Vinky

Hallo Flipke, Leuk dat je de moestuin wilt voortzetten! Aardbeien ruim ik altijd meteen op nadat ze voor de tweede keer gedragen hebben. Langer laten staan is niet nuttig. In hetzelfde seizoen zet ik op het vrijgekomen stuk grond nog een laat gewas zoals andijvie of winterpostelein. Maar daar is het nu te laat voor. Hoeveel aardappels je kunt oogsten van 15 vierkante meter hangt af van veel factoren: ras, grondsoort, weer (zon, temperatuur, neerslag), plantafstand, bemesting. Hier op arme en vaak droge zandgrond oogst ik in goede jaren gemiddeld net geen kilo per plant. Ik heb niet goed begrepen hoe je 15 vierkante meters liggen - 3 x 5 meter of 2 x 7,5 bijvoorbeeld - maar het is goed om vooraf te bepalen op welke afstand je de poters wilt zetten. Vroege aardappels zet men meestal korter op elkaar dan late. Ik zet alles op 50 x 50 centimeter en daar ben ik zeer tevreden mee. Het is altijd handig om het uit te tekenen op ruitjespapier (of in powerpoint op de computer, met raster ingeschakeld). Waarschijnlijk heb je ruimte voor 30 planten en een oogst van - gokje - minstens 25 kilo. Bij de keuze van aardappelrassen zou ik rekening houden met gevoeligheid voor ziektes als phytophtora. Dat kan schelen in bestrijdingsmiddelen. Op de website van zaadhandel Van der Wal kun je een schema vinden, waar per ras allerlei eigenschappen zijn aangeduid. Zie hierboven bij Roeier: daar heb je de link. Wat paadjes betreft: hier liggen vaste gras- en tegelpaden maar om bedden te maken worden daartussen elk voorjaar nieuwe paadjes getrokken in de dan gespitte grond, langs een draad met een hark. De hark heeft precies de goede breedte voor een paadje tussen de bedden. Eerst langs de draad goed in de grond trappen, dan harken, weer aantrappen, en afharken. Dan liggen die paadjes voor de rest van het seizoen vast. Zeker als je plan voor de moestuin nog niet vast ligt, zou ik de hark hanteren om tijdelijke paadjes te markeren. Veel succes!

Ha Marjolein, Leuk dat je je eerste knoflook hebt geplant, van een enkele soort. Maar als je liefhebber bent dan zou je eigenlijk een paar verschillende soorten moeten proberen. De ene soort doet het beter in jouw grond dan de andere. En ik merk ook dat de ene soort erg lekker is om rauw te eten, in bijvoorbeeld een salade of tzatziki, terwijl andere soorten juist weer lekkerder en geuriger zijn in warme gerechten. Ga het uitvinden! Deze week ga ik nog wat germidours van eigen oogst planten. Ik had ze laten liggen omdat ik ze rauw niet zo lekker vond. Maar nu ik ze in de warme wintersauzen heb verwerkt: wow. Super-aroma. Succes

Ik kan daar nog aan toevoegen de kennis die ik heb van een aangetrouwde neef die ongeveer de meest noordelijke boerderij van Nederland heeft: topje van Groningen. Hij produceert pootaardappelen voor over de hele wereld - tot in Azië. Door de zeewind in het waddengebied verwaaien insecten die kwalijke virussen kunnen afzetten op aardappelplanten.

Hallo ProjectZeeklei, Het zou leuk zijn als je vertelt waarom je deze vraag stelt. Opdracht van school, interesse in een studiegebied? Geologisch gezien is Zeeland nieuw land dat na de laatste ijstijd (na 9000 v.Chr.) werd opgebouwd door aanslibbing van zeeklei en opbouw van veengronden. Daardoor heeft Zeeland gronden die rijk zijn aan mineralen en organische componenten. Dit in tegenstelling tot de dorre hogere zandgrond in Drenthe, waar ik woon, en waar altijd veel meststoffen moeten worden toegevoegd, en die ook weer uitspoelen door regen. Zeeland heeft een bodem die rijk is aan mineralen en organisch materiaal en daar groeien de lekkerste aardappels en groeit het beste gras. En toegevoegde meststoffen zakken er niet zo snel in weg als op zandgrond. Op de Zeeuwse en Hollandse gronden met goed gras groeien ook de beste koeien die de vetste melk produceren. Denk eens aan de bekende Hollandse kazen: Leidse, Goudse, Edammer. Kaas van koeien die grazen op klei en veen. Aardappels kun je op veel grondsoorten verbouwen, maar voor consumptieaardappelen zijn gronden zoals in Zeeland het meest geschikt. Hier in Drenthe worden ook veel aardappels verbouwd, maar dat zijn fabrieksaardappels, die minder geschikt zijn voor consumptie, en die vooral industrieel worden verwerkt tot zetmeel Als je je werkelijk wilt verdiepen in deze materie dan raad ik (archeoloog) je dit boek aan: Atlas van Nederland in het Holoceen. Zoek ook eens op internet naar Paleografische Kaarten. Dan zie je de hele wordingsgeschiedenis van Nederland voor je, en kun je leren waarom Zeeland uitzonderlijk is. Succes met je project!

Ha Roeier en anderen, Mijn ervaring van het afgelopen seizoen lijkt precies andersom te zijn, als je kijkt naar loofontwikkeling. Ik had tegelijk Germidour en Valverde geplant half oktober. Eind oktober had de Germidour al groene neuzen. Valverde kwam pas in januari. Germidour ontwikkelde uiteindelijk veel loof en miezerige bolletjes met teentjes van redelijk formaat. De Valverde maakte weinig loof en veel grotere bollen met dikkere tenen. Hier gaf late loofontwikkeling dus betere bollen, en ik denk dat dit afhangt van ras en wellicht ook grondsoort - hier Drentse zandgrond. En natuurlijk hadden we een idioot groeiseizoen met nog heel laat vorst en vervolgens die droge hitte. Wellicht dat de ene soort knof zich daar beter bij voelt dan de andere. Verder een algemene knoflookvraag die in de wirwar van topics misschien al eens eerder gesteld is: poot je de tenen met zoveel mogelijk droge vliezen er omheen, of juist zo bloot mogelijk?

Broccoli kan geen bloemhart vormen door draaihartigheid, zoals hierboven is gezegd, maar ook door de larven van de koolgalmug. Ze vernielen het punt in de plant waar bloemkool, broccoli en romanesco willen gaan bloeien - bloemkool, broccoli en romanesco zijn immers bloemknoppen. Het is een goede reden om deze planten te kweken onder insectengaas. Ik had er toch soms last van omdat ik het gaas van de planten haalde omdat ze er te groot voor werden; ze drukten het gaas omhoog en het blad er onder verfrommelde - voordat de bloemhoofdjes zich vormden. Ik worstelde een beetje met het probleem: gaas laten zitten waardoor het blad van de planten verfrommelt, of ze de ruimte geven zonder gaas. Als het gaas wordt weggehaald zag ik daarna soms dat het hart van de inmiddels grote planten zo rot was door koolgalmug, dat het enorm stonk - echt een geur van verrotting - en dat er groene vliegen op af kwamen. Afgedekt houden is het devies. En @Flup: een paar jaar geleden had ik ook voor het eerst romanesco in de tuin. De planten werden enorm breed en het duurde een eeuwigheid voordat er een bloemhoofd kwam. Uiteindelijk zag het er wel prachtig en voorbeeldig uit - maar we vonden het niet lekker! Scherp als foute radijs met een zweem van broccoli/bloemkool. Kan aan de grondsoort liggen. Vanwege de smaak komt hier geen romanesco meer in de tuin, maar ook omdat de plant langdurig heel veel ruimte in neemt. Een romanesco-kool levert je een maaltijd op (hier niet lekker) maar op dezelfde plek hadden we ook vier bloemkooltjes kunnen hebben. En @Elmigo: Koolplanten hebben ondergronds net zo veel ruimte nodig als bovengronds. In een potje wordt het helaas niets. Succes iedereen!

Ik zaai al jaren tegen het eind van januari 5-10 voorgekiemde zaadjes van peterselie en snijselderij in kweekpotjes die rond deze tijd (als het weer goed is) als polletjes de volle grond in gaan. Altijd mooie volle pollen, omdat de plantjes ieder het meeste licht willen krijgen. Ze concurreren elkaar omhoog. Maar mijn buurman zaait het nu pas vrij dicht op een rijtje in de volle grond, en hij heeft ook altijd enorme bossen. Maar dan later. Als je er de ruimte voor hebt, experimenteer dan met verschillende manieren.

Ha Henkg, Hier was ik naar op zoek! Dank

Heeft iemand ervaring met het gebruik van eigen urine op de composthoop? Op internet en in tuinboeken vind ik geen gedegen informatie en zeker niet met motivatie. En ik vind het zonde om die minerale rijkdom een paar keer per dag weg te spoelen.

Ann, dank voor je antwoord.

Hallo Sionvb, Dank voor je reactie - het stelt me gerust.

Ananaskers behoort tot de nachtschaden. Mijn eerste vraag is of de plant vatbaar is voor phytophtora. En de tweede: kan het gezond bladafval veilig naar de composthoop zonder de kans dat daarin phytophtora terecht komt? Afgelopen seizoen voor het eerst gekweekt, enorme opbrengst van kolossale planten waarvan het blad naar de composthoop ging. Maar de compost durf ik niet goed uit te rijden over het nieuwe aardappelveldje.