De dos en don’ts van het 1e jaar

Niet gehinderd door enige kennis van zaken ben ik dit jaar begonnen aan mijn 1e seizoen.

Bewust heb ik me niet teveel bezig gehouden met de wetenschappelijke benadering, maar gewoon lekker eigenwijs aan de slag gegaan en kijken wat er van komt.

In dit overzicht een opsomming van de dos en don’ts die voornamelijk zijn gebaseerd zijn op mijn persoonlijke interpretatie. Het is dus mogelijk dat ik foutieve “conclusie’s” maak, maar ik wil toch bepaalde zaken vastleggen zodat ik volgende jaar niet dezelfde “fouten” ga maken.

Enkele zaken die van belang zijn om te weten

1- Ik heb geen bestrijdingsmiddelen gebruikt

2- Geen enkele bescherming toegepast voor het koolwitje

3- Geen bemesting toegepast

In willekeurige volgorde, lekker chaotisch, hierbij wat zaken die me zijn bijgebleven:

PH meten via zelfgemaakt PH papier (van rode kool (biet))

blog/martin.b/martin_zijn_moestuin_experimenten._b-2168.html

Dit mag als mislukt worden beschouwd. Nadat ik enkele rode bieten heb gekookt en de sap heb laten inwerken in gebleekt koffiefilter en deze vervolgens gedroogd, heb ik na 6 weken het papier getest. Het “verse” papier is nog redelijk van kleur, maar na verloop van tijd is het papier bruin (bedorven) en is het kleurverschil na inwerken van zuur zo minimaal dat het niet/nauwelijks waarneembaar is. Ik heb nog iets van 33Cl staan in vloeibare vorm, misschien dat ik nog eens de vloeibare vorm zal testen.

Radijs:

blog/martin.b/radijs_in_volle_grond_vs_radijs_in_een_tunnel_b-2180.html

Geen radijs in een tunnel zaaien, het heeft geen enkele zin, het geheel vertraagd zelfs.(kan eigenlijk niet, maar bij mij was het in ieder geval wel het geval)

Na verloop van tijd was de radijs in de tunnel ook wel goed van formaat, maar waarom met een tunnel lopen rommelen als het zonder tunnel net zo goed gaat.

Dan over de radijs zelf.

De radijs is prima (van smaak), maar na een dag of 3 ben je het wel beu gegeten met als gevolg dat ik ze laat staan. Hierdoor zal de radijs na verloop van tijd worden aangetast door wormpjes.

Volgend jaar maar eens iets proberen te verzinnen dat ik ze verspreid over het seizoen probeer te telen.

Tabak

blog/martin.b/zinonzin_tussentijds_verspenen_van_tabak_b-2182.html

Hoewel ik niet(meer) rook was tabak toch een een gewas wat ik graag wilde telen.

voornamelijk voor het maken van een natuurlijk insecticide (wat ik overigens dit jaar niet heb gebruikt).

Ik heb de zaadjes van een mede forumlid gekregen. Ik had ze dit jaar erg laat gezaaid, en ik vraag me af of ik ze niet veel beter gewoon gelijk in de “koude grond” had kunnen zaaien. Ik heb ondertussen denk ik miljoenen zaadjes (nee, ik overdrijf niet, echt niet normaal hoeveel zaad je van een volgroede plant verkrijgt)

Dan over de plaatsing.

Ik heb die plantjes echt overal neergezet. Ik moet zeggen dat ze in de volle zon het groots zijn geworden, maar in de halfschaduw was het maar een stukje minder. Omdat ze nogal erg groot worden is het niet een plant die je zomaar even midden in je moestuin zet. Het is een ideale plant om aan de rand van je tuin te zetten. Voor guerilla gardening leent hij zich ook wel. Volgend jaar zet ik ze op het land van de buurman

Drogen van bladeren

Het drogen van tabak is een stuk lastiger dan het telen van tabak. Door het samenbinden van de bladeren is de kans op schimmel erg groot. Als je ze per blad ophangt is er niks aan de hand, maar dat is uiteraard erg onpraktisch. de helft van mijn tabak heb ik verpest door niet goed drogen. Buiten drogen (onder afdak) is de beste methode. Binnen drogen is de kans op schimmelvorming erg groot. Misschien dat ik de middelste nerf van het blad moet wegsnijden voordat ik ze ga drogen?

Kiemen in kiembakken (voorjaar)

Ik ging er blindelings van uit dat bij het kiemen er een aanzienlijk gedeelte van de zaadjes niet zou uitkomen. Op de Stevia (Honingkruid) na was dit beslist niet het geval. Ongeveer 95% van de zaadjes vormen ook daadwerkelijk plantjes. Omdat ik (het eerste jaar) niet instaat was om gezonde plantjes weg te gooien had ik het mezelf extreem moeilijk gemaakt met het verplanten.

Volgend jaar ga ik dus ipv 14 peperplanten terug naar 4 planten

en ipv 40 tomatenplantjes naar 12. Uien zaaien ga ik ook maar vergeten. (is wel gelukt, maar plantui is toch stukken makkelijker)

Het grootste “probleem” van die kiembakken is om ze te plaatsen op een warme plek.

Ik had op een gegeven moment iets van 22 kiembakken en die kon ik niet meer op de vensterbank plaatsen. Gelukkig was er nog wat ruimte bij de schoonouders, en omdat daar de kachel op 24 graden staat (ook in de nacht) was dat de ideale plek voor het kiemen van de zaden die een hogere temperatuur nodig hebben. Volgend jaar wil ik eigenlijk niet meer dan 6 kiembakken gebruiken, maar ik ben bang dat ik toch weer te enthousiast zal worden.

Witlof / Witloof

Ik heb helaas niet genoteerd wanneer ik witlof heb gezaaid, maar dat moet vrij laat geweest zijn.

(juni ?) en ik heb ze gezaaid op een plek waar ik eerst radijs had gezet zodat de grond redelijk voedingsarm was (want je moet witlof op een voedingsarme grond zaaien). De wortels had ik pas rond begin december willen oogsten maar de kippen hadden alle bladeren opgegeten in begin oktober, en hierdoor heb ik ze begin oktober al geoogst.

hierna heb ik de (te kleine) wortels in een emmer zand geplaatst en deze in mijn donkere kelder geplaatst. ik was ze bijna vergeten, maar 3 weken na het “intafelen” had ik tot mijn verrassing best wel een mooie opbrengst. Ik heb de complete emmer in 1 keer geoogst en de witlof gestoofd en gekarameliseerd. Een zeer smakelijk gelukt experiment wat ik volgend jaar zal proberen te verbeteren qua teelmethode (vroeger zaaien, later oogsten)

Voor info over het snijden van de wortels zie

http://www.tuinadvies.nl/groente_witloof_witlof.htm

Ik had die wortels 2 weken moeten laten liggen voor het intafelen, maar dat ben ik vergeten.

Volgend jaar dus diverse aandachtspunten voor de witlof!

Stevia (Honingkruid)

Op een of andere manier had deze (voor mij) nutteloze plant een bepaalde aantrekkingskracht.

Ik denk dat het te maken heeft met de uitdaging hem te kweken. En inderdaad was dit een uitdaging. Ten eerste was het kiemen van de zaadjes een drama. Ik had iets van 20 zaden waar er maar 5 van boven zijn gekomen, en hiervan waren er 3 na 2 weken nog in leven.

Van deze 3 heb ik er 1 buiten gezet in een plastic flesje (als mini kas)

1 heb ik er in de serre gezet, en 1 voor het raam in de kamer.

Ik had op “de markt” nog 1 plantje gekocht zodat ik het verschil in ontwikkeling zou kunnen zien.

Alle plantjes zijn doodgegaan op die in de serre na. Omdat de plant van “de markt” het redelijk goed deed heb ik deze plant “gestekt” om te kijken of dit een makkelijkere manier is om de plant te vermeerderen.

Ik heb 6 takjes afgeknipt en gewoon in de vochtige grond gestopt. Hiervan zijn er 2 gaan doorgroeien. Conclusie is dat je dus beter een stek kan nemen ipv zaaien.

Ik heb nu dus 3 stuks stevia (2 stek, 1 grote vanuit zaad) en ik heb eigenlijk geen idee wat ik er mee moet. Ik ga ze maar gebruiken als experiment om te kijken wat er gaat gebeuren met deze 3 plantjes als ik ze in een grote bloempot ga ondergraven met een enorme laag compost

(1 met 50 cm compost, 1 met 50 cm koemest, en 1 met 50 cm grond)

kijken of ze de winter gaan overleven.

Volgens het boekje kunnen ze niet tegen een temperatuur lager dan 10 graden, dus ik gok dat ik volgend jaar van deze plant verlost zal zijn

Tomaat / Tomatenkas

Ik had zeer veel tomatenplantjes in de kiembakken gezaaid en veel te veel verschillende soorten.

(Balcony Wonder, Cherry Rode, Mikado, diverse zaadjes uit supermarkt tomaat, vleestomaat van “de markt”, gewone tomaat van “de markt”)

Ik had me moeten beperken tot 2 soorten zodat ik het effect van de verschillende standplaatsen veel beter had kunnen vergelijken.

Ik had ook een tomatenkas van de lidl aangeschaft en hier kan ik heel kort over zijn.

NIET DOEN.

Ten eerste is het open en dichtritsen een aanslag op een goed humeur. En het verschil tussen de tomaten in de kas, en buiten de kas is dermate minimaal dat het compleet zinloos is. Sterker nog: de tomaten buiten de kas waren stukken beter. De tomaten in de kas waren (op de eerste 10 stuks na) veel vatbaarder voor schimmels.

Het viel me op dat de tomaten het in het begin zeer slecht deden. Zowel in de koude grond, als in de kas, als in de 10 liter bloembakken. Ik denk dat dit kwam door het koude voorjaar.

op een gegeven moment is het toch nog goed gekomen tijdens oogsttijd. Wat me opviel is dat tomaten zowat allemaal op het zelfde moment geplukt moeten worden.

Ik had ze in de halfschaduw en in de zon gezet, maar dat maakte niet veel verschil qua oogsttijd (in de zon zijn ze wel iets groter). die mini kerstomaatjes zijn wel leuk, maar eigenlijk heb je er niks aan in vergelijking met gewone tomaten.

De kippen hebben er in ieder geval veel plezier van gehad. en ik heb nog heel veel tomatensoep te eten.

Volgend jaar ga ik de tomaten compleet anders doen.

Ik ga me beperken tot 2 , max 3 soorten. Ik ga niet rommelen met kweekbakken, maar koop ze als plant op “de markt”. En ik ga ze sowieso op zijn kop hangen zodat ik ze niet moet opbinden.

Ik heb al een redelijk beeld hoe ik dit volgend jaar ga fabriceren. Ik zal de details verder uitwerken in een update.

Sla

blog/martin.b/mini_update_van_mijn_sladak_b-2419.html

In de zomer ging dit redelijk goed, maar in het najaar is de opbrengst minimaal, en de sla die is zeer bitter van smaak. Ik heb (nog) geen idee hoe het komt dat de sla zo bitter smaakt.

mijn overige sla was kropsla, ijsbergsla, rucola, hertshoornweegbree en veldsla.

Vooral hertshoornweegbree was voor mij een zeer versassend lekkere slasoort. Helaas vinden onze kippen dit ook zeer lekker waardoor ik er vrijwel niets meer van kan terugvinden. (ik zal het volgend jaar op een plek zetten waar de kippen niet bij kunnen)

Ijsbergsla was een mislukking, geen idee waarom. kropsla was gedeeltelijk gelukt, maar ik heb niet echt een mooie krop kunnen ontdekken. rucola geen probleem, maar niet in de volle zon, want dan gaat het te hard, en schiet gelijk in het zaad.

Mini kas in de vorm van een kunststof fles

blog/martin.b/re_wat_een_heerlijk_weer_r-4861.html#r4861

Ik had het idee dat ik met een constructie van potgrond en een kunststof flesje de stap van een kiembak kon voorkomen.

In de praktijk werkte dit aanzienlijk minder goed dan ik had verwacht.

Ten eerste het gebruik van een wc rolletje met potgrond en 1 zaadje is niet verstandig.

Het wc rolletje zal gaan schimmelen en ik denk dat dit niet goed is voor de verdere ontwikkeling.

Ik heb een stuk of 12 plantjes proberen op te kweken met deze methode

o.a. rodekool/stevia/bloemkool/knoflook/tomaat en hoewel het in het begin goed lijkt te gaan heb ik zeer sterk de indruk dat door de te beschermde omgeving waar het plantje in opgroei hij veel vatbaarder is voor ziekte/schimmel/aantasting.

Kort samengevat, dit is NIET voor herhaling vatbaar.

Ik heb zeer duidelijk het verschil kunnen zien tussen de plantjes die zonder deze minikas zijn opgekweekt en de snellere start werd in het geheel teniet gedaan door de tragere ontwikkeling die hierna volgde.

Spinazie

Er makkelijke groente die het prima doet in de schaduw/halfschaduw

Ook zeer smakelijk (veel smakelijker dan spinazie uit een potje / diepvries), dus voor herhaling vatbaar. Volgend jaar wel iets meer zaaien want ik dacht 4 porties te oogsten terwijl het na koken maar 1 portie was (het slinkt erg veel)

Kool / broccoli

Ik had diverse kolen zoals bloemkool/witte kool/rode kool/spitskool/ en broccoli geplant/gezaaid.

Van zowel de spitskool, broccoli en bloemkool heb ik smakelijk kunnen eten.

Spitkool was prima. De broccoli was klein maar zeer smakelijk. De zogenaamde 2e oogst heb ik nooit meegemaakt van de broccoli.

Het is me duidelijk geworden dat het toepassen van een net over dit soort gewas noodzakelijk is.

Mijn eerste bloemkool was keurig gelukt. de overige bloemkool zat onder de eitjes/rupsen. De rode kool zat ook compleet onder.

Als ik volgend jaar kool ga zaaien/planten dan zal ik een net moeten gebruiken.

UI

Ik had diverse soorten ui gezaaid en hoewel dit gelukt is, is het voor mij niet helemaal duidelijk hoe je deze mini uitjes weer moet gaan planten. (want ik kom niet uit qua datum om ze hierna weer te planten) deze zaai ui hangt nog steeds te drogen in de schuur, ik zie wel of ze het overleven tot het voorjaar.

De plantui ging redelijk , maar de ui is naar mijn idee aan de kleine kant. Ik zal volgend jaar eens kijken of ui meststof nodig heeft. Ik had rode ui/ witte uit en sjalotjes.

Volgend jaar aanzienlijk meer ui planten omdat je van ui nooit genoeg heb. (en je er verder geen omkijken naar heb)

pepers/paprika

Ik had veel te veel pepers in de kiembakken gezet waardoor ik geen idee had wat ik met deze enorme hoeveelheid planten moest gaan doen

Ik heb er 2 in de serre gezet, en de rest op diverse plekken buiten.

Het verschil tussen de planten in de serre en buiten is enorm groot.

De planten die buiten stonden en in de halfschaduw zijn compleet mislukt (is ook logisch). Ook de planten in de kunstof lidl kas zijn compleet mislukt. De planten in de “volle zon” zijn een beetje gelukt. de planten in de serre deden het voortreffelijk. 1 plant tegen een stenen zuidmuur deed het overigens ook prima.

Al met al denk ik dat ik meer dan 150 pepers heb geoogst uit een stuk of 5 planten.

Veel meer dan ik had gedacht. Volgend jaar een stuk minder pepers.

Kool chinese michel

Dit was geen succes.

Deze kool heb ik een stuk of 5 keer gezaaid en ieder keer schoot deze kool gelijk in het zaad.

1 kool is wel gelukt, maar heb ik te lang laten staan waardoor deze vol zat met beestjes.

De kippen hebben er in ieder geval van gesmuld.

Patinaak

Zeer makkelijk gewas, keurig gelukt. Maar ik heb er nog niet van gegeten.

Ik heb bijna alles weg gegeven, en er een stuk of 6 gepureerd voor in de soep.

Zit nog in de diepvries.

Knolselderie

Compleet mislukt, geen idee waarom

Wel blad, geen knol.

Komkommer

Ik had iets van 5 plantjes maar die zijn (na enkele weken) spoorloos verdwenen. Ik heb geen idee waarom, misschien dat er een slak deze niet kon weerstaan?

Als ik volgend jaar plek heb zal ik het nogmaals proberen.

Wortel.

Prima gelukt, maar ik had niet verwacht dat het zo lang duurde voordat de wortel zich ontwikkeld.

Wat ik wel een probleem vind is dat je bij dit gewas in 1 klap met een heleboel wortels zit.

Omdat het dan zomer is, heb ik geen zin in een wortel stampot. Ik moet eens op zoek naar recepten met wortels voor in de zomer.

En ik moet ook nadenken hoe ik dit gewas kan spreiden qua oogsttijd

Paksoi

Geen succes, geen idee waarom. later in het seizoen is er nog wel iets tastbaars bovengekomen, maar de plant was aan de zijkanten bruin (rot) en in het midden wel mooi wit.

Misschien volgend jaar nogmaals proberen met wat meer zorg?

Appelboom Ecolette/Topaz/Santana

Deze boompjes heb ik in het voorjaar geplant. Ze hebben het alle 3 overleeft en ieder boompje heeft 1 appel. Ik ga er blindelings van uit dat de oogst volgend jaar hoger zal zijn.

Knoflook

op 13-04 knoflook van de lidl geplant. ik denk dat dit te laat is geweest aangezien de knoflook zeer klein was tijdens de oogst.

Ik heb in oktober nogmaals knoflook geplant en ik denk dat deze knoflook een stuk grotere bollen zal ontwikkelen.

Aardpeer

Ik heb de aardpeer van een mede forum lid gekregen maar weet niet meer op welke datum dit is geweest. In ieder geval zijn die planten zeer hoog geworden en zijn ze nu aan het afsterven (is normaal). Ik zal ze rond december eens gedeeltelijk gaan oogsten en een update maken.

Prei

Ik heb 3 soorten prei gezaaid die ik nu nog steeds niet verplant heb (dus die zijn ondertussen mislukt) Ik heb ook op “de markt” preiplanten gekocht en deze heb ik in de geplant. Deze zijn redelijk gelukt maar hadden iets dikker mogen zijn. (ik denk dat ik ze had moeten bemesten).

Wat ik ook fout heb gedaan is dat ik ze te lang heb laten staan waardoor er een zaadstengel in kwam. Hierdoor is de kern van de prei hard en is de prei niet meer zo lekker.

Ook bij deze groente het probleem dat je in 1 klap met heel veel prei zit, terwijl ik liever iedere week 1 prei zou willen gebruik ipv 45 preien in 1 week.

Ik heb er tot mijn schande ruim 40 moeten weggooien omdat ze waren doorgeschoten. Als ik dit had geweten had ik ze in een klap geoogst en ze na blancheren ingevroren.

Aardbeien.

Ik heb diverse soorten aardbeien gezaaid waaronder Delician F1, Temptation F1, alpina en bosaardbei. deze aardbeien zijn vanuit zaad in kweekbakjes gezet en ze zijn zeer langzaam gaan groeien. Tijdens de zomer begonnen ze net een beetje op een plantje te lijken, maar voor aardbeien is het te laat.

Ik heb nu een stuk of 60 aardbeien plantjes. ik denk dat ik ze ga ingraven (ze staan nog in kunststof kweekbak) en ze ga ondergraven zodat ze de winter overleven. Hierna zal ik ze in het voorjaar gaan verplanten in mijn toren constructie

blog/martin.b/aanvang_van_de_slakruidenaardbeien_boom_constructie_b-2502.html

Diverse kruiden

Ik heb uiteraard ook kruiden gezaaid en heb geprobeerd zo veel mogelijk overblijvende kruiden te zaaien

komijn (is volgens mij 1 jarig), majoraan, postelein (1 jarig?), hertshoornweegbree, dragon, Sint-janskruid (is nooit boven gekomen), Bijvoet (zou meerjarig zijn, maar ik heb geen idee welke plant bijvoet is omdat ik ze niet heb voorzien van een label), basilicum, bonenkruid, dille, kattenkruid (de poes vind het geweldig), lavas, peterselie, salie (doet het heel goed), tijm (moet gaan zoeken of ik deze nog kan terugvinden), bieslook (diverse soorten).

Een bonte verzameling met als voornaamste doel kijken wat ik in het voorjaar nog terug kan vinden in mijn tuin. Volgend jaar ga ik ze keurig verplanten zodat ik een echte kruidentuin kan aanleggen. Ik moet ook nadenken welke kruiden ik daadwerkelijk zal gebruiken en welke nooit. en ik zal de kruidentuin zo moeten aanleggen dat 30% in de schaduw staat, 70 % in de zon.

Conclusie

Omdat het dit jaar een niet gemiddeld jaar is geweest qua temperatuur (zeel koud voorjaar, redelijk warme zomer) is het voor mij niet mogelijk om een echte conclusie te maken.

Het is zeer goed mogelijk dat ik met een gemiddelde zomer een compleet ander resultaat zou hebben gehad. Ik heb in ieder geval veel geleerd door zomaar wat te doen. Volgend jaar ga ik me wel inlezen in de materie en kijken of dit veel verschil zal maken. Ik zal dan ook gaan nadenken over bemesting. als ik dan toch een paar tips mag geven zijn het de volgende

1- Begin klein

2- Zaai/plant alleen dingen die je lekker vind

3- Kruiden zijn goed voor je zelfvertrouwen

4- Zaai geen meters wortels/radijs was na 1 week komen ze je neusgaten uit.

5- Kippen in de moestuin zijn leuk maar funest voor je oogst.

Ik verneem graag op of aanmerkingen van mede forumleden.

Ik heb zeer veel zin in het 2e seizoen en alle tips/suggesties zijn welkom.