Hoeveel water geven aan tomaten zaailingen + algemeen advies bij eerste teelt ooit.

[Istria]

Dag allen,

 

Een week of 3 geleden heb ik voor het eerst tomaten (en planten in het algemeen) gezaaid. Ik ben dus een totale beginner. Na online wat how-to's en tips te hebben gelezen ben ik als volgt aan de slag gegaan:

 

• Afgelopen zomer de lekkerste tomaat die ik ooit gegeten heb meegenomen van vakantie en de zaden gedroogd en bewaard.
• Op 26 maart gezaaid in vochtige zaai- en stekgrond. Zo'n 5-10mm aarde overheen gedaan. Heel lichtjes aangedrukt, licht bevochtigd van boven, afgedekt met huishoudfolie en in de (donkere) meterkast neergezet naast de warmtewisselaar. Daar binnen is het meestal zo'n 25 graden.
• Na 4 dagen zag ik nog niks. Na 6 dagen waren de zaailingen al tegen de huishoudfolie aan gegroeid en dacht ik dat ik het al verpest had en dat de stengels te lang waren geworden op zoek naar licht (foto 1).
• Na ze snel vanuit de meterkast naar de vensterbank te hebben verplaatst zagen ze er een dag later al een stuk beter uit en kreeg ik weer hoop (foto 2).
• Toen kregen we een paar dagen met slecht weer en dichte bewolking en heb ik geexperimenteerd onder een 36W TL-buis (foto 3 en video 1).
• Op 8 april heb ik twee zaailingen als experiment verspeend naar een P9 pot met (vochtige) biologische potgrond en water gegeven van boven (foto 4). Te vroeg volgens de adviezen, maar ik wilde als experiment het verschil zien tussen de zaailingen die ik nu al verspeen en degenen die ik later doe.
• Op 9 april zag ik het begin van de eerste echte blaadjes (foto 5). En een dag later waren ze al duidelijker te zien (foto 6).
• Momenteel zien de zaailingen er zo uit (foto 7 en video 2).

 

De vragen die ik momenteel heb:

 

1. Hoeveel en hoe vaak water geven?
   Ik zie online adviezen varierend van 2x per dag tot 1x per twee weken. Wat ik als leidraad heb aangehouden is met mijn vinger voelen of de grond nog vochtig aanvoelt.
   Tot nu toe heb ik op die manier twee keer water gegeven:
   De eerste keer was toen ik ze net uit de meterkast haalde en op de vensterbank zette. Dat was dus op 1 april. Toen heb ik zo'n 2cm water in de bak gedaan. Toen dat water 30min later volledig bleek opgezogen, heb ik er nog eens 2cm water in gedaan. Daarna had ik het idee dat het teveel was, want de aarde voelde (van boven) niet meer vochtig, maar echt nat aan (maar nog geen modder). Ook zag ik de kiemblaadjes later wat minder groen maar meer gelig worden.
   Eergisteren (11 april) heb ik wederom (deze keer eenmalig) 2cm water in de bak gedaan. De grond voelde nog niet echt droog aan de bovenkant. Ik zou het nog wel onder "vochtig" kwalificeren. Maar wel duidelijk minder vochtig dan dat het was.
   Is dit goed zoals ik het nu doe? Of zou ik vaker water moeten geven, ook al voelt de grond nog vochtig aan?
2. Is het nu tijd om ze te verspenen naar aparte potten per zaailing? Of kan ik beter nog even wachten totdat de echte blaadjes wat groter worden? De twee zaailingen die ik eerder verspeend heb lijken het goed te doen in hun P9 potjes.
3. Wanneer zal ik de kiemblaadjes afknippen? Hoe groot moeten de 'echte' blaadjes daarvoor zijn?

 

Alvast bedankt voor de hulp en adviezen!

 

 

13 april 2023 aangepast door Istria

[Vinky]

Hoi Istria, welkom hier. Fantastisch dat je die zaden al kon laten kiemen.

Mooi puntsgewijs lijstje met details en vragen:

·        Welke soort heb je? Uit welk land heb je de zaden meegenomen? Zelfde klimaat als in Nederland? Alleen al op basis hiervan kun je je kans op succes inschatten. Heb je de naam van het ras?

·        Waar laat je de planten verder groeien? In huis? Kas? Koude grond?

·        Je zaait nogal diep. 2-3 mm grond op de zaden is genoeg.

·        Het zaaisel hoeft niet in het donker te staan. Voor het kiemen is warmte wel lekker.

·        Verspenen doe je pas als de planten echte blaadjes gaan maken.

·        Hoeveel tomatenplanten wil je uiteindelijk overhouden? Ze hebben per stuk ongeveer 50 x 50 cm nodig om uit te groeien. Je hebt nu 20 zaaipotjes met ongeveer 60 plantjes. Heb je daar ruimte voor? Zo ja: prachtig. Zo nee: trek dan de zwakste slungeligste plantjes er uit.

·        Hoeveel en hoe vaak je water geeft hangt af van allerlei factoren, bijvoorbeeld de drogende invloed van de zon. Maar in dit stadium van kleine plantjes hoef je er alleen maar voor te zorgen dat de grond matig vochtig blijft. Als je zaaitrays zwaar aanvoelen is het nat zat. De plantjes laten vanzelf hun kopjes hangen als ze dorst krijgen. Scheutje water er bij, liefst onderaan bij de wortels en niet bovenop, en ze fleuren weer op. Geef ze niet te veel water. Don’t kill your darlings. Vanwege kans op schimmel.

·        Verspenen: ja, de plantjes op je laatste foto’s kun je nu goed verspenen, uitplanten zodat ze ieder een eigen potje krijgen. Maar doe dit alleen als je 60 planten wilt hebben.

·        Kiemblaadjes afknippen? Huh? Waar haal je dat vandaan? Nee, het is juist handig om kiemblaadjes te laten zitten. Als je de tomatenplanten op hun uiteindelijke bestemming in de grond zet, dan doen de meeste mensen dat op de hoogte van de kiemblaadjes, of net iets dieper.

 

Je plantjes op je laatste foto zien er echt mooi uit. Nu vooruit denken: kiezen tussen 20 of 60 tomatenplanten.

Er zijn vast anderen op dit forum die nog betere adviezen kunnen geven, maar ik wens je alvast succes.

En had je al gezien dat je jezelf hier kunt voorstellen via de Voordeur?

 

 

 

 

 

 

[Istria]

Dag Vinky,

 

Bedankt voor je antwoorden en tips!

 

Quote

Welke soort heb je? Uit welk land heb je de zaden meegenomen? Zelfde klimaat als in Nederland? Alleen al op basis hiervan kun je je kans op succes inschatten. Heb je de naam van het ras?

De naam van het ras weet ik helaas niet. De tomaat die ik heb meegenomen is gekweekt door de buurvrouw van een familielid in Kroatië (binnenland, niet aan de kust). Zij (en haar ouders voor haar neem ik aan, want zo oud is ze ook weer niet) kweekt al 80 jaar deze tomaten. Elk jaar weer nieuwe met de zaden van de voorgaande oogst.

 

Quote

Waar laat je de planten verder groeien? In huis? Kas? Koude grond?

Als het warm genoeg wordt buiten ben ik van plan ze in de tuin te planten. In de volle grond.

 

Quote

Hoeveel tomatenplanten wil je uiteindelijk overhouden? Ze hebben per stuk ongeveer 50 x 50 cm nodig om uit te groeien.

Zoveel als dat ik er kwijt kan in de tuin. 😃 Ik denk eerder 20 dan 60. Het zijn overigens vrij grote planten. Die bij de buurvrouw in kwestie waren zo'n 1-1.5m hoog. Geldt dan ook nog steeds 50x50cm? Of dan liever iets meer ruimte ertussen?

Ik zal bij het verspenen morgen of overmorgen de best uitziende zaailingen verspenen en de rest (met toch een beetje pijn moet ik bekennen) wegdoen.

Quote

Kiemblaadjes afknippen? Huh? Waar haal je dat vandaan? Nee, het is juist handig om kiemblaadjes te laten zitten. Als je de tomatenplanten op hun uiteindelijke bestemming in de grond zet, dan doen de meeste mensen dat op de hoogte van de kiemblaadjes, of net iets dieper.

Dat las ik ergens online. Met als argument dat de kiemblaadjes op een gegeven moment niet meer nodig zijn voor de plant en deze nodeloos energie kosten die anders voor de groei van de 'echte' bladeren zou worden gebruikt. Niet doen dus?

Quote

Je plantjes op je laatste foto zien er echt mooi uit.

Dankje!

 

 

P.S. Ik was het vergeten te vragen in mijn openingspost, maar op de één na laatste foto zie je bij 1 zaailing (de grootste van die cel) een vreemde versmalling in de steel zitten. Alle anderen hebben dat niet. Wat zou de oorzaak daarvan kunnen zijn? Ik neem aan dat ik die zaailing het beste bij de 40 van de 60 'ongelukkigen' in kan delen.

 

Ik had "de Voordeur" nog niet gezien. Ik zal daar een berichtje plaatsen.

13 april 2023 aangepast door Istria

[redzebra]

Welkom @Istria en dit is alvast een mooie beschrijving van je teelt.  Op het moment dat je wil verspenen is het ook handiger  dat de grond droog is, het uiteen halen van de zaailingen gaat dan gemakkelijker zonder de wortels te veel te beschadigen, maar zoals  @Vinky aanhaalt, als geen 60 planten wil, hou per potje de sterkste zaailing (knijp de rest weg) en zet  hem hem eventueel wat dieper in een groter potje tot juist aan de kiemblaadjes, op die manier beschadig je geen enkele wortel. Later als je hem uitplant, kan je eventueel moest hij te sterk opgeschoten zijn, hem dieper planten, een tomaat maakt nieuwe wortels aan op de stam, je verwijderd dan best alle blad wat onder de oppervlakte verdwijnt (dat rot toch weg)

 

edit: kiemblaadjes worden soms verwijderd  bij het enten alsook echte blaadjes ingekort, dit om verdamping te verminderen maar is niet van toepassing bij jou. 

13 april 2023 aangepast door redzebra

[eduro]

Dag @Istria dat gaat goed met je zaailingen.

 

Een handig hulpmiddel wat mij erg heeft geholpen met watergeven waren satestokken die houten stokjes uit de supermarkt je prikt 1 stokje in de grond tot op de bodem tel tot 3 dan trek je  hem eruit en als er wat aarde aanzit is het nog nat genoeg.

[Mai Pensato]

Als aanvulling op de vele goede tips die al gegeven zijn:

Plantafstand 50 cm is normaal. Je geeft niet aan wat voor type en formaat tomaat het is. Als het kleine snack of cocktailtomaten zijn kun je ze wel iets dichter bij elkaar zetten bijv 40 cm. Dichter zou ik niet doen.

Aan de foto's te zien (wel lastig om goed te beoordelen)  is de potgrond nat zat, pas op dat je niet te nat gaat.

De kleur van de plantjes is niets mis mee dus nog niet te nat en nog voldoende voeding.

En die kiemblaadjes inderdaad vooralsnog fijn laten zitten. Vragen echt niet veel energie. Later  (over > 1 maand) kun je ze wel weghalen als ze dan nog niet afgestorven of afgevallen zijn. Professionele tomatenkwekers kijken in het begin heel erg naar die kiemblaadjes: Als die groen en gezond blijven groeit de plant optimaal, als ze geel worden of zelfs al snel afsterven is er iets niet optimaal (voeding, vocht, licht, temperatuur)

13 april 2023 aangepast door Mai Pensato

[redzebra]

De kiemblaadjes blijven evenwel bladgroen en dragen dus bij aan fotosynthese, de opmerking "het vraagt energie" kon ik niet echt volgen.  Ze worden ook gebruikt als een reserve voor het jonge  plantje  als het misgaat, het geel worden duidt op het feit dat het plantje stoffen uit de kiemblaadjes haalt omdat de wortels dit om 1 of andere redenen niet kunnen voorzien,  ja ik kijk er ook naar 😄, niet alleen dus professionelen doen dit. Op zich niet erg als ze afvallen, maar een goede indicatie als er iets niet optimaal is.

13 april 2023 aangepast door redzebra

[Mai Pensato]

@redzebra precies wat ik aangaf 😀👍

[Istria]

Bedankt voor alle tips!

 

De kiemblaadjes zal ik dus gewoon laten zitten. En goeie tip van die sateprikker. Een beetje zoals bij een taart checken of 'ie al gaar is van binnen, maar dan andersom. 😃

 

Bij het verspenen kwam ik erachter dat de grond inderdaad goed nat was en dat dat het uit elkaar trekken van de wortels een beetje in de weg zit. Maar wel gelukt zonder teveel schade.

 

Gisteren heb ik dus de helft van de zaailingen verspeend (foto 1). Een stuk of 20 zitten nu in een eigen potje en de +-10 dunsten/kleinsten heb ik weggegooid, inclusieg die ene met de vreemde versmalling in de stengel, ook al was dat een van de grootste en dikste. Vandaag ga ik de andere helft doen.

 

Ik denk dat ik vooralsnog zoveel mogelijk plantjes laat groeien en als het dan tijd wordt om ze in de tuin te planten, kies ik dan de besten/sterksten uit.

 

Voor ik de andere helft ga verspenen nog één vraag:

• Hoeveel water is na het verspenen ongeveer de juiste hoeveelheid? Ik heb begrepen dat er aardig wat water bij moet om de wortels te laten wennen aan de nieuwe omgeving oid. Wat ik nu heb gedaan is met een mini-gieter (pannenkoekenmixfles met 1mm gaatjes in de dop geboord) zoveel water erin doen dat er bovenin voor een paar seconden een plas ontstaat. En als dat 5sec later in de aarde getrokken is, nog eens een plas maken. Ik schat dat het ongeveer 200-250ml per P9 potje is geworden (een halve fles). Na het wateren wogen de potjes incl aarde en water ca. 500-520 gram per stuk. Voor mijn gevoel is het erg veel water en wordt het nog net geen modderbad van binnen. Maar nu, de volgende dag, zijn ze nog niet dood of vergeeld (foto 2), dus het lijkt goed te gaan. Ook de twee jonge zaailingen die ik eerder verspeende (en op dezelfde manier waterde) lijken het goed te doen.
  
  Zal ik de andere helft net zo doen, of denken jullie dat iets minder water beter zou zijn? Ik merk namelijk dat na het wateren de aarde "hard" is geworden. Het voelt nu meer aan als één stevig blok aarde i.p.v. de lossige aarde die het voor het wateren was.

 

Ik blijf het overigens fascinerend vinden hoe die dingen bewegen als je de tijd versnelt. En dan zeggen ze dat planten niet 'echt' levende wezens zijn...

Timelapse 14-04-2023

 

 

15 april 2023 aangepast door Istria

[acpronk]

Dat is wel heel veel water. Weet dat een P9 potje (vierkant) 0,5L (500ml) is (tot de rand gevuld). Een ronde P9 is kleiner dan een vierkante, de doorsnede is hetzelfde maar vierkant is groter dan rond.
Stel je zelf voor, en vult het potje eerst voor de helft met water, en je doet er dan evenveel aarde in zoals er nu in zit, dan is het een modderbad.
Overigens denk ik niet dat je zo veel water hebt gebruikt, want dan zou het er aan de onderkant uitlopen.

Wel goed dat je de wortels goed nat maakt, zodat de wortels contact maken met de aarde. Maar ik zou maar 1 keer goed nat maken ipv 2 keer.
Overigens doe ik maar een klein beetje water na het verspenen, ik probeer de kluit zo veel mogelijk onaangetast te laten. Maar dat is niet mogelijk met meerdere planten in een potje.

[Istria]

Ik zal vanavond eens wegen wat zo'n potje weegt nadat ik haar afgevuld heb met aarde. Dan weet ik gelijk hoeveel water het was. 

Misschien overschat ik het inderdaad een beetje. Het liep er niet aan de onderkant uit in ieder geval. De alu bakjes zijn droog. 

[rorror]

In het begin is het vochtig maken van de omgeving van het zaadje/plantje voldoende. Wortels zitten toch nog niet onder of aan de zijkanten van de pot.

Als je in het begin te veel water geeft, zullen de wortels wat weinig zuurstuf krijgen, langzamer groeien en plantjes worden dan wat gelig. 

 

Video van timelapse van een peper zaailing, maar als je hier naar kijk, kan je een beetje de indruk krijgen hoe 'weinig' water je in het begin hoeft te geven. Tomaten houden wel van wat meer water dan pepers, dus hou ze ook niet te droog, zeker als ze wat groter worden.

https://www.youtube.com/watch?v=cZ2okPn9qOM

 

[Kevins Moestuin]

@rorror dit is een les die ik ook al snel leerde mijn pepers en paprikas gaf ik maar 1 keer per week water en dat gaat super ik wou hetzelfde doen bij mijn tomaten maar dat gaat een stuk minder goed bladeren worden te slap omdat er niet genoeg vocht in zit, nu toch maar 2 tot 3 keer per week water geven en dan gaat het prima

[Vinky]

Hoi @Istria, je hebt nu aardig wat ervaringsdeskundigen voorbij zien komen. Ik zou me niet al te veel zorgen maken over de watergift. Tomaten zijn sterke planten. Zoals ik eerder al zei, ze laten hun kopjes hangen als ze te droog staan, en met een beetje bij de voet komen ze snel weer overeind. Ik heb nu al jaren mooie tomatenplanten, en ze zijn nog nooit kapot gegaan door een tekort of te veel aan water. Wel door ziektes, zoals phytophtora. 

 

Succes met je plantjes, en ik wil nog een terzijde toevoegen. Nog nooit zulke lekkere olijfolie gehad als deze:

 

16 april 2023 aangepast door Vinky

[Istria]

@Vinky, daar staat de streek inderdaad om bekend.

Olijfolie en truffels. 

[alvon]

als ze zo zijn als op de laatste foto giet ik een klein laagje water onderin de bak waar ze in staan, als dat opgenomen is door de grond en de toplaag is nog droog een klein beetje erbij, tomaten houden niet van te natte voeten.

als je ze straks buiten zet is het handig om een afdak erboven te bouwen van doorzichtig materiaal, eventueel zij en achterkant met het zelfde dichtmaken is zelf nog iets beter, tomaten houden van warmte en worden niet graag nat, watergeven aan de voet maar probeer het blad droog te houden om schimmels te voorkomen, eventuele dieven kan je weer in het water zetten en weer laten wortelen en zo nog een aantal planten op te kweken.

ik had ze meestal in 12 liter potten staan in een mengsel van 70% tuinturf, 25% cocos en 5% perliet voor een luchtig en doorlatend medium wat toch redelijk vocht vast houd door de cocos, 1 maal per week voeding met de watergift en verder even kijken hoe droog de grond wordt, in warme periodes eventueel dagelijks.

zelf heb ik goede ervaringen met noekepoeke sap als extra toevoeging 1 keer per week, even googlen als je dat wil gaan maken, brandnetel gier werkt ook prima voor een extra mineralen gift

[Istria]

Ik zal inderdaad eens googlen naar voeding. 

 

Is het wellicht ook verstandig om de tuingrond alvast voor te bereiden voor het uitplanten midden mei? Losharken, bemesten, etc? Ik zat te denken dat een maand tevoren bemesten misschien wel goed is zodat het goed in de grond kan trekken in een paar weken tijd. 

 

En zou ik de plantjes op een dag zoals vandaag buiten in de zon kunnen zetten als ik ze een beetje afscherm voor de wind? Het is hier nu 13-14 graden (binnen 16 tot 20) en de zon schijnt. Binnen krijgen ze nu niet zoveel direct zonlicht. Op de vensterbank krijgen ze nu slechts tussen 1500-1600 en 2000 direct zonlicht. De rest van de tijd indirect. 

 

Edit: Ik heb er 8 buiten in de zon gezet. Ik heb er toch teveel, we zien wel hoe ze het doen tov de rest. 😃

19 april 2023 aangepast door Istria

[redzebra]

@Istria zoek op dit forum even op afharden.  Niet alleen wind/temperatuur speelt een rol, een plotse verandering van lichtintensiteit kan ook voor zonnebrand zorgen (het hangt er vanaf welke intensiteit ze al gewend waren), het beste is dus om ze ook langzaam te laten gewennen aan direct zonlicht de eerste dagen of ze de eerste maal buiten zetten bij bewolkt weer of in halfschaduw.

19 april 2023 aangepast door redzebra

[Istria]

Ik ben een beetje eigenwijs geweest wat betreft de adviezen betreffende direct zonlicht in de vroege zaailingen-fase. 

Die van mij krijgen sinds het ontkiemen al zo'n 4-5 uur per dag directe zon. Dus dat zijn ze opzich wel gewend. 

Ik was met name huiverig voor de wind en eventueel de wat koudere lucht dan de minimale 16 graden die ze gewend waren. 

Maar ze hebben nu buiten gestaan totdat de zon onderging. En ze leven nog. 😃

Morgen zet ik ze nog wat eerder buiten zodat ze nog wat extra uurtjes goed zonlicht mee kunnen pakken. En dan over een paar weken vergelijken met de rest die binnen staat op de vensterbank. 

[Istria]

Nog een vraagje over water geven:

 

Ik geef nu dus water door het water in het bakje te gieten en dit door de gaten in de onderkant van de pot te laten opzuigen door de aarde. 

 

Ik merk dat dit wel tot gevolg heeft dat de bovenste 2cm aarde kurkdroog blijft. Vanaf een cm of 3 diep is het wel vochtig. 

 

De (P9-achtige) pot weegt zo'n 400-420 gram. Als ik het gewicht van het plantje verwaarloos zou dat volgens mij gemiddeld gezien genoeg vocht moeten zijn. Alleen zit het dus meer onderin en (veel) minder in de bovenste 2cm.

 

Is dit erg? En kan ik beter ook wat water van bovenaf erin gieten? Of zorgt dit juist dat de wortels lekker diep gaan groeien/zoeken naar water? 

[Arja]

Dat laatste sowieso. En kijk gewoon naar je planten hoe ze het doen. Zien ze er goed uit met vocht onderin en droog boven? Dan lekker zo laten. 

[Vinky]

Hoi @Istria, ik blijf me een beetje verbazen over de precisie die je nastreeft.  Ik begrijp dat je zekerheid wilt hebben, maar op dit forum is er waarschijnlijk niemand die tomatenplanten water geeft met een maatbekertje en een weegschaal.

Het is precies zoals @Arja hierboven zegt.

 

En: grond van boven droog en van onder nat, of omgekeerd, dat komt in de natuur ook voor. De meeste planten kunnen daar mee om gaan, zeker sterke wortelaars als tomaten die op uiteenlopende dieptes wortelen. Die vinden hun water wel!

 

Goeie actie trouwens 😍

 

Op 19-4-2023 om 23:20, Istria zei:

Maar ze hebben nu buiten gestaan totdat de zon onderging. En ze leven nog.

 

[redzebra]

@Istria hoe zijn je plantjes nu ?  Hoe groter ze worden , des te minder kan je de grond te vochtig maken, wat soms nefast is voor kleine zaailingen is soms te weinig voor grotere planten (later kan je ze gewoon ook vanboven gieten) , ze beginnen  meer en meer te verdampen.  Waar ga je ze uitplanten ? in een serre of volle grond, in pot ? En wat @Vinky zegt , het hoeft allemaal niet zo nauwkeurig.

30 april 2023 aangepast door redzebra

[Istria]

Dank allen. 

 

Die overdreven precisie zal wel deels komen door mijn technische achtergrond. Wij berekenen dingen graag tot vele cijfers achter de komma nauwkeurig. =p

Maar het wegen was vooral omdat de algemene tip "voel of het potje licht of zwaar aanvoelt" voor mij als leek een beetje lastig is. Waarschijnlijk kunnen kwekers/tuinders dat net zo goed aanvoelen als dat ik geblinddoekt kan voelen of een pak melk vol, halfvol of kwartvol is. Maar bij een pot aarde heb (had) ik daar weinig feeling bij (inmiddels wel iets meer). Dus viel ik terug op wat ik wel kan: Uitrekenen dat kurkdroge aarde in het potje bij een soortelijk gewicht van 160gr/L zo'n 150-200 gram zou moeten wegen. En als het dan 400 gram weegt weet ik dat er nog zat vocht bij zit. 😃

 

Ook heb ik inmiddels de klomp aarde uit de pot gehaald en kon ik toen duidelijk zien dat alleen de bovenste 1cm kurkdroog is, en de rest prima vochtig. Prima dus.

 

Wat de grootte van de plantjes betreft begin ik wel een interessant verschil te zien. De plantjes die boven in de slaapkamer op het raamkozijn staan, met de gordijnen er dicht achter, zijn 2x zo hoog en de stengels zijn 2x zo dik tov de plantjes die in de woonkamer bij het raam staan (aan dezelfde kant).

Qua hoeveelheid bladeren is het redelijk gelijk. Maar die "warme" plantjes zijn gewoon een stuk hoger en dikker. 

Het enige verschil is denk ik de temperatuur. 

Beneden is het zo'n 17(nacht) tot 19(dag) graden. En boven loopt de temperatuur overdag tussen het raam de de gordijnen (een soort broeikasomgeving) waarschijnlijk wel op richting de 25 graden als de zon erop schijnt  Misschien zelfs iets meer. 's Nachts is het 16 graden in de kamer. Bij het raam dus iets kouder.

Ook zet ik die "woonkamerplanten" vaak buiten als de zon schijnt. Dan was het buiten zo'n 13 tot 16 graden. 

Ik zal later een foto maken van het verschil. Maar het is echt dag en nacht. 

 

Een deel gaat trouwens in de volle grond. En een deel in de volle grond (nu betegeld) waar ik de tegels ga weghalen en er 4 planken (14cm hoog) omheen ga zetten en daar nog tuinaarde en biologisch potgond bovenop ga doen. 

 

2 mei 2023 aangepast door Istria

[Istria]

Hier is de foto die het verschil laat zien.