Marinus Ros

@Geedee: Mergel is een mengsel van klei en kalk dus niet goed doorlaatbaar voor water maar je hebt dan wel het voordeel van de kalk. Voor de droogstoppels zoals tijm enz. vermeng je best met ongeveer een derde zand.

Zelf ben ik een geboren en getogen "insomnia" patient zonder ooit daarom patient te zijn geweest. Ik leef gewoon met het feit dat mijn bioritme compleet verschilt van het gros van onze maatschappij. Ik ben een avondmens en dat verstoort het sociale leven in het gezin wel vaker dan ik wil. Daar lig ik niet wakker van en soms vindt men dat egoistisch van mijn kant. Leven en laten leven, slapen en laten slapen, denk ik dan. Ik verwijt hen ook niet dat ze per se, gepast of ongepast, in het weekend de onhoudelijke drang voelen om om 7 uur 's ochtends koffie te gaan zetten.... Niks zo mooi als het prille ochtendgloren. Niks zo fijn als samen naar het kwijnend avondlicht staren. Al wat daar tussenin gebeurt is voor elk extreem dagdagelijks refrein. Mvg,

Goed zo, Geedee. Dat werkt inderdaad rustgevend en bevordert een goede nachtrust. Maar, en die is altijd ongevraagd te gast, het neemt niet de oorzaak van die onrust weg uiteraard. O, en bitterheid is goed voor het hart. Aldus de legende.

De gewone tijm laat zich probleemloos uit zaad vermeerderen. De Praecox (die bedoel je, toch? En ook daar zijn weer ettelijke cultivars van) tak weet ik niet zo maar moet min of meer gelijk zijn. Ik vermoed dat de bodem en dan vooral de vochtigheid en zuurtegraad je parten spelen. Zelf vermeerder ik alle tijmsoorten door scheuren of eenvoudiger nog, door hielstekjes gewoon in de grond te stoppen in de lente. Werkt goed. Hier is de grond hoofdzakelijk leem dus heb ik daar flink wat profiergrind en potaarde aan toegevoegd maar wat vooral goed werkt voor de zuiderse kruiden is een flinke toegift aan kalk (met magnesium, 15% of zo) en het onderwerken van gedroogde koemest korrels. Dat laatste werkt dermate goed dat de regen- en aardwormen (what's the diff?) nu de uit kiezel bestaande mulchlaag optstuwen... Overigens, als je liever geen grind gebruikt kan het ook met rijnzand (of grof aquarium zand alhoewel ik geen idee heb wat dat nu kost). Zolang de grond goed kalkhoudend is en je tijm geen natte voetjes krijgt en niet in de schaduw staat moet dat lukken. De koninginnepage was een rariteit toen ik kind was, nu zie je die hier meer en meer. Dit jaar (nu, ja vorig jaar dan) heb ik hem al mijn dille gegund. Ik ben niet zeker, maar ik dacht dat dille een eenjarige is. At best een plantje dat zich gul zelf uitzaait. Ik kan het mishebben, hoor. Hoedanook, geen moeilijke klant en lekker toe.

Koriander en dille zijn eenjarigen dus die laten we even buiten beschouwing, ze zijn allebei probleemloos te noemen in die zin dat ze op neutrale bodem goed deren en de dille zaait zich wellicht nog vanzelf weer uit ook. Koriander is wel geliefd bij slakken, dille speelt gemakkelijk gastvrouw voor rupsen (geel-zwart gestreept?). Levisticum Officinalis (aka lavas of doorlevende selder aka maggieplant) kenmerken : bloemkleurkleur : geel bladkleur : groen hoogte : 150 cm bladhoogte : 100 cm bloei : 7- 8 bodem en standplaats : licht : zon half schaduw bodem : neutraal habitat : [GB2,OP2,] Gemengde boord met frisse bodem (GB2) Open plaatsen met frisse bodem (OP2) plantdichtheid : [1-3-A] aantal : 1 tot 3 per m2 - alleen of in kleine toefen (A) Salvia Officinalis: (aka salie) kenmerken : bloemkleur : blauw bladkleur : grijs hoogte : 40 cm bladhoogte : 30 cm bloei : 6- 7 bodem en standplaats : licht : zon bodem : kalkrijk afdekken extra informatie : bladhoudend Aromatisch vlinderplant habitat : [GB1,GB2,OP1,OP2,SH1,] Gemengde boord met droge bodem (GB1) Gemengde boord met frisse bodem (GB2) Open plaatsen met droge bodem (OP1) Open plaatsen met frisse bodem (OP2) Steppe (kalk) met droge bodem (SH1) plantdichtheid : [5-7-A/B] aantal : 5 tot 7 per m2 - alleen of in kleine toefen (A) - in kleine groepjes van 3 tot 10 stuks (B) Voor keukengebruik raad ik de Salvia Lavandulifolia aan (aka spaanse salie). Foeniculum Vulgare: (aka venkel) kenmerken : bloemkleurkleur : geel bladkleur : groen hoogte : 160 cm bladhoogte : 70 cm bloei : 6- 7 bodem en standplaats : licht : zon bodem : neutraal habitat : [GB1,GB2,GR1,GR2,OP1B,] Gemengde boord met droge bodem (GB1) Gemengde boord met frisse bodem (GB2) Droge bodem met grind (GR1) Frisse bodem met grind (GR2) Open plaatsen met droge bodem (OP1B) plantdichtheid : [3-5-A/C] aantal : 3 tot 5 per m2 - alleen of in kleine toefen (A) - groepen van 10 tot 24 stuks © Voor in de siertuin/kruidentuin is de "Giant Bronze" een spectaculaire variant met zijn bronskleurige blad. Sanguisorba minor: (kleine pimpernel) kenmerken : bloemkleur : rood bladkleur : groen hoogte : 50 cm bladhoogte : 20 cm bloei : 5- 8 bodem en standplaats : licht : zon half schaduw bodem : neutraal extra informatie : bladhoudend vlinderplant habitat : [GB1,GB2,OP1,OP2,SH1,] Gemengde boord met droge bodem (GB1) Gemengde boord met frisse bodem (GB2) Open plaatsen met droge bodem (OP1) Open plaatsen met frisse bodem (OP2) Steppe (kalk) met droge bodem (SH1) plantdichtheid : [6-9-A/B] aantal : 6 tot 9 per m2 - alleen of in kleine toefen (A) - in kleine groepjes van 3 tot 10 stuks (B) Welke kruiptijm had je in gedachten, Geedee?

Nog bedankt voor het opstarten van het nieuwe draadje, Jorieke. De bedoeling is om voor zoveel mogelijk kruidengegevens te verzamelen zodat makkelijk zichtbaar wordt wat goed samen kan geplant worden en wat liever niet wordt vermengd. De juiste standplaats is een criterium maar ook de andere behoeftes zoals de bodemsamengesteldheid, expositie aan zonlicht, woekerend of niet, veel of weinig bewatering nodig. Om een en ander toch overzichtelijk te houden heb ik een legende toegevoegd die door sommige kwekers wordt gebruikt. Als voorbeeld: Rosmarinus Officinalis (Rozemarijn): kenmerken : bloemkleur : blauw bladkleur : groen hoogte : 60 cm bladhoogte : 60 cm bloei : 5- 6 bodem en standplaats : licht : zon bodem : kalkrijk afdekken extra informatie : bladhoudend Aromatisch habitat : [GR2,OP1B,SH1,] Frisse bodem met grind (GR2) Open plaatsen met droge bodem (OP1B) Steppe (kalk) met droge bodem (SH1) plantdichtheid : [3-5-A/C] aantal : 3 tot 5 per m2 - alleen of in kleine toefen (A) - groepen van 10 tot 24 stuks © Voor de Habitat zie dus de bijgevoegde legende, voor het aantal planten per vierkante meter zie hier: Aantal aangeraden planten per groep (vrijblijvend): De gebruikte letters zijn A - B - C - D - E. A: planten die alleen willen staan of in kleine toefen. B: deze planten komen het best tot hun recht in kleine groepjes van 3 tot 10 planten. C: groepen van 10 tot 20 planten, zelfs meer. D: grotere kolonies in lage beplanting. E: werkelijk zeer grote vlakken. De info haal ik van een site af waar ook de legendes publiek te zien zijn. Uiteraard gaat dit enkele maar lukken voor de kruiden die in de kwekerijen worden aangeboden... We weten uiteraard ook wel dat de aanbevolen plantdichtheiden voor de gekende paardenbloem door moeder natuur per definitie altijd wordt overschreden, net als die van onze welbeminde brandnetels overigens. Dus, als het jullie wat lijkt dan geef je maar de naam van een kruid op (liefst met de correcte latijnse naam om vergissingen uit te sluiten) en dan probeer ik dan zo goed en zo kwaad het kan er de gegevens van bij elkaar te sprokkelen in het bovenstaande formaat. Bijvoorbeeld: aan tijm als naam alleen heb je niks tenzij je je beperkte tot de klassieke tuintijm (Thymus Vulgaris). Er zijn nog een hoop andere tijmsoorten en die stellen niet noodzakelijk dezelfde eisen als de gewone tijm. Idem voor lavendel en zijn neefjes en nichtjes. Hebben we het over salie dan is dat geen scharlei, enz. Ook dient elk kruid bruikbaar te zijn in de keuken en meerjarig zijn. Als we er de kruiden die enkel voor medicinale doeleinden worden geteeld aan gaan toevoegen dan wordt dit lijstje beslist niet meer te overzien. Als daar toch behoefte aan zou bestaan dan kan dat eventueel later toch nog. Mochten er over bepaalde kruiden vragen zijn die buiten het format vallen dan is dat geen probleem. Antwoorden of eventueel ander wetenswaardigheden worden dan gewoon als tekts opgenomen in het verloop van dit draadje. Vinden jullie dit een leuk idee of hadden jullie nog wat meer of minder info per plant willen zien? Of misschien wat meer uitleg?

Wat een service. Bedankt Jorieke,

Als je denkt dat er interesse voor is mag dat zeker. Het gaat dan wel niet over de smaak van de kruiden maar wel over de natuurlijke omgeving enzo, he. Sorry dat een en ander niet echt duidelijk was.

Tja, kan ik het helpen dat de onderrubriek "Kruiden" in de rubriek "Moestuin" staat? De bedoeling was om advies te geven over welk kruid bij welk ander soort kruid past maar dat was dus duidelijk een brug te ver....

Zoals in de openingspost vermeld is het idee om kruiden in de tuin (bedoeld wordt siertuin, niet moestuin) te integreren. Een hoek of border is daarvoor een goede plek omdat dat vaak makkelijk bereikbaar is wil je snel wat oogsten voor in de keuken. Uiteraard kan dat ook in een moestuin maar dan heb je ook de beperkingen niet van een eventueel gebrek aan ruimte. In dat opzicht begrijp ik eigenlijk helemaal niet waarom je dan al je kruiden bij elkaar zou willen in je moestuin, ruimte zat toch en dan kan je nog kiezen waar elk kruidje het best zou gedijen, toch? Immers, niet elk kruid wil dezelfde bodem en zuurtegraad, aantal uren zon en voedsel als het andere. Groeien zullen de meeste wel op neutrale bodem. Maar, als het enigszins kan dan boots ik liefst zoveel mogelijk de natuurlijke habitat van het kruidje na. Plantje tevree, baasje tevree, he.

Bij wat zoal onder de noemer "kruiden" valt zijn er zeker enkele bij die het prima doen in de standaard moestuin. Anderzijds is het ook zo dat er ook zijn die onder die omstandigheden absoluut niet gaan gedijen. Eerlijk gezegd begrijp ik de reactie niet zo best....

Ik probeer zoveel mogelijk de kruiden die bij elkaar passen, ttz. dezelfde noden hebben, te groeperen. Rozemarijn samen met tijm, oregano en lavendel plus salie (maar dan niet te dicht bij tijm) zou goed moeten samen gaan: losse, kalkrijke en voedsel arme bodem, droge voetjes en volle zon. Citroenmelisse groeit overal makkelijk zolang ie maar niet te nat staat. Munt en lavas hebben graag rijkere bodem en meer water nodig en staan liever wat meer uit de volle zon, bodem neutraal, vragen meer vocht, enz. Zo maar alles wat kruid is op een paar vierkante meter bij elkaar gooien lijkt me niet zo'n goed idee. Misschien had ik voor de titel beter voor "Kruidenhoekjes...." gekozen.

Eigenlijk in se al een fout begin. Het ene kruid hoort in dit hoekje, een ander weer daar of ginds. Maar goed, wie heeft zin om wat kruid in de tuin?

Precies, dat is de kunst. Met vier tuintjes heet dat hier dan wel een "luxe probleem".....

En wat zou er verkeerd aan zijn? Zolang je weet wat je met die grond kan aanvangen en wat niet is er niks fout mee.

En nu gaan we massaal hop blowen, of toch liever niet? De prijs van het bier is alweer gestegen, origano blowen is ook zo leuk niet en van hopbellen knabbelen wordt je ook niet high...Faan. Life sucks..... Grapje,

Aanvankelijk zat ik ook met de handen in het haar. Ik dacht toen, ik kijk even wat er hier in de natuur zoal voorkomt wat graag zompig staat en heb dan een paar van die "watersluffers" in de tuin gezet. Wilgjes en biezen om ze niet te noemen. Zo wild uit de omgeving gerukt en in de tuin gezet op wat ik dacht "strategische" plekjes te zijn. Ze deden het prima, de grond werd droger en met het nodige aanvoeren van grind en grof zand is de hele biotoop van moerassig naar eerder kalkrijk en relatief goed doorlatend veranderd. Nu, laten we wel wezen, je kan niet zomaar je hele biotoop omtoveren maar je kan wel een en ander veranderen zonder dat het je je vel kost en da's nu net zo mooi aan tuinieren. Het mooie aan de natuur is dat, wie er oog voor heeft, je snel begrijpt wat haalbaar is en wat niet. Groei wat er goed groeit, dingen dwingen te groeien die er niet op hun plaats zijn, lukt toch lekker niet, toch? Tenslotte zet je toch ook geen cactus godverlaten in het midden van de polder en ook dat is een van de xeriscaping beginsels... 00

Het topic is bewust in deze rubriek gestart zodat de moestuinbril even kan worden afgezet en we ook eens wat anders zien dan prei en selder en tomaat.... Als de kruidentuin mits wat goed doordacht overleg er mooi en zonnig uit kan zien en dan ook nog weinig onderhoud vergt? Why not?

Wat verkocht wordt als zaai en stekgrond is zoals al eerder vermeld niks meer of minder dan turfgrond. Al naargelang de behoeften van wat je wil zaaien of stekken voeg je daar zand aan toe in de verhouding die wordt vereist voor je plant. Turf is altijd gewillig voor het gros van wat je wil doen kiemen of waar je je stek wil doen wortelschieten omdat het luchtig is en wortelruimte biedt. (Vaak bevat het toegevoegde fosfaten die de wortelgroei bevorderen, soms ook weer niet) Eens het verspeenstadium aangebroken grijp ik persoonlijk naar een mengsel van neutrale potaarde ( i.e. potaarde zonder toegevoegde kunstmest) en grof zand. Maar goed, ik denk dat de kunst er in bestaat te weten wat je wil opkweken en wat het nodig heeft, veralgemenen lijkt me een beetje te kort door de bocht...

@Hansm: voor het stekken gebruik je dan wel of geen stekpoeder?

@Kruidje: die border ga ik eerst helemaal opnieuw aanleggen, potaarde, rijnzand, kalk en gedroogde koemest korrels inwerken en dan gaat er na het aanplanten van nieuw plantgoed een mulchlaag van witte kiezel overheen. Dat geeft een mooi contrast, houdt het onkruid tegen enz. @Hans: Uiteraard is xeriscaping niet meer dan een verzamelnaampje voor een reeks gezonde boerenverstand principes. Het enige wat wel innovatief is, denk ik, is het toepassen op grote schaal in de publieke sector. Steden, stadsparken en dies meer zeg maar. Je kan beslist enige van die ideeen ook in een moestuin toepassen maar het basisprincipe is vooral om zuinig om te springen met water, iets waar je niet direct bij stil staat in een land als Nederland of Belgie tenzij we weer eens een aanslepende hittegolf gaan krijgen. Daarom vind ik het idee beter toepasbaar voor kruiden- of siertuinen waar je planten kan gaan kiezen en groeperen aan de hand van hun specifieke behoeften. Droog, vochtig, zon, schaduw, kalk, neutraal of eerder zuurminnend, rijk of eerder voedselarm dat soort zaken. In dat opzicht zou je ook een aantal criteria kunnen gaan beschrijven waaraan de ideale moestuin zou moeten voldoen of om het even welke tuin. Een vakkundig tuinarchitect zal beslist ook wel rekening houden met de bodemgesteldheid, ligging enz. bij het ontwerpen van een tuin, toch?

Et voila, potgrond om te zaaien of te stekken is niks meer of minder dan turf al dan niet met toegevoegd phosphaat om het wortelgestel te stimuleren. Eens klaar om te verspenen ontdoe je je jong plantje liefst van die turf en zet je die uit in een volle grond die het best aan zijn of haar natuurlijke habitat voldoet.

Eerlijk gezegd, dat ben ik ook niet. De tuin is nog steeds in aanleg en als het even wat aangenamer wordt buiten dan wordt de rechter border met een veertigtal cm breder gemaakt. De ellendige border noem ik hem omdat ie door de scheiding met de tuin van de buurvrouw, wat enkel uit enkele betonnen paaltjes en omheiningdraad bestaat, alle zaad van onkruiden ontvangt en met dank laat woekeren. Die kant is ook vaak erg drassig, het perceel en de hele wijk overigens, waren ooit moeras en dat zie je er aan. Ook veel te verzuurd. Die afsluiting ga ik dus afboorden met betonnen borduurstenen van 5x20x100, verhogen zodat die kant afhelt en mengen met kiezel en rijnzand zodat het regenwater niet gaat blijven staan. Veel van die mediterrane planten en kruiden gedeien zeer goed op een heuveltje en het geeft ook perspectief aan de tuin. Het wordt dus een beetje combinatie landscaping met xeriscaping all in one. En dat is er nu net zo leuk aan vind ik.

Dat is precies wat ik ook bedoel (en gelezen had) of was je antwoord niet aan mij gericht?

Bij tetanus werkt het zo niet omdat het niet de bacterie zelf is die ons schade berokkend maar de toxine die ze afscheidt. Heb zelf her en der wat doorgelezen op het internet en een vaccin werkt voor een vrij lange periode. Gewenning of weerstand verhogen of zo helpen niet. De toxine is namelijk dermate giftig en snelwerkend dat je al het hoekje om bent voor je lichaam heeft kunnen reageren....