt zijn verteerd is normaal, maar hier en daar zie ik blaadjes die er nog wel vrij vers uitzien. Een probleem zal zijn dat je steeds bent blijven bijvoegen. Beter stop je op een gegeven moment en laat dan alles rijpen. Hoge temperatuur is niet nodig voor goede compost. Die temperatuurstijging waar over gesproken wordt, verkrijgt men door veel vers groen in een groot volume te brengen, dan stijgt gedurende 1 a 2 weken de temperatuur in dat groene deel en komt er door zeer actieve bacteriën snel ammoniak (vorm van stikstof) vrij, waardoor ook de vertering van het overige materiaal sneller gaat Daardoor wordt composteren versneld, maar waarschijnlijk niet verbeterd want een minder evenwichtig en stabiel resultaat. Mijn tip voor jouw vat is: schep wat er nu inzit nog eens om, meng wat droog bruin materiaal erdoor (stro, gevallen bladeren, houtzaagsel of haksel....naar gelang wat je hebt) zodat het wat droger wordt en laat het staan tot in het voorjaar. Niet van alles blijven toevoegen en zorgen dat het lekker vochtig, maar niet zo kletsnat is als het op de foto lijkt. Als iemand nu gaat zeggen dat je compost ook half-verteerd kunt gebruiken, weet ik dat dit ook wel wordt geadviseerd. Bij bepaalde gewassen (m.n. vruchtgroenten) kan dat eventueel wel, omdat er een direct-voedende werking van uitgaan. Ook mulchen met vers materiaal of halfrijpe compost (het verteert van zelf wel op of in de bodem) om zogenaamd hetzelfde te bereiken als met goede compost is een minder effectieve en milieuvriendelijke weg voor in een moestuin. Om meerdere redenen: - In plantaardig afval dat nog verteert zitten andere microorganismen dan die je juist in de bodem nodig hebt (en met goede compost probeert te vertroetelen) - Het verteren zelf werkt groei en kieming van gewassen tegen: door stoffen die worden afgescheiden en omdat de processen ook voeding vragen. - Het resultaat van vertering op de bodem heeft zelden de kwaliteit (humusvorming, stabiele verbindingen) van compost Deze vermeld ik als indruk die ik van verschillende kanten hoor en zelf ook zie, maar er bestaat bij mijn weten geen echt onderzoek naar.... : Mulchen met niet verteerde materialen geeft een ideale leefomgeving voor naaktslakken. Als je mulcht met rijpe compost lijkt dit het slakkenprobleem juist minder te maken.

Hoe leg je dat uit op papier? Het is een bepaalde slag, een vegende en licht trekkende beweging die je vrij rustig moet maken. Eigenlijk zou je het eens moeten doen met iemand die kan zeisen (sikkelen is dezelfde beweging, maar dan zonder je hele lichaam te gebruiken) die achter je staat en je armen "stuurt"...net als met zwemmen is het een slag die je als je ze kent en wat geoefend hebt niet meer kwijtraakt..... Als het gras (te) nat is gaat het niet. Je werkt niet snel en is ook best inspannend, maar je kunt veel preciezer en netter werken dan met een trimmer of maaier. Zorg voor scherpingsgereedschap bij de hand, want je moet geregeld...om het kwartier of zo.... de scherpte bijwerken (meestal met een speciaal hamertje). Voorzichtig!!! Je raakt gauw even een lichaamsdeel met het snijvlak of de punt en dat geeft diepe wonden en veel bloed.

Phacelia wordt normaal eerder gezaaid, inderdaad, Adopeg. Maar je KUNT het nu nog zaaien....al is het een beetje een gok. Mijn ervaringen met laat zaaien (ik denk zo rond deze tijd...kan een weekje of 2 in zitten) van de afgelopen 2 jaar: In de zachte winter van 2 jaar geleden was de groei aanvankelijk langzaam...ik denk dat de plantjes rond de jaarwisseling een 10 a 15 cm. waren. Maar vanaf februari was de groei heel hard en in april begonnen ze te bloeien. Omdat ik ze pas na de zaadvorming heb opgeruimd en gecomposteerd...al wat verdorrend....was er veel spontane uitzaai., hetgeen ik prima vond...waar het kon laten staan, waar groenten kwamen weggeschoffeld. In deze winter heeft het hier dicht bij zee maar 1 of 2 nachten licht gevroren. Verleden jaar was het tot en met december erg zacht en groeide het zaaisel veel harder. Het waren tot de vorst in januari begon bossige planten van ik schat 30 a 35 cm. Daarna zijn de meeste bevroren, hoewel er ook enkele levend de winter doorkwamen en in mei begonnen te bloeien. Mijn conclusie is dat het weer alles bepalend is voor de mate van succes.