Pronkbonen als beschutting tegen te fel zonlicht

[john68]

Ik ben aan het zoeken om mijn moestuin meer beschutting te bieden tegen het vaak felle zonlicht, die vaak genadeloos weken na elkaar blijft schijnen. Temperaturen van boven de 35 graden gr.cel. zijn geen uitzondering.

Pronkbonen zet in c.a. 1.50 meter voor te groententuin, daar tussen en looppad van 75 cm met houtsnippers. Tussen elke pronkboonhaag laat ik 1,50 meter ruimte voor licht inval. Het probleem waar ik aan denk is dat pronkbonen waarschijnlijk niet compatibel zullen zijn met veel groenten die in deze tuin geplant gaan worden. Een ander idee was om klimplanten te planten die minstens 3 tot 4 meter worden. Van vinden jullie een goede optie?

 

Het zelfde probleem ga ik denkelijk krijgen met mijn tomaten. Ook die had ik op c.a 1.50 afstand van de moestuin gepland, daar ik hier reeds palen had gezet om te tomaten vast te binden, Zou deze afstand voldoende zijn? reeds bedank voor alle suggesties, john

[Deborah]

Als je een snelgroeiende klimplant wil, kan ik hop aanbevelen.

[Bit]

Sja, Ik weet eigenlijk niet of ik je vraag goed begrijp. Je vraagt mee te denken, maar eigenlijk wilde ik je vragen, waarom je denkt dat je moestuin minder zonlicht wil ?

 

Weet ik ook wel hoor, dat er tal van teelten zijn die helemaal geen volle zon willen, maar eigenlijk is toch de ruime meerderheid alleen maar heel erg blij met zo veel mogelijk licht ? Zonlicht ook. warmte ja. Soms hitte ja.

 

Dus eigenlijk eerst mijn vraag terug : welke teelten bedoel je, dat je die denkt te moeten beschermen tegen te veel zon ? Sowieso zijn hoge bonen een zeer geschikte teelt om schaduw te geven ja. Bonen willen hoe dan ook maximale expositie op de zon.

[john68]

Sja, Ik weet eigenlijk niet of ik je vraag goed begrijp. Je vraagt mee te denken, maar eigenlijk wilde ik je vragen, waarom je denkt dat je moestuin minder zonlicht wil ?

 

Weet ik ook wel hoor, dat er tal van teelten zijn die helemaal geen volle zon willen, maar eigenlijk is toch de ruime meerderheid alleen maar heel erg blij met zo veel mogelijk licht ? Zonlicht ook. warmte ja. Soms hitte ja.

 

Dus eigenlijk eerst mijn vraag terug : welke teelten bedoel je, dat je die denkt te moeten beschermen tegen te veel zon ? Sowieso zijn hoge bonen een zeer geschikte teelt om schaduw te geven ja. Bonen willen hoe dan ook maximale expositie op de zon.

 

"Waarom mijn moestuin minder zonlicht wil". Wellicht een lichte traume van vorig jaar.

 

In Hongarije zijn wij vaak gezegend met enorme hittegolven die lang kunnen aanhouden. Helaas of misschien niet hebben wij vanaf 7 uur s,morgens al temperaturen van 35 tot zelfs 40 graden. De ligging van de moestuin, helaas had ik geen andere keuze, is pal in de zon.Gedurende deze periode kunnen wij tot 8 uur s,morgens ons werk doen, maar moeten dan echt naar binnen. Vorig jaar, maar ik moet toegeven was de bodem van de tuin helemaal niet optimaal, te hard en te heet, zodat veel groenten bruine bladeren kregen. Sla deed t niet andyvie niet en anderegroenten vielen om.

Veel water geven in de avonduren.

Veel groenten hebben of slechts 4 uur of 8 uur zon nodig maar hier hebben wij bijna 14 tot 16 uur felle zon. In hoe verre dit schadelijk is voor de groei weet ik niet exact maar het baart me zorgen. eerlijk gezegd, ik ben een beginneling die tracht dit jaar iets beter voor de dag te komen vandaar mijn vraag.

[Bit]

Ha ! Mn excuus. Had wel mogen zien dat jouw situatie in Hongarije ligt. Vandaar dus !

 

Begrijp ik het beter.

[john68]

Als je een snelgroeiende klimplant wil, kan ik hop aanbevelen.

 

Ik meen gelezen te hebben Deborah, dat snelgroeiende klimplanten een enorm wortelstelsel ontwikkelen. De eventuele klimplanten komen eigenlijk pal naast mijn tuin te staan en ik vrees dat uitlopers in mijn bakken gaan groeien. Klimplanten die niet zo een wortelstelsel ontwikkelen blijven veelal te klein.

 

Toch bedankt voor je bericht

[john68]

Ha ! Mn excuus. Had wel mogen zien dat jouw situatie in Hongarije ligt. Vandaar dus !

 

Begrijp ik het beter.

 

Graag had ik wat bomen in de moestuin geplant, maar dat is een optie die toch jaren geduld vergt. Voor de korte termijn zal ik dan toch mijn heil moeten zoeken in een alternatief in de vorm van bv pronkbonen en dergelijke.

 

Suggesties zijn noch steeds zeer welkom.

[weknow]

Over de specifieke omstandigheden in je Hongaarse landklimaat kan ik niet zo veel zeggen. Hoe wordt het in andere tuinen in je buurt aangepakt?

Je "oplossing" pronkbonen tegen fel zonlicht is maar een heel tijdelijke en daarom geen heel goede. Het is maar enkele maanden hooguit dat rijen bonen hoog staan en die functie kunnen hebben. Daarmee wil ik niet zeggen dat combinaties van beplanting niet nuttig en ondersteunend kunnen zijn. De echte oplossing van je probleem zou ik zoeken in een combinatie van maatregelen die gericht zijn op 1. Werken met de mogelijkheden die je hebt. 2. Een indeling van je tuin waardoor je meerdere klimaten voor soorten gewassen creëert. 3. Verbetering van het 's zomerse watergeef probleem. Valt het je op dat ik de warmte/felle zonneschijn NIET heb genoemd? Dat is namelijk een gegeven en geeft ook kansen: Gewassen die in ons zeeklimaat nauwelijks zullen gedijen, die kun jij veel beter telen dan wij hier!

 

1. a. Ik stel me voor dat andere klimaatomstandigheden ook betekent dat bepaalde/andere gewassen beter geschikt zijn en dat dat voor een deel andere zullen zijn dan in Nederland/Vlaanderen. Binnen de gewassen zullen andere rassen gebruikt worden en bovendien zal de manier van telen ook anders zijn. Wat dat betreft zou ik bij buren/stads of dorpsgenoten eens gaan kijken en vragen...wat telen zij en hoe doen ze het?

 

1 b. Er zijn ongetwijfeld gewassen en daarbinnen bepaalde rassen die warmte (en ook relatieve droogte) veel beter aan kunnen. Die hebben dus de voorkeur. Waarschijnlijk zullen de zaden die plaatselijk verkocht worden daarop al wat zijn afgestemd...?

Ik denk aan: paprika, tomaat, aubergine, ui, allerlei bonen, suikermais, courgette, pompoen, komkommer, meloen....

Andere gewassen die minder warmte vragen zullen eerder als vroege voorjaarsteelt of najaars-teelt gezet worden, lijkt me. Ik denk aan bieten, wortel, sla, andijvie, erwten, sluitkolen en bloemkool e.d.

 

2. Hier worden hagen of hogere randbeplantingen e.d. vooral gezet om kou en wind tegen te houden en plaatselijk een warmer en beschutter plekje te maken. Bijv. een fruithaag aan de noordelijke, noordoost of noordwestkant van je tuin of enkele rijen mais aan de windkant van je komkommers. Jij wilt juist de zon temperen en vooral een wat milder plaatselijk klimaat creëren. Dan denk ik aan hagen van fruitboompjes of fruitstruiken aan de zuid/oostkant die een deel van de dag wat schaduw geven en plekken waar evt. wat wind voor tempering kan zorgen. (Hoewel wind = meer vochtverbruik...en ook de meeste fruitsoorten willen graag wat vocht.....druiven, abrikozen, perziken, peren zouden misschien wel opties kunnen zijn of vertikale teelt van vruchtgewassen.

 

3. Het vochtprobleem lijkt me het meest wezenlijk. Veel warmte kunnen veel planten wel hebben, mits ze ook voldoende vocht krijgen. Wat je hier kunt doen naast evt. extra water geven, is zorgen dat het beschikbare water zo goed mogelijk wordt vastgehouden en gebruikt.

a. Een bodem met veel organisch materiaal in de bovenlaag kan veel water vasthouden (als een spons) en gaat ook verdamping tegen, zeker als je de bovenste 2 a 3 cm. los houdt. (Schoffelen na regen, meteen je onkruid weg)

b. mulchen met stro, hooi, blad heeft hetzelfde effect of kan dit versterken.

c. Onderbeplanting van gewassen die de bodem bedekt houden kan ook veel helpen. Onder de vele en grote bladeren van komkommer of pompoen zal het aanzienlijk vochtiger en koeler blijven. Wellicht dat afwisseling van bepaalde groenbemesters met gewone gewassen hier ook soelaas kan geven. (Welke groenbemesters worden er in Hongarije hiervoor ingezet?)

d. Het watergeven kun je misschien vergemakkelijken via een wateropslag en een soort irrigatiesysteem. Als je een wateropslag op een hoog punt kunt creëren, heb je zelfs geen pompen e.d. nodig om het automatisch te doen. (Zoals een druppelsysteem...zoek elders op het forum) Maar water is een relatief duur en beperkt beschikbaar goedje...dus wat je aan je bodem en omstandigheden kunt verbeteren....veel!!!...is pure winst ook op de lange duur).

 

Misschien heb je iets aan deze denkrichtingen om verder te komen.

[wijo]

Is het een idee om daarnaast met schaduwnetten te werken? Kun je verplaatsen naar behoefte. En je kunt de planten van bovenaf beschermen tegen te fel zonlicht. Een haag of schutting van zo'n 2 meter hoog geeft m.i. ook niet voldoende bescherming. Wanneer de zon hoog staat, dan zal deze schutting een dikke meter schaduw geven, dus lijkt me niet echt effectief.

[john68]

Over de specifieke omstandigheden in je Hongaarse landklimaat kan ik niet zo veel zeggen. Hoe wordt het in andere tuinen in je buurt aangepakt?

Je "oplossing" pronkbonen tegen fel zonlicht is maar een heel tijdelijke en daarom geen heel goede. Het is maar enkele maanden hooguit dat rijen bonen hoog staan en die functie kunnen hebben. Daarmee wil ik niet zeggen dat combinaties van beplanting niet nuttig en ondersteunend kunnen zijn. De echte oplossing van je probleem zou ik zoeken in een combinatie van maatregelen die gericht zijn op 1. Werken met de mogelijkheden die je hebt. 2. Een indeling van je tuin waardoor je meerdere klimaten voor soorten gewassen creëert. 3. Verbetering van het 's zomerse watergeef probleem. Valt het je op dat ik de warmte/felle zonneschijn NIET heb genoemd? Dat is namelijk een gegeven en geeft ook kansen: Gewassen die in ons zeeklimaat nauwelijks zullen gedijen, die kun jij veel beter telen dan wij hier!

 

1. a. Ik stel me voor dat andere klimaatomstandigheden ook betekent dat bepaalde/andere gewassen beter geschikt zijn en dat dat voor een deel andere zullen zijn dan in Nederland/Vlaanderen. Binnen de gewassen zullen andere rassen gebruikt worden en bovendien zal de manier van telen ook anders zijn. Wat dat betreft zou ik bij buren/stads of dorpsgenoten eens gaan kijken en vragen...wat telen zij en hoe doen ze het?

 

1 b. Er zijn ongetwijfeld gewassen en daarbinnen bepaalde rassen die warmte (en ook relatieve droogte) veel beter aan kunnen. Die hebben dus de voorkeur. Waarschijnlijk zullen de zaden die plaatselijk verkocht worden daarop al wat zijn afgestemd...?

Ik denk aan: paprika, tomaat, aubergine, ui, allerlei bonen, suikermais, courgette, pompoen, komkommer, meloen....

Andere gewassen die minder warmte vragen zullen eerder als vroege voorjaarsteelt of najaars-teelt gezet worden, lijkt me. Ik denk aan bieten, wortel, sla, andijvie, erwten, sluitkolen en bloemkool e.d.

 

2. Hier worden hagen of hogere randbeplantingen e.d. vooral gezet om kou en wind tegen te houden en plaatselijk een warmer en beschutter plekje te maken. Bijv. een fruithaag aan de noordelijke, noordoost of noordwestkant van je tuin of enkele rijen mais aan de windkant van je komkommers. Jij wilt juist de zon temperen en vooral een wat milder plaatselijk klimaat creëren. Dan denk ik aan hagen van fruitboompjes of fruitstruiken aan de zuid/oostkant die een deel van de dag wat schaduw geven en plekken waar evt. wat wind voor tempering kan zorgen. (Hoewel wind = meer vochtverbruik...en ook de meeste fruitsoorten willen graag wat vocht.....druiven, abrikozen, perziken, peren zouden misschien wel opties kunnen zijn of vertikale teelt van vruchtgewassen.

 

3. Het vochtprobleem lijkt me het meest wezenlijk. Veel warmte kunnen veel planten wel hebben, mits ze ook voldoende vocht krijgen. Wat je hier kunt doen naast evt. extra water geven, is zorgen dat het beschikbare water zo goed mogelijk wordt vastgehouden en gebruikt.

a. Een bodem met veel organisch materiaal in de bovenlaag kan veel water vasthouden (als een spons) en gaat ook verdamping tegen, zeker als je de bovenste 2 a 3 cm. los houdt. (Schoffelen na regen, meteen je onkruid weg)

b. mulchen met stro, hooi, blad heeft hetzelfde effect of kan dit versterken.

c. Onderbeplanting van gewassen die de bodem bedekt houden kan ook veel helpen. Onder de vele en grote bladeren van komkommer of pompoen zal het aanzienlijk vochtiger en koeler blijven. Wellicht dat afwisseling van bepaalde groenbemesters met gewone gewassen hier ook soelaas kan geven. (Welke groenbemesters worden er in Hongarije hiervoor ingezet?)

d. Het watergeven kun je misschien vergemakkelijken via een wateropslag en een soort irrigatiesysteem. Als je een wateropslag op een hoog punt kunt creëren, heb je zelfs geen pompen e.d. nodig om het automatisch te doen. (Zoals een druppelsysteem...zoek elders op het forum) Maar water is een relatief duur en beperkt beschikbaar goedje...dus wat je aan je bodem en omstandigheden kunt verbeteren....veel!!!...is pure winst ook op de lange duur).

 

Misschien heb je iets aan deze denkrichtingen om verder te komen.

 

Je geeft me inderdaad een boost in de richting die ik ook al langzaam aan het bewandelen was, de tuin aanpassen aan de omstandigheden.

 

Wat betreft het dorp waar wij wonen en groenten verbouwt worden, is hier een gezamelijke groententuin waar door het halve dorp in gewerkt wordt. hier staan voornamelijk paprika, pepers, koolsoorten, mais, aubergine meloenen pompoen en ui in. Tomaten hebben de meesten mensen in hun eigen tuin staan, net als aardappelen en slasoorten die in het najaar geteelt worden voor de vroege lente oogst.

De pronkbonen zij idd een tijdelijke oplossing maar ook niet helemaal verkeerd op de plaats waar ze geen schade aanrichten wat de wisselteelt aan betreft. Wat betreft de oplossing om plaatselijk wat meer schaduw te verkrijgen na dit syzoen, ben ik aan het denken aan Chitalpa taschkentensis Pink Down. Een geweldige mooie boom die hier naast mijn terras al in 3 jaar meer als 6 meter is geworden. Ze zijn al geplant op de plek van bestemming met een afstand van 3 meter van de moestuin. Ik heb ze zo neergezet dat toch voldoende zonlicht de tuin kan bereiken.

 

Wat water betref hebben wij hier een eigen put zoals vele Hongaren. inhoud ca 5 m3, meer als genoeg daar het grondwater vrij snel weer op peil staat hier.

 

Alle punten die je genoemt hebt geven mij duidelijk de boodschap en de tips die ik nodig hat, ik ga hier mee aan de slag, meer aan mijn bodem werken, kleine haagjes en fruitsoorten voor wat meer schaduw. Werk geblazen Hartelijk dank dat je wederom een duidelijk verhaal hebt geschreven.

[john68]

Is het een idee om daarnaast met schaduwnetten te werken? Kun je verplaatsen naar behoefte. En je kunt de planten van bovenaf beschermen tegen te fel zonlicht. Een haag of schutting van zo'n 2 meter hoog geeft m.i. ook niet voldoende bescherming. Wanneer de zon hoog staat, dan zal deze schutting een dikke meter schaduw geven, dus lijkt me niet echt effectief.

 

Hei Wim,

 

Schaduwnetten zijn idd een goede optie, ze zijn in verschillende groten te verkrijgen. Bedankt voor de tip

[Flup]

Een chayote. Groeit lekker de hoogte in, houdt van warmte en geeft veel beschutting. Je zou overigens ook druiven kunnen telen.

[john68]

Alle variatie is welkom, hoe groot kan deze chayote worden? Las wel dat hij naar komkommer smaakt. Of de zaden in Belgie te krijgen zijn moet ik een opzoeken. Gr John

[femmie]

Hoi John,

 

Mijn schoonouders wonen in zuid Italie, daar is het zomers ook wel eens om 10uur al 42 graden. Ik zie daar veel 'fichi d' India' volgens mij cactusvrucht in het nederlands. Het worden hele struiken en ze hebben geen water nodig. En ze zijn nog super lekker ook, tenminste vind ik. Misschien heb je er wat aan.

 

Groetjes, Femke

 

Deze bedoel ik:

[john68]

Femke, aardig van je te reageren. Mooie plant en ik zocht eens op google en las dat de plant sterft bij 0 graden reeds. Eigenlijk jammer, ik hou wel van exoten. Hier in Hongarije dalen de temperaturen vaak van min 20 tot zelfs min 40 wat we vorig jaar hadden. Als ik in Italie woonde hat ik er gegarandeerd meer als een. Enig idee of hier zaden voor te verkrijgen zijn of kleine plantjes? vr gr John

[Erny]

Lab Lab boontjes kun je volgens mij al wat eerder in het jaar leggen en dus heb je dan langer plezier van de schaduwzijde.

 

Van andere Hongarije bewoner meekregen dat bij jullie de seizoenen inderdaad nogal extreem kunnen zijn. Maar hou je ook rekening met de behoorlijk regenachtige zomers die daar nu ook voorkomen? Dus niet teveel permanente schaduw creëren denk ik.

 

In de kas bij de Hongarije bewoner deed de Kiwano het heel erg goed, denk dat die in een hete zomer prima buiten de kas kan en groeit heel snel en wild om zich heen met prachtige vruchten als resultaat.

 

Ook de mexicaanse augurk ( http://www.tuinadvies.nl/artikels/cyclanthera_pedata_olijfkomkommer.htm ) groeit ook enorm snel en mooi en levert ook nog eens een enorme oogst op. Jong oogsten! Ook te gebruiken in stoofschotels e.d.

 

En inderdaad, zoals Weknow al zegt, gebruik van de ene plant maken om de andere schaduw te verschaffen.

Zoals het "Drie zusters"systeem.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Drie_zusters

Dit systeem lukt bij mij niet omdat ik te lang moet wachten met het uitplanten van de mais (tot laat kans op nachtvorst) zodat deze niet groot en sterk genoeg is ten tijde dat de bonen daarin moeten klimmen...

 

Je kunt natuurlijk ook altijd nog rijen mais aan de grens van je moestuin planten (niet 1 rij dik want wil graag wat meer bij elkaar staan vanwege bevruchting).

 

Of aardperen poten... heb je mooi wat voor de winter om te eten en dat wat je in de aarde laat zitten komt vanzelf het volgend jaar weer op.

 

Verder door mulchen zorgen dat het vocht beter in de grond blijft dan bij "naakte" grond.

[john68]

Hallo Erny,

 

"Dus niet teveel permanente schaduw creëren denk ik". Idd een waarheid waar ik goed op moet letten bij de planning. De loop van de zon en de ligging van de groentetuin, de groenten die minder zon en meer zon nodig hebben, is een beetje zoeken naar een goede standplaats. Rekening houdend met teeltwisseling is ook het zoeken naar geschikte groenten en planten die goede buren zijn effe een puzzeltje. Je Mexikaanse augurk ga ik absoluut plannen evenals verschillende door weknow aangeduide fruitsoorten.

 

Zoals ik reeds zei, ik ben zeer blij met de boodschap van weknow, en ook iedereen die een suggestie geeft in de goede richting.

Wat betreft de pronkbonen, teveel in ook niet goed echter ik kocht 10 soorten pronkbonen die ook een sierwaarde in tuin hebben.

 

Lab lab boontjes ken ik niet maar ga wel eens kijken bij de OBI hier, toevallig zijn we er vandaag effe voor wat zaaibakjes te halen

[femmie]

Zo, heftig temperatuur verschil zeg! De cactusvijg/ vrucht kun je volgens internet het best vermenigvuldigen door een nieuw 'blad' af te snijden en wortels te laten vormen. Ik heb dat van de zomer geprobeerd, maar dat was mislukt. Zaadjes uit de vrucht halen kan ook, maar dan duurt het een paar jaar eer hij vruchten geeft. En of die zaden te koop zijn heb ik geen idee van eigenlijk. In nederland heb ik de vruchten wel eens gezien, maar dan zien ze er nog zo onrijp uit. Misschien heb je ze wel in hongarije? Bij mij in de buurt zie ik de cactussen wel in potten met een paar vruchtjes eraan... in de winter staan ze waarschijnlijk binnen want hier vriest het ook. Groetjes

[john68]

Effe algemeen en offtopic, moet soms kunnen Ik vind het wel heel leuk dat hier op dit forum veel internationale gebruikers zitten. Met name wat betreft groenten, struiken en exoten die in al die andere landen gebruikt worden.

 

Misschien een hint om een apart topic voor te maken beste Mod,s