Over humus

[Itoero]

Ik heb hier een vrij zware kleibodem waar veel organisch materiaal inzit doordat ik afgelopen jaren compost, potgrond en paardenmest heb aangebracht.

Is het nodig opnieuw compost aan te brengen of zal de hmuslaag zelf genoeg voeding aanmaken?

 

Als je turf (met potgrond) de bodem inbrengt, zal die turf dan ook langzaam verteerd worden en voeding geven?

Is turf dan eigenlijk humus uit een veengebied?

[Wortel]

Ik denk als je uit de bodem verbruikt, dus door groei, bloei en oogsten en je wilt dat blijven doen dat je dan ook terug moet geven aan de bodem door compost, mest of iets dergelijks. Ik denk dat je het best een tijd kunt volhouden zonder iets te doen, maar dat je uiteindelijk dat wel gaat terug zien. De tijd dat dat ongestraft gaat zal afhangen van je bodem en hoeveel je er van vraagt.

 

Uiteindelijk verteerd alles wat organisch is, maar hoe snel turf tot voeding zal dienen heb ik geen idee van.

[annaelizabeth]

Ik heb hier een vrij zware kleibodem waar veel organisch materiaal inzit doordat ik afgelopen jaren compost, potgrond en paardenmest heb aangebracht.

Is het nodig opnieuw compost aan te brengen of zal de hmuslaag zelf genoeg voeding aanmaken?

 

In de klei is het ook belangrijk dat de compost nog niet volledig is verteerd. Doe vooral klein geknipt snoeihout of haksel, als je daar aan kan komen. Houdt de grond "grover" en das fijn voor de haarworteltjes.

[weknow]

Gezien je beschrijving hier en wat ik van je werkwijze gevolgd heb gedurende de enkele jaren dat je op het forum bent, Itoero, kan ik me eigenlijk niet voorstellen dat je bodem intussen zo veel organisch materiaal bevat dat ze grotendeels zelf-voedend is voor je planten. Dit geldt voor een moestuin, waarin je intensief teelt en waaruit je volop oogst. Voor een niet-moestuin, waar veel minder voeding nodig is, liggen die waarden veel lager.

 

Om dat hoge niveau organische stof in de bodem te bereiken moet je gedurende een jaar of 5, 6, 7 systematisch bouwen aan je bodem en het bodemleven met behoorlijke hoeveelheden compost. Heel veel in een keer, zal helaas niet echt werken....het is echt een kwestie van geleidelijke opbouw. Paardenmest, indien ze echt oud en verteerd was, kun je ook beschouwen als compost...maar het aandeel van versere paardenmest aan dit zogenaamde humificatie-proces is veel geringer (dat werkt grotendeels direct en wat niet wordt gebruikt door de planten zal meest uitspoelen en vervliegen). Potgrond is niet zo geschikt en bepaald geen ecologische keuze hiervoor.

 

In het nieuwste Handboek ecologisch tuinieren van Velt wordt in het geheel nieuwe gedeelte over bodem en bemesting uitgebreid ingegaan over hoe je dit aanpakt. Ik heb enige tijd terug ook geprobeerd om de belangrijkste uitleg hierover neer te schrijven in een apart topic op dit forum:

https://www.moestuinforum.nl/compost-voor-een-gezonde-en-vruchtbare-tuin-t19164.html

 

Maar zelfs in het ideale geval als je uiteindelijk een bodem hebt gebouwd die gezond en voedend genoeg is, een aandeel organisch materiaal bevat van ongeveer 2,6 %, blijft het nodig om jaarlijks ongeveer aan te vullen met organisch materiaal wat je verbruikt hebt. Per gewas zal het verschillen in hoeverre nog een goede teelt mogelijk is op wat genoemd wordt "oude kracht"...want dat is wat je hier vraagt. Wortelgewassen, peulgewassen, die in grote lijnen de laagste stikstofbehoefte hebben, geven hiervoor de beste kansen.

 

Nog een wat technische opmerking wil ik maken over dat je spreekt over "humus" in je bodem. Ik denk dat het juister is om te spreken over de hoeveelheid organisch materiaal of organische stof in je bodem. Los van dat humus - is sinds kort aangetoond - eigenlijk niet bestaat, hoewel wetenschappers er decennia-lang van zijn uitgegaan dat er in organisch materiaal ook uiterst stabiele en complexe verbindingen worden opgebouwd die nooit of pas na zeer lange tijd biologisch afgebroken konden worden, maar zeer gunstig zijn voor je bodem (want dat werd bedoeld met "humus")...denk ik dat het niet zo makkelijk is dat je wat organisch materiaal op of bovenin je bodem brengt om te kunnen spreken van iets humus-achtigs. (Laten we zeggen de tamelijk complexe verbindingen die 5, 10 of zelfs 20 jaar nodig hebben om door het bodemleven ontgonnen te worden). Die moeten zich nog grotendeels vormen. Het mooie van composteren is juist dat het dit proces naar opbouw van stabiele koolstofverbindingen, gecontroleerd, al voor een stuk laat plaatsvinden waardoor een groot deel van de nutriënten in de bodem wordt opgeslagen en daar deels geleidelijk wordt vrijgegeven voor/via bodemleven voor planten en deels verder zal worden gevormd tot die zo ideale stabielere verbindingen.

 

Iets waar ik even niet helemaal het fijne over weet is je laatste vraag...interessant...zal er binnenkort als ik wat tijd heb eens verder induiken. Veen bestaat inderdaad voor een zeer groot deel uit organisch materiaal en is in een biologisch proces van vele honderden jaren opgebouwd. (Vandaar dat grootschalig afgraven van natuurgebieden om het als goedkoop ingrediënt in potgrond te kunnen stoppen intussen echt schadelijk is....potgrond eigenlijk een zeer on-ecologisch product!!) Maar ik vermoed dat je het niet als "humus" of iets dat lijkt op humus kunt zien, omdat het vooral in een proces zonder zuurstof en onder druk is geconserveerd/bewaard (niet omgezet of organisch afgebroken) en daarmee, hoewel oud, niet heel anders is als ander vrij vers organisch materiaal dat bij toepassing in bijv. een tuin snel alsnog zal worden afgebroken.

[Itoero]

Het grootste deel van waar m'n huidige moestuin en serre staan is al meer dan 20 jaar een moestuin.

De bodem is toen vaak bewerkt geweest en er hebben vaak hopen rottende planten op gelegen.

We hebben vaak grote hoeveelheden hout verbrand op de moestuin.

 

De afgelopen 4 jaar heb ik elk jaar compost en/of paardenmest aangebracht en gebruikte potgrond.

 

Ik dacht dat paardenmest juist veel onverteerd materiaal bevatte, dat viel me op toen ik zo'n drolletjes in m'n handen verkruimelde.

 

Is humus niet het min of meer stabiele organische stof in je bodem?

Veengrond of turf is een grondsoort, die is opgebouwd uit gehumificeerd plantaardig materiaal.

Ik denk dat dit vooral overt semantiek gaat...niet zozeer over wetenschap.

[weknow]

Als woorden andere betekenissen krijgen (semantiek) dan wordt communicatie langs elkaar heen praten. Ik heb geprobeerd in mijn reactie daarin heel zorgvuldig en duidelijk te zijn over wat begrippen precies betekenen.

 

Ook met je nieuwe opsomming kan ik uit de (toch wel hopelijk op gedegen kennis uit de wetenschap gebaseerde) losse pols vrij zeker zeggen dat je inschatting veel te optimistisch is. Jouw bodem zal niet zo heel erg organisch-rijk zijn, denk ik. Voor een zelfvoedende bodem zijn de hoeveelheden in totaal te laag, de gebruikte stoffen deels nauwelijks geschikt (zo wordt geen humus gevormd of het is geen stabiele organische stof, zoals jij denkt) en je houdt geen rekening met dat een groot deel van de voedingstoffen weer zijn verdwenen door uitspoeling/doorspoeling en vervliegen, door bewerking van de grond en doordat er steeds geoogst is.

 

Je mag het allemaal zelf weten hoor, hoeft mij niet te geloven. Probeer slechts mee te denken en wat ik weet te gebruiken om je verder te helpen. Je krijgt van mij geen "Ja en amen" als ik denk dat het lang zo mooi niet is als jij veronderstelt. Heb wel het idee dat je bijvoorbeeld erg veel zou kunnen opsteken van de hoofdstukken over bodem en bemesting in de nieuwste uitgave van het Velt Handboek ecologisch tuinieren....en daarmee grote tegenvallers kunt voorkomen.

 

Ik laat het hierbij verder in deze draad. Succes ermee!

[Bit]

Even helemaal terug naar je openingspost.

 

Je vraagt of je ( zware ) kleibodem inmiddels, na al die jaren toevoegingen en bewerkingen niet es voldoende 'humus'( organisch materiaal denk ik dat je op doelt ? ) bevat, dat je dat toevoegen niet es kan nalaten. Toch ?

 

Misschien vind je het een rare van mij, maar juist hier zou een foto zeer helpen. 2 foto's. 1 van je grond nu op staande afstand. En 1 van je grond dichterbij. Als jij een humuslaag hebt opgebouwd op je klei, in al die jaren, dan is dat zichtbaar. Is er niets zichtbaar, heb je geen humuslaag. Ja sorry, zó simpel kijk ik tegen je vraag aan.

 

Mijn tuinbuurvrouw tuiniert al een jaar of 25 op haar stuk naast mij. Oké; zij spit elk jaar. Ladingen en ladingen organisch materiaal gaat daar elk jaar op. Daarnaast zákken vol met koemestkorrels het hele seizoen door ( ) etc etc. Jaren en jaren. Maar haar kleigrond is nog net zo als ooit denk ik. Kaal , 's winters vol plassen, grote kluiten versgespitte en ó zo vruchtbare grond.

 

Humus is organisch materiaal, een laag óp je grond, welke grond dan ook. Aan vertering onderhevig, langzaam opgenomen door de ondergrond. Althans, dat versta ik onder humus.

 

btw. Nee, ik verwacht niet dat je op je klei een dergelijke humuslaag hebt opgebouwd, dat je organische toevoegingen kunt weglaten. Hoewel. álles kan he ? Je kan ook gewoon tuinieren op kale grond.

[Itoero]

M'n vader heeft een potgrond en AVEVE bemesting(6-4-14-3) voor groente en fruit aangebracht...

Ik zal eens enkele foto's nemen van de grond.

 

Alles in onze tuin groeit heel uitbundig, als het in de zomer een tijd regent schiet alles omhoog, het lijkt dan net een jungle.

We hebben ook een vogelbosje ( het aankopen van die bomen werd gesponsord door de gemeente denk ik) en gestapeld hout voor insecten....een reuzengroot insectenhotel:)

 

Voor we hier kwamen wonen, was dat hier een boerderij. Ik denk dat de grond hier al heel lang wordt bewerkt.

[Bit]

Is er toch inderdaad niet een verwarring van begrip ? Misschien dat je eigenlijke vraag is : heeft mijn kleigrond inmiddels een goede losse structuur ? Lekker bewerkbaar, lekker in te zaaien etc ?