henkg

Ik doe ook weer mee.

Mijn borrel gehaktballen van ganzenborst, formaat pingpong/golfbal. Mijn eerste zelf gemalen gehaktballen ooit, met recepthulp van jullie. Resultaat: Mals, absoluut niet droog of taai. Perfect gelukt en lekker! Ik heb geen “rare” kruiden gebruikt, om de smaak van gans te behouden. Ingrediënten, voor 1 kilo ganzenborst: - 1 kg wilde ganzenborst (was ingevroren) - 250 gram vette speklapjes (varken) - 3 eieren (M) - 300 gram paneermeel - Zout (12-15 gram), Cayennepeper, eventueel knoflook. - (Kippen)bouillon van tabletten, ruim een liter voor 500 gram ballen (de tweede en volgende braai kan daar later ook weer in). - Olijfolie om in aan te braden. Ganzenborst in blokjes snijden (ca 1,5 cm), zo koud mogelijk (nét niet hard bevroren) Speklapjes (ook zo koud mogelijk) in reepjes van max. 1 cm snijden Malen, met schijf 5 mm of zo. Peper, zout, evt. knoflook erbij, heel goed mengen en kneden Balletjes vormen. Een beetje paneermeel voorkomt dat je vingers erg gaan plakken. Aanbraden tot goudbruin. Daarna sudderen in de al bijna kokende kippenbouillon (al dan niet met passata di pomodoro of zoiets). 20 minuten is genoeg. Niet hard koken, elke paar seconden een blupje is precies goed. Speklapjes: die moeten vooraf behoorlijk fijn gesneden worden (dwars op de lengterichting), anders loopt de molen vast door vetdraadjes. Vrij naar Cruyff: Je begrijpt het pas als je het ziet (gebeuren). Resultaat na malen en kneden: Zo, ik heb nu mijn contacten. Jager P. vertelde me dat hij weinig ganzen schiet omdat hij ze toch niet kwijt raakt aan kennissen. Binnen afzienbare tijd komen er een stuk of 3 complete ganzen mijn kant op. Dan ga ik ook oefenen met het bereiden van de bouten, de bereiding daarvan schijnt weer heel anders te zijn. Daarover later misschien meer.

"Wat me tegenviel was mijn vacumeer apparaat..ik probeerde de zakken alleen maar te sealen maar dat deed hij niet, hij ging toch vocht zuigen. En dan ging het sealen niet meer." Oplossing: Wel sealen, maar niet vacumeren. Zak met de opening in het nog open apparaat leggen (onderkant zak lichtjes naar beneden) en voorzichtig aandrukken. Meeste lucht gaat er dan uit, je ziet immers tot hoe ver je kunt aandrukken. Klep sluiten, en alleen sealen. Hoe alleen sealen: is afhankelijk van het merk apparaat, staat vast wel in de handleiding.

Perfect, je reactie. En voor mij ruim op tijd: as donderdag vroeg begin ik te draaien, kneden en de rest. En inderdaad: eerst een stuk of wat proberen, en proeven. Toch even voor de zekerheid: Is jouw ervaring ook met wilde ganzenborst, of met rundvlees? Wilde gans schijnt veel langer te moeten dan gefokte tamme gans. Daarom was mijn eerste idee: net zolang als gehaktballen van rundvlees (recept Jonnie Boer: 45 minuten sudderen). Voor andere lezers: ganzenborst moet eigenlijk maar een paar minuten, tot rose, zoals eendenborst en biefstuk. Na een begin van garen moet het -als aan één stuk- veel langer.

Ik kreeg twee kilo ingevroren ganzenborst (van wilde gans). Ik ga daarvan gehaktballetjes maken, als borrelhapjes voor een groot gezelschap. Ik heb nog nooit eerder iets met ganzenborst bereid. Mijn idee: Vermalen (als het nét niet meer bevroren is), samen met 1/4 tot 1/3 varkensspeklapjes (is voldoende vet voor de magere ganzenborst?) Mengen met paneermeel en ei (6 stuks genoeg?). Kruiden met cayennepeper, zout. Balletjes kneden, buitenkant licht paneren. Aanbraden tot bruin. Daarna 45 minuten (is dat lang genoeg?) laten sudderen in kippenbouillon met rozemarijn en tijm. Jullie ideeën? Hoeft geen compleet recept te zijn. Opmerkingen over de verhoudingen en suddertijd zijn al zeer welkom. .

Zonnepanelen. Kijken naar de maandopbrengst levert betrouwbaardere informatie dan kijken naar een enkele dagopbrengst. En zelfs de maandopbrengst kan afwijken t.o.v. het langjarig maandgemiddelde. Denk b.v. aan een soms optredende oudewijvenzomer / Indian summer.. Op basis van eigen gegevens: Oktober t/m maart (6 maanden): 25% van mijn jaaropbrengst April t/m september (6 maanden): 75% van mijn jaaropbrengst (Mijn jaaropbrengst, met 13 panelen à 275 Wp = theoretisch max. 3575 kWh. Werkelijke opbrengst: 3625 kWh (Zeeland is ietsje zonniger én ietsje koeler dan in gemiddeld NL).) Ter vergelijk, plaatje (van MilieuCentraal): In de zes lente/zomermaanden is er dus (in NL, zal in BE niet veel schelen) ongeveer 3x zoveel opbrengst als in de andere zes maanden. (Hangt een beetje af van de hellingshoek. Kleine hoek (bij mij 25 en 35 graden, zo liggen de daken nu eenmaal): ideaal bij hoge zonnestand. Wat grotere hoek: beter bij laagstaande zon in de donkere maanden, maar dan mis je wel een gedeelte in de periode (lente/zomer) dat de zon het langst en meest fel schijnt.)

Heel interessant, zo’n Powerwall. Dus maar wat ingelezen. - Kost nog beduidend meer dat het op termijn oplevert. - Productie én later weer recyclen ervan: kost energie en geeft vervuiling. - Verlaagt in de wintermaanden het af te nemen vermogen van het stroomnet nauwelijks, want Pv (=zonnepanelen) leveren dan vrijwel niets. Dus nog steeds veel elektriciteitscentrales nodig, voor de donkere wintermaanden. - Nog niet bruikbaar als noodstroom (bij uitval stroomnet). Als wel, dan forse extra kosten voor aanpassingen in de meterkast. En helemaal nog niet bruikbaar om volledig van het stroomnet af te gaan: voor opslag van zomers elektriciteitsoverschot heb je vele tientallen Powerwalls à 13,5 kW nodig. Aan de andere kant: zonder early adopters komt er geen schot in deze techniek. Toch wacht ik hiermee nog wel een paar jaar, met mijn zonnepanelen en vooral hybride warmtepomp vind ik mezelf nu genoeg early adopter. In België ligt het misschien een beetje anders. Daar verschillen de subsidies per gewest, net zoals het prosumententarief (=netvergoeding, die hebben we niet in NL). Daarbij kunnen die lokale regelingen zomaar weer veranderd worden. Ik ben uiteraard wel heel benieuwd hoe de Powerwall(s) van TomP gaan bevallen. @All: Laat je niet afschrikken. Een goed begin zou met zonnepanelen zijn. Daarvan zijn de baten beduidend hoger dan de lasten. Voor zowel je portemonnee als het milieu. Vooraf wel even zelf gaan rekenen ...

Ik heb nog steeds de Allpax F110. Doet het goed genoeg, iets beter dan die van de Lidl. Beide misschien minder geschikt voor veelgebruik. De Allpax P250 lijkt me daarvoor beter geschikt, die is wel duurder, en groter. Maar goed, die ken ik niet uit eigen gebruik. Net zoals types van andere merken. Bij het invriezen van vlees vind ik de vacuum zuigkracht van minder belang. Vaak breek ik toch ietsje eerder af, om te voorkomen dat er vocht onder de lasnaad komt. Allpax F110: https://welke-kiezen-kopen.nl/vacuum-apparaat/fabrikant/allpax/review-allpax-f110-p1 Allpax P250: https://welke-kiezen-kopen.nl/vacuum-apparaat/fabrikant/allpax/review-allpax-p250 O ja: zakken zijn voordeliger in gebruik dan rollen, en makkelijker. Een enkele rol op voorraad is wel makkelijk, voor af en toe een raar groot formaat. O ja: De gewone AllPax zakken hebben een grovere structuur dan die van Marmelot, daardoor wordt er meer en makkelijker vacuum gezogen. Dat kun je ook zien als een nadeel: er piept sneller wat vocht richting de plek voor de lasnaad.

Welke? En weet je al of ie het goed doet? Ik wil binnenkort aan de slag, om van haas en gans gehaktballetjes te maken (apart van elkaar!), voor bij de borrel. Er zal wat vet door/bij moeten (zeker bij de haas), anders zal het te droog worden. Recept en/of ideeën zijn welkom. Voor de haas denk ik aan hazenpeper-ingrediënten. Voor de gans met ui/knoflook, sudderen in een tomatensausje. En: iemand ervaring met het netjes malen/hakken van vlees tot gehakt, met een keukenmachine (want die heb ik wel).

Vorig jaar gemaakt: wildterrine van konijn en fazant. Mijn inbreng bij een kerstdiner met veel mensen. https://www.ah.nl/allerhande/video/R-V2558172/wildterrine-van-konijn-en-fazant Zonder cornichons en geroosterd speltbrood, maar met lang in port en wijn gegaarde stoofpeertjes (en wat stokbrood). Perfect zoet contrast met de paté. Heel lekker, prima recept, ook de beschrijving klopte helemaal. Alleen de 35 minuten bereidingstijd (de handelingen) klopt niet, duurde minstens 2x zo lang. Bewaren: de rest eerst (ook) in plakken snijden, licht vacumeren, en invriezen. Ingrediënten aanschaffen, bereiden, het vele gebruikte vaatwerk schoonmaken was veel werk. De dag na het diner heb ik een diepvriespizza gegeten ...

Niet in mijn tuin, maar voor mijn tuin. Gisteren weer eens wat gratis compost gehaald bij de milieustraat (ZRD: Zeeuwse Reinigings Dienst). Vast voor later, maar ook voor nu: de knoflookbedden moeten morgen worden opgemaakt! Twaalf vuilniszakken (4 op de neergeklapte achterbank, 2 lagen a 3 stuks in de kofferbak, 2 stuks stoel /voetenruimte bijrijdersplaats). In een klein autootje past dus makkelijk ruim 300 liter compost. Vandaag mijn weerstation weer wakker gemaakt (schoongemaakt, verse batterijtjes, iets andere locatie). Nu zonder windmeter (is stuk/versleten). Voor mij relevant om de temperatuur te volgen, en uiteraard de neerslag. Directe aanleiding was meten van de buitentemperatuur: ik ben heel benieuwd wanneer mijn nagelnieuwe hybride warmtepomp het beter vindt om wat gas bij te stoken. Meten is weten. Nu al frisjes hier: 4,8 graden.

Mijn pepperflakes 2019, weer van Cayenne (een bovengemiddeld hete soort), is perfect voor allerlei gebruik in de keuken: Wederom (veel) meer dan genoeg voor een jaar. Eerder deed ik het fijnmaken met een staafmixer. Nu met een -inmiddels gekregen- elektrisch koffiemolentje, dat gaat toch beter. Tip: heel goed drogen, en eventueel even nadrogen als dat drogen al eerder gedaan is. De stukjes moeten breken, niet meer buigen. Zo krijg je droge pepperflakes die niet klonteren. Vanaf nu is (na)drogen geen probleem: kan b.v. op een CV radiator.

De potteelt test, met twee overtollige zaailingen die vooraf een paar weken te lang te krap gestaan hebben, in een P9 potje. Zo simpel mogelijk: 3/5 goedkope potgrond + 2/5 compost, halverwege wat koemestkorrels, verder niks: Netto: 493 gram (kleintje was 320 gram) Lang niet zo groot als die in de volle grond (klei). Toch aanvaardbaar, al is het maar omdat sommige andere telers vrijwel geen knolvorming krijgen. Ik ben benieuwd naar de 2019 resultaten van anderen. Daarna / daarmee ga ik proberen om uit alle teeltwijzen de meest optimale te destilleren. Bij zandgrond lijkt een plaatselijke verbetering van de grond (die meer voedingsstoffen, en meer vocht vasthoudt te helpen (?)

Zo, mijn raapseizoen 2019 zit er op. Al eerder, net vóór de afgelopen natte periode: 20 kg aardappels, 20 kg uien. Eergisteren ontving ik een soort audiovisueel alert. Ongeveer elk kwartier kwam een lawaaiige vrachtwagen voorbij, en vanuit mijn raam kon ik de aardappels zien (kleiner=ui, groter=biet). Gisteren, bij een lekker zonnetje even wat aardappels geraapt, op slechts één km van huis. Precies op tijd, want vanaf vandaag blijft het nattig. Na wassen en selecteren bleef er ongeveer 45 kg over: (Mijn tuinklomp: maat 42)

Mooi, dat schuchtere vroege zonlicht op huis en schuur (1e foto). Ongeveer 10:00u? En die kittens? Misschien went de hond eraan. Net zoals een pasgeboren zieltogend biggetje niet wordt opgegeten, maar wordt schoongelikt. Die foto staat nog op mijn netvlies. Al die verbouwingen: over een half jaartje zal alles wel klaar zijn. Verkopen die hap, en op naar het volgende renovatieproject

Wachten op waterstof? Wachten op opslag in eigen accu’s (al dan niet in die van je elektrische auto)? Wachten tot zonnepanelen goedkoper worden? Wachten tot ingevlogen groenten verboden worden? Wachten op een CO2 opslag op vlees? Wachten op een CO2 opslag op alle producten? Wachten op nog iets anders? Ik ben positief over de informatie op b.v. http://www.milieucentraal.nl. Waarbij wel gezegd moet dat die club als doel heeft om mensen bewust te maken. Op basis van objectieve argumentatie (lijkt mij). Nu al kun je keuzes maken die je eigen CO2-voetafdruk verlagen. Tegen (rekening houdend met terugverdientijd) geen kosten, maar financieel voordeel. Door alleen maar te wachten mis je die voordelen. Ooit komt er een nog betere oplossing, vast wel. Maar dat is ooit, niet nu of binnen een paar jaar. Een zorgvuldige afweging is wel van belang. Het valt niet mee om ongekleurde informatie te krijgen. Allerlei commerciële bedrijven zien handel (omzet) in deze materie. Er wordt veel geroepen, waar en niet waar. Dát de commercie erin springt, dat is nu eenmaal zo. Vega-burgers en zo: dat is ook een gouden handel. Dus, mijn idee: kijk eens goed rond op: http://www.milieucentraal.nl En trek je plan.

Zo, de bollen zijn in huis: Zeven a acht grote tenen per bol: Soort: de gewone Spaanse van AH, die heb ik altijd, als enige. Doen het altijd goed, bewaren redelijk goed. Deze week (bonus aanbieding): 0,89 per twee bollen. Nu nog het bed opmaken. Morgen lijkt een perfecte tuindag te worden.

Dat cijfertjes bijhouden doe ik. En daar zeg ik nu iets over: Van 1 april 2018 tot 1 april 2019: Opbrengst 3752 kWh, met 13 panelen. Dat dekte ongeveer 90% van mijn totale bruto jaarverbruik, ik leverde dus op jaarbasis netto niet terug. Zes panelen op het ZO, hellingshoek ca 25 graden, en zeven panelen op het ZW, hellingshoek ca 30 graden. Beide sets volledig schaduwvrij. Voor de techneuten: met een dual string omvormer, zodat beide groepen apart optimaal functioneren (de ene groep wordt dus niet beperkt door de op dat moment geringere opbrengst van de ander, en andersom). Locatie: Zeeland, bijna tegen West-Brabant aan. In geld: 3752 kWh *0,20 = € 750,40 per 12 aaneengesloten maanden. Over de salderingsregeling: die is inderdaad gunstig. Loopt tot minstens 2022. En misschien langer, want voor een andere (wellicht minder gunstige) subsidieregeling is het noodzakelijk dat echt iederéén een slimme meter heeft (die de opbrengst apart van het verbruik kan meten). Daarom houd ik mijn oude Ferrarismeter zo lang mogelijk (Ferrarismeter: een meter met zo’n ronddraaiend wieltje, bij netto productie draait het wieltje de andere kant op, en draait de “kilometerstand” terug). Ik weiger daarom zo lang mogelijk elk aanbod voor een gratis slimme meter. Toen ik pas mijn panelen had, zat ik bijna dagelijks even met mijn kop in de meterkast. “Hij draait nu keihard de verkeerde (eigenlijk de goede) kant op!”. En, @all: Ik houd ook de effecten van mijn nagelnieuwe CV + hybride warmtepomp bij. Daarover kan ik pas wat gaan roepen als ik keiharde meetgegevens heb, over een langere termijn dan slechts minder dan één maand ...

Zonnepanelen én een hybride warmtepomp (lucht-water). Bij mij was het vrij makkelijk: - Zonnepanelen (13 stuks, ook voor mijn 1 p.p. huishouden) kreeg ik gratis, compleet met installatie. Dit als eenmalige compensatie voor hinder van een groot windmolenpark in de buurt (dat ik nooit hoor, en weinig zie). - De 19 jaar oude CV (geen combi) ging in mei 2019 stuk. - De elektrische huurboiler moest toch al weg: veel te duur. - Nu, sinds een paar weken: nieuwe combi CV + hybride warmtepomp. - Voorheen ging de overproductie van de zonnepanelen in de boiler. Nu denk ik (hoop ik) dat die toen benodigde elektriciteit gemiddeld overeenkomt met het elektriciteitsverbruik van de hybride warmtepomp. Berekeningen, o.b.v. verbruik, zien er veelbelovend uit. Pas begin oktober 2020 weet ik werkelijk wat mijn verbruik over een heel jaar is geweest, en daarmee ook mijn CO2 besparing en financieel voordeel. Nadelen van deze nieuwe combinatie: - Het CV-water is minder warm. Daardoor duurt het beduidend langer om de temperatuur in huis te verhogen. Daar kan ik prima mee leven. - Door het wegvallen van de elektrische boiler duurt het iets langer voordat ik heet tapwater in de keuken / badkamer heb. Daar kan ik prima mee leven. - Financiën. Je moet wel wat geld hebben liggen om vooraf te investeren. De kost gaat voor de baat uit. Dertien zonnepanelen: ca. 4.000,- (was voor mij dus gratis). Nieuwe combi CV + hybride warmtepomp: ca. 4.000,-. Voor beide: inclusief installatie, en de subsidies zijn hierin al verrekend. - Negatieve effecten productie zonnepanelen / CV / warmtepomp: Bij productie (en latere afvalverwerking) ontstaat er vervuiling, en het kost energie. Voor mij geen reden: zo’n beetje alles moest toch al heel nodig vervangen worden. - Ik ben hiermee niet van het gas af. Gas blijft nodig voor: warm tapwater, én voor verwarming als de hybride warmtepomp het minder of niet meer trekt, door te koude buitenlucht. Voordelen van deze (mijn) nieuwe combinatie: - Mijn elektriciteitsverbruik blijft naderen richting nul op de meter. - Mijn gasverbruik neemt fors af. Hoeveel precies: dat weet ik pas over een jaar. - Financieel voordeel, op termijn. - En, door een veel lager gasverbruik: een heel goed gevoel. O ja, mijn jaarverbruik voorheen, antieke CV, 120 L elektrische boiler, nog zonder zonnepanelen en warmtepomp:Gas: 1000 m3. Elektriciteit: 4200 kWh. Huis(je) is uit 1951. Wel goed geïsoleerd (spouwmuren, vloer, plafond, pannendak vliering, overal dubbel glas. Geen speciale CV radiatoren, de oude (uit 2001) hangen er nog. Vliegen deed en doe ik niet (geen behoefte aan). Vlees eten blijf ik doen, wel minder rundvlees. Consuminderen: met mate. Elektrische auto: misschien, ooit. Maar dan moet ik meer zonnepanelen, en waar laat ik die dan? PS. Specifieke vragen over mijn nagelnieuwe combi CV + hybride warmtepomp: beter via PB.

Minder CO2. Wat doe jij eraan / heb je onlangs gedaan / ga je binnen nu en 1 a 2 jaar doen)? Graag alleen die dingen aanvinken die je (niet meer) doet met CO2 in het achterhoofd, niet als je b.v. toch al nooit vloog / altijd al vega was. Die dingen kun je wél kwijt in een reactie. De lijst is vast niet compleet, maar 10 keuzes moet maar genoeg zijn. Het gaat nu om de verandering: acties die je binnenkort gaat nemen (of onlangs genomen hebt). Allemaal dingen die moeite kosten, of geld. Tien keuzes (meerdere mogelijk). Poll eindigt op 1 januari 2020.

Foto 7: Zie ik daar nou een oude Opinel, nog zonder Virobloc?

Een prappeltaart. Stoofpeertjes UET, gestoofd in eigengemaakte bramenportwijn UET Rode van Boskoop UET, heel even meegestoofd Klein snufje pepperflakes UET Snufje zeezout, zelf ingedampt, Oosterschelde Eitjes van de buurkippen UBT (uit buur's tuin) (NUET: bloem, roomboter)

Alternatief om te persen: pantybeen. Eventueel eerst een knoop op kniehoogte. De kuit / voet is lastig te vullen. Als gevuld: knijpen en wringen, met je handen.

Alles wat er nog stond is zojuist geoogst. Het loof werd minder, tot slecht. Iets vergelijkbaars treedt op bij een buurman (met mijn zaailingen). Monarch: 803, 784, 1061, 984, 1064, 1234 gram. Boule: 907, 1231 gram. Zwaarste Monarch (linksvoor): 1234 gram, zwaarste Boule de marble: 1231 gram (rechtsvoor). De Boule de marble blijkt hier wat gevoeliger voor scheuren: 2 van de 4, waarvan eentje ook doorgeschoten. De andere staat rechtsachter op de foto. Mijn record blijft dus staan op 1539 1400 gram netto. Even opgezocht: 24 oktober 2017: 1400 gram (weging 1539 gram was met toef) 27 oktober 2018: 1368 gram 10 oktober 2019: 1234 gram Ik hoop niet dat deze neergaande lijn komend jaar doorzet … Teelttips: Die heb ik niet, anders dan vermeld in het startbericht. Zeeuwse klei, dat zou dé tip kunnen zijn. Echter: knolselderij wordt nergens in mijn nabije omgeving commercieel geteeld, en bij mijn weten in heel Zeeland niet. Nog even naar mijn potteelt: Dat gaat beduidend minder. Ze zien er nog wel heel gezond uit. Die laat ik nog wel even staan. Als ik nu moet kiezen: Monarch. Die doet het bij mij iets beter. Binnen een paar weken: de smaaktest (Boule de marble heb ik nog nooit gegeten). Dan ook een jaarafronding, inclusief resultaten en tips van andere hobbytelers hier. Niet om de winnaar te zijn, maar om te laten lezen dat de teelt eigenlijk goed te doen is.

Bij hoogstam, eigenlijk bij alle oogst die hoger dan twee meter hangt, moet je de ladder op. Nadeel is dat je de geplukte oogst lastig kunt opslaan. Of je moet iedere keer met een handje vol de ladder af (en daarna weer op). Afgelopen zaterdag ging ik de druiven bij mijn zwager plukken. Hij past de “laissez faire” snoeiwijze toe. Op zijn Hollands: hij doet er al vele jaren helemaal niks aan. De trossen hingen dan ook tot vijf meter hoog. Men neme een vuilniszak. Knoop maken aan beide hoeken van de open kant. Halverwege de voorkant een horizontale knip aan één kant. Touwtje om de knopen van de vuilniszak, en klaar. Zo dus: Dat bleek perfect te werken. Beide handen vrij, en maar eens per een paar kilo de ladder af. Disclaimer: bij een val kan dat touwtje je ophangen aan de ladder. Ik schatte in dat de vuilniszak al bij een plotselinge belasting van meer dan 10 kg zou scheuren. Niet getest. (Kan natuurlijk nog veel mooier. Niet toen ik ik dit bedacht, pas een half uurtje van te voren.)