Zwarte tuinbonen

[Fence]

Ik meende 22 jaar lang dat geen enkele groente gemakkelijker was te telen dan tuinbonen. Maar dit jaar bleek anders:

 

Ik gebruik altijd het soort "3 keer Wit". Trek die eind febr. binnenshuis voor en na afharden gaan ze zo vroeg mogelijk naar buiten (om de zwarte luis vóór te zijn)

Elk jaar succes verzekerd!

Dit jaar bij de oogst, half juni, zie ik planten met een donkere steel en boontjes die nauwelijks 4-5 cm lang geworden zijn en die pikzwart zijn. De kleur van de bladen was ook niet normaal.

Mijn vragen zijn: weet iemand wat dit is, waar dit vandaan komt en wat ik volgend jaar zou moeten doen (of laten) om dit tegen te gaan?

Mijn tuin ligt in de buurt van Barendrecht. Ik heb daar uitstekende grond en werk veel met (eigengemaakte) kompost.

[Patrijs]

Welkom Fence,

 

Daar op die klei ben ik ooit begonnen met tuinen en ik mis die rijke grond nog regelmatig.

 

Misschien kan je een foto bij je bericht plaatsen, dat maakt meestal veel duidelijk.

 

Dit jaar heb ik last van roest en luizen gehad op een deel van de tuinbonen. Hier op de zandgrond heb ik drie soorten waar onder driemaal wit.

De door luizen aangezogen bonen blijven klein en misvormen.

Het zwart kan zijn dat de bonen "rijp" zijn. De peulen verdrogen en worden dan zwart.

[Fence]

Patrijs, hartelijk dank voor je reactie!

 

Ik ben voor mezelf mogelijke oorzaken es nagagaan:

- Zwarte luis? Ik heb niet of nauwelijks zwarte luis gezien en ik heb vrij vroeg de planten 'getopt'.

- Vorst? We hebben nauwelijks vorst gehad dit jaar bovendien kunnen tuinbonen best wat hebben. Ik heb goed geharde, gezonde planten buiten

gezet.

- Droogte? In april is er genoeg water gevallen.

 

Voeding in de grond of gebrek daaraan? Zo zijn er nog een paar richtingen waarin je kunt gissen.

Ik zou blij zijn met de ervaringen van anderen en wat men hier aan heeft gedaan.

Overigens zijn de boontjes binnenin, voor zover aanwezig, (nog) niet aangetast.

 

Hierbij wat foto's.

[Patrijs]

Het is moeilijk te zien hoe groot de bonen zijn maar deze bonen zijn aan het verdrogen. Een normaal iets bij tuinbonen als ze volgroeid zijn.

Wij plukken de bonen gewoonlijk in een onrijp stadium als ze nog groen en sappig zijn. Laat je ze hangen dan wordt eerst het vlies om de boon hard (leerachtig) en daarna verdroogt de boon. de buitenkant wordt zwart en de bonen zelf kunnen bewaard en opnieuw gezaaid worden. Ik laat soms een deel zo verdrogen om weer nieuw zaaigoed te verkrijgen. Het ziet er naar uit dat de bonen niet volgroeid zijn. Dat kan veel oorzaken hebben.

Te weinig vocht, voedsel of licht of een ziekte of aantasting kan een oorzaak zijn.

 

Hier een stukje uit mijn Blog van gisteren, ik heb wat foto's gemaakt voor je:

 

 

Er zitten aangetaste planten tussen, luis en roest hebben hun tol geëist.

 

 

 

De aangetaste peulen zijn kleiner en misvormd, de opbrengst per aangetaste plant wisselt erg.

 

 

 

 

Links op de foto een volgroeide boon de rest is klein gebleven vanwege de luis en groeiachterstand.

[Flup]

Zoals Patrijs het omschrijft, is het hier ook. Door luizen zijn de bonen niet allemaal goed uitgegroeid. Het is niet anders, volgend jaar weer een nieuwe kans.

[roeier]

Ik kan het probleem van Fence niet duiden, het lijkt inderdaad niet een luizenprobleem, maar ik wil wel wat zeggen over tuinbonen en luizen.

 

Op plaatsen als deze lees ik vaak over vroeg poten om de zwarte bonenluis voor te zijn. Mijn eigen ervaring is dat juist de vroeg gepote bonen de volle laag krijgen, en later gepote bonen beter gaan. Die ervaring heb ik in een facebook groep over moestuinieren voorgelegd, want het kan natuurlijk zijn dat ik in een uitzonderlijk stukje Nederland woon en de enige plaats waar deze luis zich al in April manifesteert... Moeilijk te geloven natuurlijk, en het bleek ook niet waar. Uit de reacties bleek dat iedereen deze luis half April of eind April al zag, en bij de meesten was hij nu ook alweer verdwenen.

Ik bleek ook niet de enige die het meeste succes had gehad met laat gepote bonen.

 

Wat je kunt doen met voortelen onder glas weet ik niet, maar als je het hebt over gewone buitenteelt lijkt het niet zo slim om in Maart of iets eerder zelfs te poten, want dan heb je ze net mooi boven de grond staan in April als de bonenluis komt en dan komen je planten vol te zitten. Als je bonen dan nog in grond zitten lijken ze de dans grotendeels te ontspringen; dan hebben de luizen hun slachtoffers al uitgekozen en gaan niet massaal verkassen naar nieuwe plantjes.

 

Ik heb altijd goede resultaten met eind April gepote bonen. Dan heb ik geen vroege bonen; op dit moment zijn de peulen zich mooi aan het ontwikkelen, maar moeten nog veel dikker worden. Maar bonen hebben natuurlijk een mooie groeitemperatuur als ze in April worden gepoot, er zijn ook zat bestuivers, dus de teelt als geheel wordt er veel makkelijker door. Bij vroeg poten heb je tragere groei, dus het wordt wat lastiger om door aanvallen van slakken en bladrandkever heen te komen, en bij héél vroeg poten, onder glas, zou je ook de bestuivers nog wel eens voor kunnen zijn, alhoewel die er dit jaar in Februari zelfs al een beetje waren, dus op een zonnige plek zou het dit jaar geen problemen hebben moeten geven, maar het kan een zorg zijn. Meer zorgen bij vroege teelt dus.

 

Ik maak een pleidooi voor later poten, en zeg dat het makkelijker is om de teelt over de ergste luizengolf heen te tillen dan om te proberen die voor te zijn. De luizen voor proberen te zijn berust misschien op een internet mythe, of misschien lukte het in het verleden wel of zo, maar gebaseerd op ervaringen van nu valt het niet aan te raden en zoek je er de problemen mee op.

[Fence]

Hartelijk dank, Roeier!

Logisch verhaal.

Ik ga het zeker volgend jaar proberen, pas later de tuinbonen er in!!

Ik zal me hierover melden t.z.t.

[Patrijs]

 

Op plaatsen als deze lees ik vaak over vroeg poten om de zwarte bonenluis voor te zijn.

Ik maak een pleidooi voor later poten, en zeg dat het makkelijker is om de teelt over de ergste luizengolf heen te tillen dan om te proberen die voor te zijn. De luizen voor proberen te zijn berust misschien op een internet mythe, of misschien lukte het in het verleden wel of zo, maar gebaseerd op ervaringen van nu valt het niet aan te raden en zoek je er de problemen mee op.

 

Ook hier zie ik goede resultaten ( of in iedergeval nu gezonde net uitgebloeide planten) met later planten.

Voor mij is het echter anders, de droogte noopt mij tot vroeg planten. Gieten is geen optie ik heb nu een wat mindere maar nog steeds prima oogst.

Ook wil k zo laat geen tuinbonen meer, ik ga dan aan de sperziebonen die nu flink bloeien.

 

Met laat planten moet je wel echt flink later zijn. Mijn ervaring heeft mij geleerd dat een planttijd verschil van een paar weken slechts een oogstijdverschil van een paar dagen geeft. Zelf heb ik weken achtereen gezaaid en geplant en alles is nu in anderhalf of twee weken oogstklaar.

[roeier]

Een gespreide oogst lukt mij niet zo, kan misschien het beste met verschillende rasjes. Peultjes (mange-tout) heb ik wel al lang, dat gaat heel snel.

Droogte heb ik haast jaar-rond last van, behalve in de periode met de kortste dagen. Bonen kun je wel vrij dicht op elkaar zetten, zodat ze elkaar en de grond beschaduwen. Het zijn vlinderbloemigen; die halen een groot deel van hun voeding uit de lucht, dus kunnen met minder grond toe.

Dit is een veldje van mij een week terug:

 

Veel water geven, en dan nog tel ik een slachtoffer van de droogte aan de zonkant, maar het meeste krijgt schaduw van elkaar.

 

Luis is de meeste jaren niet eens zo'n groot probleem; een paar planten die te pakken worden vind ik niet erg. De luis was dit jaar wel wat erger.

 

Plotiemoos heeft ook wat foto's geplaatst van zwarte tuinbonen in 'Problemen in de Moestuin'. Ik vraag me af of het de hitte, de hoeveelheid zon en droogte kan zijn geweest. Voor vruchtbomen is het normaal dat ze een deel van hun vrucht afstoten in die omstandigheden. Van tuinbonen weet ik het niet.

[appelvrouw]

Het idée van later poten klinkt leuk maar vanuit het zuiden toch een kanttekening. Hier heb ik ieder jaar in de laatste afrijpende bonen, dat was dan zon beetje vanaf twee week geldeden tot nu, regelmatig wormpjes in de peulen, zowel in tuinboon als in erwt als in sugarsnaps. Hoe is dat dan bij jullie?

[Flup]

Later poten ga ik eens proberen, want bonenluis is hier ook altijd veel aanwezig. Dit jaar meer dan anders.

Al zal ik voor de zekerheid ook vroeg poten, want met de felle zon en droogte hier, merk ik wel dat de bonen dat ook niet fijn vinden. Die groeien nauwelijks meer, ook niet met gieten.

 

Wormpjes heb ik (even afkloppen) nog niet gezien, maar moet nog wel flink wat doppen. En de sugar snaps moet ik nog, hoognodig, oogsten.

[Fence]

Als tegenhanger en compensatie voor mijn sombere 'Zwarte tuinbonen' - verhaal, hier dan maar een plaatje van een andere hoek van mijn tuin.

Mijn schoondochter bracht uit Engeland mee een doos 'gemengde bloemzaden'.

 

Een overgeschoten hoekje was gauw gevonden en zie daar: een uitbundige en vrolijke toestand van een joelende menigte aan bloemen!!

Weg met die naargeestige, zwarte tuinbonen....

 

[roeier]

Een fleurig veldje vol! Heel subtiel en mooi dat eerste bloemetje ook.

 

Wat de tuinbonen betreft zijn de kanttekeningen over de temperatuur terecht. Ik weet niet wat voor effect een hoge temperatuur op tuinbonen heeft. Ze vinden een graadje of 16 ideaal, en dat zo'n beetje de gemiddelde temperatuur hartje zomer hier. In Anchorage, Alaska, is de gemiddelde zomertemperatuur 15°C, dus het is hier nog net even wat warmer als daar, maar met de meesten van jullie heb ik eigenlijk heel weinig gemeen. Mensen onderschatten vaak hoe fris Friesland blijft als je wat dichter bij de kust zit. Binnen Nederland waren er de laatste tijd ook weer grote verschillen. Over de streek van Appelvrouw en die van Flup heb ik het dan nog niet eens.

 

Daarom willen tomaten hier ook nauwelijks, maar met tuinbonen heb ik waarschijnlijk een voordeel. Ik weet niet precies wat ze aankunnen. We hebben hier toch ook wel 3 dagen achter elkaar gehad met temperaturen boven de 30°C, en ik zag de bonen niet lijden, maar je zou verwachten dat er wel ergens een grens ligt. Maar dat merken jullie dan voordat ik het merk.

[jvdo]

Is het geen roest?

Of zitten er aaltjes in de grond?