roeier

Wat tijd betreft kan het nog wel. Er zouden wel wat bloemetjes of beginnende peultjes kunnen verdorren en afvallen door de hitte bij jou, waarschijnlijk. Tuinbonen zijn geen warmte minnaars. Ze kunnen er nog best tussen, maar als je klei echt hard is dan verwacht ik wel een vergelijkbaar resultaat van een tweede zaai. Boontjes hebben moeite met zware klei. Vorig jaar was mijn eerste jaar hier op de klei van Littenseradiel. Plantgaten gemaakt en gevuld met compost, daar de bonen in gezaaid. Het begin ging prima; als zaailingen ontwikkelden ze zich goed. Maar toen... Ik denk dat de wortels moeite hadden door de keiharde klei te komen, waar van zichzelf ook weinig organisch leven in zit. Het resultaat viel erg tegen: Dit is half Juni, met klei waar je beter iemands hersens mee kunt inslaan dan proberen er iets op te telen. Het zakje van 25 bonen dat ik erin heb gestopt leverde me een resultaat op van ik schat 60 bonen of zo. Die heb ik allemaal bewaard voor dit jaar en die zitten nu opnieuw in de grond. In dezelfde grond, maar met een berg rauw organisch materiaal ondergewerkt. Ik ben benieuwd hoe het gaat, ze staan wel fris boven, maar het was het vervolg wat vorig jaar een probleem was.

Die zijn wel ongebruikelijk klein! Normaal maken ze dus iets van 6 tot 10 bladetages voordat ze tot de vorming van bloemen overgaan. Het is wel normaal dat ze kleiner blijven op harde klei, en ook de hoeveelheid licht zorgt daar voor. Mogelijk dat ook je keuze om voor te zaaien niet helemaal goed heeft uitgepakt, want ze sturen dus normaal een lange wortel direct de grond in, en dat zal hier niet goed gelukt zijn. Ik zou zeker geen bloemen afhalen, want bij tuinbonen lukt de bevruchting altijd het beste bij de onderste bloemen. Van de bovenste bloemen komt nooit wat. Normaal is om juist de toppen eruit te halen als onderaan de peulen beginnen te vormen, dan kan de plant daar de meeste energie in steken. Je hebt weinig last van de bladrandkever trouwens, en voor bonenluis is het denk ik nog te vroeg, dus je hebt pluspunten. Ze lijken vrij gelig, behalve de middelste rij. Dat duidt waarschijnlijk op stikstoftekort (het gelige dus) en dat zorgt ook voor een gedrongen groei. Heb je bij die middelste rij iets anders gedaan? Die gedrongen, wat gelige plantjes voelen zich in elk geval niet helemaal gelukkig. Het ligt niet aan het ras.

Spitskool moet over een weekje maar even ruiken... mijn neus is volgens mij niet zo gevoelig, maar een sering dat ruik ik nog wel, dus die geur is sterk! Over die 'lijsterbes' van 2 pagina's terug; ik vind hem ook wel een beetje niet lijsterbes, maar weet niet iets anders met deze bladeren. Ik kan niet zien op de foto of die lenticellen nou horizontaal of verticaal lopen, maar ik zie niet eens lenticellen bij mijn lijsterbes, en ook op foto's op het net van takken zie ik geen lenticellen. Dus dat komt dan niet helemaal overeen. Het zou leuk zijn als Greenchitect andere kenmerken kon tonen. Er zitten geen bloemtrossen aan te komen?

Een sympathiek ding is het wel, die lijsterbes. Een lichte plaats zal helpen om hem tot zijn recht te laten komen. Bij mij wordt het niet meer dan een sprietje, want er staan andere bomen naast die licht wegnemen, vooral een meidoorn aan de westkant op minder dan 3 meter neemt licht weg. Maar je kan er ook een voordeel in zien, dat vermogen om recht omhoog te schieten zonder veel ruimte in de breedte in te nemen. Van nature wil hij wel omhoog, maar ik neem direct aan dat hij te leiden valt. Dat sprietje bij mij zal iets van 4 meter zijn, maar dat gaat met de tijd richting de 10. Jawel hoor Speets.

Dat lijkt me een lijsterbes. Wordt een boom, ik denk niet dat je dat wilt.

Ik vind ze heel vaak onregelmatig groeien, die pompoenen en courgettes. Onderlinge afwijkingen ook vrij sterk, en geen regelmaat in mannelijke en vrouwelijke bloemen. Ik zou me in elk geval geen zorgen maken.

Met de langzame groei vind ik het wel meevallen. Zowat alles is er bij mij pas in de herfst ingegaan, maar die jonge struikjes maken nu toch aardige scheuten. Voor 2018 is alles nog erg klein, maar met deze scheuten mag ik wel wat oogst verwachten voor 2019. Ook nu al hier en daar een besje, met vergrootglas midden op de foto te zien. Kan ik dit jaar toch mijn eerste honingbes proeven:

Tot nog toe heb ik niet later gezaaid dan nu; 2e helft April, maar wat ik probeer uit te vinden is of ik met een later zaaimoment kan voorkomen dat 2 verschillende rassen elkaar gaan bevruchten. Ik gebruik het liefst eigen zaad en zou het liefst zien dat mijn Friese tuinbonenras niet ging kruisen met een Fins tuinbonenras, om maar wat te noemen. Ik zal denk ik wachten tot eind Mei, begin Juni of zo. Ik zie overal afgeraden worden om zo lang te wachten met tuinbonen, maar ik zit wel op de Friese vlakte. Ik heb hier geen zomer zoals de Nederlandse, gemiddeld wordt het hier maar 16ºC hartje zomer, dat zou wel eens prima kunnen uitpakken voor tuinbonen. Ook dingen als sla en spinazie zaaien we hier de hele zomer door, terwijl de normale Nederlandse zaaikalender dat afraadt. In Zutphen zal het warmer zijn.

Ik neem aan dat dat is, Bit, zodat met die al langere dagen de zon meer kans krijgt de aarde op te warmen, en dat die warmte 's nachts ook nog wel een beetje wordt vastgehouden. Bij tuinbonen is het geen groot punt. Ik heb die van mij begin Maart gezaaid, achteraf gezien wat te vroeg, want toen kwam er nog veel vorst, maar die zien er nu uit als die van RobN. Als het erg koud is doen ze er een maandje over om boven te komen, anders gaat het binnen 2 weken. In principe is snelle groei wel beter, dan komt het beter door plagen heen. Ik zal nog wel een zaaironde tuinbonen doen, de laatste zaaironde gaat bij mij tot nog toe het beste.

Een duidelijk advies heb ik niet, maar ik heb in elk geval hetzelfde gedaan bij de rabarber. Ik wed dat er weer geen drup gaat vallen tot ergens in Juni, en dat de droogte probleem nr. 1 is. Vorig jaar speelden de weersvoorspellers kwistig met regensymbooltjes in deze tijd en kregen we niets. Ik ben al weer rustig begonnen de was buiten te hangen als ze bakken met water voorspellen, want ik weet dat het er toch niet van komt. Brrr... Nederland is gewoon een land met een regenseizoen en een droogteseizoen!!! Bonen kunnen op zich redelijk tegen droogte, maar dan is het een voordeel als je ze in de volle grond hebt gezaaid, dan sturen ze direct een wortel diep naar beneden, daar zal het echt nog vochtig zijn. Misschien heb je ze ook zo gezaaid; je woord 'uitgepoot' klinkt als 'uitgeplant' maar ik vermoed dat je hebt gezaaid.

Even wat foto's erbij doen van de Welsh Onion... err, ik bedoel de St Jans : Zo dus vandaag, 19 April. Elk uitje wat vorig jaar individueel is gepoot heeft nu een trosje stengels gemaakt. Iedere nieuwe stengel gaat nu een bolletje onderaan maken, dat proces is nog niet echt begonnen. Dit zijn dan de uitjes. Ze zijn niet groot, zoiets als knoflooktenen. Over 2 maanden zal het er weer zo uitzien:

Het laatste. Het is ook makkelijker oogsten om de hele bosjes te wippen. Dan individueel ontrafelen en net als uien laten drogen.

Ik ben juist bang dat ik er teveel van krijg - om een deel te oogsten als bosui is een goed idee, Permanatuurtuin. Ik vind ze wel erg sterk in de winter. Ik zie dat Dizid in Noorwegen zit - ik weet niet of dat aan de gematigde kust of in een kouder deel is - maar bij mij op de vlakte zijn het ook lastige omstandigheden, vanwege een gemiddelde windsnelheid boven de 6Bf, soms -10°C en haast nooit een beschermend laagje sneeuw. Dan valt de temperatuur nog wel mee, maar die andere factoren maken het toch lastig voor planten. Ik geloof dat ik een paar knoflookplantjes ben kwijtgeraakt, maar geen St Jansui. Wat 'gewone' uien die ik op het veld heb gelaten om dit seizoen te laten doorschieten voor het zaad rotten nu weg - hebben het niet gered. St Jansui is zeer winterhard, kom ik achter. Als je wat meer St Jans kunt gebruiken, Dizid, dan stuur ik je graag wat op, het zal in Noorwegen wel niet te verkrijgen zijn. Dan wordt wel Juli of zo.

Vanwege je woordkeuze krijg ik de indruk dat je deze uitjes onder een laagje aarde hebt gestopt toen je ze pootte. Dat is niet de bedoeling, je plant ze net als plantuitjes; je drukt ze half in de grond. Als ze in de grond zitten weet ik niet precies wat er gebeurd, in elk geval is de kans op rot groter. Normaal gesproken oogst je als het loof bijna verwelkt is. Wees aan de vroege kant als de uitjes inderdaad te diep staan, vanwege die kans op rot dus. Misschien kun je nu alvast wat aarde wegschrapen. Als je oogst neem je gewoon alles eruit en laat het drogen. Wanneer heb je je uitjes gepoot trouwens? Normaal poot je in Augustus, dan lopen ze gelijk uit, sterven half af in de winter, en in deze tijd zijn de planten alweer behoorlijk groot - zo ongeveer op hun hoogtepunt.

Zo'n Pieris groeit wel langzaam, maar ik weet niet wat de handel beschikbaar heeft qua formaten of dat sommige soorten misschien toch wat sneller gaan... ik betwijfel het. Als idee gooi ik er nog even de Chocoladewingerd tussen, dan moet je wel eerst een paar palen de grond in slaan, want het is een klimmer, maar komt wel snel vol blad te zitten dat ik zelf wel mooi vind. Is bladverliezend bij mij op de Friese prairie, maar zou wel eens dicht tegen wintergroen aan kunnen zitten in het zuiden van het land. Gaat rap als hij eenmaal is aangeslagen. Hier heb ik recentelijk nog wat foto's neergezet: https://www.moestuinforum.nl/fenologische-waarnemingen-2018-t23469-40.html#p374717. Als je daar niet van houdt; ook prima natuurlijk.

Mijn meeste struikjes zijn nog wat te klein om bloemetjes te maken denk ik. Indigo Gem zag ik 10 April voor het eerst in bloei, Boreal Blizzard vandaag, 14 April dus, ook een paar bloemetjes. Daarmee is die Wojtek voor, want die zit nog in knop. Dat had ik andersom verwacht. Hee Arjan (of iemand anders die ze beide kent): Boreal Blizzard vroeger dan Wojtek, gaat dan niet een beetje tegen het normale schema in, of valt Wojtek niet onder die vroege Russen waar je soms aan hebt gerefereerd?

Ik heb die bladrandkever wel eens erger te keer zien gaan. Het vertraagt de boel wat, maar ik wed dat je straks een normale oogst gaat krijgen.

Duizendknoop is wel rotspul, maar gras is dat ook. Tussen waar ik woon en Iens loopt een fietspaadje. Daarnaast is een weiland. Langs de bedrading tussen het fietspad en het weiland groeit een bos duizendknoop. Dat groeit niet het weiland in, ondanks dat daar maar twee keer per jaar wordt gemaaid en de paardebloemen er volop kans krijgen zich tot pluizebollen te ontwikkelen. Ook groeit de duizendknoop niet aan de andere kant van dat dunne fietspaadje. Het zal wel onuitroeibaar zijn, dat duizendknoop, maar het slaat dus niet als een gek om zich heen. Een gewaarschuwd mens was je geloof ik al, en dat is goed; je bent dit spul liever kwijt dan rijk.

Het kan zeker, dat aardappelen de grond uit schieten en uit hun krachten groeien door een overdaad aan mest. Maar ik heb er niets bij gedaan, er zat nog wat compost in de grond van een jaar terug, maar het zal geen rijkdom zijn geweest voor aardappels. De Sarpo Miro maakte grote, stevige planten, de Charlotte bleef veel kleiner, en die Hooglander bleef een tikkeltje iel. Hoe verder de tijd vorderde, hoe armzaliger die er uit kwam zien. Tegen de tijd van oogsten zag het er niet meer uit: Die twee slingervormen, dat zijn de langste stelen van een plant. Ook de rest van de tuin een rommeltje hier, ik ben niet trots op deze foto. Toch aardige aardappeltjes geoogst, dat wel. Maar goed, om deze slappe toestand niet weer te hebben dus ditmaal rijshout bij de Red Cardinal - zo wordt die aardappel ook wel genoemd. Ik geloof dat het een wat slappe variant is van de Rouge des Flandres. Ik heb de aardappel vooral genomen omdat ik dacht dat 'Highlander' op de Schotse Hooglanden sloeg, en daar heb ik lang gewoond, maar misschien vergiste ik mij. Highland Burgundy Red wordt hij ook wel genoemd, en bij 'Burgundy' zie ik weer niet wat dat met Schotland te maken heeft, en de eerste verwijzing naar de aardappel schijnt te maken te hebben met de maaltijd van een kardinaal in Londen. Nou ja, de herkomst van de aardappel is niet zo duidelijk geloof ik.

Dat zou wel eens 'King Edward VII' kunnen zijn, heb ik wel eens gezien in een tuincentrum. Is jammer genoeg niet eetbaar. Ribes sanguineum ‘King Edward VII’.

Ik koop vrijwel geen zaad dit jaar, en geen pootaardappels, dus er gaan alleen wat poters in die ik van vorig jaar heb overgehouden. Dat betekent weer Charlotte, Rode Hooglander en Sarpo Mira, lekker saai. Die Rode Hooglanders maakten van die slappe stengels die snel gingen liggen. Ik heb nooit iemand rijshout bij aardappels zien doen, maar dat doe ik dus dit jaar bij deze aardappel wel, dat lijkt me op z'n minst veiliger met het oog op phytophtora. Ik zal wel weer een zootje van het opbinden maken later en er achter komen dat ik de boel anders in de grond had moeten steken, maar dat zien we dan wel weer. Als idee lijkt rijshout me bij deze aardappel goed.

11 April 2017 vergeleken met 11 April 2018; de Chocoladewingerd.

Ik geloof dat ik het een beetje begin te snappen. Als het niet gewoon bij de groenteboer ligt, is er nauwelijks een contrôle systeem aanwezig en mag iets mogelijk niet als eetbaar worden verkocht? Ik was ook een beetje in de war gebracht toen ik een Nanking Kers kocht vorig jaar, die volgens het aangebonden kaartje niet eetbaar was. Misschien een Duitse regel of export regel? De Duitse taal is nogal prominent in deze voorbeelden.

Zoveel uitval zou toch niet nodig moeten zijn. Misschien zat er al een begin van rot in voor het poten? Zelf bewaren is beter volgens mij, dan hang je ze los in strengen op, op een plek die wat doorwaait, op die manier zorg je er beter voor dan bij telers mogelijk is, want vanwege de grote hoeveelheden worden ze daar normaal in bakken gestapeld. Ook spoelen telers ze nog wel eens schoon na het oogsten, dan presenteren ze beter, maar de kans op rot wordt wel groter. In de supermarkt zie ik nauwelijks rot, maar misschien is er wat opgespoten, of hebben die nog grootschaliger producenten geavanceerdere klimaatcontrôle of zo, dat weet ik verder niet. Maar als je zelf maar enkele tientallen bollen bewaart kun je daar heel goed zelf voor zorgen. De vorst hoort eigenlijk niet de schuld te krijgen, maar om af te dekken lijkt toch wel verstandig. Zowel vorig jaar als dit jaar had ik wat vorstschade, dus ik ga er een stevige mulchlaag overheen doen na het poten volgende keer. Die bescherming van Warmoezenier van een paar berichten terug vind ik mooi.

Van een Franse knoflook zou ik verwachten dat die gelijk boven komt en niet in afwachting van een strenge winter lang beneden blijft. Bij Eemlook schrijven ze, "Creoles groeien het beste in een Middellandse Zee klimaat maar overleven in meer noordelijke klimaten wel. Hier zijn de bollen wel beduidend kleiner." Ik krijg de indruk dat ze wat moeite hebben met vorst. Ik heb een Eden Rose staan, dat mag geen Rose de Lautrec heten omdat het niet uit de Lautrec komt. 'Rose de Lautrec' is een beschermde naam, maar een Eden Rose is of hetzelfde, of nauw verwant. Mijn Eden Rose had moeite met de vorst, en eentje is zelfs bezweken, dat zou ik niet van knoflook verwachten. Mogelijk wissel ik hem volgend jaar in voor een ander ras, tenzij hij zo lekker is dat ik hem daarom wil aanhouden. Op de foto's is het denk ik moeilijk te zien dat de Eden Rose wat moeite had, misschien door meer bruine en missende bladeren. De volgorde van de foto's is: Eden Rose, Pskem, Wonha.