henkg

Even terug naar de Franse veldwespen (waar vrijwel niemand hinder van ondervindt). Dit jaar zie ik er weinig. Ik kan het uiteraard niet goed zien, want ze lijken nogal op elkaar, maar misschien komen er nu slechts drie verschillende water tanken (om daarmee het nest te koelen). Nesten in de omgeving geruimd omdat ze er "eng" uitzien? Toch weer grappig om te zien dat ze in het begin van een zonnige periode grote moeite hebben om de juiste waterbak (degene die ik steeds bijvul) te vinden. Die moet steeds op precies dezelfde plek staan. Maar als ze gewend zijn, dan zijn het maanlanders (marslanders voor de jongeren): keihard afdalen, en pas op het laatste moment afremmen. En pas dan nog even een goed plekje op de rand vinden. Daar kan NASA een puntje aan zuigen. Filmpje van inmiddels alweer precies drie jaar geleden, ook bij zeer zonnig weer (want dan wordt het heet onder de pannen waar de nesten zitten:

Bladluizen komen zeker niet af op mieren. Het is andersom: als er bladluizen zitten, dan komen er mieren. Mieren houden bladluizen als koeien, om ze te melken voor de honingdauw die de bladluizen afscheiden.

Over rokjesdag gele lis dag. Nu, vandaag: ^Helemaal rechts, rechts van de schutting zie je natuur-export: daar zullen twee peulen aangespoeld zijn. Links van het steigertje ga ik het riet weghalen, en nog meer gele lis zetten. ^ Detail. Beetje te veel riet en jonge lisdodde pal voor mijn steigertje ...

Zonet mijn eerste twee Rondo's opgebonden, de helft naar de eerste draad, de rest al naar de tweede draad (boven de gesteltak-draad). Een aantal ranken heb ik weggebroken, maar over een tijdje moeten er nog wat meer weg: het zijn er nu wat teveel. Tja, Rondo, dan heb je dat. Snoei: dubbel Guyot, ik kan tot 2,1 meter hoog. Ik laat twee etages trossen staan (bij Rondo: snelle groeier, veel groot gezond blad, en vroeg afrijpend). Dit jaar meerdere, maar kleine trosjes op de eerste etage (vlak boven de gesteltak dus). Die tel ik als één tros. Mijn bijbeltje (nieuwe handboek druiven) zegt: iedere tros heeft 6 a 7 bladeren nodig / .. / toppen na tweede blad laatste tros. (Dat "bijbeltje": daar staat heel veel in, maar vaak op onverwachte plekken. Maar er is geen beter boekje, dat ben ik althans nog niet tegengekomen. En daarbij: dat boekje is volledig uitverkocht, en tweedehands enkel tegen woekerprijzen te verkrijgen.) Iets heel anders, een vraag van mij, aan de wijnmakers: hebben jullie meerdere rassen staan? Mijn probleem was dat elk ras zijn eigen plukmoment heeft, vaak minstens een week verschillend van andere. Dat betekent dat je van minder producerende rassen misschien slechts 1,5 liter sap krijgt. Een enorm gedoe om alles apart te vergisten. Daarom heb ik sinds dit jaar alleen Rondo staan.

Slechte planning! En hier heel herkenbaar ...

Op je foto zie ik prachtige stekken van snoeihout van deze na-winter, als ze nu al echt goed geworteld zijn. Elk jaar maak ik er een aantal. Beter mee verlegen dan om verlegen. Juist dit jaar zijn ze hier snel en goed aangeslagen. Ondanks, of juist dankzij het koele weer?

Weer een woord geleerd: "palenrammer". Ik kende alleen de benaming handhei.

Vermeerderen van munt: stekjes nemen van aparte steeltjes kan. Gaat ook goed, Zowel eerst in water, als direct in potgrond (speciale stekgrond is voor munt echt niet nodig). Het kan ook makkelijker, én veel sneller. Mijn jaarlijkse vernieuw-actie: Met een broodmes een plak afsnijden, dan stukjes uit de plak snijden, oppotten. Na oppotten goed water geven, zodat nieuwe wortels snel in de onderliggende laag gaan groeien. Het mag zelfs een beetje drassig worden (bij munt). Daarna goed vochtig houden. Mijn verslagje van gisteren in beeld: (Laatste foto: een probeersel, om te gaan zien of munt echt zo'n vreselijke woekeraar is. Ik heb een aantal wortels genomen (juist niet de wit-gele sappige wortels, dat is me te makkelijk). In een pot gelegd, met later daar een dunne laag potgrond erover.) Zo heb je altijd een paar weggevertjes op voorraad. Wordt meestal meer gewaardeerd dan die obligate fles wijn. O ja: Munt is een vaste plant, die in de winter bovengronds helemaal afsterft. Niet weggooien, want in het voorjaar komt hij gewoon weer op. Deze (lekkere!) Marokkaanse munt heb ik al sinds 2013.

Over de vijgenstek (Brown turkey) die ik van @angelakreeg: Toen al een mooie, vertakte en goed gewortelde stek. In 2020 ging ie prima, dit seizoen heeft ie echt de gang: Binnenkort verpotten, en volgend jaar in de volle grond.

Voorjaar 2013. Inderdaad: buiten rillen, binnen chillen. Uit mijn fotoarchief:

Vandaag geen rokjesdag (Martin Bril), maar lisjesdag! Vorig jaar rondom deze tijd schreef ik, in: Het begint nu echt. Voor sommigen zijn het de kieviten, de zwaluwen, rokjesdag, en zo meer. Voor mij is het de gele lis. Hier de allereersten, van nu inmiddels zo’n vier strekkende meter aan/in de sloot. Vanaf eind volgende week zal dat een knalgele zee van bloemen geven. Dat was op 16 mei 2020. Nu, vandaag, 30 mei 2021, precies twee weken later dan in 2020 : Zaai gele lis. ^ Zaaien stelt niks voor. Gewoon veel zaden in een bak doen (ergens in oktober), en na een hele tijd heb je -zonder enige verzorging- dit: Mijn bedoeling is om uit te breiden naar buren (in overleg). Bij elkaar 30 strekkende meter bloeiende gele lis aan / in de slootkant: prachtig toch. Nog een vergelijking met vorig jaar, druiven. Toen, op 16 mei: En nu, twee weken later, dit jaar: Scheelt ook hier twee weken. Voor de eenjarigen (zoals tomaten, pepers, paprika’s, en b.v. knolselderij) lijkt er meer verschil te zijn. ^ Tomaat, Roma. Voor de volle grond. Zaai: 1 april. ^ Pepers (cayenne), voor de foliekas. Zaai: 1 maart. ^ Courgette (> vg), komkommer (> vg), meloen (> foliekas). De mooiste vier meloenplantjes staan nog even in huis: veel betere nachttemperaturen. Zaai: 1 mei. Mijn pepers staan nu net af te harden. Morgen naar de foliekas. Net zoals de meloen, en (tijdelijk) de vollegrondskomkommer. Courgette gaat pas over een weekje in de volle grond. Tomaten (Roma, volle grond teelt): pas over een weekje in de volle grond. Knolselderij: die staat nu al (pas?) een weekje buiten, zeer beschut. Pas over heel ruim een week in de volle grond. Wat zegt dat over vroeg, of wat later zaaien? Bij een mooi voorjaar kun je een beetje profijt hebben van vroeg zaaien. Toch zie ik ieder jaar, medio juni, dat mijn laat (niet te vroeg) gezaaide planten nauwelijks achterliggen bij wel vroeg gezaaide planten. Die vroegerds staan buiten toch maar een beetje te blauwbekken, ze groeien voor geen (centi)meter. Couveusekindjes! Bij een slecht voorjaar, zoals in dit voorjaar, blijkt vroeg zaaien helemaal geen voordeel op te leveren. Alleen maar nadelen: binnen meer last van de varenrouwmug, later het dagelijks gezeul met planten. Met “later” zaaien bedoel ik niet het té laat zaaien, maar gewoon, op tijd. Zo, nog even een paar plaatjes: ^ Snijselder, zaai 1 mei. Geen haast, dat groeit tot eind november wel door. Ook in de winter (erwtensoep) valt er nog goed te oogsten. Geen gepruts met elk plantje apart verspenen. Gewoon een klutje (mét aanhangend kluitje!) in de grond zetten. Makkelijker, en beter. ^ Platte peterselie. Geen haast, dat groeit tot eind november wel door. Zaai: 1mei. ^ Knolselderij. Zaai: 1 maart. Punt van aandacht, want lange teeltduur. Daarom laat ik ze nog even beschut staan, vóór ze de volle grond ingaan. Er moeten wel forse knollen gevormd gaan worden, want:. Mijn teeltrecord is vorig jaar gebroken door @Frans. Nare man, die Frans. Uiteraard enkel en alleen daarom.

Struiktomaat of stamtomaat, mijn mening: Echte stamtomaten worden hoog, en “slank” (een kleine plantdiameter). Mooi voor in een voldoende hoge kas. Je kunt er veel kwijt, en het is “plukke zonder bukke”. Struiktomaten, de naam zegt het al, blijven meer struikvormig, ze blijven ook beduidend lager. Makkelijker voor vollegrond teelt, iets minder ondersteuning nodig. Struiktomaten zouden minder gevoelig zijn voor phytophthora. Misschien dan men daarom stamtomaten kruist met struiktomaten. Dat kan tussenvormen geven. Wel / niet dieven. Er wordt gezegd: stamtomaten altijd wel; struiktomaten nooit dieven. Ik neem dat met een grote korrel zout. Als je bij stamtomaten niet voldoende de hoogte in kan, dan is het niet zo gek om b.v. halverwege een vertakking te hebben. Bij struiktomaten is het andersom: daar kan de plant veel te bossig worden, zeker onderaan, hangend tegen de vaak natte grond. Niks mis mee om hier en daar te dieven, zodat je -met het vochtige weer in NL- een wat meer luchtige plant krijgt. Afsluitend: Roma is bij mijn weten (bijna?) altijd een struiktomaat. Bij mij worden ze -in de volle grond- iets meer dan kniehoog. Wel bukke bij het plukke, dus.

Even rekenen leerde mij dat 6 kg propaan 0,5% van mijn CO2-voetafdruk is. Die is erg laag (zonnepanelen, splinternieuwe CV + hybride warmtepomp). Bij een gemiddeld huishouden zal je CO2-voetafdruk met ongeveer 0,25% stijgen (per 6 kg propaan). Moet hier maar kunnen, vind ik. MCPA (want heermoes!) lijkt mij heel veel malen slechter.

Over gasflessen, mijn keuze: Lastig hoor, afwegen wat het best bij mij past. Bericht van Frans was zeer informatief. Het is toch een Primagaz (Easy Blue Plus) geworden. 6 kg inhoud, totaal gewicht vol: 10,5 kg (leeg 4,5 kg) Een gasvulling kost € 25,-. Een gasvulling voor een 5 kg fles € 14,50 (hier, in mijn omgeving, Zld) Daar tegenover staan voordelen: - Statiegeld lege fles kan ik weer terugkrijgen (kan niet bij 5 / 11 kg flessen); en geen gedoe met vervaldatum goedkeuring fles) - Later kan ik dus alsnog overgaan op 5 / 11 kg flessen, zonder extra kosten. - Inwisselen kan op plekken waar ik minstens ééns in de week toch al kom. Vullen van 5 / 11 kg flessen is buiten mijn routes, kost mij ca € 5,- benzine per keer. - Goed te tillen / verplaatsen. Als het goed is, wordt de brander met drukregelaar en onderbreker vandaag bezorgd. Morgen de eerste oefeningen! (Als het een beetje droog is. Ik ga niet eerst liters aanhangend vocht verwarmen en laten verdampen)

De paar keer dat ik zeewater indampte liet ik het water eerst door twee koffiefilterzakjes lopen. Daarna op een CV radiator, in de winter. Het zeewater werd bij mij niet warmer dan ca 40 graden. I.t.t. inkoken op een kookplaat is dat wel gratis: de benodigde warmte wordt weer afgegeven aan de huisverwarming. Én: gratis luchtbevochtiging. - Over stoffen die smaak kunnen hebben / afgeven: lang niet alle soorten verdampen bij 40 of zelfs 100 graden, maar dat verklaart het verschil niet. - Kalk in leidingwater: de kalk zou stoffen die normaal gesproken verdampen, kunnen binden tot een vaste stof. Die in het zout achterblijft. Ook niet logisch, want die stoffen zouden tijdens de eerste "stook" al verdwenen zijn. Want toen proefde je ze niet. - 1e keer verwarmen, 2e keer (met leidingwater) hard inkoken: dat inkoken (hogere temperatuur) zou aanwezige reststoffen van smaak doen veranderen. Bitterder? Tot zover mijn analyse. Dit zeer interessante raadsel is dus nog niet opgelost.

Ik wil onkruid gaan wegbranden (meest op betegelde gedeelten van mijn tuin), met zo'n dakleerbrander op propaangas. De enig nette manier om op termijn van mijn akkerpaardenstaart / heermoes / equisetum arvense / kattenstaart af te komen. (Kattenstaart: zo noemen ze dat hier. De allerergste "vuulte", waartegen men hier MCPA gebruikt.) Over het formaat van de gasfles: 5 kg of 11 kg? 5 kg lijkt me handzamer. Of toch de 11 kg versie nemen, zodat ik de fles minder vaak hoef te laten vullen? (Steeds de zware fles verplaatsen: dat lijkt me nogal mee te vallen, met een slang van 5 meter lang. Dan heb je al een aardig bereik. O ja: 5 of 11 kg. Is dat het totale gewicht van een volle fles / van enkel de gasinhoud / van een lege fles. Dat lees ik namelijk nergens.

Mooi om te lezen. Misschien dat ik -in het post-corona tijdperk- eens kom kijken. Kost wel 350 km x 2 x 120 gram = 84 kg CO2. Moet maar kunnen, met mijn 3300 kg minder CO2 per jaar. Zijn jullie, als Ollanders in FR, nu helemaal een soort gekke Henkie?

Kiemduur: 187 dagen ??? Tja, het kan lang duren bij koudekiemers. Gele lis: - 30-10-2020: start van weken van de kurkdroge zaden. Buiten, in water, af en toe water verversen. - 13-12-2020: geweekte zaden gezaaid in bloembak. Buiten laten staan - 5-5-2021: Toen pas zag ik de eersten opkomen. Nu: Met wat getruc (zaden vijlen; een aantal weken in de koelkast) kan het wel wat sneller. Maar waarom al die moeite als het ook heel makkelijk kan? Het kiemen van "normale" zaden. Dat ging dit jaar snel. Gekend trage kiemers als Chinense peper, en peterselie: 11 dagen. De rest sneller. (Alles binnen in huis. MV: met verwarming. ZV: zonder verwarming)

@appelvrouw: Is het spul al geïnstalleerd en aangesloten?

Mijn schoenmaat is nog steeds maat 42. Mijn CO2 voetafdruk is wel fors kleiner geworden: 3300 kg CO2 kleiner, op jaarbasis. Berekening m.b.v. de rekentool op: https://www.milieucentraal.nl/klimaat-en-aarde/klimaatverandering/wat-is-je-co2-voetafdruk/ Wat ik daarvoor gedaan heb, dat lees je hier: https://www.moestuinforum.nl/topic/27530-minder-co2-wat-doe-jij-eraan-heb-je-onlangs-gedaan-ga-je-doen/?tab=comments#comment-410779 En het levert mij ook nog eens financieel voordeel op. Met de CO2 afname (de "winst") zou ik jaarlijks de volgende vliegvakanties volledig kunnen compenseren, vanuit NL: - 12x Barcelona v.v. - Of 4x Turkije v.v. - Of 1x Sydney v.v. Doe ik niet, ik wil daar helemaal niet heen ... Of: op de vrije markt zou ik CO2-rechten kunnen gaan verkopen, net zoals Tesla. Prijs nu: € 53,95 / ton. 3,3 x 53,95 = € 178,04. Doe ik óók niet. En dat kan ook helemaal niet. Quota worden enkel vastgesteld voor grote bedrijven, echt niet voor huishoudens. Nog even verder rekenen. Stel dat ieder huishouden in NL dezelfde afname in CO2-uitstoot weet te behalen (kan niet: geen geschikt dak, geen geld, geen ...): 8 miljoen huishoudens x €178,04 = € 1,4 miljard, per jaar. Terug van geld naar milieu: verkleinen van je CO2-voetafdruk zet wel degelijk zoden aan de dijk.

Veel te vochtig, plus warmte > grote kans op Botrytis (of een schimmel die daarop lijkt). Vochtig en warm is voor tomaat (en meer nog pepers) prima om te kiemen, na opkomst en de eerste echte blaadjes veel meer luchten. Als je genoeg planten onder het afdakje hebt, dan deze allemaal weggooien. De aarde dit jaar niet hergebruiken. Nog andere planten in dat vochtige kasje? Goed luchten, liefst vér van andere planten, ter voorkoming van verspreiding door de wind. Stekken van de nu nog (?) gezonde toppen kan inderdaad, wel in nieuwe, schone potgrond. En voorlopig apart van gezonde planten houden. (Zo vroeg Botrytis heb ik nog nooit gezien)

Een noest is een doorn in het oog van de houthakker. Lastig met kloven. Kwast, weer, noest, knoest. Welk woord best te gebruiken? Kwast: zo'n los stukje zijtak in een plank. Noest of knoest: Stukje zijtak, vast in het hout. Waarbij ik 'knoest' het betere woord vind. "Knoesten in het hout geeft noeste arbeid". Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwast_(hout) En dan zijn er ook nog 'knoestige mannen' (b.v. het type houthakker) ... Terug on topic: Komende weekeinde (dan is het beter weer) maak ik twee korte filmpjes: - splijten met het bijltje in de hand - splijten met een moker, en het bijltje op een plank

Mijn Roma's pasten niet meer onder de LED balkjes: ^ Foto is van 30 april. Gezaaid op 1 april. Met de LED balkjes is dus niks mis. Aanstaand weekeinde verpotten, en naar buiten om af te harden. Ruim een week daarna kunnen ze dan de volle grond in.

@Erny en @Jorieke123: Daar willen we heel graag een filmpje van gaan zien! En, gaan dikkere stukken ook een beetje?

Ik kwam nog twee andere varianten tegen: - https://www.youtube.com/watch?v=w9GrN_qt8DQ - https://www.youtube.com/watch?v=hNIf4KEaeZQ De tweede brengt me op een idee: Hakbijltje, met steel en al- fixeren op een stevige houten plank. Door op de plank aan weerszijden een kort houten balkje te schroeven, zodat er een sleuf ontstaat. Lijkt me vingerveiliger werken dan meppen met het bijltje zelf. Goedkope oplossing, al helemaal als je al een bijltje (en een moker) hebt. Misschien dat ik binnenkort / ooit een prototype maak. Edit: Misschien / ooit is zonet geworden: Knullig 1e prototype, van latten die ik snel kon vinden. Eerst zien of het werkt. Bijltje ligt los in de sleuf. Werkt wel (I.c.m. een mokertje, niet op de foto's). Materiaalkosten: 0,00 want restjes hout gebruikt. Onderliggende plank moet breder (stuk vlonderplank?), balkjes (nu panlatten) aan de zijkant moeten wat hoger (max 4,5 cm of zo). Gaat ietsje sneller dan met het bijltje slaan, ook makkelijker, en minstens 2x zo vingerveilig. Foto 1: Palletplankjes gaan moeiteloos, één tik met de moker is meestal genoeg. Foto 2: Blokken (essen, heel droog) gaat net wel / net niet. Met zachter en natter hout -maar dat heb ik niet- gaat het misschien iets minder slecht. Vergeet NIET om direct na splijten het bijltje eruit te halen. Daar wil je niet op trappen, of op vallen. Deze (in een iets betere versie) blijft er wel in, voor palletplankjes. Voor het grotere werk is een echte kloofbijl (geen hakbijl) onmisbaar.