Vinky

@ Frans: hier ook hoor: knolselderij is goed te bewaren buiten de vriezer in een hoop grond. Afhankelijk van het weer (temperatuur, vochtigheid) blijft de hele mikmak goed tot maart of soms zelfs later. Hier in een koude schuur, een kas is er niet. Pas als het echt gaat vriezen haal ik de dikste knollen uit de grond. Wortels een beetje bijsnijden, blad er af tot de hartbladeren. In kratjes met zand zetten, en vullen tot de bladrand van de knollen. Hier is dat wit schoon droog zand. Gaat ook goed. En echt, ik heb elk voorjaar knolselderij alsof het vers uit de grond komt, terwijl we dan te maken hebben met 'the hungry gap' zoals de Engelsen dat noemen, wanneer er niets vers te oogsten is. Hier staan alle knollen nu nog in de volle grond. Kunnen ze nog wat groeien als ze dat willen. De paar prikjes nachtvorst die we hebben gehad in noordoost Nederland overleven ze wel. Dit jaar zijn de knolselders hier zo monsterlijk groot, ondanks het moeizame groeiseizoen, en ondanks de arme Drentse zandgrond waarop ik kweek, dat het moet liggen aan de extra dikke laag compost, met beendermeel, die voor het uitplanten werd toegediend. Als het hier lukt, dan moet het overal lukken. Iedereen succes voor 2020

Hier net zo: zeiknatte grond en in de compost die ik een maand geleden had toegediend komt een enorme massa onkruid op. Het is te nat om te schoffelen en het onkruid is te klein om handmatig te wieden. Groenten verbouwen is een kwestie van geduld

Hallo JT50, Uit je bericht wordt niet duidelijk of het blad van je planten van onder af vergeelt, of dat je planten totaal vergelen. Hier worden de onderste bladeren van de boerenkoolplanten ook al geel. Dat is elk jaar zo. Hoe vroeger je de boerenkool zaait en plant, des te eerder de bladeren onderaan verkleuren. Niets aan te doen: het hoort bij de plant en dit jaargetij. Haal de gele bladeren onderaan weg, en laat de kroon van de plant lekker doorgroeien. Als je al een goede basisbemesting hebt gegeven, dan is dat voldoende. Met extra mest hou je vergeling van blad onderaan niet tegen. Beendermeel zal nu zeker niet meer helpen. Dat is een traag werkende meststof die pas na 3-4 weken inwerkt, en die vooral goed is voor de ontwikkeling van de wortels van de plant. Vooral jonge koolplanten hebben er iets aan -als je het 3-4 voor de planting toedient. Nu in oktober is beendermeel geven een verspilling van grondstoffen en moeite. Ik hoop dat je veel groen blad hebt als het gaat vriezen.

Hier zijn de knolselders ook nog volop groen en aan het zwellen. Ik laat ze in de grond zitten totdat het serieus gaat vriezen. Mijn favoriete ras is al jaren Monarch. Dit jaar heb ik nog maar twee exemplaren geoogst - maar ze waren super dik. Nee niet gewogen, ik schat 800-1000 gram. En lekker! Op de arme Drentse zandgrond heb ik al jaren knolselderij verbouwd en vaak met matig succes. Totdat ik het bed van de knolselders ging opmaken met een extra laag compost en vooral ook beendermeel. En wow- sinds ik het selderbed bemest heb met beendermeel oogst ik dikkere knollen dan voorheen. Misschien een tip voor anderen op arme (zand) grond?

Nog maar 3 jaar ben ik bezig met het kweken van knoflook, en vanwege het succes ben ik helemaal om. Tot nu toe heb ik Vallelado, Germidour en Oosterel gehad. Met goede oogsten om mee door te kweken. Komend jaar doe ik er Sulmona en Transylvainian bij. Wat mij het meest interesseert is hoe jullie de smaak van knoflook van eigen kweek ervaren. Ik vind Vallelado vooral lekker om rauw te gebruiken in bijvoorbeeld tzatziki, en Germidour in warme gerechten. Oosterdel vind ik meestal wat vlak. Mijn vraag is: wat is volgens jullie de lekkerste knof voor warme gerechten, en welke voor koude? Ik hou van sterke smaken. Dank vast voor alle antwoorden Knof knof

Hoi Irene, Welkom hier Wat je zeker nu nog kunt zaaien in de volle grond is winterpostelein. Verdraagt heel goed vorst. Wordt wel bruin na sneeuwval. Maar doorgaans oogsten we het hier tot februari-maart. Bereiding zoals spinazie. Je hebt de hele winter een vitaminerijke bladgroente. Lekker in pastasaus en omelet. Of als hoofdgroente met een tartaartje. Overweeg het! Doe, Vinks

Hallo Robin, Hier nog enkele losse flodders om een moestuin goedkoop te houden (naast alle goede adviezen hierboven) • Net als Irenej denk ik dat op dit forum veel mensen komen die je zaaigoed willen sturen dat ze zelf hebben geoogst of hebben overgehouden. • Als je zaaigoed gaat kopen: bedenk dan dat tuincentra duur zijn. Webshops zijn goedkoper. Van der Wal, Garantzaden. Zoek op internet op ‘zaadhandel’ of ‘groentezaden’ en ga rondneuzen. Vaak heb je aan de helft van het zaaigoed genoeg: ruil dat of koop samen met een ander. • Als je aardappels wilt doen: kies een ras dat resistent is tegen phytophtora. Het scheelt bestrijdingsmiddelen en de oogst is zeker. • Zit je op een moestuincomplex: deel je zaaigoed en gereedschap. Doe iets voor een ander. Help elkaar. Vraag of mensen pootuien of pootaardappels over hebben. Ik ben altijd blij als ik overgebleven pootaardappels en uien kan geven aan iemand die daar ook weer blij van wordt. Echt! • Je kunt nu nog stekjes van aardbeien planten. Vraag of iemand ze heeft. In september kun je ze nog planten voor een oogst in juni. Niet te lang wachten. • Gebruik compost van je eigen keukenafval om je grond gratis te verbeteren. • Ga vooral ook eens rondneuzen op de website Mooie Moestuin van Diana Stek. Zeer informatief en daar lees je veel over successen en teleurstellingen, maar vooral over het plezier van een moestuin. • Vanaf half oktober kunnen de knoflooktenen in de grond. Een enkel teentje levert al gauw een bol op met weer zes nieuwe tenen. Smullen en doorkweken! Om je echt te helpen is het voor ons goed om te weten vanaf welk punt je begint: heb je al grond voor een moestuin? En hoeveel dan? Heb je gereedschap? Ik denk graag met je mee. Sterkte met je situatie

Ha Puintuin, Of een moestuin voordeliger is dan boodschappen doen, hangt af van verschillende factoren. Als je al gereedschap en materialen hebt zoals schep, tuinslang, cultivator, gieter, spitvork, schoffel en dat soort spul, dan scheelt dat enorm. Als je het nog moet aanschaffen dan is de kringloop een optie - en dan slaag je misschien eerder in de plaatsen rond Zwolle dan in Zwolle zelf. Als je op een moestuincomplex zit of komt, dan kun je misschien gereedschappen delen. Het maakt ook uit hoeveel ruimte je hebt en hoeveel mensen daarvan moeten eten. Heb je in de achtertuin een paar meter over voor vier kroppen sla, zes bonenstokken en een courgetteplant, dan kan het je een paar euro vooruit helpen, als je het zaaigoed gratis kunt regelen. Als je het gaat kopen is het relatief duur omdat je het zaaigoed niet op maakt. En het scheelt zeker indien je de gereedschappen al hebt. Maar daarnaast moet je boodschappen blijven doen. Heb je een stuk grond dat groot genoeg is om zelfvoorzienend te zijn, dan ben je vrijwel zeker goedkoper uit dan met boodschappen doen. Ik heb 160 vierkante meter en daar kun je jaarrond goed met z'n tweeën van eten, veel weggeven zelfs, zonder dat er groenten worden bijgekocht. Over de afgelopen tien jaar kostte dat per jaar gemiddeld €100. Daarvan werd gemiddeld €50 besteed aan zaai- en pootgoed, €15 aan meststoffen en €35 aan vervanging van gereedschap en materiaal (nieuw kruiwagenwiel, tuinvlies, ijzerdraad, hout, nieuwe bonenstokken, insectengaas, grondpennen etc). Basisgereedschap is hierbij niet inbegrepen - dat is allemaal ouder dan 10 jaar. Kort samengevat: de moestuin heeft me de afgelopen 10 jaar per week 2 euro gekost. Niet beknibbeld op de uitgaven: gekocht wat nodig en gewenst was. Verder vind ik niet dat er makkelijke en moeilijk groenten zijn. Als er iets mis gaat dan kan dat liggen aan het weer: te koud of te warm, te nat of te droog. Of aan ziektes zoals schimmels die het ene jaar wel en het andere jaar niet toeslaan. Of aan gebrekkige of verkeerde bemesting. Of aan insecten of andere plaagdieren. Succes met je planning Straks nog wat losse flodders

Hallo Schwr01, Als je al grote planten hebt van broccoli en paksoi, moet je het misschien niet al te dramatisch maken. Laat de overige paksoi lekker staan tot je het wilt eten. Idem voor de brocco. Tenzij de planten ineens flauw vallen omdat de wortels geen water en voeding meer opnemen. Elk jaar heb ik heb op de droge Drentse zandgrond wel koolplanten met knolvoet, maar ook met knolvoet produceren de meeste planten een mooie kool die goed eetbaar is. In 2017 heb ik eens uitgezocht welke planten in een vroeg stadium echt kapot gingen door knolvoet in ruim tien jaar daarvoor: dat was 29% van de witte kool en 20% van de bloemkool. Altijd nog 71% goede witte kolen en 80% goede bloemkolen. Savooie kool tot heden nooit aangetast. De andere koolsoorten zitten daar tussenin. Ik geniet vooral van de koolplanten die het wel goed doen - met of zonder knolvoet. Als je je paksoi gaat uitgraven, houd er dan rekening mee dat je mogelijk besmette grond betreedt en dat je via je zolen besmette grond verspreidt. Ik loop en graaf zo min mogelijk in mijn koolvak, en hou een wisselteelt aan van 6 jaar. Dat werkt. Dit jaar slechts één knolvoetje - tot nu. Over knolvoet is al heel veel geschreven op dit forum: zoek vooral eens in het hoofdstuk "Problemen In De Moestuin" op 'knolvoet'. Verder: sla en andijvie kunnen doorschieten; uien en prei en wortels kunnen worden aangetast door insecten, de knolselderij wil soms niet dik worden. Ik hou er rekening mee dat niet alle gewassen perfect worden en geniet van alles dat het wel goed doet. Succes Joh

Roeier, dank voor je antwoord. Ja klonen, natuurlijk! We gaan dus als vanouds voor de dikste tenen.

Hallo Roeier, Nog bedankt voor je aankondiging van de knoflookdag in de Tuinen van Weldadigheid in Veenhuizen. Ik ben er vanmorgen geweest: 80 soorten! Kind in de snoepwinkel; wat wordt je daar hebberig van. Bij alle soorten een goede beknopte beschrijving. Maar al die 80 soorten stonden dicht op elkaar in kratjes uitgestald in een vrij kleine ruimte. We stonden er lepeltje lepeltje en konden de kont niet keren om alles eens goed te bekijken. Toch heb ik wel de Sulmona's gevonden die op mijn verlanglijstje stonden, en ik heb Transsylvanians meegenomen omdat ze er goed uitzagen. De knoflookbollen kostten €1,50 per stuk, het was een half uur rijden en je hoeft geen verzendkosten te betalen, maar het grootste voordeel vond ik dat je de bollen in de hand kon nemen en uitzoeken. Wat een verschil met een webwinkel waar alle soorten even groot en fraai op de foto staan. Ik hoop dat de Tuinen dit nog eens doen maar dan in een andere opstelling. Ik heb nog een vraag over de Oosterdellen die ik dit jaar voor het eerst had en waarmee ik wil doorkweken. Ik heb vrij veel bolletjes geoogst met 2 of 3 tenen die wel mooi groot zijn. Minder bolletjes met 4, 5 en 6 tenen, ook van goed formaat. Maakt het voor het doorkweken uit of je tenen gebruikt van bolletjes met 2, 4 of 6 tenen? Zijn bolletjes met 2 tenen bijvoorbeeld erfelijk zo ingericht dat hun tenen volgend jaar weer bolletjes met weinig tenen opleveren? En tenen uit bolletjes met 6 tenen volgend jaar weer veel tenen? Ik heb met dit soort geen ervaring met doorkweken. Ieder antwoord is welkom en Roeier nogmaals dank

Als de wortels nog niet door de bodems van de potjes komen, zou ik nog niets doen. Als ze wel door de bodems heen groeien, dan zou ik ze op tuingrond zetten, of liever nog als een blok van 4 x 6 -1 potjes ingraven tot bijna de rand. Indien je daar wel de ruimte voor hebt.

Hier een vergelijkbaar probleem. Er verschijnen bruine plekken in het blad tussen de nerven, en vervolgens gaan de verkleurde bladeren omkrullen. De plant was altijd ijzersterk en heeft dit jaar enorm veel wijnbessen geproduceerd. Inmiddels zijn de afgedragen takken weggesnoeid. Het euvel zit dus in de takken die in 2020 productief gaan worden. Weet iemand wat hier aan de hand is? Ik denk zelf aan een tekort aan meststoffen en vraag me af of het eind augustus nog zin heeft om bij te mesten - of dat dit beter kan in het voorjaar. Of is hier iets anders aan de knikker? Ik hoor het graag!

Ha Pepper, het probleem speelt dus al een jaar en het wordt nu lastig om er een andere draai aan te geven. Als de afspraak was dat hij wel eens bloemen mocht plukken - en niet iets anders - dan zou ik hem daar op een luchtige manier op aanspreken als hij weer tussen de bonen staat te plukken of een krop sla mee neemt. "Zo Klaas (of hoe hij ook heet), weer bloemen plukken? Want dat was toch de afspraak? Je neemt nu groenten mee die bestemd zijn voor mijn gezin en de vrieskist. Dat zijn toch geen bloemen?" Probeer hem eerst te wijzen op de afspraak die er was, en probeer hem dan te overtuigen van het feit dat hij zelf afstand van zijn tuin heeft gedaan. Inderdaad vaak een levenswerk. Probeer het. Jij hebt de tuin niet ingepikt: hij deed er afstand van. Het grootste deel van de moestuin hier (gemeentegrond, geen complex met een vereniging) is stukje bij beetje overgenomen van een man die over de 90 was. Hij kon er moeilijk afstand van doen. Elk jaar kon ik een stukje meer overnemen. Elk jaar had hij een stukje minder. Het eindigde er mee dat hij een strook had van 8 x 2 meter. Toen kon hij ook niet meer bukken. Maar hij is zo blij geweest met dat laatste stukje! Pepper, kun je jouw voorganger niet een stukje van je tuin geven waar hij zijn gang kan gaan? Je kunt elkaar helpen, van elkaars ervaring en kennis leren! Mijn voorganger heeft zijn afscheid van de tuin goed gepland in steeds stukjes minder. Toen hij niets meer had, heeft hij zelfs nog een deel van zijn achtertuin omgespit om er groenten in te zetten. Zo diep zat het. Toen hij al 100 jaar oud was. Helaas is Geert onlangs overleden. Pepper: je moet je voorganger iets geven: de informatie dat je grenzen stelt, en/of een stukkie voor hem

Met een staafmixer lukt het ook: bodempje rijpe vruchtjes in de beker van de staafmixer, beker aanvullen met water, en de mixer aan. De zaadjes zinken naar de bodem. Water afgieten, zaadjes in de beker laten. Eventueel nog eens spoelen tot het water met de zaadjes schoon is. Na de laatste keer afgieten leg je de zaadjes op absorberend papier om te drogen. Hier worden ze in koffiefilterzakjes bewaard.

Hallo RobN, Met afdekken zou ik beginnen als insecten weer actief worden. Dat is afhankelijk van het weer, maar soms zie je op een zonnige dag in februari al wolken vliegjes (waarvan ik de naam niet ken). Afdekken dus, als insecten weer actief worden. Ikzelf geef de voorkeur aan vlies omdat daar geen insect doorheen komt. Kleine vliegjes zoals de uienmineervlieg kunnen mogelijk door de mazen van je vitrage komen. In de knofloken die ik afgelopen week heb geoogst zie ik wel gespleten bollen en exemplaren met broedbollen, maar toen heb ik de zwakste planten geoogst. En bij het afpellen van de tenen, zie ik geen vraatgangen en poppen van mineervliegen. Hopelijk gaat de schade in de knoffen meevallen. In de uien had ik er ook heel veel last van

Ha Roeier, Nog veel dank voor je antwoord van 16 juni. Het lukte me toen niet om er op te reageren omdat telkens de internetverbinding weg viel (vaker last van ) De eerste vallelado's/valverdes die ik er uit had gehaald waren niet de sterkste en daarvan had ik hierboven foto's gepost. Ik vreesde voor de hele oogst. Vervolgens nog twee zwakke dunne hangende gevallen er uit gehaald: broedbolletjes. Daarna willekeurig vijf gezond ogende planten opgespit: niets mis mee; mooie gave exemplaren, al zijn ze niet echt groot. Ik bekijk het nu van dag tot dag; zodra de stelen een beetje gaan hangen, gaan de bollen er uit. En als er inderdaad mineervliegen bij gezeten hebben, waarvan ik overigens nog niet echt sporen zie, dan gaat er volgend voorjaar vlies over de knoffen. De germidours leveren tot nu toe heel grote gave bollen op; de oosterdellen moeten nog komen. Roeier, nogmaals dank, ook voor het delen van al je andere ervaringen

Voor zowel vorig als dit jaar had ik Vallelado geplant van gekochte bolletjes (vd Wal). In 2018 heb ik hagelwitte knoflookbollen geoogst met een mooi omsluitend vlies (eerste foto). De eerste vier Vallelado's die ik dit jaar heb geoogst zijn niet hagelwit en hebben geen dicht omsluitend vlies. Langs de randen van de tenen naar het blad zijn ze paars. Bij sommige bollen kun je er doorheen kijken op de overgang van tenen naar stengel (tweede foto). In beide jaren: dezelfde grond, dezelfde bemesting. Verschil: de knoffen van dit jaar hebben in de winter minder zon gehad, en in het voorjaar had ik verschrikkelijk veel last van preimineervlieg. Heeft iemand een idee over de oorzaak van dit verschil? En wat kan ik nu het beste doen? De stengels vallen nog niet om en het blad is nog vrij groen. Wel wat roestig, maar dat gaf eerder nooit problemen. Nu oogsten, of laten doorgroeien tot ze omvallen?

Oscardevos zegt hierboven samengevat dat zepen biologisch snel afbreekbare zouten van vetzuren zijn. Spruzit is dat toch ook? Kan iemand me uitleggen wat de werkzame stof is in zeep die luizen doodt? En hoe dat verschilt van spruzit? Ik werk graag zo biologisch mogelijk en het luist hier verschrikkelijk Ieder antwoord welkom

Hier het probleem van hetzelfde zwarte beestje in de spinazie. Vroeg gezaaid. Kou erover. Droogte erover. Warmte erover. De spinazieplanten groeiden nauwelijks. Maakten gekroesd blad. Latere zaaisels: idem. Het blad kroest. Langs de stegels zwarte luis. Ik kan de geoogste spinazie zes keer wassen, maar telkens zit de emmer vol zwarte luis - of welk dier het ook is. De foto's die hierboven zijn geplaatst geven een goed beeld van het beestje. Welk ongedierte is dit en waarom slaat het zo plots toe? Ik heb de oneetbare spinazieplanten in een compostvat gedumpt, en daar kruipt het ongedierte nu massaal uit. Het loopt over de wanden en het deksel van het compostvat en het heeft bezit genomen van de zonnebloemen die er naast staan. Kent iemand de naam van dit destructieve dier? En hoe bestrijdt je het? Van alle meters spinazie die ik dit jaar gezaaid had, is circa 80% niet goed. Bij de buurman evenzeer. Iemand een idee waarom we er nu zo veel last van hebben? Liefs Vinx en help!

Ha Liesje, Waarom zou je geen test doen? Larven vangen en per larf een middeltje proberen? Hier jaren geleden spruzit gebruikt bij een zware plaag maar dat hielp niet. En ik gebruik het liever niet omdat het ook nuttige insecten doodt. Afvangen bevalt me wel. Bovendien controleer je de planten dan ook op ander ongerief zoals verkleurd blad of onkruid er tussen. Elk jaar zijn hier veel kevers, larven en eitjes, maar als de oogst eens tegenvalt, dan ligt het altijd aan het weer, niet aan de colorado's. Ook handig om te weten: tegen de avond richten de bladeren van aardappelplanten zich wat op, zodat je de onderkant van de bladeren beter ziet: het beste moment om eitjes te vinden. Succes

Hier ook hoor, in Drenthe, de koude hoek van Nederland, lichte paniek vanwege de nachtvorsten die er werkelijk waren. Bevroren autoruiten, rijp op de daken. Aardappels dagen achtereen afgedekt met vlies maar er was net niet genoeg voor alle rijtjes. Aardbeien afgedekt met vlies maar er was net niet genoeg voor alle rijtjes. Gisteren mocht het vlies er af. En de afgedekte planten stonden er net zo gezond bij als de planten die niet waren afgedekt. Ik zie geen verschil. Een beetje vorst kunnen ze dus wel hebben. Zeker nu de nachten korter worden en de momenten van vorst navenant korter zijn. Maar jemig, ik heb echt grote vrees gehad voor de oogst van aardappels en aardbeien - en nu is alles voorbij. Het komt goed. Met meer plezier dan anders heb ik in de volle grond de knolselderij uitgeplant, de courgette en de komkommer, en nog meer, en heel veel bloemen. Want wat hebben we er lang op moeten wachten. Ik leef met mee met iedereen die hier berichten heeft geplaatst, en het is tijd om te vieren dat de ijsheiligen nu echt voorbij zijn

Okee Appelvrouw: het plan om insectengaas te verven had ik al ongeveer uit mijn hoofd gezet, omdat de kunststofvezels van insectengaas nauwelijks kleurstof duurzaam kunnen opnemen. Maar je maakt een goede opmerking dat wit gaas niet voor niet wit is Maar is er geen tussenkleur: licht camouflage? Wie heeft er een subliem idee?

Hier wordt al jaren tot volle tevredenheid gebruik gemaakt van insectengaas. Ook gebruik ik klamboes uit de kringloop - kost bijna niks en het is ook insectengaas. Dat kun je op maat knippen voor kleine stukjes die je wilt beschermen, zoals voor radijs. Werkt uitstekend. Maar al die witte tunnels zijn zo verschrikkelijk lelijk. En ik wil de moestuin ook graag mooi houden met bloemen. Weet iemand of er een alternatief is (te maken) voor die witte tunnels - in bij voorkeur camouflagekleuren? Alle ideeën welkom.

Een paar jaar geleden kreeg ik van een vriendin een handjevol Wieringer bonen. Het was een ras dat in Nederland al niet meer bestond maar in Amerika nog wel. Door een actie in de Volkskrant werden de boontjes weer teruggehaald naar Nederland en verspreid onder liefhebbende tuinders. Ik ben er mee verder gegaan. Elk jaar meer. Gisteren nog een pan bonensoep van gemaakt. Yummo! De plant houdt het midden tussen een stam- en stokboon en heeft wel wat steun nodig in de lengte en breedte. De peulen zijn niet groot en geven gemiddeld 4-5 boontjes. In vergelijking met de dikke kievitsbonen heb je veel meer te doppen om een kilo boontjes te krijgen. Maar ze zijn zo veel fijner! Echt lekker! En vermoedelijk een geslaagde kruising van diverse uitheemse bonen die het goed deden op Wieringen. En Kruidenvrouwtje, als je diep in de geschiedenis kijkt, voordat we in Nederland begonnen te landbouwen, dan blijven er hazelnoten, wilde appels, waternoten, wikke (een peulvruchtje), paardenbloemenblad & nog zowat over. Mensen hebben altijd en overal geselecteerd en gekruist om rassen te krijgen die het best pasten bij hun grond en klimaat. Hier geen avocado's en aubergine's. Winterpostelein. Nogmaals: Winterpostelein. Oud inheems