jasmin

AHA!!!

Een tijdje geleden kreeg ik van een oudere weckster te horen, dat boontjes geteeld op kippenmest gisting veroorzaken na het wecken. Geen wetenschappelijk verhaal, maar haar ervaring door de jaren heen. Ik weet natuurlijk niet of het ging om verse kippenmest, of dat het ook zo is als de kippenmest ruim gecomposteerd is. Verder heb ik altijd begrepen dat kippenmest prima mest is in het algemeen.

Mijn belemmerende nadeel was/waren: de slakken!!! De pompoenplanten werden ratseflats aangevreten, doodgevreten.... Op de composthoop bedoel ik natuurlijk. Die slakken deden het zowiezo overal (dat vreten) maar op de composthoop was tot drie keer toe een plantje binnen 2 dagen wijlen.

Mooi topic. Ik had in januari hetzelfde uitgangspunt: ZAND!!! @Weknow heeft prachtig beschreven wat ikzelf al zoekend en worstelend ook bij elkaar had gevonden aan info. Ha, ha... Ik heb dus de meeste tips die ik hier heb gelezen inmiddels toegepast. Eerst vaste bedden uitgelijnd, vijf-jaren plan gemaakt. Afhankelijk van het type groentebed de bemesting aangepast. En al vrij vlot begonnen met onrijpe compost te gebruiken als mulchlaag. Ik heb alleen 1x 1 spade diep gespit, om het kleine terreintje egaal te krijgen, daarna niks meer gespit. In het begin was de onrijpe compost nogal grof, maar ja... je moet wat... Op een gegeven moment sloeg het enthousiasme voor compostmaken over op mijn man (die vond het eerst maar erg rommelig, dat mulchen), en die is er nou zowat dagelijks mee bezig, en de compostproductie gaat als een tierelier. Hij hakt alles eerst nog eens fijn, mengt en draait, zeeft, dekt het momenteel helemaal af met plastic en hout om de temperatuur omhoog te jagen, maar draait en keert ook steeds, dus zuurstof komt er op die wijze in. Dit jaar al 6 of 7 keer (ben de tel kwijt) een nieuwe laag mulch op de bedden gelegd (paden vallen ook af qua oppervlakte van je tuin) van steeds max. 2 cm dik. Er zit vanalles in: mest, keukenafval, tuinafval, onkruid, en sinds kort boscompost van halfverteerde bosbladeren. Daarnaast maak ik plantengieren. Gewoon laten gisten in een emmer. Of soms thee: gekookt groenteafval uit de keuken opkoken, een nacht laten afkoelen, en je weet niet wat een mooie bouillon je krijgt... jammie... ben soms gewoon jaloers op de plantjes... Ik begon dus ook met kaal zand, zonder humus. Nu in augustus gok ik dat ik een laag van ongeveer 4 cm heb liggen. De grens tussen mulch en zandgrond is vaag geworden, want volgens mij zakt dat organische materiaal ook naar beneden. Prima. Voorlopig ben ik niet bang dat voedingsstoffen wegspoelen... prima... want in de diepere lagen zitten ook de wortels van de dieperwortelende planten. Het is niet zo dat die laag van 4 cm het resultaat is van 2x 2cm aanbrengen... de mulch verteert gewoon verder op de groentebedden. Als je niks doet, vallen er gaten en komt het zand vrij snel weer terug. De spinazie en de bonen en de andijvie etc. snij ik af, en laat de wortels zitten. Ik heb inmiddels zat wormen in de grond, en ander gekriebel. Toen ik startte, had ik slechts 2 a 3 wormen gespot bij het aanvangsspitten, wat mij treurig had gestemd. Niet alles doet het superfantastisch, maar soms weet je niet of het aan je bodem ligt, aan het verschoven seizoen, aan het zaad dat weer anders is dan een vorig jaar.... Nog 1 extra tip: combinatieteelt. Ook dit jaar weer een paar opmerkelijke resultaten. Mijn mais doet het echt fantastisch, dikke stelen, hoog gewas. Ik wijt het aan de lage boontjes die ik aan de voet gezaaid heb. Ook de zonnebloemen staan megahoog en sterk. Tegelijk gezaaide zonnebloemen, zelfde zaad, zelfde datum, op kaal zand zijn veel ieler en lager gebleven. Groot verschil. Ook bij de zonnebloemen staan boontjes. En de mulch natuurlijk. Komkommer deed het niet goed, en toen maar twee uitgegraven en tussen de klimbonen gezet: tiere-tierelier.... die gaan twee keer harder dan die andere komkommers.

Of je orienteren op een ander type recepten. Tot voor kort was er een fantastisch forum voor zeep en cosmetica (sommigen van dit forum zaten daar ook), maar dat is helaas ter ziele gegaan, stekker er uit. Dat zat bomvol goede en degelijke info. Het boekje Cremes en milde zepen van J.Pütz en C. Niklas is goed. Ik kocht het bij drogisterij de Lange in Rotterdam, die ook een webshop hebben. Deze recepten zijn grotendeels (of geheel.. ik heb het niet gechecked) gebaseerd op Tegomuls en Lamecreme. Eetbare emulgatoren. Boekje (een soort ringbandje) kostte me hooguit 9 of 10 euro. Ook heel veel diepere informatie op chemisch niveau.

Het tweede recept is anders dan het eerste. In het eerste wordt de Borax toegevoegd, en zie ik geen vet, en heeft het niet de functie van emulgator.

Kan je jouw recept misschien hier neerzetten? Ik leer er altijd graag iets bij.

Een emulgator bindt vocht (water) met vet. Essentiëel natuurlijk in een creme. Ik weet niet of er nog een andere emulgator in je recept zit. Ik heb nog nooit Borax gebruikt in een creme, dus ik weet alleen op papier dat het een soort verzeping oplevert. Maar ik heb wel ervaring met natriumhydroxide voor gewone verzeping, en als ik dat doortrek... zou ik me geen zorgen maken over de Borax. Het verzepingsproduct na afloop van het proces is niet meer gelijk aan de basis producten bij aanvang van het proces. Het chemische proces verandert dus de producten en hun eigenschappen.

ok

O ja,... dat is waar ook.... je kan ze ook als droogboon eten. Hebben we ook nog gedaan.

Ik heb ze nooit anders gegeten dan als snijboon, ongeveer 2mm stukjes. Iets grover dus. Maar dat is ook omdat ik in mijn vorige tuin niet elke dag kwam, en die bonen ook wat taai gaan worden als je ze iets te laat oogst.

Borax mag sinds een paar jaar niet meer in cosmetica gebruikt worden (verhandeld dan, thuisproductie is niet te controleren) Borax is ook een emulgator, die vetzuur en vocht tot een verzeping brengt. Zomaar weglaten... hmmm ik zou gewoon een ander recept zoeken, niet zomaar dingen weglaten. Enne... een kilootje Borax in huis is iedereen aan te raden... zo multifunctioneel. Mag gewoon verkocht worden.

Even een off-topic vraagje als niet-hondenbezitter: waarom koekjes voor honden?

Als je geen conservering gebruikt, kan je een creme maar 1 a 2 weken goed houden, in de koelkast nog wel. Er zijn nog meer conserveringsmiddelen. Ik heb Heliozimt en Parabeen K in huis. (Nee, ik doe niet mee aan de parabeen hysterie). Borax ook, maar nog nooit gebruikt voor creme.

Ik ben géén expert, hoor. Dus hang je niet op aan mijn antwoorden. Voor zover ik heb begrepen is het niet dezelfde vorm van botulisme die bij stilliggend water en dode eenden aanwezig is, en de vorm die in je groente kan voorkomen. Voor zover ik begrepen heb, KAN botulisme gewoon aanwezig zijn op groenten op natuurlijke wijze. Het heeft geen zuurstof nodig om zich te ontwikkelen. http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/LCI_richtlijnen/LCI_richtlijn_Botulisme Gezien de meldingsplicht, moeten we deze cijfers even vertrouwen. Sinds 1985 lees ik totaal geen geval van botulisme bij mensen die hun groenten wecken. In bijna dertig jaar !! Wel gevallen van geïmporteerde blikken uit het Oostblok, bv. Hoe komt het in je tuin???

Hoeveel soda moet er dan bij het kookwater? Het gebeurt me nogal eens dat ik flinke sodasporen op het glas overhoud. De laatste tijd doe ik beduidend minder soda in het water. Wat is er mis met wecken in sodawater? Het is een praktisch probleem: in dezelfde pan waarin ik de potten steriliseer, moet ik ook wecken. Op gas. Duurt takkelang voordat die ketel goed op stoom is. Als de uitgekookte potten niet te lang mogen afkoelen, voordat ze gevuld gaan worden, dan lukt het me logistiek niet om ze eenmaal warm afgevuld, direct door te wecken. Behalve als ze direct in het zelfde water terug mogen staan. Behalve als ik afgekoelde potten een tijd later dan het afvullen pas ga wecken. Je ziet: al die voorgaande vragen van het begin draaiden om dit probleem...

Ik vind het geweldig dat je er - gelukkig - plezier in hebt al die vragen te beantwoorden. Ik heb heel veel aan je antwoorden. Wat betreft gisting: het ergste was bij geblancheerde erwten en wortels op pure, kokend heet ingegoten, azijn. Met wat nadenken vermoed ik dat het dan de eigen suikers waren. De potjes zijn al op, was heerlijk in maaltijdsalades. De deksels gingen bol staan, zelfs lekken (eentje). Een andere pot die bruisend actief werd, was 'tursi'... heel veel gemengde groentes in een extra grote pot. Volgens mij alles zo goed als rauw, wortel, bloemkool, komkommer,bietjes... Anyway... rauwe of halfrauwe groente op zoetzuur geeft kans op gisten. Hoeft niet, kan wel. Het nawecken van zoetzuur is ook nieuw voor me..

Nieuw vraagje: Hoe komt het dat sommige groenten op azijn ingemaakt gaan gisten? Niet altijd, niet alles, maar zo nu en dan dus wel. op een manier dat ik vrees voor knallen. Is de pot dan niet goed gesloten? Alles op azijn doe ik met draaideksels namelijk.

Het vruchtvlees wordt dan voos, sponzig, en de zaden te groot en te hard. Jonge vruchten zijn zo zacht als avocado, met nauwelijks zaad.

groente uit blik is vaak snot gekookt... Maar je hebt wel gelijk hoor. In het dagelijks verkeer nog NOOIT over botulisme vergiftiging gehoord van kennissen, familie, vrienden... anders dan botulisme bij zieke eenden. Ik leerde die term pas kennen op het Moestuinforum. Dat ik geen verse knoflook op olie moest zetten. Daar kon ik me wat bij voorstellen, al had ik dat al jaren overleefd... bij mezelf, bij mijn moeder... Inmiddels ben ik het op meerdere fora tegengekomen. Lekker recepten snuiven en zoeken, en altijd duikt er ineens de paranoia op... Op 'prepper' fora (mensen die eten inmaken voor jaren vooruit, voor het geval dat...) ook zat die geweckte groenten per definitie levensgevaarlijk vinden. Nou, dan had ik ook niet geleefd, want de oude generatie waar ik een nazaat van ben, weckte er lustig op los. Gewoon logisch nadenken, hygiënisch werken, eventueel een kwartier nakoken als je 'risico' voedsel hebt geweckt (mijn pastasaus met gehakt bv.). Of een snelkoker gebruiken. Of wat zuur gebruiken (van Danuta geleerd).

WOW, hardstikke bedankt iedereen, en met name Danuta. De grap is dat er nog nooit iets mislukt is, eventueel bederf komt pas na het openen en te lang bewaren of vieze lepels etc. En toch vroeg ik me een heleboel af. Als ik bezig ben, zie ik me voortdurend rare dingen doen, dingen die omvallen, een druppelende gekookte fles die in de jam druppelt.... Die kapjes lijken me wel wat, dan zou ik siroop in wijnflessen kunnen gaan doen, of springen die snel door hitte? De tip van een doekje met alcohol... waarom had ik het niet zelf bedacht? Laatst wel bij wijze van test een pietsie jenever bovenop jam gedaan, vlak voor het sluiten van de deksel. Nog niet geproefd, ben namelijk vergeten bij welke potten ik het had gedaan... kom ik straks wel een keer tegen... ha, ha... Wat ik wel doe, en waar ik helemaal tevreden mee ben: ik doe gewoon keukencellofaan tussen de inhoud van een pot en de deksel. Dan duw ik zoveel mogelijk lucht er uit. Doe ik al jaren... nooit misgegaan. Niet bij wecken natuurlijk, maar ik heb nog nauwelijks geweckt. Dat moet nog op gang komen.

Hoe ga je die eten?

Hoeveel tijd mag er maximaal zitten tussen het uitkoken van je fles of pot, en het vullen ervan? Mag de uitgekookte pot - leeg - afkoelen?

Ik zag deze rubber doppen bij brouwmarkt op de site. Hoe worden die gebruikt?

Het is nog nooit fout gegaan, maar uitlekken op een schone theedoek vind ik eigenlijk niet echt steriel. Mijn theedoeken hangen buiten vrolijk in de wind te drogen. In de winter binnen... net zo min een steriele aangelegenheid. Misschien eerst loeiheet strijken??