fre3ke

Vandaag de eerste bessen geproefd. Van verschillende struikjes, en ik proef het verschil niet. Veel smaak hebben de bessen niet, ze zijn wat fris van smaak. Ze waren zacht en plukbaar maar niet eens zo donker van kleur. Ik ben niet zo enthousiast over de smaak, maar het is wel het eerste fruit van het seizoen en daarom hebben ze wel waarde, vind ik. Voor de bijen is het ook prettig, zo'n vroege bloeier. Ik kijk het nog een jaar aan.

Blaadjes met bessenbloedblaarluis van de bessenstruiken getrokken. Klaprozen uitgetrokken en ander onkruid. Kruidenplantjes uitgeplant. Nieuwe ronde mais in de week gezet, want de vorige zaaironde heeft niets opgeleverd. Druivenscheuten aangebonden en een paar scheuten verwijderd. Groenbemester platgegooid, de tuin was een oerwoud van koolzaad geworden.

Mijn tomatenplanten, die nu twee weken buiten staan, zien er niet allemaal goed uit. Jonge groei is te geel. Het kunnen de engerlingen zijn, of verzopen wortels, of overvoeding. Ik had een verkeerde berekening gemaakt van de voeding, daar ging het al mis, en met alle regen is de voeding voor drie maanden waarschijnlijk ineens allemaal de grond in gelopen. Ik ga maar afwachten wat er de komende weken gebeurt. Ik heb nog reserveplantjes, gelukkig.

Ik kreeg van een vriendin die het ouderlijk huis opruimt: een raam voor de koude bak, een rolcontainer, een stratenmakershamer, een gieter, heel veel meststoffen, twee lange schaartjes om druiven te krenten, een natuurstenen vijzel die vogelbad gaat worden en veel tuinboeken. Helaas kreeg ik op de terugweg autoproblemen, dus de volgeladen auto staat nu bij de garage. Toen ik te voet naar huis ging, vond ik nog een bosje bamboestokken, ergens op straat.

Dat mag niet. Net als het gebruik van azijn(zuur) daarvoor niet mag. Het zijn niet-toegelaten herbiciden die het bodemleven kunnen schaden, en het bodemwater en oppervlaktewater kunnen verontreinigen. Het wordt toch vaak door mensen gebruikt omdat ze denken dat natuurlijk zuur onschuldig is. Je hebt ook niet per sé oxaalzuur nodig. Ik gebruik zelf wijnsteenzuur of citroenzuur om pH te veranderen. Gewoon in de toko te koop, of in de Turkse winkel, of bij verkopers van brouwartikelen of van schoonmaakmiddelen. Echt overal. En anders is er altijd nog azijn. Heel goed verkrijgbaar.

Veel loopt er evengoed vanaf, maar een beetje blijft aan je blad zitten met de olie. Olie en water mengen niet echt zonder emulgator. Je maakt door het schudden kleine oliedruppels binnen een waterdruppel. Het water verdampt op het blad en de wateroplosbare stofjes blijven aan de olie zitten. Als het je eerste jaar is, kun je denk ik beter eerst inventariseren waar je mee te kampen krijgt. Ik ging pas sproeien in augustus of september, als mijn planten in potten ouder en vatbaarder werden voor meeldauw (spuiten met verdunde melk) en luis. Ik wist dat door voorgaande jaren. Netelgier is ook stikstofvoeding, dus je kan het niet ongelimiteerd gebruiken, tenzij je alleen bladgroenten gaat eten.

In het najaar en de winter is het minder. Het plastic is van particulieren, mijn buurvrouw stopt bijvoorbeeld altijd een vuilniszak met grasmaaisel in de bak. Ik heb twee keer compost laten leveren, in de zomer en in november. In november zat er veel minder plastic in, en minder glas, minder kleikorrels etc, omdat er minder tuinafval van particulieren bij zit. In het najaar brengt de gemeente ook bergen bladafval langs , dus ook daarom minder plastic.

In de professionele tuinbouw wordt speciale olie gebruikt voor hechting van allerlei stoffen aan het blad. Ik heb zelf wel sesamolie gebruikt met netelgier, omdat sesamolie zelf ook 'een bepaalde werking' heeft (antibacterieel geloof ik) en omdat het niet zo dik is als andere oliën. Een drupje in de spuitfles en dan voortdurend schudden tijdens het spuiten. Het blad ging er ook mooi van glanzen. Ik deed de netelgier preventief tegen luis, en als bladvoeding, maar ik weet niet meer of het goed werkte tegen luis. Kwaad kon het niet. Sowieso is preventief véél makkelijker dan curatief, bij plantenproblemen (edit: qua effect, niet qua inspanning).

Nee hoor, je doet het in porties en kiept die in een bak om af te koelen.

Ik steriliseer inderdaad in de magnetron. 2,5 minuut op vol vermogen (700 Watt?) voor een liter grond. Als je veel doet, ruik je het wel in huis, een heel gronderige lucht. En het afkoelen duurt wel even, dus het werkt niet voor onmiddellijk gebruik. Helaas heb ik ook wel eens een regenworm meegekookt zo, ik probeer daar echter wel goed op te letten. Ik meng het nog met vermiculiet na het koken. Als ik in nood zit, dan koop ik biologische potgrond, maar daar zitten veel grote stukken hout in. En als ik nu de commentaren lees, dan kan ik net zo goed turfgrond kopen voor een kwart van die prijs, want voor het milieu maakt het niets uit, alleen mijn geweten.

Misschien zijn de wortels verrot. Een knop heeft van zichzelf altijd genoeg energie om uit te lopen. Maar als hij daarna niet verder groeit, dan zit het probleem waarschijnlijk bij de wortels. En dan kan bij een volgende druif hetzelfde probleem optreden. Draineert je grond goed? En heb je wat kalk toegevoegd bij het aanplanten?

Gisteren heb ik stoofvlees in de Römertopf gemaakt en ik was aangenaam verrast. Normaal gebruik ik een gietijzeren pan. Ook prima, maar dan krijgt het vlees dat boven het vocht uitsteekt niet zo'n mooi kleurtje. Ik had er ook een paar hele uien bij gedaan, die waren mooi gestoofd. Ik heb zitten smullen. In het Römertopf-boekje staan ook veel nagerechten. Heeft iemand wel eens nagerechten of gebak gemaakt in een Römertopf? Ik overweeg namelijk een tweede te kopen, speciaal daarvoor. Ik hoop op veel fruit dit jaar, dus ik moet plannen maken, voor hoe ik dat allemaal ga opeten 😋

Ik weet het niet. Hij bleef plat liggen, en dun. Het blad vormde zich wel, maar de 'knik' had kleine lijntjes die me zwak leken. Ik heb een redelijke opkomst bij de pompoenen nu, en een serieus gebrek aan plaats, dus ik heb een keuze gemaakt. Straks in de auto overleeft zo'n platligger het waarschijnlijk ook niet. Die ander zal het misschien ook niet overleven, maar die was dan van de aanvang af al gedoemd omdat zijn worteltje niet wil.

Ik ben het meteen gaan doen. Heel voorzichtig met mijn vingers. Maar ineens had ik het hele plantje vast. Nu blijkt dus dat het kiempje een groeistoornis heeft. Dus geleerd voor een volgende keer: met rust laten. Ik heb hem weer teruggestopt, en goed gegieterd. Hij blijft ook een paar dagen binnen nu.

Ik heb een vraag. Een van de zaailingen weet zich maar niet omhoog te wurmen. Hij staat er nu al een dag of vijf zo bij (rechts). Diep in de grond. Komt dit vanzelf goed? Ik heb trouwens het andere probleemgeval, de lange slungel, weggegooid.

Ik weet niet hoeveel kalk er achterblijft na verdampen, maar kalk is neutraal van smaak, en het neutraliseert zuren dus het kan op die manier de smaak beïnvloeden. Kalk kan misschien ook met andere stoffen dan zuren een chemische reactie aangaan. En sommige esthers, polyphenolen etc. verdampen bij 70-80 graden. Ik weet dat door het wijn maken. Iemand moet eigenlijk als proef twee porties zeezout maken. Eentje direct laten inkoken. De ander rustig laten verdampen, daarna aangelengd met leidingwater laten inkoken. En dan maar hapjes zout nemen en proeven hè. Bleeegh. Overigens, in Japan verspreiden ze steeds zeewater over een oppervlak van schoon zand, in de zon, en na tig keer schrapen ze de bovenste laag zand af, doen dat in water (ik weet niet zeker of het zeewater was), en dikken het afgietsel in. Daar gebeurt de eerste verdamping dus in het zand. Bij ambachtelijk zout, dat flink geprijsd is.

Denken jullie niet aan overvoeding? Onderin mest, daarop rijke grond, een laag stikstofrijke gras en vloeibare voeding is wel erg veel.

Je voegt kalk toe met leidingwater.

Een update over wat ik twee weken geleden heb gedaan: heel veel zaailingen van bloemen, kruiden en bodembedekkers in de grond gezet, 13 druivelaars aangeplant, de schutting zwartgebrand, stukken grond grasvrij gemaakt, tomaten in de vollegrond gezet, paardemest gehaald, gras/mesthopen voor de pompoenen gemaakt, maïs gezaaid, touwtjes gespannen voor de doperwten, sperzieboontjes gezaaid, en zo veel mogelijk onkruid verwijderd. Zo ging ik op weg. Het lijkt een rommeltje, maar alle zaailingen waren zo gepositioneerd dat ze niet gingen schuiven. Gelukkig hoefde ik geen noodstop te maken onderweg, want dan was het spul me om de oren gevlogen (heb dat een keer meegemaakt, voor me ging iemand vol in de rem vanwege een file, om uiteindelijk 20 meter van haar voorganger compleet tot stilstand te komen (!), en de aarde zat echt overal) Alles is de grond in gegaan, omdat er een vochtige periode aankomt en omdat ik merk dat de Jiffy potjes niet zo goed werken, zelfs niet bij bodembedekkers. De wortels willen dieper, en de potjes drogen snel uit en de rouwvarenmug leek er ook dol op. De Jiffy's heb ik trouwens hergebruikt, ik heb de kluitjes er meestal uitgeschud. Ik had ook merkloze potjes van heel dunne houtvezel, die vielen al bijna uit elkaar dus die konden zo de grond in. De druiven waren op kale wortel geleverd. 13 stuks, waarvan 2 niet waren wat ik besteld had. Verder ontbraken twee bestelde stokken helemaal. Dat wist ik allemaal pas nadat ze op de post waren gedaan. Ik vind dat niet OK, maar ik heb niet zo veel te kiezen als ik wil weten wat voor onderstammen ik koop, dus ik accepteerde het maar. Hier staan ze voor te weken voor de aanplant, gelukkig waren de plantgaten al klaar en kon het in rap tempo. De tempranillo heeft heel lange stokken, die heb niet helemaal in de grond gestoken omdat ik gewoon niet zo diep kon graven. De Frühburgunder begon een week later al uit te lopen. Frühburgunder hè, die is früh. De tempranillo staat tegen deze muur, en je ziet wel waarom: mooi avondzonnetje, de muur is een goede warmte-opslag. Het boompje dat ervoor staat is een kweepeer. Ik moet wel drie jaar wachten om iets te kunnen oogsten. Daarom heb ik de Regent en Solaris ertussen laten staan, die kunnen de komende twee jaar druiven geven tot de Tempranillo enz. volwassen zijn. Van de druif Solaris, heb ik per ongeluk een tak gebroken in december, ik had hem weer omhooggebonden, maar hij is niet vergroeid met de aanzet, dus ik heb hem nu weer uitgebogen zodat het niet gaat rotten. Vooralsnog gaat de sapstroom er nog goed doorheen, even afwachten of dat bij de vruchtzetting ook zo blijft. En dan...(tromgeroffel)....de Siberische kiwibes heeft bladverkleuring! Ik was sprakeloos. Het is pas het tweede jaar. Het is de Anniki, een zelfbevruchter. Ik heb nog een Anniki, die heeft geen bladverkleuring, maar wel roze bladranden. Helaas is de nieuwe geplaatste Dr. Szymanowski niet zo mooi (foto eronder), ik vind hem heel erg op de gewone kiwibes lijken. Ik heb er ook nog eens vijf van staan, helaas. Ik laat ze nog even staan, maar dat ze op termijn eruit gaan is vrijwel zeker. En het stukje waar ik het meest tevreden over ben: ik heb het kleine schuttinkje 'afgebrand'. Shou sugi ban, ook wel zwarthout genoemd. Ik heb het wel anders aangepakt dan gebruikelijk. Uit noodzaak. Ik had dit stukje schutting afgelopen zomer gebouwd van douglas planken, die ik eerst dik in de lijnolie had gezet. In de zomer nog prima, maar in herfst/winter werd het schimmelig/vlekkerig. De lange planken heb ik eraf geschroefd en liggend op een paar bakstenen alsnog met de gasbrander behandeld. Omdat ze zo met lijnolie verzadigd waren, was het wel anders dan hoe het normaal gaat. De lijnolie ging soms bubbelen aan de oppervlakte, en dan moest ik met een lagere vlam nabranden om de bubbels te breken. Het rechtse deel van de schutting heb ik niet gedemonteerd, ik heb het gewoon zo zwartgebrand. Alleen aan de zichtzijde. Het was een pittige klus. Ik heb urenlang de greep van de gasbrander ingedrukt, ik kon hem op een gegeven moment nauwelijks meer vasthouden. Ik heb het middageten overgeslagen omdat ik klaar wilde zijn voordat buren gingen klagen over stank of gevaar, of voordat er regen kwam. Maar je moet wel je aandacht en coördinatie op peil houden met zo'n gasbrander in je hand. Bovendien moest ik een deel van de klimroosters losschroeven en met één hand planten uit de vuurlinie houden. Het was ook omdat de planten nu nog klein zijn, dat ik het per sé nu wilde doen. Alleen de ruit (=plantje) heeft wat schroeischade aan één kant, maar daardoor ging het heel lekker ruiken. En door alle gedoe viel het marmeren tafelblad om (het onderstel gaat winters altijd naar binnen). Het viel bovenop een bloempot, die gelukkig van plastic was en waarin een onbelangrijke stek van de appelbes zat. Hier de foto's. Voor: En dit is na: Het woord dat bij me opkwam: statig. Het hoeft van mij niet statig, maar in dit geval bevalt het me best. Links op het pad wel schroeivlekken, ik weet niet hoe dat er straks uitziet. Als er olie op is gelekt dan zal ik misschien wat stenen moeten omwisselen. Never a dull moment! De stenen van het informele pad, rechts, liggen nog los op de grond, ik heb het even snel neergelegd zodat ik wist waar de zaailingen mochten komen. Het zijn allemaal zwerfkeien uit de ondergrond. Iedere keer als ik een gat graaf, en op iets hard stuit, hoop ik heel hard dat het een zwerfkei is en geen blindganger uit WOII. Toevallig werd er een paar dagen later nog een blindganger onklaar gemaakt in de binnenstad, de hele stad was afgezet en ik heb een uur vastgezeten in de file, op iedere toegangsweg stond het vast. Nog even een fotootje van de tomaten die ook in de grond staan. Ik hoop dat engerlingen geen tomaten lusten, want ik heb wel 60 engerlingen uit de grond gehaald en ik denk dat er nog wel 60 in zitten. Ik trok met de grondboor op een gegeven moment ook een volwassen meikever naar boven. Het is mei, dus ik hoop dat hij blij was met de lift naar boven. Links staat nog de groenbemester, ik haal die pas neer als de droogte komt of als er plantjes in de schaduw komen. Verder moet er nog het nodige gebeuren, maar ik had geen tijd meer.

Ik weet niet of iemand ze wil, wegens de eikenprocessierups. Ik zie dat Stichting Meerbomen alleen van de Amerikaanse eik zaailingen accepteert, ik denk ook vanwege de rups. Ik heb niets in de tuin gedaan. Ik ben nog heel druk met de zaai-logistiek.

Waarschijnlijk een Japanse esdoorn. Sommige soorten beginnen met blad dat roze is.

Ja, het is een handig topic om te volgen. Ik had bij de paprika ook de blaadjes omhoog, toen ik ze buiten had gezet, en ik hoefde alleen een stukje terug in het topic om het antwoord te vinden. Nu ze weer achter glas staan is het blad weer goed. Ik denk dat het door wind kwam, die extra verdamping waren ze niet gewend.

Je bent niet de eerste. Als je het peper- en paprika topic opent, zie je dat de plant zo verdamping tegengaat.

Staat het boompje niet te nat? Ik zie ook dat hij erg diep in de pot staat. Je kan de luizen dooddrukken, maar ik vermoed dat het boompje al wat stress had voordat de luizen kwamen. De luizen komen dan steeds terug.

Maar die plant was wel al bezig met de vruchtzetting, neem ik aan. Een gezonde plant die nog vol in de groei zit, is geen kandidaat voor schimmels . Tenzij er een berg rottend tomaten loof naast ligt, natuurlijk. En een advertentie voor een professioneel bestrijdingsmiddel, is natuurlijk geen goede bron om vast te stellen dat er op het moment een vaststaand risico is. De Engelse benaming 'late blight' lijkt me ook duidelijk genoeg. Het is een late ziekte. Maar ik ga het wel zien. Bij mij staan de planten sinds maandag in de grond.