Mulchen, een paar vraagjes.

[Matteo]

En wat als men nu eerst stalmest uitstrooit, verse dan, en daar bovenop compost van de gemeente? Nu werkt men de mest steeds in, al sinds mensenheugenis.

Dit zou bvb voor de winter kunnen gebeuren zodat de mest niet meer zo scherp is tegen dat men moet planten/zaaien.

Is maar een idee omdat ik geen plaats heb om veel stalmest te laten composteren, hooguit een ton maximum twee.

Zelf leg ik de compost op de grond, en daar bovenop de mulchlaag. De compost kan namelijk wel een voedingsbodem voor onkruid vormen, die dan zonder bedekking kan groeien. Je hebt (denk ik) ook niet altijd zekerheid hoe de gemeente composteert, en of de onkruidzaden voldoende zijn afgestorven.

 

@ SuusP: ik begrijp je ongeduldigheid volkomen hoor, hier kriebelt het ook serieus

[weknow]

Dowding werkt ook met stalmest/paardenmest maar (tot hier) is het me niet helemaal duidelijk of hij ze composteert of direct aanbrengt samen met compost in de permanente mulchlaag.

 

Op de vorige bladzijde van dit topic ging het over het gebruik van verse mest op je groentebedden. Al of niet in combinatie met een afdeklaag van compost. Ikzelf gebruik mest nooit vers, zal het altijd eerst (mee) composteren. Maar hoe Charles Dowding hierover denkt, daar moest ik het antwoord schuldig blijven. En dus heb ik het hem maar gevraagd. Via het forum op zijn website. Hier is de link, zodat je het zelf kunt nalezen (in het Engels) http://www.charlesdowding.co.uk/content/wise-ways-work-cow-and-horse-manner

 

Het belangrijkste dat Dowding aangeeft is:

 

1. Hij adviseert dus om geen verse mest te gebruiken. Deze altijd eerst minstens een jaar te laten "rotten" of verteren op een hoop (ik voeg toe: afgedekt! Of in een ondiepe kuil, die met planken o.i.d. is omzoomd). De verteerde of "rijpe" mest die dan ontstaat is wel een uitstekende mulchlaag voor de groentebedden, vergelijkbaar met compost en het hele jaar door in te zetten. In deze rijpe mest worden de aanwezige voedingstoffen voor planten gebonden en zullen niet meer uitspoelen (toevoeging van mij: zoals dat ook in humus gebeurt).

2. Juist het gebruik van deze rijpe mest, draagt - aldus Dowding - aanzienlijk bij aan de vervroeging van teelten en hij heeft er in Zuidwest Engeland vele positieve ervaringen mee. Hij noemt de teelt van spinazie en gewassen uit de alliumfamilie hierbij als meest sprekende voorbeelden. Hij wijst ook op het gunstige effect van niet spitten op de vroegheid van teelten, doordat de schimmelstructuren in de bodem intact blijven en zelfs bij lage bodemtemperatuur de gewassen al gaan voeden.

3, De enige toepassing van verse mest is bij hem het aanleggen van zogenaamde "hotbeds" ( in het Nederlands: broeibak-effect) waarbij een laag verse mest op diepte zorgt voor plaatselijke opwarming van de bodem of in zijn kas als een bodemverwarming voor zijn zaailingen. (zie met foto's en uitleg op het midden van deze bladzijde: http://www.charlesdowding.co.uk/content/february-2014)

 

Edit: Hier is te zien hoe Dowding een "hotbed" maakt op een laag van 50 cm. verse mest. http://www.charlesdowding.co.uk/content/january-2013-updated-16th scroll door naar bijna onderaan de bladzijde. Het uiteindelijke resultaat, ingezaaid en beplant met diverse gewassen en voorzien van een overkapping staat hier: http://www.charlesdowding.co.uk/content/january-2013-updated-16th

[bio-fee]

Dank je voor de info Weknow, interessant!

[jasmin]

Interessant. Daar ga ik rekening mee houden. Afgelopen jaar heb ik zowel verse mest gebruikt, als oude mest, en ook mest door de composthoop, maar eigenlijk niet met een overzichtsgedachte zoals hierboven beschreven. Verse mest van dit jaar inkuilen dus, en pas volgend jaar gebruiken.

 

Ik begrijp ook dat aanharken van de bedden geen probleem hoeft te zijn voor de verstoring van het bodemleven. Ja, bovenlaag rommelt, maar je moet het onkruid ook losmaken tenslotte. Zelf ga ik er van uit dat het juist zuurstof geeft in die bovenlaag (met mulch enzo). Iemand een tegenargument om dat niet te doen? Ik spit dus ook niet, maar ik ben niet erg onkruidtolerant...

[weknow]

Onkruid bestrijden moet, Jasmin. Dowding schoffelt er op los, als ik zijn boeken lees. Maar dat en wat graven om bijvoorbeeld aardappelen te kunnen oogsten is ook de enige grondbewerking die hij zichzelf toestaat op de niet bewerkte ( = no-dig) bedden.

 

Vergeet niet, dat hij consequent voor een methode kiest en - in directe vergelijking - probeert te achterhalen/aan te tonen dat zonder grondbewerking, gemiddeld genomen, de opbrengsten beter zijn. (Naast andere voordelen, zoals gezondere planten en na een aantal jaren veel minder schoffelwerk onder andere. Hij werkt al vele jaren met dezelfde bedden naast elkaar: het ene met grondbewerking en het andere volgens zijn no-dig benadering en houdt de opbrengsten en resultaten nauwgezet bij. Bij sommige groenten en dan vooral in het najaar is de opbrengst met grondbewerking iets beter. Dat zijn gewassen die minder afhankelijk zijn van voeding door symbiose met organismen in de grond. Bij de meeste gewassen echter zijn de no-dig resultaten beter, soms veel beter. En in de eerste maanden van het seizoen is dit nog sterker het geval.

 

Ik vind zijn benadering echt interessant en heb heel veel geleerd door het lezen van zijn boeken en website! Afgezien nog van zijn uitgangspunten en zijn no-dig-principe geeft hij ook heel veel praktische informatie en goede oplossingen voor wat in de praktijk van een moestuin zoal speelt. En dat is vaak op een no-nonsens manier en niet zweverig. Ik ben niet zo het type van anderen nadoen en absoluut in een bepaalde benadering geloven en doe dingen toch weer op mijn eigen manier, waarbij ik wel allerlei verstandige dingen (van hem en anderen, ook op dit forum) probeer te leren en gebruiken. Als ik in mijn tuin de compostlaag bovenop wat verstoor, zoals gisteren met een riek toen ik het een en ander wilde verplanten, dan lig ik daar niet wakker van met het idee dat ik nu een of andere overtreding heb begaan. Dus geen "volgeling" of "believer" hier, maar wel iemand die herkent dat deze man met heel veel ervaring vaak goede informatie geeft, die ik elders niet zo duidelijk en praktisch vind.

[appelvrouw]

Dank Wino.(Of topic: Ik zou wel graag meer van deze meneer lezen..weet jij of er iets vertaald is?

[Jizkaha]

Off topic;

@Appelvrouw, volgens mij alleen in 't Engels verkrijgbaar

 

On topic;

Ik zit een beetje in dubio... Heb het gedeelte tuin dat volzat met kweekwortels (uiteraard nadat ik de grond zoveel mogelijk had ontdaan van die kweekwortels) bedekt met karton met daarop een laag compost en daaroverheen een laag redelijke grove mulch. Laat ik dat zo of kan ik hierop gewoon verder mulchen? Wat is wijsheid?

[MoesBijenTuin]

Laat ik dat zo of kan ik hierop gewoon verder mulchen? Wat is wijsheid?

De wijsheid vind je in de natuur, mulch bv bladeren stapelen op, jaar na jaar. Ik zou een dikke laag maken, dat onderdrukt de kweek beter. Daar waar je wil planten maak je gaatje in de mulch zodat je de plant in de grond of compost kan planten. Schuif daarna de mulch terug tegen de plant.

[Jizkaha]

Mijn vraag was misschien niet helemaal duidelijk gesteld. Wat ik bedoel is dat de bovenste laag mulch echt grof materiaal is, houtsnippers enzo. Ik vraag me af of, als ik daarop verder mulch, die groffe laag mulch wel goed genoeg kan vergaan en/of niet teveel aan de grond onttrekt.

[MoesBijenTuin]

Jizkaha, Het eerste jaar met snipper mulch zit de nadruk op onderdrukken van het te onderdrukken gewas (gras) en het opstarten van het composteer/humificatie-proces. Het composteer proces zal versnellen in de loop van het jaar, dus je kan doorgaan met mulch toevoegen.

 

Zelf gebruik ik snipper mulch in combinatie met kippen compost. Als je kippen alleen tuinafval geeft (en een beedje groen keukenafval en graanmix in de winter) dan krijg je verrijkt compost. Het compost verspreid je dun over de snipper mulch, het zakt langs de grove snippers, dus ook geen stikstof tekort.

 

Het eerste jaar is je tuin met snippers mulch niet zo productief als je zou willen, maar dat wordt de jaren daarna ruimschoots goedgemaakt

Planten voor in een nieuwe snipper-mulch tuin, zaai ik bijna allemaal voor in perspotten, zelfs de slabonen (zeer goed resultaat)

[weknow]

MoestuinbijenTuin schreef:

kippen compost. Als je kippen alleen tuinafval geeft (en een beedje groen keukenafval en graanmix in de winter) dan krijg je verrijkt compost.

 

Dit stukje snap ik even niet.

Wat kippen poepen heet mest.

Compost is verteerd organisch materiaal. Dat kan zijn van planten en/of van mest van (plantenetende) dieren.

 

Wat je beschrijft is dat je mest op het houtstrooisel aanbrengt. Die mest eerst composteren, waardoor de meeste aanwezige voedingsstoffen er in worden gebonden, is aan te bevelen. Kippenmest kan tot verbranding leiden (overdosis zouten die direct bij de plantenwortels komt) en zo direct aanbrengen betekent ook dat voedingsstoffen grotendeels wegspoelen.

 

Natuurlijk heeft het voedsel dat de kippen eten wel enig gevolg voor de samenstelling van de mest. Maar enorm veel maakt dit niet uit, want kippen krijgen/eten wat ze (hopelijk) nodig hebben en dat is grotendeels plantaardig (graan, gras, groen, maar ook wat slakken en pieren en insecten...daarom zijn ze "alleseters") Maar omdat kippen veel groen eten, is hun mest niet ineens "compost".

[MoesBijenTuin]

Maar omdat kippen veel groen eten, is hun mest niet ineens "compost".

Als de kippen alles zouden opeten, dan heb je alleen mest over, maar dat is niet het geval, ze eten niet alles en dat stapelt op. Alle onkruid, oogst afval, maar ook snippers en herfstbladeren gaan de ren in, Ik heb dus nauwelijks een compost hoop. Alleen gras maaisel geef ik niet, gras mogen de dames vers plukken in het weekeinde, dan gaat de ren open

 

Dus een overdaad aan groen in de ren zorgt voor verrijkt compost (koude compost) zonder zaden, de kippen scharrelen en woelen de materialen heerlijk door elkaar heen, pikken all zaden en insecten er tussen uit.

[weknow]

Okay...nu snap ik hem

[Itoero]

Dit jaar zou ik een mulch willen leggen tussen m'n paprika's.

Kan ik willekeurige takjes en bladeren in m'n hakselaar gooien en dat als mulch gebruiken?

Maakt het uit welk soort bladeren en takjes?

[sammetje]

Daar zijn de meningen over verdeeld

 

Maar mijn mening is: beter mulch dan geen mulch. Dus ik zou gebruiken wat je voor handen hebt.

[Itoero]

Ik heb een laag compost gelegd op het bed waar m'n paprika's, courgettes en pompoen komen..

M'n tuingrond is lichtbruin en de compost vrij zwart.

Kan die mulch van compost helpen om de grond sneller op te warmen?

[weknow]

Denk je dat, Itoero, omdat zwart warmte zou absorberen?

 

Van de andere kant, zou je kunnen redeneren dat de compostlaag een zekere isolerende werking heeft (luchtig, veel "opening" tussen het materiaal) en het is bovendien geen gesteente - zoals klei en zand - en dat kan warmte opslaan. Sommige mensen verwijderen aan het einde van de winter hun mulch-laag om de bodem beter te laten opwarmen. Maar in deze zachte winter is de bodem nooit echt door en door koud geworden en zal dat opwarmen geen probleem zijn.

 

Kortom: Vele manieren mogelijk. Allerlei opvattingen/theorieën kunnen.....

 

Maar.... Wat ik wel zeker weet, is dat een laag compost op je bedje je courgettes en pompoenen erg goed zal doen Ik zou ze lekker laten liggen en me niet te druk maken over het detail of de bodem erdoor sneller/langzamer opwarmt

[RobO]

sterker nog: de pompoenen op/in de composthoop planten alsie niet meer zo heet is is aan te bevelen

[Itoero]

Ik dacht inderdaad dat het meer warmte zou absorberen doordat het zwart is.

Het voelt overdag wel warmer aan maar het kan inderdaad zijn dat die warmte heel snel wordt adfgegeven 's nachts en niet doordringt tot de grond door de isolerende werking.

Ik zal morgen m'n vinger eens in de grond duwen om de temperatuur te voelen.

[tds]

Heb net even dit topic doorgenomen, heel interessant dat mulchen.

Nu vraag ik mij af of dit ook nu ook z'n nut heeft (ipv id winter)?

Ik zou bvb willen mulchen tussen m'n rijen wortelplanten.

Kan dit met grasmaaisel? (daar heb ik het meest van) of met halselhout (van paplaurier, liguster, wilg en populier)?

Kan grasmaaisel geen kwaad voor de wortels (of andere planten), heeft dat geen verstikkende werking?

Nu gebruik ik het maaisel en hakselhout om op de composthoop te smijten, maar kan het evengoed eens gebruiken als mulchlaag tegen onkruid, vocht vasthouden, ... .

[MoesBijenTuin]

Nu gebruik ik het maaisel en hakselhout om op de composthoop te smijten, maar kan het evengoed eens gebruiken als mulchlaag tegen onkruid, vocht vasthouden, ... .

In gras kan graszaad zitten, indien niet, dan meng je het gras met de snippers en verspreid dat tussen de wortel rijen, maar ik zou het gras mengen met andere houtig compost materiaal en composteren, wil het risico niet lopen dat bv kweek de kop op gaat steken.

 

Het blad van de wortel plant moet, zeg maar, 5 a 10cm boven de snippers uit komen, en de laag snippers moet ook 5 a 10cm (of dikker) zijn, dus de snipper laag mee laten groeien met de wortels.

Met het oogsten, niet de snippers met het grond vermengen. Volgend jaar kan je in dit veldje aardappels poten zonder eerst te spitten (snippers laten leggen ca 15cm), de aardappels poot je in de snippers tot op de grond, dus niet in de grond

[mijke]

ik mulch sinds een paar weken de heg met grasmaaisel. Het is grasmaaisel van een gemeenteveld, dus er zitten ziljoenen andere soorten planten tussen, en dus ongetwijfeld ook veel zaad. Vandaar dat ik het eerst alleen onder de heg geprobeerd heb, ik was bang dat al dat zaad zou ontkiemen, en onder de heg is dat niet zo erg. Maar dat gebeurt dus niet. Zolang je de laag dik genoeg houdt ontkiemt er helemaal niks en komt er ook niks doorheen. Als je veel grasmaaisel hebt zou ik dat dus gewoon lekker gebruiken! Met dien ten verstande dat je wel beter de halve tuin dik kunt mulchen, dan de hele tuin (te) dun, want dan gaat het natuurlijk niks tegenhouden.

[TimHoorn]

Ik heb een konijn en gebruik sinds een maand zijn bodembedekking als mulchlaag (een combinatie van kattenbak-houtkorrels die uit elkaar vallen als ze nat worden, houtvezel, hennepstrooisel en een beetje hooi.) Natuurlijk met alle natte en droge ontlasting! Tot nu toe heb ik een dunne laag (ongeveer 4-6cm) liggen in een deel van mijn kolenbed. Mijn grond heeft 8 jaar onder plastic gelegen dus er zit eigenlijk geen organisch materiaal meer in de bodem (deze is geheel verteerd) en mijn idee is om de mulchlaag aan het eind van de winter, samen met compost, door de grond te werken. Ik merk namelijk op een deel van het wortelbed wat ik al leeg heb gemaakt dat het doorwerken van het materiaal zorgt dat de bodem veel luchtiger blijft. Nu weet ik ook dat het materiaal nog niet gecomposteerd is en dus kan zorgen voor een daling van het stikstofgehalte... Het is het eerste jaar, dus ik heb ook geen idee hoe de mulchlaag er na de winter uit ziet... Ik ga er vanuit dat de bovenkant niet snel zal verteren...

 

is het verstandig de mulchlaag aan het eind van de winter door de grond te spitten (kijkend naar het weinige organische materiaal)? Of kan ik de laag beter aan de kant schuiven en later weer toevoegen?

Ook kan ik nergens iets vinden over mulchen met strooisel van konijnen, wat mij veel droger lijkt en veel minder gelijkmatig bemest als bv stalmest. Iemand daar ervaring mee??

[weknow]

@ Tim

 

Geen duidelijk advies, wel enkele gedachten erbij. Ik hoop dat je er iets aan hebt!

 

1. Het konijnenstrooisel bevat verse poep en plas van konijnen. Ligt wat aan de verhouding met andere spullen erin hoe veel...maar ik zou dit als "mest" beschouwen. Kolen zijn op zich gewassen die wat meer voeding lusten, dus als je het ergens gebruikt bovenop je bed, is dat een meer geschikt bed. Of de hoeveelheid genoeg of misschien zelfs te veel is.....? Over het algemeen zou ik er eerder voor kiezen om deze mest te verwerken en laten mee-verteren in de compost (die je blijkbaar ook maakt!?). Daar heeft het een stimulerende werking en het resultaat is dan een wat voedzamere compost, waarmee je niet gauw een overdosis verse mest kunt geven.

 

2. Of in het onder het 8 jaar met plastic afgedekte grondje organisch materiaal aanwezig is, ligt aan of dat ooit is toegevoegd. Verteerd organisch materiaal blijft organisch materiaal. Het verdwijnt niet door verteren, maar verandert wel van (organische) structuur. Valt uiteen in elementen en vormt langdurige organische verbindingen (humus!) en is goed voor je bodem.

 

3.

Nu weet ik ook dat het materiaal nog niet gecomposteerd is en dus kan zorgen voor een daling van het stikstofgehalte...

 

Een beetje uitleg. Als je mest, dus ook konijnenmest, direct op je grond legt zal een groot gedeelte van de voeding en dan vooral de stikstof er in verdwijnen: in de lucht vervliegen en in de bodem uitspoelen. Het klopt dat bij het composteren van met name houtachtige (zgn. "bruine") materialen er stikstof wordt gebruikt. Maar dan gaat het grotendeels niet echt verloren, maar wordt het omgezet naar stabielere chemische verbindingen die langzaam voeding (en dus ook stikstof) voor de planten afgeven.

 

Als het verteren van houtachtige materialen in de bovenlaag (teeltlaag) van je moestuin gebeurt, kan dat het effect geven dat toegevoegde stikstof voor de groei van je planten eerst voor de vertering van dat bruine materiaal gebeurt en het niet direct naar je planten gaat. Daarom wordt er soms gewaarschuwd om bijv. geen houtsnippers onder te werken. Dan zou er een tijdelijk stikstof-tekort kunnen ontstaan. Persoonlijk vind ik dat vaak wat overdreven beklemtoond omdat het maar een tijdelijk effect is en in de praktijk van een hobby-tuin enkele maanden wat minder stikstof op een stukje meestal geen grote ramp is en het allemaal wel mee valt en na enkele maanden de voedingstoestand vanzelf weer beter zal worden. Beter dan voorheen.

 

4. Mulchen ( = een permanente afdekking van je grond) kan het effect hebben dat in het voorjaar je bodem ook wat geïsoleerd wordt voor de zonnewarmte en daardoor minder snel opwarmt. Daarom wordt mulch die in de herfst wordt opgebracht als bodembescherming voor de winter soms weer in februari/maart (tijdelijk) verwijderd. Als de zon op de bedden kan schijnen en de grond verwarmen, zal de voorjaarsgroei van veel gewassen beter zijn. Als mulch of compost al eerder is opgebracht en al in de bodem is opgenomen, zal dit isolerende effect er minder zijn. Ik denk zelf dat een niet-verstoorde bodem (gedekt met compost en niet spitten/frezen, zodat bodemleven voor de noodzakelijke structuur kan zorgen) juist een groeivoorsprong geeft in het voorjaar.

[TimHoorn]

@weknow

 

Bedankt voor je uitgebreide antwoord. Ik composteer een deel van de bodembedekking in het compostvat, maar merk dat de compost er erg droog van wordt (neemt veel vocht op) en dat het veel langzamer verteerd als de overige materialen. Afgelopen week heb ik na 4 maanden m'n eerste compost geoogst. Onderin mijn bak had ik een flinke laag compost van een ander vat vermengd met wat groen en bruin afval en zag er prachtig uit! Ik kwam her en der een samengeklonterde pluk houtmot/hennepvezel tegen, maar moet wel zeggen dat die vol met compostwormen zat! Ze zijn denk ik wel blij met de toevoeging van de konijnenmest! Maar, onderin dus ook nog vrijwel intacte houtmot/hennepvezel.

 

De rede dat ik het als mulchlaag gebruik is dat ik het anders met het afval weg gooi. Terwijl het organisch materiaal is, dat ik veel liever in de grond zie verdwijnen. Ik wacht dit seizoen rustig af... Ik denk dat ik aan het eind van de winter de mulchlaag weghaal en, indien genoeg ruimte, in de compostbak gooi (hopelijk is de mulchlaag dan al lekker aan het composteren geslagen). In April/Mei wil ik dan weer beginnen met een nieuwe mulchlaag.

 

Iemand nog tips of ervaringen? Mijn "onzekerheid" zit vooral in het aandeel hout en de droogte van het materiaal.