Ethiek en algemene beschrijving

Hier staat onze tuin beschreven, die een deel van onze levensstijl vormt. De tuin is er voor ons, maar ook voor de natuur. Wij werken naar een zo'n groot mogelijke biodiversiteit. Wij waarderen al het leven in de tuin en proberen het leven te voeden. Daarbij willen we ook zoveel mogelijk groenten, fruit, noten, paddenstoelen, kruiden, bijenproducten en vlees voor ons gezin produceren. Misschien dat anderen onze tuin en planten die wij toepassen kunnen gebruiken als inspiratiebron voor hun tuin, dus doe je voordeel ermee.

Monique, ik (Robert), onze dochters Elisabeth, Rosalinde en zoon Leonardo wonen in Zuid-Limburg aan de rand van een plateau, waardoor de tuin vanaf de voorkant van het huis naar achtertoe afloopt (rond de 3 meter). De tuin is ronde 500 m2 groot, waarbij het balkon, oprit, paden en platdak bij inbegrepen zijn. Op het platdak, balkon en oprit worden namelijk ook planten gegroeid. Er wordt getracht ook verticaal ruimte voor de natuur te winnen.

Sommige ruimtes gebruiken wij tot op 4 keer dubbel, waardoor wij zeker tot een effectief oppervlakte gebruik van 1000m2 komen.

Ik heb veel gebruiksplanten en er wordt ook een lijst van deze hieronder weergegeven. Bij alle gebruiksplanten staan eigenschappen van de soort, dus doe er - als je wilt - je voordeel mee.

Geschiedenis

De tuin was oorspronkelijk van mijn moeder, maar is nu reeds 15 jaar in mijn beheer. Ik heb jarenlang een wilde bloemen tuin gehad, met veel zeldzame planten. Pas in het begin van 2012 ben ik begonnen de tuin om te vormen naar een voedselbos. Daarvoor had ik maar een paar fruitsoorten staan (vijg, 2 pruimen, 2 kersen en één kiwibesplant). Op dit moment is mijn assortiment zo groot, dat ik niet meer kan groeien en daarom probeer ik nu zo kritisch mogelijk naar mijn assortiment te kijken, zodat ik de meest geschikte soorten voor mijn stuk kan behouden en de andere eruit selecteer. Natuurlijk wil ik wel zoveel mogelijk soorten behouden. Het uitzoeken waar welke soorten het goed doen kost veel tijd, dus hiermee zal ik nog niet snel klaar zijn.

Sectors

Het merendeel van de tuin beschikt over aardig wat zon. De zon komt bij de kerk op en gaat in de zomer recht over het huis heen en aan de andere kant onder, waardoor we op veel plekken veel zon hebben. Waar wij wonen hebben wij weinig windstormen, dus we lopen altijd maar weinig schade op van de wind. Om de hele tuin staan hagen, om windstoten af te remmen. Van de oostenwind hebben we ook maar weinig last, die we door de struiken/bomen begroeiing nog verder proberen weg te nemen. De grondwaterspiegel zit rond de 5 meter onder het maaiveld, dus de planten in de tuin kunnen niet bij het grondwater komen. Gelukkig is löss in staat veel hangwater vast te houden. Verder wordt de grond zoveel mogelijk bedekt, om verdamping te voorkomen. De planten verhogen de luchtvochtigheid, waardoor waterverdamping van planten minder wordt. Er is veel water in de tuin in de vorm van vijvers (kunstmatig, want andere vormen zijn door de lage grondwaterspiegel niet mogelijk). Water brengt veel leven mee in de tuin en daarom wordt het water benut voor het leven in de tuin te laten bloeien. Het water wordt dus weinig in regentonnen opgeslagen, want hier profiteert het leven niet van. Er wordt getracht zoveel mogelijk water van binnenshuis naar buiten te leiden, om het hier door het leven schoon te laten maken en het later te gebruiken voor mee water te geven. We gebruiken binnenshuis, dus wel alleen maar speciale schoonmaakmiddelen.

Grond

Onze natuurlijke grondsoort is löss (tussen leem en klei in). Löss bestaat uit hele fijne zandkorreltjes en een hoog lutum (deeltjes kleiner dan 2 um) gehalte die in de ijstijden door de wind is afgezet. Het is een grond die snel organisch materiaal afbreekt, veel koolstof, voedingsstoffen en water kan opslaan. Met veel organische stof in de grond wordt de grond korrelig en is het een fantastische grond. Met weinig organische stof slibt de grond snel dicht en is hij veel minder fijn. Dan kunnen er waterdichte lagen ontstaan, waardoor moerasvorming kan voorkomen. De grond heeft een neutraal tot basisch karakter. Verder hebben wij diverse grondsoorten als turf, organisch rijke zandgrond en laagveengrond op plekken in de tuin geïntroduceerd. Waardoor we ook zuurminnende planten kunnen groeien. De zure gronden liggen buiten het bereik van de lössgronden, want anders zouden deze snel ophouden te bestaan. Alle organische materialen van de tuin en ons gft afval worden gecomposteerd, om zo de voedingsstoffen in de tuin te behouden en de tuin voedselrijker te maken.

(Daktuin 2013 / de groenten groeiden op het platdak in een laag van 20 cm. Ze waren erg succesvol, maar ik was op warme dagen wel minimaal 1 keer per dag water aan het geven. Daarom heb ik op dit moment nog enkele bakken staan, waarin ik meer droogte tolerante planten teel. Het zijn met name planten voor bijen (dropplant, kruipend bonenkruid, asperge, Nieuw-Zeelandse spinazie, Oost-Indische kers...

Microklimaten

In de tuin zijn veel waterelementen, hoogteverschillen, muurtjes (stenen) en een oase aan plantensoorten. Grote delen van de tuin worden naast productie ook ingezet om inheemse planten voor Nederland (met name bosplanten) te telen. Er wordt dus veel gewerkt aan energie opslag. De stenen nemen de warmte op, de waterelementen verhogen de luchtvochtigheid en voorkomen hiermee verdere verdamping en de diversiteit vergroot het vangnet voor als er wat mis gaat. De vegetatie creëert ook luwten.

Teelwijze

Wij telen alles in harmonie met de natuur, dus vergif en kunstmest worden ten strengste gemeden. De tuin zelf kan een voedselbos genoemd worden, waarin diverse fruit- en nootsoorten van de wereld in staan. Verder wordt er getracht paddenstoelen in de tuin te telen en hopen wij nog dieren in de tuin te kunnen gaan houden. De meeste fruit- en notenbomen telen wij op de wat meer schaduwrijke plaatsen. De groenten telen wij op de stukken met de meeste zon, tussen de bomen in, balkon en het platdak. Ik heb geen last van echte plagen of ziektes en als ik op een locatie ergens last van heb pas ik gewoon de soortensamenstelling of de eigenschappen van het terrein aan. Met mijn ecologische en vegetatiekennis probeer ik plantengemeenschappen te creëren die tot een grote productie leiden. Ik wil al mijn eigen zaden gaan produceren en zo de diversiteit in de tuin groot houden.

Waarom

Wij willen proberen zo zelfvoorzienend als mogelijk te worden en proberen alles in kringlopen te laten verlopen, om onze voetafdruk op het milieu te verkleinen en mijn (robert) theoretische kennis over ecologie, soortenkennis, zelfvoorzienendheid en duurzaamheid in praktijk te brengen, zodat we ons kunnen beschermen tegen de ontwikkelingen die al begonnen zijn en gaan volgen in de komende jaren (verzuring, piekolie, watervergiftiging, overbevissing, plankton sterfte in de zee, verwoestijning, klimaatsverandering, massa kap van de regenwouden, mensen zich steeds verder van de natuur afkeren...). Natuurlijk zal dit alleen ons niet redden, maar in ieder geval halen wij hier rust en plezier uit. Daarnaast hopen wij hiermee andere mensen te inspireren om ook een stuk meer zelfvoorzienend te worden. Hiermee hopen wij dus als een rimpeleffect te kunnen gaan dienen. Helaas is er natuurlijk wel nog maar weinig tijd om werkelijk te veranderen, maar laten wij hopen dat mensen het licht gaan zien.

Aanwezige inheemse soorten (incomplete lijst)

Planten: Wilde peen, Grote bevernel, Kleine bevernel, Fruitenkruid, Roomse kervel, Echte kervel, Karwij, Venkel, Suikerwortel, Gewone berenklauw, Hondspeterselie, Zevenblad, Dolle kervel, Beemdkroon, Kleine kaardenbol, Grote kaardenbol, Alpenandoorn, Moerasandoorn, Bosandoorn, Gevlekte dovenetel, Lievevrouwenbedstro, blauw walstro, Glad walstro, Kruisbladwalstro, Voorjaarslathyrus, Veldlathyrus, Naakte lathyrus, Bosanemoon, Gele anemoon, Donkersporig bosviooltje, Maartsviooltje, Daslook, Holwortel, Vingerhelmkruid, Stinkende gouwe, Guldenboterbloem, Akkerboterbloem, Kruipende boterbloem, Scherpe boterbloem, Slanke sleutelbloem, Guldensleutelbloem en Stengelloze sleutelbloem, Brede eikvaren, Eikvaren, Tongvaren, Groensteel, Dubbelloof, Akkerklokje, Kluwenklokje, Prachtklokje, Ruig klokje, Groot spiegelklokje, Rapunzelklokje, Klimopklokje, Knoopkruid, Look-zonder-look, Pinksterbloem, Tuin judaspenning, Gewoon barbarakruid, Gewone zandkool, Grote zandkool, Grote kattenstaart, Veenmos spec., Gevlekte aronskelk, Italiaanse aronskelk, Wilde narcis, Zeegroene zegge, Boszegge, Hangende zegge, Ijle zegge, Groene bermzegge, Zachte haver, Heemdhaver, Bergdravik, Gladde witbol, Gestreepte witbol, Kropaar, Glanshaver, Kamgras en Reukgras.

Dieren: Zilverwinde, Graskarper, Gewone pad, Poelkikker, Bruine kikker, Kleine watersalamander, Alpenwatersalamander, Levendbarende hagedis, Veldmuis, Bosmuis, Steenmarter, Egel, Spitsmuis spec., Merel, Huismus, Kauw, Ekster, Houtduif, Turkse tortel, Groenling, Heggenmus, Roodborst, Winterkoning, Koolmees, Pimpelmees, Staartmees, Gewone pendelzweefvlieg, Snorzweefvlieg, Horzelzweefvlieg, Bessenzweefvlieg, Halvemaan zweefvlieg, Doodskopzweefvlieg, Dambordvlieg, diverse vleesvliegen, Strekspin (spec.), Kruisspin (spec.), Zebraspin, Springspinnen (spec)

Paddenstoelen: Valse kopergroenzwam, Vroege bekerzwam, Scherpe collybia, Fluweelpootje, Paarse korstzwam, Oesterzwam, Franjehoed spec.

Fruit- en notenbomen (de meesten bomen zijn laagstam / de hazelaars... zijn natuurlijk struiken)

Abrikozen 3 st

1 Bergeron 1st

Laatbloeiend (laat rijpend)

Warme standplaats

Zelfbestuivend

Handabrikoos (goede smaak en lang houdbaar)

2 Bredase 1st

Zelfbestuivend

Bloeit in maart (vorstgevoelig)

Vruchten vooral voor verwerking

Zeer oud Nederlands ras

Goede vruchtbaarheid

69 Tros oranje 1st

Zelfbestuivend

Bloeit eind maart

Hoge productie / kleine abrikoos

Goede smaak

Vooral voor verwerking

Appels 6 st

5 Gravensteiner 1st

Eerste klas tafelappel, appelmoes, -sap en wijn

Zeer oud ras

Topper van vroeger

Eind augustus tot midden september

Consumptierijp Eind september tot eind december/ begin januari

Aromatische schil / vruchtvlees middelvast, fijncellig, zeer sappig

harmonisch zoet, wijnachtig rins, uitzonderlijke nobele appel smaak

Vruchten zijn wind gevoelig

Onrijpe vruchten zijn goed voor moes

Liefst niet langer bij een temperatuur van 6 graden celsius dan november bewaren

8 Red devil 1st

Handappel / sap

Heerlijke aromatische appel (fruitig zoet, knapperig en

sappig / licht framboos en aardbei)

Rood vruchtvlees (anthocyanen / goed tegen kanker)

pluk begin september / bewaarbaar tot december

goede productie / roze bloei middentijdse bloei

Weinig gevoelig voor ziektes

67 Rubinola 1st

Handappel

Heel ziekteresistent

Pluktijd september

Zachtzuur, aromatisch

66 Santana 1st

Handappel

Hyperallergene appel

Heel ziekteresistent

Knapperige, sappige en frisse appel (zachtzuur)

Appel kort bewaarbaar

Pluktijd oktober

Wordt bevrucht door rubinola, Topaz

9 Stark’s Earliest 1st

Vroege handappel (juli/pluk, augustus/rijp)

Enigszins zelf bestuivend

68 Topaz 1st

Handappel

zeer ziekteresistent

Goede smaak

Vruchtvlees vast, sappig en fris

Pluktijd oktober

Amandellen 5 st

10 Robijn 3 st

Veel bloesem (vroeg in het voorjaar / gevoelig vorst)

Zelfbestuivend

Zeer zoete zaden

Zonnig/warm

32 Prunus amygdalus 'Tuono' syn dulcis 1st

Zelfbestuivend

Goed bestand tegen ziektes en pesten

Harde schil / kleine amandel 32% van het gewicht v.d. noot

70 Prunus amygdalus ‘Supernova’ 1st

Goed producerend / goed bestand tegen ziektes

Produceert zonder bestuiving (midden late bloei / midden maart)

September noten rijp (goede regelmatige productie / goede smaak)

Amandelen niet heel groot (1 bloem brengt amandelen voort)

Bamboe 1 st

74 Phyllostachys atrovaginata - Phyllostachys congesta 1st

Zeer snel groeiende bamboe

Hoog 9 m / 6-7 cm dik

Green parfume

Waslaag om stengel ruikt naar Sandelhout

Kan heel nat staan

Goede eetbare soort

Gewone vlier 1 st

82 Sambucus nigra 1st

Wilde makkelijke soort

Helpt het immuunsysteem

Hazelnoten 6 st

12 Cosford 1st

Lekkerste hazelnoot

Kronkelige takken

Halle’sche Riesen bestuiver

September/oktober rijp

11 Fertile de Notthingham 1stGrote vrucht

Goede bestuiver

Rijp vroeg in september

Goede groeier, geschikt voor elke normale tot

natte tuingrond, vormt een meerstammige

struik tot 6 meter die vrij oud kan worden

12 Halle’sche Riesen (Reuzen van Halle) 2st

Grote vrucht

Goede productie

Rijp vroeg in de herfst

Planten op een diepe, vochthoudende, luchtende grond.

Weinig of niet snoeien.

Kruisbestuiving wordt meestal aangeraden.

13 Merveille de Bollwiller 1st

Grote vrucht

Goede productie

Goede bestuiver

Rijp in de vroege herfstGoede groeier,

geschikt voor elke normale tot natte

tuingrond, vormt een meerstammige

struik tot 6 meter die vrij oud kan worden

14 Web’s prize cob 1st

Vier meter hoog, meest productief,

zelffertiel.

Grote, lange noten van beste smaak,

noten vallen niet uit huis (commercieel nadelig)

(2 tot 5 noten samen) de kern is stevig

Japanse peer 1 st Pyrus pyrifolia

17 Olympic 1st

Bloeit in het vroege voorjaar (gevoelig vorst)

Bestuivers nodig (peren)

Grote ronde vruchten

Zoet en sappig

Oktober

Handpeer en ook geschikt om te bewaren

Sterke ziekte bestendige soort

Kaki's 2st

Kakiboom 2st

75 Tipo 1st

Kuipplant (-20)

Productie ras (veel opbrengst)

bloei april/mei

Rijk aan glucose en vitamines (bv. A)

75 Vaniglia 1st

Kuipplant (-20)

Italiaans ras (vanille aroma)

Bij bestuiving niet adstringerend / anders laten narijpen

Bloei mei/juni (goede bestuiver is tipo)

Vrucht midden oktober tot midden november

Kersen 8 st

Zure kers 2 st

19 Early rivers (Kassins frühe) 1st

Mild zoete, roodbruine vrucht (geschikt voor sap) (vroege bloei)

Relatief vorstbestendig

20 Morello 1st

Zure kers (goed voor te koken)

Eindknop vormt alleen een scheut

Hangende vorm door kaal binnenste/vruchten

goede productie / zelfbestuivend

Zoete Kers 6 st

22 Bigarreau Burlat 1st

Hele vroege kers (begin juni (2-3e kersenweek)

Tamelijk grote donkerrode vruchten met zacht vruchtvlees

Goede smaak

Springt gemakkelijk na regen

Broeitijd vroeg tot middenvroeg

23 Dönissens Gelbe Knorpelkirsche 1st

Lekkere zoete gele knapkers (Minder in trek bij vogels)

Eind juli / half augustus (bestuiver Hedelfinger

24 Hedelfinger 1st

Grote roodbruine vruchten

Rijpt laat.

Een heerlijk smakende zoete kers met een vast kersrood

vruchtvlees die laat rijpt

Bloeitijd middenlaat

Hoogwaardige dessertkers

Zelfbestuivend

Bomen groeien sterk

25 Karina 1st

Vrij vast vruchtvlees met een frisse zoete smaak

Barsten niet gemakkelijk

Glanzende donkerrode tot zwarte kleur

Net voor Regina rijp (7e kersenweek)

Zeer productief ras (Bloeitijd middenlaat)

Goede bestuiver voor Regina

26 Regina 1st

Grote donkerrode kers met een heel goede smaak en een stevig

krokante schil

Heel laat (laatste week van juli / 8ste kersenweek)

Stelt hoge eisen aan een goede bestuiving en kan zeer

productief zijn.

Bloeitijd laat.

27 Udense Spaanse (spekkers) 1 st

Zoete blonde kers

Rijptijd: half juli

Grote kers, geel met rood

Vers en verwerkt

Zelfbestuivend

Kweeperen 3 st

28 Champion 1st

Vroeg / peervormig

Grote vruchten / wisselende oogst

29 Leskovacka 1st

Appelvormig

Regelmatige drager

Sterke soort

Vruchtvlees sappig, helgeel en blijft bij het koken

Weinig steencellen / laat zich gemakkelijk verwerken

Zelfbestuivend

30 Ludovic 1st

Appelvormig

Lijsterbessen 2 st

31 Sorbus aucuparia 1 st

Eetbare vruchten

Vorst over de vruchten laten gaan

Marmelade / gelei

Veel vitamine c

6 Sorbus domestica (peervormige lijsterbes) 1st

Overrijpe vruchten (als mispel)

Voor drank, compote, wildsauzen…

3-4 cm groot

Mispel 1 st

54 A Bredase Reus 1st

Sterk groeiende boom

Grote tot zeer grote vruchten

Dofbruin

Moerbeien 3 st

Zwarte moerbei 1 st

63 Morus nigra 1st

Eetbare vruchten / slecht te bewaren

Witte moerbei 1 st

33 Morus alba 1 st

Niet altijd zelfbestuivend

Kleine vruchten

Zoet / heerlijk om te drogen

Morus macroura 1st

33 Pakistan 1st (staat in de kas / bij de konijnen)

De koning onder de moerbeien, ook wel “shah-tut”

genaamd wat wil zeggen “keizerlijke moerbei”. Deze

stevig groeiende moerbei komt uit de Himalaya en

vormt enkel grote hartvormige bladeren en dus nooit

gelobde bladeren. De donkerrode tot zwarte sappige

vruchten zijn zéér langwerpig en 6 tot 10 cm lang,

zéér uitzonderlijk voor een moerbei. Ze smaken

lekker zoetzuur met een uitzonderlijk aroma.

Redelijk winterhard (kwetsbaar in het voorjaar)

Peren 7 st

37 Bonne Louise d’Avranches 1st

Handpeer

Oud ras (wordt nog maar weinig geteeld / 1788)

Gevoelig voor ziektes (schurft)

Peer moeilijk houdbaar (kort seizoen)

Uitstekende ietwat zure smaak

Oktober (peer is dan helder geel)

4 dagen na de pluk rijp

Parthenocarp, wat zegt dat de peer niet bestoven hoeft te

worden om vruchten te vormen.

38 Clapp’s favourite (voor) 1st Hand-/moes peer (bloei vroeg / midden)

Makkelijk

Eind augustus (grote vrucht/sappig)

39 Concorde 1st

Handpeer

Grote stevige sappige peer, met een erg goede smaak.

Kruising tussen Conference en de Doyenne du Comice

Pluktijd vanaf de laatste week van september tot ongeveer

de eerste week van oktober.

40 Gieser Wildeman 2 st

Lekkerste stoofpeer van Nederland

Vruchtvlees korrelig en wit.

Oogsttijd: oktober (peer moet met het steeltje makkelijk loslaten)

Rijp is de vrucht lichter van kleur (de peer moet hard aanvoelen)

Halfjaar bewaard worden

Zelfbestuivend (beter meerdere naast elkaar)

Oogst wisselt

41 Roosjespeer 1 st

Stoofpeer

500 jaar oud ras

42 Williams ‘Bon chrétien’ (achter) 1 st

Hand, stoof (midden/late bloei)

kan met weinig zon

Goede productie

Eind augustus (max. 3 maanden houdbaar)

Bijzonder goede smaak (zeer aromatisch)

Perzikken en nectarines 4 st

Perzik 3 st

43 Champion 1 st

Bloeit midden

Hand, bewaar en moes

Smakelijke vrucht (heeft veel haren)

Vruchtbaar en goede groei

Dwergperzik 'Bonanza' 1st

Zelfbestuivend / roze bloesem

Kleine-middelgrote gele vruchten

Vruchtdunning

Saprijk en zoet / augustus

1,5 m hoog

Dwergperzik (misschien amber of pink) 1st

Zelfbestuivend

Grote rode vruchten

Saprijk en zoet

September

2-3 m hoog

Nectarine 1 st

55 Madame Blanchet 1st

Zeer warm

Roodgele vruchten

Smaakvolle vruchten

Weinig ziektegevoelig

Pruimen 7 st

45 Anna späth 1 st

Handpruim (dessertvrucht)

Oude pruim 1870 (Kadoszbeg in Hongarije)

Plukrijp half september

46 Betuwse kwets 1 st

Kook- en bakpruim

Zelfbestuivend

Langwerpig en blauwe pruim

Niet ziektegevoelig

Pluk begin september

47 Hauszwetsche 1 st

Geschikt voor alle doeleinden (bijzonder voor drogen en

vriezen)

Bloei laat

Zeer oud ras

Eind september begin oktober

48 Mirabelle de Nancy 1 st

Handpruim / dessertpruim

Zeer oud ras

Tweede helft augustus (bloei laat)

Vruchten vallen bij rijpheid v.d. steel

Kleine gele vruchten / goede productie

Goede smaak / zoet

Liever anderen voor kruisbestuiving

Vrucht tamelijk groot, vruchtvlees groen met gele

doorschijn, fijn, middelmatig sappig en vast.

50 Reine claude d’oullins 1st

Hand- en moes pruim

Zelfbestuivend

half augustus rijp

Bloei vroeg/midden

Smaak uitstekend (indien gedund / dessertpruim)

Groei goed

51 Reine claude Verte 1 st

Handpruim (confituren)

Oude pruim 16e eeuw (Armenië)

Pluk tweede helft augustus

Geelgroen vruchtvlees, met een voortreffelijke

smaak (losse steen) / sappig, zeer zoet en kruidig.

Kan voor enkele dagen goed bewaard worden.

Niet vroeg vruchtbaar

Geeft weinig stuifmeel, dus meerdere pruimenbomen is handig

52 Victoria 1st

Handpruim

Grote helderrode eivormige pruim, zeer saprijk geel vruchtvlees

en een bijzondere goede smaak

Eind augustus tot begin september geplukt worden.

Pluot: Pruim-Abrikoos 1st

44 Dapple Dandy 1st

Prunus salicina x Prunus armeniaca (Pluot)

Japanse pruim x abrikoos

Grote, ronde en lekkere zoete vruchten

met stevig roze/rood vruchtvlees.

Schil rood met gele stippen

begin tot medio september

Kruisbestuiving, abrikoos, pruim

Snoeien na de pluk

Tamme kastanje 4 st

56 ‘Marron de Lyon’ 4st

Bekend vanwege overweldigende vruchtdracht

Boom blijft kleiner (3-5 meter)

Bloei juni-juli

één grote vrucht per bolster (poffen)

Mannelijke en vrouwelijke bloemen bloeien gelijktijdig

Vijgen 3 st

58 Brown Turkey 1 st

Veel licht nodig

’s winters ook water

Beschutte plek (beschermen tegen oosten wind

vorstschade voorkomen

Jonge bomen tot -10 graden / oude bomen

minder last Op een warme plaats volop vijgen

60 Précoce de dalmatie 1st

Groene vijg (draagt vroeg)

Wordt zeer goed rijp

Trage groeier

71 Fiorone nero 1st

Rijpt begin augustus al af.

Zoet

Minder winterhard

Walnootachtigen 5 st

Pecannoot 3st

65 Carya illinoinensis 3st

Vorstgevoelig

Heel gezond

Walnoot 2 st

61 A Nr 16 1st

Zaailing uit ‘Rita’ (Michigan)

Matig sterke groeier

vrij groot met een brede, dicht opgaande kroon.

De onderste takken kunnen tot op de grond doorhangen.

Goed winterhard en zeer vruchtbaar en gezond

De bloei van de mannelijke en vrouwelijke katjes

overlapt elkaar, daardoor is ‘No. 16’ een zelfbestuiver.

De vrucht rijpt in de tweede helft van oktober.

De noot is redelijk groot, diepgegroefd en langwerpig, met een

scherpe punt.

‘No. 16’ heeft erg goed-smakende noten en de vruchten laten zich een jaar lang goed bewaren zonder hun waardevolle smaak te verliezen.

61 B Zaailing (Spec.) 1st

Klein fruit, wilde groenten en kruiden

Aalbes 13st

1 Jonkheer van tets 7st

Oud goed ras

Rijpt heel vroeg (eind juni/begin juli)

Tamelijk lange trossen met grote helderrode bessen

Zeer regengevoelig en matig vatbaar voor bladvalziekte

2 Roodneus 1st

Grote trossen met grote, sappige bessen.

Hoge productie.

Sterk aroma maar een vrij zure smaak.

Goed ziekteresistent

Vers, jam, sap

Juli

3 Rovada 2 st

Laat (eind juli/begin augustus)

geeft lange trossen met grote glanzende

rode bessen. Goede smaak. Rovada is tamelijk

regengevoelig en tamelijk vatbaar voor bladvalziekte.

Rovada is één van de beste rassen van dit moment.

4 Rondom 2 st

laat

Grote struiken

Oud niet commercieel ras

5 Witte parel 3 st

Heldergele witte bessen aan minder lange trossen

Volle zoete aromatische smaak

Bloei in maart

Pluk half juli

Aardaker

Vlinderbloemige

Prachtige bloemen / eetbare knollen

3-4 jaar oogstbaar (grootte hazelnoot)

Zoete wortels (heel lekker)

Aardbeien

6 Ananasaardbei

Smaakt naar ananas (zurig)

Komt uit Zuid-Amerika (albino)

Vorstgevoelig

7 Lambada

Redelijk tot goede opbrengst

Vroeg (half mei tot half juni)

Grote en mooie rode aardbeien

Fantastische smaak

Houdbaarheid redelijk

Gevoelig voor ziektes

Kan dichter op elkaar gepland worden

8 Ostara

Doordragend

Prima opbrengst

Kan tot eind oktober

Middelgroot en felrood

Lekker sappig en zoet van smaak

Houdbaarheid matig

Weinig gevoelig

Eerste bloemtrossen verwijderen

Ook tijdens de pluktijd soms verwijderen

(verlengd seizoen)

Half juli tot eind oktober

9 Bosaardbei

Goede kruidige smaak

Zeer gezond

Schaduw

10 Frau Mieze schindler 1st

Kleine zoete vrucht (bosaardbei / snoepgoed)

Heel populair vanwege zijn zeer goede smaak

Middenvroeg (juni / juli)

Hele kwetsbare vrucht

Heeft andere soorten nodig voor kruisbestuiving

11 Florence 1st

Grote donkerrode vruchten

Grote productie

Laat (kortedag / eind juni)

Redelijk ziektebestendig

12 Yellow Wonder 1st

Gele vruchten

Goede productie (doordragend)

(bos)aardbei

Zoete smaak

12a Mara des bois

Smaakt naar een bosaardbei

Kort houdbaar

Aardpeer 'Topinamboer'

Helianthus tuberosus

Vaste groenten

Veel inuline (zorgt voor gastrose)

Oogsten in voorjaar net na de vorst / mag nog niet uitlopen

dan een lager gehalte aan inuline / zoeter

Kan goed rauw, maar ook gekookt gegeten worden.

Argentijnse munt

Lippia polystacha

Meerjarig / matig winterhard

Muntthee

Kan buiten de winter doorkomen

Arnica 'Valkruid'

Arnica angustifolia alpina / Arnica alpina

The whole flowering plant is antiecchymotic, antiphlogistic, nervine, sternutatory and vulnerary[172]. This species is closely related to A. montana and is included in that species by some botanists. The medicinal uses of that plant are as follows:- Arnica has a long history of herbal use, especially as an external treatment for bruises and sprains[232, 238] - it is an ingredient of a number of proprietary preparations[238]. Internally, it has been used in the treatment of heart complaints and as a booster for the immune system[238]. Arnica increases local blood supply and accelerates healing, it is anti-inflammatory and increases the rate of absorption of internal bleeding[254]. Generally the plant is nowadays only recommended for internal use as a homeopathic medicine, principally for treating shock, injury and pain[254]. If used as a decoction or tincture it stimulates the circulation and is valuable in the treatment of angina and a weak or failing heart, but it can be toxic even at quite low doses and so is rarely used this way[254]. The flowers are the part most commonly used[4, 232], they are harvested when fully open and dried - the receptacles are sometimes removed since these are liable to be attacked by insects[4]. The root is also used, it is harvested after the leaves have died down in the autumn and dried for later use[4]. The whole plant is antiecchymotic, antiphlogistic, nervine, sternutatory, vulnerary[4, 7, 9, 46, 165]. Although a very valuable remedy, it should be used with caution. It has been known to cause contact dermatitis when used externally and collapse when taken internally[238]. Only take it internally under the supervision of a qualified practitioner. The freshly crushed flowers cause sneezing if inhaled[232]. The leaves have also been smoked as a tobacco[232], though it is unclear whether this was for medicinal reasons The whole plant, harvested when in flower, is used in homeopathic remedies[232]. It is especially useful in the treatment of traumatic injuries, sores and bruises[232]. The homeopathic dose has also been used effectively in the treatment of epilepsy and seasickness, and it might be of use as a hair growth stimulant[268].

Appelbes 1 st

15 Viking/groot 1st

Grotere vruchten (wrang / niet lekker)

Gelei

Asperge

16 Groene 'Mary Washington' 1 st

Groene teelt

oogsten vanaf 4 jaar oude planten

Banaan

Musa velutina - Roze dwergbanaan 1st

De Musa velutina is een kleine bananensoort en is een ideale bananenplant om in de kuip te houden, deze bananenplant blijft relatief klein.

Bananenplanten vragen veel water en bemesting tijdens de zomermaanden van april t/m september voor een sterke groei en bloei.

Want bloeien doet de Musa velutina iedere zomer wordt en dat in het eerste levensjaar al.

In de winter weinig water en overwinteren bij een temperatuur boven het vriespunt. Overwinteren in de volle grond is niet aan te bevelen, hou hem als kuipplant.

Zo groot wordt hij ook niet deze Roze dwergbanaan, maximaal 175/200 cm.

Indien uitgebloeid krijgt de Musa velutina weer nieuwe scheuten die volgend jaar ook weer gaan bloeien.

Na de bloei krijgt de Musa velutina kleine roze banaantjes die eetbaar zijn en behoorlijk zoet.

Een banaan als deze op het terras geeft een extra exotische uitstraling aan uw tuin.

Echter als u een banaan voor de volle grond zoekt, kan men beter kiezen voor de Musa basjoo of Musa sikkimensis.

Winterhardheid zone 11 (+5ºC).

Blauwe bes 22st

17 Spec. 6 st

Goede smaak

2 meter hoog

Zure grond

Zeer gezond

Bleucrop 3st

Productieras

Goede productie

Grote bessen (rijp augustus)

Goede smaak

Goldtraube 3st

Goede productie

Sterk

Middentijds augustus

Northland 2st

Vroegrijpend (augustus)

Vrij groot / goeie smaak

redelijk grote bes.

Sunshine bleu 2st

Gedeeltelijk groenblijvend

Blijft relatief klein

Middelgrote vruchten

18 Patriot 2st

Een vroeg ras (juli)

Bladhoudend

Grote bessen en goede smaak.

Erg winterhard

Graag warm, met veel zon

De bosbes wordt circa 1,5 tot 2 meter hoog en 150cm breed.

18a Chandler

Hele grote vruchten (2cm in diameter)

Goede smaak en opbrengst

Goede groeier

Midden/laat

18b Spartan

Vroeg (vanaf half juli)

Goede productie en smaak

18c Elliot Laat (september)

Hele goede productie

Goede groeier

Pink lemonade

Roze bes

Midden-laat

Milde smaak

Bramen en frambozen

22 Boysenberry 1st

Kruising tussen frambozen en bramen

Smakelijke vrucht (meeste weg van braam)

Geeft goed vruchten

Donkerpaarse tot zwarte kleur

Plant is doornloos

23 Prachtframboos 1st ‘Olympic double’ 1st (niet lekker)

Kleine opgaande struik

Vruchten flauwzoet (met name voor verwerking)

Geel/ rood

Jonge scheuten v.d. plant eetbaar als asperges

24 Japanse wijnbes

Rode vruchten

Zoete / zachtzure kleverige vruchten / rijk dragend

Augustus

zeer ziekteresistent

Lichte schaduw

25 Rubus parviflorus 3st (moeilijk / nog een andere plant nodig)

2,5 meter hoog

Ondergrondse uitlopers

Lekkere samengestelde steenvrucht

Zeer zacht en dus kwetsbaar

Voorjaar eetbaar loof / later voor thee (maag / vertering)

Bladeren in bushcraft als wc papier

28 Braam Hull Thornless

Doornloos

Sterk groeiend ras

Grote aromatische vruchten

Vanaf augustus

29 Boysonbes ‘Bedford giant’

Gigantische zachte braam met een zeer goede, zoete smaak.

Vroege braam

Vrij grote plant (geschikt voor te laten klimmen)

Doornen

Hoe meer zon, hoe meer vrucht

Triple Crown

Goede groei

Goede productie

Grote zoete bramen

Doornloos

32 Framboos ‘ Glen clova’ 2st

Zomerframboos

Vroeg rijp

Stevige vrucht met een goede smaak

33 Framboos ‘ Fallgold’ 2st

herfstframboos

Een gele framboos

1 van de beste soorten frambozen

Geeft rijk vrucht en heeft een goeie smaak.

Golden Everest (zomer)

Redelijke productie

Sterke groei

Stevige vruchten

34 Framboos ‘Autumn bliss’

Sterke groeier

Draagt op 1 jarig hout

Rijk dragend

Vanaf augustus

Goede smaak

35 Framboos ‘Himbo top’ 1st

herfstframboos

Sterke groeier, met veel vrucht

Grote goedsmakende vruchten

35b Malling promise

Vanaf half juli

Zomerframboos

35C Schonemann

Vanaf juli

Zomerframboos

Broccoli (vaste soort) (productief, maar niet meerjarig)

Vaste koolsoort

Bloemknoppen blijven oogsten

Chinese Yam

39 Vaste wortelgroente

Mogelijk winterhard / min. Één plant naar binnen halen

Wortel wordt tot 1 meter diep (populaire groenten in Azië)

Luchtknolletjes kunnen ook gegeten worden

Via de luchtknolletjes makkelijk te vermeerderen

Klimplant

Citroengras

Vaste plant

Smaakt naar citroen (specerij)

Antiseptisch

Vermeerderen doormiddel van scheuren

Citroenverbena

Aromatische vaste plant

Heerlijk voor kruidenthee en voor in bad

Citrus 3 st

Citroen

Zuur (goed ras uit Spanje)

Geeft vrucht in Nederland

Hoog gehalte vitamine C

Sinaasappel

Heel gezond (geeft goede zin)

Uit Spanje (goed zoet ras? / veel warmte nodig)

kumquat

Lekkere zoete schil

Zuur vruchtvlees

Kamerplant

Cranberry 3st

40 Spec. 3st

Zure smaak

Kruiper

Zure natte grond

Zeer gezond

Culantro

Eryngium foetidum (Mexicaanse koriander / langer koriander)

Tweejarig, overwintert eenmaal (niet winterhard)

Tropisch

Schermbloemigen

Kan goed gedroogd worden

Koriander smaak

Smaak verdwijnt bij de bloei

Drakenvrucht

Hylocereus undatus of Pitahaya

Deze tropische vrucht komt veel voor in Azië, met name in Thailand, maar ook in Zuid Mexico en andere Zuid Amerikaanse landen met een tropisch klimaat.

Hylocereus undatus is een sterk vertakte cactus met een hangende groeiwijze. Ze kunnen wel meer dan 5 meter lang worden als ze niet gesnoeid worden.

Aan de uiteinden van de vertakkingen verschijnen de bloemen die wit geel van kleur zijn en tot ruim 10 cm groot.

De bloei vindt vaak in de avond plaats (maar ook overdag) en de plant kan dan bestoven worden door met uw hand in het hart van de bloeiwijze te gaan en dan door een paar keer te schudden. Vervolgens gaaat u met dezelfde hand weer naar de volgende bloem.

In Thailand worden de bloemen o.a. door vleermuizen bestoven tijdens de nacht.

De bijzondere vrucht die vervolgens aan de Pitaya groeit is ovaal van vorm 15 tot 20 cm groot en in beginsel groen van kleur. Deze wordt fel roze van kleur en is dan rijp.

Het vruchtvlees is wit en smaakt zeer aromatisch en bevat een hoge concentratie antioxidanten.

Winterhardheid zone 11 (+6ºC).

Dropplant

Agastache foeniculum

Anijsaroma

Half winterhard

Druif:

41 Fragola (lekker)

Tafeldruif

Aardbei smaak

blauwe druif (zeer goede smaak)

Kas

42 Bianca

Tafeldruif (heel geschikt voor sap en wijn)

Modern ras

Lichtgroen / rijp met een bruine waas

Sterke goede smaak

Is goed resistent tegen ziekten

Sterke groeier

Wisselende oogst

43 Dornfelder

Wijndruif/tafeldruif

Grote opbrengst (vanaf oktober)

Donkerrode bes, lekkere volle smaak en heeft

voldoende tannines

Grote zware trossen bestaande uit grote bessen

Goed resistent tegen ziektes

Trossen dunnen

44 Aurora

Dessertdruif/ tafeldruif

Zeer productief

Sterk

Weinig gevoelig voor meeldauw

goede smaak (zoet)

45 Suffolk Red (echt lekker)

Pitloze tafeldruif

Krenten

Veel warmte

September

Goede smaak

Redelijk ziekteresistent

Campbell early

Vitus labrusca

Wijndruif (heel lekker)

Ziekte resistent

Goede smaak / grote productie

Echinacea

purpurea

Immuunsysteem verhogend

Pallida

Grote zonnehoed

Purper-rood

Bloei 7-9 / 80 cm hoog

Geneeskruid (wortel)

Honingbes 9 st

50 Blauwe

Zoete bes (iets weg van blauwe bes)

Vers en verwerking (jam)

51 Fialka

Vers of verwerkt

Meer productie

52 Morena 2st

Vers of verwerkt

Meer productie

53 Zwarte blauwe 4st

Zoete bes (iets weg van blauwe bes)

Vers en verwerking (jam)

Groeit langzamer dan de blauwe honingbes

Sinoglaska Vrij grote tot grote vruchten

Directe consumptie geschikt

Goed ras

Wojtek 2st

Zeer vroeg rijp

Hoge productie

1,5 m hoog

Honingverbena 'Lippia dulcis'

Azteeks zoetkruid (sterke snelgroeiende plant)

Zoet kruid

Meerjarig, maar niet winterhard

Vensterbank (makkelijk)

Hop

54 Humulus lupulus

Goede eetbare scheuten

Sterke plant niet ziektegevoelig

Vrouwelijke bloemen rustgevend

Snelle klimmer

Houttuynia cordata

55 Moeras/vijverplant

Jonge scheuten en blaadjes rauw of gekookt eetbaar (kruid)

Voorjaar (scheuten 8 cm lang)

Heel aromatisch (sinaasappel / goed in salades)

Wortel is gekookt eetbaar / vrucht ook eetbaar (veel zaadjes)

Antibacterieel

Tegen koorts / griep

Hysop

Hyssopus officinalis f.albus

wit / bloei 7-9

keukenkruid / geneeskruid

Gevogelte

Japanse andoorn (crosne)

64 Lipbloemige

Eetbare wormvormige knolletjes

Japanse waterpeper 'Polygonum hydropiper fastigiatum'

Waterpeper (te heet)

Eenjarig, zonnig, vochtige bodem

Bij vis, vlees, groenten...

heel heet / hete smaak verdwijnt snel

Jostabes

56 Josta

Zeer ziekteresistent

Stekken december tot februari (twijgstek/houtstek)

Vruchtzetting op de korte twijgjes

Rijptijd begin juli-half juli

Glimmend zwart met een aromatische kruisbessensmaak

Trossen 3-5 stuks

Kaapse Knoflook Tulbaghia violacea

Tulbaghia (nauw verwant aan de Alliums)

Zuid Afrika

Tegen hoofdpijn

Volle zon

Winterhard tot -7 graden Celsius

Kaffir lime

Citrus hystrix

Blad en vrucht wordt als kruid gebruikt

Wilde limoen

Sterke plant (kuipplant)

Geen rustperiode nodig

Kalmoes

Zoethoutgras Acorus gramineus 'Licorice'

Vochtig

Juni-juli bloeitijd

20-40 cm hoog

Blad thee, door salades, dessert, Wortelstokje is te wokken.

Medicinaal voor de darmen.

Anijssmaak

Winterhard tot -15 graden Celsius.

Kaneelpeper

Peperomia congona

Meerjarig, kamerplant

Vlees, vis, groente, soepen

Geneeskrachtig (hart, ontstekingen...)

Ecuador

Peperomia inaequalifolia

Kerriebladboom 'Murraya koenigii'

Smaakmaker in kerrie, vers, geen vorst (india)

Kamerplant (zeer waardevol kruid)

Warm, hoge luchtvochtigheid, droge grond (geen natte voeten)

Wijnruitfamilie

Kiwibes

59 Issai

Zelfbestuivend

Weinig vrouwelijke bloemen (lage productie)

Goede smaak

Bloeit laat

Groeit minder krachtig

Komt snel in productie

begin tot half september

61 Ken’s red

Rood vruchtvlees en schil (afhankelijk van de locatie /

groter gehalte aan polyfenolen dus extra gezond)

Bloeit iets eerder en heeft redelijke grote en gelijkvormige

vruchten

Zoete en aromatische vrucht (valt bij rijpheid gemakkelijk af)

Eind september-oktober

Hoog gehalte aan vitamine C en andere mineralen

Kan niet tegen droogte (gaat slap hangen)

62 Geneva

September-oktober

Hoog gehalte aan vitamine C en andere mineralen

lekkere smaak

Kleine vrucht erg productief

eerste helft september

Sterke groeier

geeft vrucht na 3 jaar

63 Jumbo 3st

Groen

Goede zoete smaak

Grootste vruchten van alle kiwibessen

september / oktober

Rijpt buiten af.

Sterke groeier

Vroeg productief (3 jaar)

Kiwi

65 Atlas

Man

Goed winterhard

65 Hayward

Vrouw

Grote vruchten en goede smaak

Bloeit laat en grote productie

Kiwi Gold Actinidia chinensis ‘Giallo’

Gele kiwi (zoet)

Zelfbestuivend

Vruchten in oktober rijp (zolang mogelijk laten hangen)

Goed winterhard

Kruipend bonenkruid

Satureja alternipilosa

7-10

hoogte 5 cm / keukenkruid

Hele goede smaak

Kruisbes

67 Hinnonmäki Grön

Goed smakende middelgrote kruisbessen

67 Hinnonmäki Gull67

Hinnonmaki Rod

Lichte humusrijke grond

Open snoei

Sterke groei

Hoge opbrengst

Uitstekende smaak

Laos 'Alpinia galanga'

Kruid (wortel)

Lichter van smaak dan gember

Veel warmte

Vochtig, maar niet nat

Lilium davidii

Chinese roggelelie

Grote bollen

Veel zetmeel

Vervanger voor aardappel

Voorzichtig pellen en de “oortjes” wassen en drogen. Ze kunnen rauw gegeten worden,

door een salade, of als knapperige toevoeging aan een soepje. In roerbakgerechten maar

heel kort meeverwarmen. Ook lekker in zoete gerechten.

Maarts viooltje

Viola odorata 'Koningin Charlotte'

Bloeit meer

Goed voor de luchtwegen / verkoudheid

Eetbare bloemen

Malrove

Marrubium vulgare

Hoestdrank / hoestbonbons / astma

Darmen

Mexicaanse dragon

Tagetes lucida

Veel warmte, niet te nat

Sterke anijssmaak

Heerlijk met vijg

1jarig

Mexicaanse koriander

Porophyllum ruderale

Eenjarig

Behoudt zijn smaak bij koken

Salsa's (zuid-amerika)

Hele makkelijke pioniersplant

Is goed te zaaien

Mexicaans peperblad 'Piper autium' Hoja santa

Pittige en anijssmaak

Meerjarig (warme standplaats)

In salades, vlees, vis... gerechten

Regelmatig watergeven

Monarda Squaw

Eetbaar blad en bloem

Karmijnrood

Munt

Appelmunt

Chocolademunt (fris)

Chocolademunt (aromatisch)

Marokkaanse kruizemunt

Sinaasappelmunt

Wollige munt

Pepermunt

Ode klonje munt

Oca

Amarillo

New zealand

White

Pink

Orange

Klaverzuringfamilie

Eetbare knol (oxaalzuur) / lekker, maar niet productief

Knolletjes in de zon leggen, dan worden ze zoeter

Friszure smaak (kunnen rauw gegeten worden)

Oerprei Allium ampeloprasum

Najaar oogsten en een paar terug planten

Sterke plant (kwetsbaar voor te veel vocht / rotten)

Onsterfelijkheidskruid (Gynostemma pentaphyllum) Jiaogulan

Niet goed winterhard

Verhoogd immuunsysteem, cardiovasculaire, digestieve,

zenuwstelsel en reproductieve systeem.

Smaakt naar komkommer

Goede bodembedekker

Veilige plant om te gebruiken

Kan als thee of vers verwerkt worden in eten.

• extra energie en weerstand;

• positief effect op hart en bloedvaten;

• stimulering van de leverfuncties;

• versterken van het immuunsysteem en zenuwstelsel;

• verminderen van bloedsuiker en cholesterolspiegel;

• verlagen van de bloeddruk.

Origanum

Compactum

Oregano/wilde marjolein

Lekker / keukenkruid

Paddenstoelkruid (Rungia klossii)

Papoea Nieuw Guinea

30-60 cm

groeit langzaam / kan tegen schaduw

Humusrijke vochtige bodem

Vorstvrij overwinteren

Plant sterft af bij minder dan 5°C

Kan gestekt worden / worteldeling

Rauw paddenstoelen aroma

Scheuten oogsten tot 5-10 cm boven de grond

Op het einde toevoegen (heel kort koken) / rauw in salades

Pandan 'Pandanus amaryllifolius'

Schroefpalm

Geeft een nootachtige smaak aan oosterse rijst

en currygerechten / ingredient voor spekkoek

Kamerplant voor een donkere plek

's winters kluit tussen gietbeurten laten opdrogen

(2-3 x per week water)

Stekken

Bladeren worden gebruikt

Geneeskrachtig

Parcel 'Apium graveolens secalinum

Tweejarige - meerjarige plant (schiet vanaf het 2e jaar snel op)

kruising peterselie / selderij

Selderij smaak (soep...)

Perilla 'Perilla frutescens'

Bronzen perilla 'Shizo'

Eenjarig, veel zon

Kruid voor in salades, sauzen

Rabarber 3st

Victoria M

Midden-vroeg

Oud Engels ras

Groene stelen

Zoet

Goede productie

69 Red champagne

Zware rode stelen

Zoetig van smaak

Vruchtbare bodem

Rode bosbes 5st

Vossenbes

Verwerking

Heerlijk met wild

1ste keer juli / 2e keer september vrucht

Roggelelie

Lilium bulbiferum

Goede eetbare knol (vermeerdert zich niet super snel)

Gekookt (zoet / melig)

Roos

71 Rimpelroos

Goede eetbare bottels

Veel vitaminen C en mineralen

Eetbare bloemblaadjes

Piro 3 (naar mijn tuin in Beek)

Bottelroos

Beste rozenbottel zijn

Hondsroos kruising...

Saffraankrokus Crocus sativus

(niet productief bij ons / moeilijk)

Lissenfamilie

Bloeit acht dagen in de herfst (september)

Bittere smaak / honing

Kleurstof (geel/oranje)

Drie stampers zijn het saffraan

1 draad saffraan kleur 1 liter water binnen een uur diep geel.

Crocine werkt tegen stres als een afrodisiacum en antioxidant

Moet warm overwinteren (humusrijke grond / redelijk droog)

Salvia

Royal bumble (tuin in Beek)

Eetbare bloem

Schisandra

72 Schisandra chinensis

Energie

Stress

Eetbaar blad

73 Schisandra sphenanthera

Energie

Stress

Eetbaar blad

Lekker voor thee

Sint-jansui

Allium fistulosum var. bulbifera, synoniem: Allium cepa var. proliferum

Vroegste vaste stengelui

Als een lente uitje

Uitplanten half augustus (12-15 cm)

Vormen veel uitschieters (oogsten vanaf april/mei)

Schotse lavas 'Ligusticum scoticum'

Vaste plant

Bladeren, bloemen en jonge scheuten rauw of gekookt eetbaar

Zaden als kruid

Kustplant

Stengelui (staat nu in mijn tuin in Beek)

Allium fistulosum

Wesh ui, uienpijp , wit

bloei 6, 40 cm, groenten, kruid

Suikerwortel (staat nu in mijn tuin in Beek)

Vaste groente (Sium Sissarum)

Goed winterhard

Hele zoete wortels (pastinaak, schorseneer,

zoete aardappel)

20-30 cm lange wortels

Niet laten bloeien (betere wortels)

Wortelstekken

Oogsten van oktober tot maart (liefst jonge planten)

Tajerblad (Boterblad)

Xanthosoma brasilense

Aronskelkfamilie

Alleen het blad wordt gegeten

Tropische bladgroente

Wokken, blad 2-3 minuten smoren

Heerlijk met gember

In de schaduw

Moerasplant

Niet winterhard

Tuinmelde

Gewone tuinmelde

Heerlijk als spinazie

Zeer makkelijke soort

Pioniersgronden

Wassabi (staat nu in mijn tuin in Beek)

Wasabi japonica

Scherp specerij uit Japan

Sushi, zacht pittig blad, smakelijke bloemen

Wortel is een stengel die langzaam ontstaat

(1,5-3 jaar).

Scherp, maar de scherpheid blijft niet hangen

Wasabi(wortel) is erg bederfelijk

Kruisbloemigen

Natte bodems langs rivieren (schoon water)

Tamelijk winterhard

Houden niet van veel sneeuw

Zoethout (staat nu in mijn tuin in Beek)

Glycyrrhiza glabra

Wortelstok is na 3 jaar oogstbaar

zoetstof 30-50 keer zo sterk als suiker

Niet schadelijk voor de tanden

Verhoogd bloeddruk / laxerend

Goed winterhard

Zonnewortel

Helianthus strumosus

Eetbare knollen (oktober)

Voedselrijk

Kunnen niet lang in de lucht bewaard

worden

Smaak vergelijkbaar met aardpeer

Zwarte bes

74 Ojebyn

Typische geur en smaak van zwarte bes (verwerking jam/sap)

zeer goede smaak

74 Titania Goed ras

Grote sappige vruchten met een goede cassissmaak

Trossen vrij groot

Goed ziekteresistent

Jong dragend