F1 Zaad of niet?

[CelineK]

Het is natuurlijk nog lang geen tijd om nieuwe zaden te kopen voor volgend jaar, maar ik als beginnend moestuinier probeer toch wat meer informatie te vinden over verschillende zaden.

 

Nu kwam ik twee verschillende soorten zaden tegen: F1 zaad en 'normaal' zaad. 

 

Nu begrijp ik dat F1 tegen ziektes bestand is en wat productiever is (?), maar is dat het echt waard? In de verpakking van F1 zaad zit namelijk een stuk minder dan 'normaal' zaad. 

 

Wat raden jullie aan: F1 Zaad of 'normaal' zaad? 

17 juli 2020 aangepast door CelineK

[rorror]

F1 zaad is beter, alleen inderdaad een stuk duurder.

41 minuten geleden, CelineK zei:

Nu begrijp ik dat F1 tegen ziektes bestand is.

"Beter bestand tegen ziektes", het blijft een kruising tussen twee planten, welke allebei eigenschappen hebben en gecombineerd, hebben die twee planten natuurlijk geen resenstantie tegen alle soorten ziektes. 

 

Ik ga zelf wel voor volgend jaar een aantal peper F1. Wil het verschil weten tussen zaadjes welke ik uit pepers in de winkel vandaan hebt gehaald en de betere kruisingen van professionale tailers.

 

17 juli 2020 aangepast door rorror

[RobO]

F1 is geselecteerd zaad met goede eigenschappen van beide ouders, soms een goede keuze, soms luxe

 

bijvoorbeeld: een F1 spruit groeit zo dat vrijwel alle spruiten gelijk klaar zijn, een heirloom oogst je van onder af; ik vind de F1 luxe, wij eten gewoon van 4 planten telkens de onderste spruiten en vinden heirloom spruiten ook smakelijker

bijvoorbeeld 2: onze kaskomkommers Bella F1 zijn duidelijk sterker, minder vatbaar en productiver dan de niet F1; smaak maakt hier niet zoveel uit; ik kies dan voor F1
bijvoorbeeld 3: als je je eigen tomaten sterker wilt maken kun je ze enten op een onderstam, zoals Spirit F1; dan wil je dat het meteen goed gaat andrs verlies je weer een paar weken; geent zijn ze sterker, minder vatbaar, productiever en je hebt toch je eigen ras zoals Brandywine

Er zijn ook wel mensen die F1 van grote zaadveredelaars uit principe niet willen gebruiken, ook al omdat je dan niet je eigen zaden kunt doorkweken;
dat laatste is wel erg leuk en soms handig, pastinaakzaad wil je zo vers mogelijk, dus uit eigen tuin en dan geen F1 dus

17 juli 2020 aangepast door RobO

[weknow]

F1 zaad is in de meeste gevallen voor de liefhebber NIET beter!! Om 2 geheel verschillende redenen zelfs minder gewenst.

 

F-1 zaad is alleen ontwikkeld voor de grootschalige professionele internationale markt. Wat wij als liefhebbers zouden wensen, speelde geen enkele rol bij het maken van dat zaad...daar is gewoon nauwelijks een centje te verdienen. Via inteeltkruisingen worden een of twee bepaalde eigenschappen die grootschalige boeren graag zien sterk naar voren gehaald, waarmee zij geld kunnen verdienen.  Bijvoorbeeld dat alles er zeer uniform uitziet (mooi product in de winkel om te zien) alles tegelijk rijpt (veel goedkoper plukken of oogsten, kan nu met  machines vaak)  een bepaalde ziekte die in massale kassenteelt voorkomt wordt beperkt. Ik zeg niet dat er niet toevallig eens een eigenschap kan zijn in een bepaald F-1 zaad die ook voor ons als liefhebber van pas kan komen.....maar ik moet dan echt gaan zoeken om iets te bedenken. 🤔 Als liefhebber zijn we nauwelijks geïnteresseerd in bonen die allemaal precies gelijk oogstbaar zijn, we hebben veel liever een aantal weken spreiding in oogst. Ook hoeven onze bonen niet allemaal precies 14 centimeter te zijn. Veel belangrijker dat ze lekker zijn, vers op het bordje. En zaad voor tomaten zonder phytophtora hebben ze nooit ontwikkeld, want dat treedt in kassen waar grootschalig de tomaten uit de winkel geteeld worden niet op. Daar zijn ziektes waar wij niet echt last van hebben of die geen echt probleem geven voor een liefhebber, waartegen die vruchtgewassen dan bestand zouden zijn misschien met een bepaald F-1 zaad. Bedenk daarnaast dat F-1 zaden 4 tot 25 x zo duur zijn. Ik zie het voordeel dus helemaal niet.

 

Maar er is nog een reden om niet zonder meer hard te juichen over dat F-1 zo veel beter is. Om dat te begrijpen moet je je wat verdiepen in de recente geschiedenis van de landbouw en durven onder ogen te zien dat er groot geld en veel macht mee in het geding is. Als liefhebber ben je het beste uit met goede, vaak traditionele, soorten zaad die zogenaamd "Open pollinated" zijn. Door voldoende aantallen planten met allemaal kleine verschillen in de genen met elkaar te laten kruisen, blijft er voldoende genetische variatie om het ras sterk en gezond te houden en hebben alle planten toch ongeveer dezelfde eigenschappen. Bepaalde rassen (en biologische zaadtelers leggen zich daar sterk op toe) heten dan bovendien "robuust"...ze zijn in de loop der jaren sterk gebleken, niet of weinig gevoelig voor allerlei ziektes, en vragen vaak ook minder aandacht en minder mest dan allerlei nieuwere soorten bij de teelt. Bovendien zijn het rassen waarmee je vaak ook zonder afhankelijkheid van zaadtelers zelf kunt verder telen door de zaden te winnen. Sinds de 2e wereldoorlog is er een tendens geweest naar alleen maar telen met kunstmest en ook dat steeds grotere en internationaler werkende  zaadbedrijven geprobeerd hebben om boeren en zaadgebruikers van zich afhankelijk te maken. Dat is ze ook grotendeels gelukt en op die manier kunnenn ze elk jaar opnieuw verkopen. F-1 zaden werden ook daarom gepropageerd. Intussen is het al zo ver dat ze met macht en alle middelen de eigenaar proberen te zijn van de genetische kenmerken van zaden. Onder andere ook door vele plaatselijke rassen die al eeuwenlang prima voldeden uit het assortiment te halen en nog maar een heel beperkt aanbod aan te bieden van rassen en soorten. Van F-1 zaden kun je zelf eigenlijk geen goed zaad meer nemen...wat daar dan uit komt is zonder meer rommel...een complete terugval in de goede eigenschappen...niet de moeite waard om te zaaien. Waar het om gaat is dat die grote bedrijven proberen om de teelt van ons voedsel in handen te krijgen en ons het recht af te nemen om zelf onze eigen groenten, in principe gratis en zonder hen te moeten betalen en van hun winstdenken afhaneklijk te zijn, te kunnen telen. 

 

 

[weknow]

20 uren geleden, rorror zei:

k ga zelf wel voor volgend jaar een aantal peper F1. Wil het verschil weten tussen zaadjes welke ik uit pepers in de winkel vandaan hebt gehaald en de betere kruisingen van professionale tailers.

Grote kans, Rorror, dat de zaden uit de pepers van de winkel ook uit F/1 vruchten kwamen. Die zouden - los van bewaring, opslag en evt. onrijpe oogst, eigenlijk tot de allerbeste moeten behoren. Ben dus benieuwd hoe je ervaring daarmee is......als dat tegenhvalt is een deel van de verklaring dus vast dat je zaad nam van een F1-soort. (En/of een soort dat minder geschikt is voor ons klimaat of dat je niet zo goede teeltomstandigheden kon geven als de teler van de gekochte) 

 

Een tomaat is een uitzondering omdat die meestal geen kruisbestuiving heeft en zelfbestuivend is. Daar krijg je van een F-1 mogelijk wel een goeie, hoewel nog niet zaadvast....dus met allerlei verschillen in de nakomelingen. 

 

Pepers zijn er in vele soorten. Zelfs binnen de grootste groep (Capsicum annuum...he, zo heet paprika ook....dat is dus een zoete peper 🤩) heb je heel veel rassen en variëteiten. Moeilijk om een gekocht ras, al of niet F-1, te vergelijken met een onbekend (en waarschijnlijk heel ander) ras uit de winkel.

 

[Waaslander]

18 uren geleden, RobO zei:

bijvoorbeeld 3: als je je eigen tomaten sterker wilt maken kun je ze enten op een onderstam, zoals Spirit F1; dan wil je dat het meteen goed gaat andrs verlies je weer een paar weken; geent zijn ze sterker, minder vatbaar, productiever en je hebt toch je eigen ras zoals Brandywine

Lig hier het probleem niet dat te veel geselecteerd is op eigenschappen van vele historische rassen en minder op gevoeligheid tegen ziekte.

Ergens gelezen om tomaten te enten op wilde tomaten omdat deze veel minder gevoelig zijn voor ziekte en grotere groeikracht hebben net zoals de F1 onderstammen.

 

 

 

 

[annaelizabeth]

Ik heb een paar jaar geleden van de Bolster zaad van de Sensatica gekocht. Een F1 tomaat. Daarna steeds met eigen zaad doorgekweekt. Voortreffelijke vroeg en tot zeer laat in het jaar doordragende tomaat. Het zelf geoogste zaad (voor zover ik mij de oorspronkelijke tomaat herinner) heeft dezelfde eigenschappen als het oorspronkelijke.

Paprika's teel ik altijd uit het kapje van een biologische puntpaprika uit de winkel. Daar merk ik vaak dat het vruchtvlees iets dunner is, maar of dat aan het zaad ligt of aan mijn magere bemesting weet ik niet.

[CelineK]

Toch maar wat F1 zaden uit mijn lijstje gehaald! Ik heb inderdaad wel liever dat ik daarna ook eigen zaad kan gebruiken (vooral bij kruiden). Wel heb ik nog een aantal F1 zaden van wat bijzondere soorten; ronde courgettes bijvoorbeeld! 

 

Bedankt iedereen! 🙂