Fenologische zaaikalender

[marijke]

Op de site van Velt las ik over de fenologische zaaikalender.

Hebben jullie hier enige ervaring mee?

[Bit]

Wat ik altijd begrepen heb van het begrip fenologische zaaikalender, is eigenlijk, dat het begrip van 'kalender' ( het vastzetten aan data ) niet van toepassing is. Je richt je met zaaien, met planten , met oogsten op het waarnemen.

Eigenlijk iets wat met ervaring van doen heeft, met goed kijken, met observeren, met conclusies trekken.

Je handelen baseer je op hetgeen je waarneemt. Dus zoiets als : het kan wel zijn dat ik tomaten pas eind maart mag zaaien, maar dit jaar is het zo een ander jaar, dat ik besluit de tomaten echt pas half april te zaaien of al begin maart. Of: het is al zo ver in de natuur kwa bloei en het kwaken van de kikkers, dus ik ga nú al de spinazie zaaien.

 

Denk dat je een vergelijk kan trekken naar de oude boeren, die her en der nog wel aanwezig zijn. Die slaan alle kennis rondom data gerust in de wind en doen gewoon wat ze denken te moeten doen, op het moment dat ze denken dat ze dat moeten doen. Gebaseerd op ervaring.

[SuusP]

Dat klinkt enerzijds heel nuchter en logisch, maar ook wel een grote gok met grillige (r?) weer. Late vorst nu nog en daar zit je dan. Ben daar nu sowieso ook al wel wat huiverig voor

[marijke]

Het lijkt mij eigenlijk wel een vrij logische manier van denken omdat je rekening houdt met de natuur om je heen (de omstandigheden waardoor bomen gaan bloeien, kikkers kwaken, enz.)

In tegenstelling tot de verhalen van de maankalender: die houdt toch alleen rekening met de stand van de maan?

Of je nu een laag sneeuw in Oost Groningen hebt liggen of zachte dagen langs de kust in Zuid Holland: het is voor beide gebieden volle/wassende/nieuwe maan...

[bio-fee]

Nog nooit van gehoord.

Maar als die 'kalender' gebaseerd is op waarneming en dus afhankelijk van de weersomstandigheden, hoe kan iemand daar dan een kalender van maken...???

[jasmin]

Volgens mij begrijp ik uit wat hierboven staat, dat die kalender dan in je hoofd en je vingers zit. In beweging komen als er genoeg aanwijzingen zijn dat 'het' tijd is voor een bepaalde handeling.

Vergelijkbaar met de poetsdrang die je krijgt bij mooi lenteweer. Goede temperatuur, zonnetje, zacht windje.... en hoppa, voor je het weet sta je ramen te wassen... en je was het niet eens van plan...

[Bit]

Nog nooit van gehoord.

Maar als die 'kalender' gebaseerd is op waarneming en dus afhankelijk van de weersomstandigheden, hoe kan iemand daar dan een kalender van maken...???

 

Heb ik niet zitten kijken wat 'Velt' daar dan van zou maken , of gemaakt heeft ( misschien kan iemand een linkje plaatsen ? ) , maar denk dus dat niemand daar een echte kalender van maakt ?

Of misschien ook wel, door conclusies uit waarnemenigen , nu genomen, en aan de hand daarvan een aantal stappen vooruit denkt ? En zo dus een tijdelijke kalender maakt ?

 

Mja. In hoeverre je een tijdelijke kalender een 'kalender' kan noemen ? Meer een soort to-do-list ofzo voor de komende maand oid ? Aanpasbaar naar gelang de waarnemingen ?

[bio-fee]

Ja duh, maar als het alleen in je hoofd zit, dan is het toch ook geen kalender???

 

Ik ben ook wel benieuwd naar een linkje naar dat artikel van Velt.

[greetje]

een kalender is van oorsprong toch gewoon een indeling van tijdsbestek en hoeft niet perse aan data verbonden te zijn?

[marijke]

Voor de betreffende link: zie op de home page van Velt het artikel 'Zaaien op het ritme van de natuur'.

http://www.velt.be/

[jasmin]

Ik heb de kalender gevonden, hoor! Ik moet zeggen dat mij dit meer aanspreekt dan de maankalender met de bladdagen en worteldagen, omdat ik me altijd afvraag hoe dat zaadje nou weet of hij gewaardeerd wordt om zijn blad, bloem of wortel, maar ok...

 

Hier is de link: http://users.telenet.be/mbrk/groentetuin.htm

 

Nadeel fenologische kalender: Ik heb echt al die fenologische referenties niet in, op of rond mijn tuintje hoor!

Dus ook al spreekt het me aan, ik kan er ook niet zo heel veel mee.

[Jorieke123]

Waarom zaaien ze (van de link van Jasmin) zaken onder warm of koud glas als ze zo met de natuur werken?

[Bit]

Omdat ook die zaai-methodes uiteindelijk aan de buiten-situatie gekoppeld zijn ? De spullen moeten tenslotte ook naar buiten toe na verspenen oid ?

 

Wat mij opvalt ( en ook aangenaam ) is dat ze pas in maart beginnen met zaaien. Héérlijk ! ik hou daar wel van.

pepers/ paprika's doen ze dan ook kennelijk niet aan

 

Vind het geheel niet onaardig hoor.

Maar is toch een vaste kalender he ?

 

@ Jasmin: nee, natuurlijk niet, heeft bijna niemand. Maar je rijdt ( op de fiets dan ) of wandelt ook rond he ? Je ziet tuintjes in je wijk of dorp op weg naar de supermarkt, je komt in het bos, je hoort de vogels en en en. Toch ? En ik luister vaak op zondagocht naar vroege vogels. Daar hebben ze de 'feno-lijn'. Allemaal meldingen van verschijnselen die hier op betrekking hebben.

[appelvrouw]

afvraag hoe dat zaadje nou weet of hij gewaardeerd wordt om zijn blad, bloem of wortel, maar ok...

Dat moet je omdraaien Jasmin..omdat het zaadje op bladdag wordt gezaaid ontwikkeld hij meer blad enz.

 

Ik denk dat we allemaal wel een beetje fenologies bezig zijn. De mensen hier om mij heen vanzelfers: ze hebben veel uitdrukkingen ( je kan geen aardappelen poten voordat die en die struik bloeit) die ze nog volgen.

[Jorieke123]

Ja Bit, maar je kan weken van te voren nog niet weten of iets vanuit de warme kas kan worden uitgeplant in de volle grond buiten. Dan moet het plantje wat langer binnen staan, en groeit hij te snel bijvoorbeeld.

Dat doen we nu ook allemaal, maar mensen die volgens die Fenodinges kalender werken zouden dat naar mijn idee dan toch juist niet doen.

[jasmin]

Nogal logisch dat pepers en paprika's niet in het systeem zitten, dat zijn relatief 'nieuwe' planten voor ons. De Fenologische wijsheden worden van generatie op generatie doorgegeven.

Geen pleidooi om die peper en paprika er uit te gooien, maar om eigen, nieuwe ervarings gegevens op te merken, te testen, en door te geven aan de generaties na ons... yep.. een multi-jaren project als je denkt aan de honderden en honderden jaren NA ons...

[bio-fee]

Ah, nou snap ik het beter. Je kijkt dus naar de natuur en als daar bloemetje X al bloeit, kun jij groente Y gaan zaaien, ook al staat er op het zakje dat je dat pas een maand later zou moeten doen.

 

Interessant!

Ik heb de kalender uitgeprint en ga die eens uitgebreid bestuderen.

Bedankt voor de tip!

[Erny]

In zijn lijst met bestanden kan je ook een bestand met "waarnemingen" vinden. Daarop zie je de notities door de jaren heen (v.a. 2004) van de op de kalender genoemde verschijnselen.

Erg opvallende verschillen. Jammer alleen dat 2013 er niet bij zit want dat was ook een raar jaar.

[Heleen1963]

Ik denk dat heel veel boeren en tuinders zaai en oogsttijd koppelden aan bep dagen die vernoemd zijn naar een bep. heiligen (katholieken althans)

voorbeeld : de Ijsheiligen op 12,13,14 mei . Nu nog zet niemand bepaalde planten buiten voor die dagen . Er zijn ook heel veel spreuken

over heiligen die een weerindicatie geven (die zullen toch ergens vandaan komen niet waar ???? )en die werden opgevolgd .En ze keken idd

naar de stand van de maan .

[greetje]

en buiten al die heiligen hebben we natuurlijk ook nog die hollandse boerenwijsheid met hun spreuken!

[Bit]

Ja oké, daar schuurt die fenologie inderdaad allemaal tegenaan, maar is toch wel nét wat anders.

 

Boeren kijken en nemen waar ja. Zijn daar goed in. Spreuken, al dan niet opgenomen in heiligendagen enzo, zijn daar een uitvloeisel van. Maar de fenologie houdt juist bij, wat daar de veranderingen in zijn juist. Dit in verband met ons veranderende klimaat en de snelle vlucht die die neemt.

[Erny]

Wat denken jullie... zou het leuk/nuttig kunnen zijn om ook zoiets híer in een topic bij te houden? Dan hebben we gelijk de verschijnselen/verschillen in diverse delen van het land (en omstreken)...

En kunnen we volgend jaar vergelijken...

 

Ik vind het wel erg interessant...

 

Eventueel nemen we dan de kernverschijnselen (van de 10 seizoenen) die in de kalender genoemd worden (om het wat beperkter/overzichtelijk te houden...)...

[jasmin]

Dat lijkt me wel wat, Erny. Daar is dit forum uitermate geschikt voor (genoeg groen-gekkies die dit gewoon leuk vinden om uit te vogelen)

 

Ik heb alleen echt niet al die kenmerken/referenties binnen handbereik. Maar tesamen moeten we wel een eind komen. Dat wordt dan ook een multi-jaren project, net als het zelf winnen van zaad.

 

En dan moet elk jaar iemand de boel in een excel zetten... (Suuuuuuuus...)

 

 

[jasmin]

De twee kalenders zijn natuurlijk ook te combineren. Ik lees bijvoorbeeld: eerste kikkerroep: zaaien een-jarige bloemen en kruiden. Vanaf dat moment kan je gewoon je eerste bloemdag afwachten/uitkiezen voor de mensen die trouw willen blijven aan de maankalender.

Of: Zomerlinde bloeit: zaai winterwortel. Die zomerlinde zal wel even bloeien, dus in die periode kies je de eerst worteldag daarvoor.

[Erny]

Ik ben ook vooral benieuwd naar de regionale verschillen. Ik weet dat we hier in het Noorden altijd duidelijk achter lopen wat dat betreft.

En ben ook benieuwd welke fenologische dingen ik eigenlijk automatisch al toepas bijvoorbeeld...

Heb trouwens maandag (voor mij) de eerste sneeuwklokjes gespot in het plantsoen.

 

We kunnen bv steeds in het (nog aan te maken) topic attenderen op de volgende reeks verschijnselen die we dan in de gaten kunnen houden.