Winterzaaien

[Piroska]

Nee er zit geen voeding in, maar de eerste tijd hebben ze dat ook niet nodig, pas als er echte blaadjes aanzitten, en dan pot ik ze op of zet ze in de tuin.

[Bit]

En de tomaten ? Zie je daar ook al wat ?

[Piroska]

Nee, niks nog. Ik heb uiteindelijk alleen maar Rose de Bern wintergezaaid maar die doet nog niets.

[Ilona]

Hallo Piroska,

 

Ik ben nou al een tijdje jouw topic aan het bij houden, en wat ik dus nog altijd niet begrijp is dat als het snachts -2 is, hoe die plantjes dan toch nog uitkomen, of hoe ze heel blijven 's nachts. Ik ben nog maar een leek, en heb nu alleen binnen gezaaid in kasjes.

Correct me if I'm wrong, maar als ik dat zo lees, dan zijn die flessen een mini kas. Nou heb ik een paar weken geleden een kleine glazen hobbykas gezet, dan zou ik daar dus (volgens deze theorie) ook al in kunnen zaaien ook al zijn de zaadjes niet winterhard?

 

Groetjes Ilona

[Bit]

hmm. dat is niet helemaal het geval. Er zijn in dit geval verschillende begrippen van 'winterhardheid

 

bv een tomaat is helemaal niet winterhard als plant, niet als zaailing, niks. Maar het zaad is perfect winterhard.

Zou het toamtenplantje dus nu opkomen, gaat ie kapot bij de eerste nachtvorst. Ik verwacht zelf dan ook dat de tomaten zaden pas laat zullen ontkiemen.

 

En dat is met meer zaad.

Ander zaad is hard, en ontkiemt nu ( veel vaste planten ) en die zaailingen kunnen wat vorst hebben wel. Andere zaailingen weer helemaal niet. Erg verschillend.

 

Winterhardheid, of in dit geval beter gezegd : winterzachtheid, is er in vele gradaties. Per plant of teelt verschillend.

[Piroska]

Ilona, Bit hierboven heeft duidelijk antwoord gegeven op je vraag, hoef ik niets aan toe te voegen dan dit: Over die mini-kasjes, er is wel degelijk een verschil tussen mijn flessenkasjes en gewone (mini) kasjes. De mijne staan namelijk de hele dag in de schaduw! De fles zorgt er wel voor dat het een tikkie warmer is dan buiten de fles, geen wind bijvoorbeeld, maar het wordt er niet zo warm als in een kas. Het is er vrijwel gelijk aan de buitentemperatuur.

[Bit]

Sterker nog. Hier valt nog wel iets aan toe te voegen ( je neemt het me hoop ik niet kwalijk Piroska ).

 

Hele goede toevoeging : de flessen staan de hele dag in de schaduw. Dat is best heel erg belangrijk. Essentieel zelfs in zo'n winterzaai-project.

 

De fles is zeg maar een mini-koude-kas. Die mag in dit geval geen zon hebben, omdat de temperatuur in zo'n mini-kasje dan totaal uit de hand zou lopen. De zon op de fles zou het er vééls te heet maken, of , als het nog erg koud is, maar toch al zonnig , zou het er warm worden. De zaden krijgen dan de verkeerde 'info' en zouden kunnen gaan ontkiemen, terwijl het er snachts nog te koud is.

Kortom de temperatuurschommelingen worden dan te groot.

Door de fles sluit je andere weersinvloeden uit. Je hebt alleen nog maar de temperatuur. Het wordt er gelijk zo warm of koud als het buiten is. Met iets vertragende werking: dat is het enige.

 

Dat je zou denken, dat door het uitsluiten van de wind, het binnen in de fles minder koud zal zijn is echter niet waar.

Dan praat je over de gevoelstemperatuur. Dat is wat anders dan de echte temperatuur.

De gevoelstemperatuur ( wind + koude: sterke wind + koude = kouder ) is voor zaad wat onder de grond ligt niet van belang. Wel als zaailing. ( verdamping )

[Ilona]

Dank jullie wel voor de heldere uitleg.

Hoe weet ik of de zaden/zaailingen of kleine plantjes winterhard zijn?

Ik vind niks op de zakjes namelijk.

[Piroska]

Moet je even googlen op naam plant, zaad en winterhard. Let wel, vaak zijn de planten NIET winterhard maar de zaden WEL. Met winterzaaien neem je dus de winterharde zaden ook al is de plant zelf niet winterhard.

 

Vandaag mijn eerste zaailingen uit de flessen verspeend, het waren de lupines die al echte blaadjes hadden:

 

 

Sorry voor de vage foto, kon geen nieuwe meer maken omdat het donker was..

[Piroska]

Weer eens een update van mijn projectje:

 

Vrijwel alles wat ik gezaaid had is inmiddels opgekomen, gisteren als een van de laatsten de Rose de Bern (tomaat) . Het meeste is nog vrij klein en mag in de fles blijven en de flessen staan inmiddels een gedeelte van de dag in de zon. ( de zon komt nu hoger dus waar in de winter schaduw was is nu soms zon) Ik laat ze gewoon staan op dezelfde plek, ze mogen nu best wel wat zon hebben.

 

Nog steeds heb ik geen water gegeven, de flessen en planten doen het dus nog op de vochtige vermiculiet van december.

 

Vandaag heb ik 7 andijvieplantjes overgezet naar de tuin en 2 turkse raketplanten. De lupines die ik als een van de eersten uit de flessen haalde en in potjes deed zien er geweldig uit.

 

Tot nog toe vindt ik het project geslaagd, vooral dat je er geen omkijken naar hebt en niet hoeft te wateren, alleen af en toe even kijken of het plantje al groot genoeg is om de tuin/kas in te kunnen, geweldig!

[bio-fee]

Gaaf Piroska, dat klinkt inderdaad als een geslaagd project!

[Piroska]

Al mijn flessen zijn inmiddels opgeruimd. Vrijwel alles is opgekomen op het moment dat ze er zelf aan toe waren, erg leuk om te zien.

 

Helaas is mijn tomaat verdroogd. Ik had hem van de winterzaaiplek (schaduw) naar mijn werkplek (zon) verhuisd en toen ben ik hem vergeten Ik kan nu niet meer de plant vergelijken met de in maart gezaaide plant, jammer. Volgend jaar ga ik meer tomaten in flessen zaaien dat scheelt ontzettend veel ruimte in mijn vensterbank.

 

Tot nog toe zijn mijn in flessen gezaaide lupines al stukken groter dan mijn in de kas gezaaide lupines, aan het einde van het jaar zal ik deze nog eens met elkaar vergelijken. Voor de rest zie ik niet zo veel verschil in planten.

[Kristel de Meijere]

Piroska,

 

Het is inmiddels natuurlijk bijna zomer maar heb dit met veel interesse gelezen.

 

De enige vraag die er nog bij mij opkomt is: Jij geeft aan alles in vermiculiet te zaaien en alles helemaal af te sluiten.

Begrijp ik het dan goed dat je (omdat je vermiculiet gebruikt) geen gaten in de bodem en deksel maakt (in het geval van bakjes dan)?

Ikzelf heb een koude kas, kan ik de bakjes hier ook inzetten of adviseer je dit echt pas te doen als je ze gaat verspenen?

 

Alvast bedankt voor je reactie.

Grt, Kristel

[Piroska]

Klopt wat je zegt, omdat ik vermiculiet gebruik laat ik de flessen helemaal dicht, er ontstaat dan precies de juiste vochtigheid voor een lange periode. Je kan de bakjes of flessen ook in de kas zetten, dat ga ik dit jaar ook doen want dan waaien ze minder snel om bij harde wind. Afgelopen jaar had ik geen kas dus stonden ze buiten. Let wel op dat ze in de schaduw staan! Dus in de kas moet je dan schaduw maken met een plank of iets dergelijks.

[henkg]

Tegen omwaaien: laagje schoon grof grind onderin.

[Piroska]

Kan goed helpen bij wind, maar aangezien de flessen een flink seizoen buiten staan ( dec tot april) valt er meestal wel 1 of meer januari of februaristorm in die periode. Helaas helpen dan grindsteentjes niet voldoende. Ik had op een gegeven moment de flessen klemvast neergezet tussen wat houten platliggende balken maar ook dat werkte niet optimaal.

[Erny]

In een kratje zetten?

[Akinom]

hier informatie op een Belgische website over zaaien in Vermiculite http://www.seedsite.eu/zaaien-vermiculiet

Deze mevrouw doet ook aan winterzaaien, zij doet de bakjes in kratten met een steen erin.

 

@Piroska: wat doe je met het gebruikte Vermiculite, ga je het hergebruiken (stomen en drogen) of meng je het door de tuinaarde?

[thea]

Top, ga ik volgende jaar ook doen.

[Piroska]

Ik zet ze volgend jaar gewoon in de kas, daar waait het nooit, en dan kijk je ook niet tegen al dat plastic in je tuin aan, dat is niet echt heel er mooi om te zien namelijk.

 

Ik hergebruik de vermiculiet, ik doe het in een rvs slakom en zet het hier op de houtkachel/fornuis. Als het helemaal droog is is het meteen ook zo'n beetje steriel.

[pippi]

Ik haal weer even een oud topic omhoog omdat ik ook helemaal enthousiast ben geworden over winterzaaien door diverse verhalen zoals dit topic en ook sites zoals http://getbusygardening.com/winter-sowing-seeds/.

 

Voor de hoeveelheid zaden die ik heb en die officieel binnen voorgezaaid zouden moeten worden, heb ik simpelweg niet de ruimte. De vensterbanken staan nu al vol met niet al te succesvolle experimenten . Ruimte voor een kas heb ik al helemaal niet in mijn tuin. Maar ik wil straks wel een tuin bomvol planten, en liefst zo makkelijk mogelijk.

 

Er staat inmiddels al een zooi potjes met zaden zonder verdere bescherming op de picknicktafel buiten, met echt goed winterharde en inheemse planten. Dat zijn planten die zich normaal gesproken prima kunnen uitzaaien, en ik mag er toch van uitgaan dat die het ook in potjes (met minder risico op slakkenvraat dan in de volle grond) wel gaan redden. Zo niet, dan heb ik nog zaden achter de hand.

 

Volgend weekend ga ik nog een heel stel zaden in plastic bakjes met deksel (uiteraard met afwaterings- en ventilatiegaten) in een hoek van de tuin in de schaduw zetten. En als het goed is heb ik behalve het (sub)tropische spul dan alles al buiten staan.

 

Ik ben stikbenieuwd of het allemaal gaat lukken. Wordt het een fiasco, dan beloof ik dat ik foto's zal plaatsen van trieste maagdelijk lege potjes en bevroren zaailingen zodat jullie wat te lachen hebben.

 

Maar ik hoop natuurlijk dat het wel lukt. Gaandeweg ben ik ook wel gaan zoeken naar allerlei winterhard spul, en dingen als de Siberische kiwi en Russische tomaat staan nog op mijn verlanglijstje.

[permanatuurtuin]

Je kunt op deze manier van alles zaaien, maar het zal dan wel winterhard moeten zijn. Mediterrane planten als paprika, pepers... zullen echt niet lukken wanneer je ze nu buiten in een plastic potje met deksel gaat zaaien. Dat is zonde van de zaden en je tijd. Veel succes.

 

Is vermiculiet niet een erg duur zaaisubstraat? Wat is er beter aan in vergelijking met zaaiaarde? Als je hierin groenteplanten gaat zaaien dan gaan de kosten snel omhoog of zijn de resultaten ook opmerkelijk dat je hierdoor de kosten compenseert (zaden zijn immers ook duur)? Maakt het de kiemplanten beter bestand tegen lage buitentemperaturen?

 

Ik zaai als het even kan het liefste op de plek van bestemming. Anders zaai ik meestal gewoon in tuinaarde (gamma / is het goedkoopste / goede kwaliteit / wacht steeds tot de prijs rond de €1,70 per 40 liter is).

 

Misschien dat ik in de toekomst op eigen compost kan gaan zaaien, maar op dit moment heb ik daar nog te weinig van. In de compost kiemen de raarste planten (abrikozen, perzikken, druiven, appels...). Ik plant de planten wel nooit uit, want een zaailing van een appel kan gauw 15 jaar in beslag nemen om tot bloei te komen. Ze heb één zaailing van een platte perzik gehouden.

[koolrabi]

Dit is weer een leuke manier om wat te spreiden. Ik zoek soorten die ik nu kan winterzaaien en die ik eind maart in de grond of in de pot in de koude kas of buiten kan zetten. Ik denk in elk geval aan dille, peterselie en koriander. Ik hoop dat deze kruiden daarvoor geschikt zijn. Ik weet het niet helemaal. Wellicht is er meer te verzinnen. Het is de kunst iets te vinden dat ook een voordeel oplevert in jouw eigen situatie. Maar het experiment op zich is ook al leuk.

[speets]

Leuk Pippi (en Piroska), dit draadje kende ik nog niet

 

Ik begrijp waarom je je potje op een tafel zet, maar 's winters is de kans op slakkenvraat niet zo groot.

Bovendien bevriezen potjes op een tafel sneller en vaker dan op/in de grond.

Om die redenen graaf ik de potjes in als het begint te vriezen.

Dan kan er tijdelijk ook nog een stuk bubbelplastic over, als het (te) hard gaat vriezen.

 

Enne... het is sowieso leuk als je foto's plaatst

[weknow]

Is vermiculiet niet een erg duur zaaisubstraat? Wat is er beter aan in vergelijking met zaaiaarde?

vroeg Permanatuurtuin.

 

Vermiculiet is soms wel handig. Een belangrijk voordeel kan zijn dat het vrij schoon is (steriel vast niet) waardoor je bij sommige zaden die daar erg gevoelig aan zijn minder risico hebt op schimmels zoals groene schimmel of bij opkomst omvalziekte. (Verleden jaar maakte dat bijvoorbeeld het verschil bij mij bij Poncirus trifoliata (wilde citroen)..in mengsel van zand + potgrond ging het heel snel mis, het bakje met vermiculiet ging goed.)

 

Omdat ik heel veel zaai (er staan en liggen buiten, in de koude kas, op de vensterbanken en in de groentenla van de koelkast wel 150 zakjes, potjes en bakjes met zaaisel) is een klein gripzakje met vermiculiet soms erg handig voor (soms lange) stratificatie buiten, in de kas of in koelkast...pas als zaden beginnen te kiemen of na voldoende noodzakelijke voorbehandeling prik je ze uit het zakje en plant ze apart uit of zaai je ze in zaaiaarde. Het bespaart heel veel ruimte en werkt prettig en overzichtelijk.

 

Groenten, eenjarige bloemen e.d. hebben meestal geen voorbehandeling nodig, dus daar zou ik vermiculiet niet zo gauw voor gebruiken, maar voor allerlei bomen en struiken en vaste planten is het wel prettig om de benodigde voorbehandelingen en wachttijden, soms wel 2 jaar!, in zo een klein zakje of bakje met wat vermiculiet te kunnen doen. Vaak is dat dus ook een soort winterzaaien, maar dan in een heel klein volume. In vermiculiet zit helemaal geen voedsel, dus als zuiver opkweekmedium is het minder geschikt. Maar zaden hebben tot ze kiemen en grotere zaden totdat ze al een wortel en eerste kiembladen hebben normaal nog geen voeding nodig. Wel moet je enkele keren per week je zaaisels inspecteren en heel goed aangeven wanneer iets gezaaid is en wat het precies is.

 

Duur is het dan niet echt. Ik kocht een zak van 50 liter voor rond de 12 Euro en daar doe ik jaren mee, omdat ik telkens maar enkele eetlepels gebruik.