permanatuurtuin

Bij hele kleine fruitbomen en -struiken heeft dit zin, maar bij grotere bomen (die al wat dikker worden en al boven de 2,5 meter zijn is dit zeker niet aan te raden. Jonge hoogstambomen zou je dus voor 3 jaar kunnen voortrekken. Zinvol bij: hazelaar (jonge plant), appel (niet laagstam), peer (niet laagstam), laag geënte walnoot/pecan/tamme kastanje, duindoorn, gele kornoelje, kiwibes Niet zinvol bij: perzik, abrikoos, pruim, kers, 5 jaar oude walnoot / kastanje,

Hij hoeft niet bestoven te worden. Het is een schijnvrucht en deze kunnen ook onbestoven ontwikkelen. Het is een windbestuiver. Als ze bestoven zijn dan heb je ook kleine pitjes in de deelvruchtjes zitten. Ik geloof dat de Macroura die ik heb tweehuizig is, want ik heb alleen vrouwelijke bloemen.

Ik heb al gezegd waar je op moet letten. Goede geur (niet zurig of schimmelachtig), goede kleur over de hele aardappel en hij moet vast aanvoelen (beste ook niet ingedroogd). na- en voorjaar controleren. Opkuilen in een lichtvochtige en vorstvrije bodem onder de grond. Als je een virusziekte in aardappels hebt, dan kan deze in de aardappel terechtkomen. Ik heb zelf nog nooit een virusziekte in de aardappels gehad. Virusziektes zijn meestal niet dodelijk, maar beïnvloeden wel de productiviteit en gezondheid van de plant. Als je een plant in de tuin hebt met een virus dan zou je deze moeten verwijderen en het plantmateriaal het beste moeten verbranden op opvoeren aan vee. Phytophthora kan in de aardappels overwinteren, maar ze ruiken zurig en voelen snel zacht aan. Ik hou alleen pootaardappels van ongevoelige tot resistente rassen over en gevoelige rassen wil ik niet telen. Grote spelers (bv. Monsanto) hebben ervoor gezorgd dat het zo moeilijk is om eigen pootgoed of zaden te mogen produceren. Een beroepstelers van vroeger was prima in staat om goed pootgoed en zaden te telen. Dit geldt ook voor de tuinder van vroeger. Een beroepsteler van tegenwoordig heeft, omdat hij 4-5 als niet meer zoveel keer zo groot is moeite om de gezondheid in te kunnen schatten en is daarom meer afhankelijk van vergif. Een biologische boer gebruikt (wat ik zo hoor binnen de sector) ook vaak vergif, maar dan vergif die sneller afbreekt en dus niet teruggevonden kan worden. Sporen zijn overal en phytophthora heeft alleen in de zomer waardplanten. Roesten hebben 2 waardplanten gedurende het jaar. De kunst is om de planten zo gezond mogelijk te houden en resistente rassen te telen. Phytophthora is zeker een zorgelijke ziekte, omdat het een exoot is, maar ook deze ziekte kan niet ongestraft zijn waardplanten doden (aardappel is de oorspronkelijke waardplant, dus er is in de soort al enige resistentie aanwezig). Er zal op den duur een evenwicht ontstaan tussen de ziekte en waardplant. De Amerikaanse kastanje is door een schimmels (exoot uit Azië / oorspronkelijke waardplant Chinese kastanje /Castanea molllisima) tot de stobben afgestorven. Als er nog Amerikaanse kastanjes zijn die zich kunnen zaaien, dan zal er op den duur resistentie ontstaan, maar anders niet. De Iep (komen nog tot bloei en vormen dus zaden) in Nederland zal op den duur ook resistenter worden tegen de Iepenziekte (er zijn ook resistentere rassen te koop). Het verhaal bij de banaan van de schimmels is alleen zo dramatisch omdat de banaan die wij eten één en dezelfde kloon is. Als je over de hele wereld dezelfde kloon plant (één individu), dan is het logisch dat ergens in de wereld een ziekte is die deze kloon succesvol weet om te brengen. In het vorige verhaal stond hier meer uitleg over. Dit soort verhalen zijn in de natuur zeldzaam, maar zijn door globalisering algemener geworden. Een aardappel zal dus verder veredeld moeten worden, omdat aardappel klonen op den duur gevoeliger voor de ziekte zullen worden, omdat de ziekte zich verder ontwikkeld. Dit gebeurd sneller wanneer de kloon veel geteeld wordt. Ik begrijp vooral niet wat voor een heftige opvattingen hierover bestaan, want ziektes en plagen zijn normaal en zullen nooit verdwijnen. Een beroepsteler heeft ook last van ziektes en plagen en bij ecologische telers zijn deze ook aanwezig. Het is de kunst om erachter te komen hoe je in evenwicht met deze ziektes en plagen toch succesvol groenten kunt verbouwen. Het is niet zo dat ziektes ineens hele groenterassen/-soorten laten uitsterven. Het zou schandalig zijn wanneer mensen niks meer zouden mogen verbouwen of doen, terwijl de grootste problemen door de grote bedrijven en globalisering veroorzaakt zijn. De landbouw die we op dit moment kennen (monoculturen, vergif, kunstmest, verbruik fossiele brandstoffen) houdt in de komende 100 jaar niet meer stand en je ziet dus ook al boeren die alternatieven zoeken. Een mogelijk oplossing is meer kleinere telers van verschillende groente-, fruit- noten..., die in polyculturen verbouwen. Door zaden en pootgoed meer lokaal te vermeerderen voorkom je ook dat ziektes en plagen meer verspreid worden en zich sneller kunnen ontwikkelen (het netwerk is dan minder).

Ze houden niet van veel schaduw. Een beetje schaduw is niet erg (heb er ook een paar in de halfschaduw staan). Ik heb één macroura buiten staan, maar ik denk dat als er weer een goede voorjaarsvorst langskomt dat hij mij dood zal vriezen. Ik vind de macroura moerbeien zelf lekkerder dan vijgen en minder werk en betrouwbaarder dan nectarinus. De macroura is in ieder geval heel productief en geeft zoete vruchten. Hij lijkt tot nu toe goed klein te houden. Je kunt ook een tunnel in het voorjaar over de moerbei plaatsen, die je dan na het vroege voorjaar er weer vanaf haalt.

Een stengelknol als een aardappel is een kloon van de ouder. Als je een kleine aardappel als pootaardappel selecteert dan is hier niks mis mee. Je bent niet bezig met een ras verder te veredelen en je krijgt hierdoor niet steeds kleinere aardappels (moderne folklore). De reden dat je zaden en plantmateriaal van gecertificeerde bedrijven moet kopen (Monsanto) is omdat er goed gelobbyd is. Er zijn goede filmpjes van hoe zelfvoorzienende bedrijven (boeren) in Amerika door Monsanto en de regering aangepakt zijn. Je mist overigens altijd wel aardappels bij het opgraven, dat gebeurd ook bij boeren en het moet raar lopen wanneer hierdoor de aardappel ineens uitsterft doordat phytophtora ineens veel sterker wordt. Dat kan gebeuren door mutaties of nieuwe kruisingen (bv. nieuwe bloedlijnen, die vanuit Amerika binnenkomen) Daarbij ontwikkeld een ziekte als phytophtora zich juist sneller door alle beroepstelers, omdat zij op veel grotere schaal alles telen. Monoculturen zijn de oorzaak dat sommige ziektes en plagen zo'n groot probleem geworden zijn. In combinatie natuurlijk met de im- en export van plant-, groente-, fruit en diersoorten. Alle producten zouden eerst in Quarantaine (3-4 weken) geplaatst moeten worden. Natuurlijk kunnen er ook ziektes en plagen door mensen (bv. toeristen) meegenomen worden en eigenlijk zou er ook een soort van quarantaine hiervoor moeten zijn, omdat het geen goede zaak is wanneer je binnen een paar uur aan de andere kant van de wereld kunt zijn (maakt de overlevingskans van ongewenste zaken groter). Een ziekte zal zich überhaupt blijven ontwikkelen, dus het blijven ontwikkelen van nieuwe rassen is essentieel. Doorgaan met het verbouwen van zeer ziektegevoelige rassen is eigenlijk niet duurzaam. Ik vernietig zo snel mogelijk rassen die te ziektegevoelig zijn, want deze worden alleen maar een groter probleem. Een ras die zichzelf uitroeit is het niet waard om te telen en het is vreemd om deze kunstmatig toch instant te willen houden. Het is overigen prima wanneer meer mensen zelf aardappels vanuit zaad gaan zaaien. Ik begin er niet aan, omdat de kans klein is dat je een phytophtora resistentras krijgt, maar wanneer je uitgangsmateriaal goed is heb je natuurlijk wel meer kans. Zo ontstaan wel nieuwe rassen en we moeten het toejuichen wanneer mensen proberen nieuwe rassen te ontwikkelen, want anders waren er nooit zoveel rassen uit een paar soorten ontstaan. Veel bijzondere rassen zijn in tuinen van liefhebbers ontstaan. Het duurt steeds langer voordat een nieuw ras ontwikkeld wordt en er worden ook steeds minder nieuwe rassen ontwikkeld, dan tien jaar terug. We worden dus steeds meer ingehaald door ziektes die zich door blijven ontwikkelen. Ik hou al jaren pootaardappels over en je kunt gezonde pootaardappels er goed uit selecteren. Ik doe dit voor de winter en na de winter, zodat de kans klein is dat ik zieke aardappels plant. Ze zijn in het najaar in zaaiaarde in een ton onder de grond ingekuild. De aardappels die ik vorig jaar zelf overgehouden heb zijn een stuk mooier en productiever geweest dan de pootaardappels die ik gekocht heb. Deze waren erg klein en een beetje ingedroogd. Een pootaardappels die hard aanvoelt, natuurlijke kleur van een volwassen aardappel heeft, naar aardappel ruikt (mag niet zuur, schimmelachtig... ruiken) en niet ingedroogd is moet goed zijn. Als een stukje van het pootgoed aangetast is dan moet de hele aardappel weggegooid worden (wij voeren ze aan de varkens / anders in de container / niet op de composthoop). Aardappels, spruiten, wortels, bieten... zijn allemaal exoten. De voorouder van de biet is de strandbiet, maar deze is alleen langs de kust inheems. Daarbij zijn de planten verzwakt door ze productiever te maken. Warmoes staat dichter bij de strandbiet en deze is dan ook sterker, dus hoe meer een soort als het ware verkracht is om leuke kleuren, vormen, geuren... te krijgen hoe minder weerstand de soort heeft. Plagen en ziektes zijn hierdoor een groter probleem. Bij gemodificeerde gewassen weten zelfs wetenschappers niet waar ze mee bezig zijn. Gelukkig beperkt Monsanto zich op dit moment op resistentie tegen Roundup (is maar één gen / gemakkelijk / eigenschappen zijn meestal over het hele DNA en minimaal 3 genen verspreid en zijn dus moeilijk te verplaatsen en weer op de juiste plek in te plaatsen). Ze testen ook niet wat langdurige gevolgen hiervan kunnen zijn en de planten kruisen met soortgenoten, waardoor deze besmet worden, waarna je het zuivere uitgangsmateriaal niet meer terug krijgt. Gevolgen kunnen zijn dat er bijvoorbeeld moleculen gevormd kunnen worden die giftig zijn en soorten in het wild of in de cultuur uitsterven. Mensen zijn hier aan het spelen met het fundament van het leven, wat bij veredelen minder het geval is, hoewel we hier natuurlijk ook zaken veranderen. Het grote verschil is dat je geen vreemd DNA van een ander organisme in een ander organisme plaatst.

Wij doen het beide. We zaaien veel uien (heb er al gezaaid en moet er nog een paar zaaien) en we planten pootuien. Als een pootui wil gaan bloeien dan oogsten we hem direct, wat niet erg is want dan hoeven we geen uien te kopen. Tenzij een hele rij gaat bloeien dan krijgen we deze gemakkelijk verwerkt. De gezaaide zijn bij ons ook niet gaan bloeien en we hebben een leuke oogst gehad. We zaaien zaaiuien niet meer in de vollegrond, omdat ze dan snel tussen het onkruid verdwijnen. We hebben al 2 rassen gezaaid en moeten er nog ongeveer 3 zaaien. We planten ze pas uit wanneer ze minimaal 2 bladeren hebben. Wij gebruiken zaaitrays met onderin gecomposteerde koemestkorrels en bovenop zaaiaarde. We hebben geprobeerd per bakje hooguit 2 zaadjes te zaaien, wat redelijk goed gelukt is. Vorig jaar had ik één zaadje per bakje, maar dan krijg je toch veel lege gaten en 2 zijn prima uit elkaar te halen voordat je ze gaat planten. We hadden anders ook teveel zaaitray's nodig voor alleen de uien en er moet nog veel meer gezaaid worden.

Ik wil ook graag granen gaan telen, maar de productie valt vaak nogal tegen en de oogst en het verwerkingsproces is meestal nogal lang en arbeidsintensief. Deze rijst moet bijvoorbeeld een dag van te voren geweekt worden wil je hem de dag erna koken. Ik heb overigens gehoord dat je veel rijstsoorten ook op een matig vochtige bodem kunt telen. Het voordeel van in water telen is dat het leven in het water stikstof bindt, waardoor de rijstplanten beter groeien. Als je een voedzame bodem hebt zou het ook moeten lukken, wanneer ze geen te vochtige bodem nodig hebben.

Ik zou dan juist voor een rij hoogstam gaan. De wind bereikt je dan waarschijnlijk vanuit boven en hoogstam vangen deze dan effectiever op. Waarschijnlijk gaat de wind door de hoogstam dan eerder boven je boomgaard door. Er zijn zeker genoeg rassen die bij de zee willen groeien. Als je een rij laagstam zet dan richt je waarschijnlijk niet veel invloed op de wind uit. Als je perzikken afdekt zijn ze zeker veel ziekteresistenter (in de kas heb ik op één perzik nauwelijks aantasting gehad), maar ik weet niet of dit een goed idee is, want perzikken worden nogal hoog, dus het betekent dat je de perzikken in een kas zult moeten planten. De vraag is of je een platte perzik liever hebt dan een andere die je wel buiten kunt telen. In een kas zou ik eerder voor andere fruitsoorten gaan, zoals granaatappels.

Ik zou ploegen zeker ook afraden. Je koop 12 jaar ongeroerde grond, dus de bodemstructuur zal heel goed zijn. Ik kan begrijpen dat je alle vegetatie weg wilt, maar dat kun je met een éénassige trekker met maaibalk gemakkelijk voor elkaar krijgen. Als je de grond nu bedekt met worteldoek dan kun je de groenten er waarschijnlijk nog net op tijd redelijk onkruidvrij in krijgen. Het beetje onkruid wat ook uit het gat komt (in worteldoek) kun je dan gemakkelijk met de hand weghalen. Als je bijen wilt houden dan zou ik het berkenbosje omvormen naar een lindebosje. Leuk dat je van beroep kunt wisselen. Dit is heerlijk meer buiten, maar zeker lichamelijk een stuk zwaarder. Dat gezegd mentaal denk ik een stuk rustiger. 2000m2 klinkt veel, maar het lijkt mij zeker voor een restaurant een klein begin. Ik zou dan toch met name voor snel producerende gewassen gaan. En eventueel voor soorten met een grote opbrengst. Tomaten... zou ik dan zeker afraden, omdat de uitval door bv. phytophtora nogal groot kan zijn. Zonder spuiten krijg je eigenlijk gegarandeerd phytophtora en meestal krijg je het voordat je tomaten rijp zijn.

Ik ben bang dat die wel heel gevoelig is voor krulziekte. Ik heb mijne moeten verwijderen.

Het vroege voorjaar is van start. De sneeuwklokjes staan hier en daar al in bloei. De anderen zullen snel beginnen. Met name het groot sneeuwklokje is al heel ver. De gewone sneeuwklokjes komen pas langzaam boven de grond. Verder beginnen de bloemknoppen van de honingbessen en amandelen op te zwellen. De amandelen duren hopelijk nog redelijk lang. Ook de krokussen en lenteklokjes komen al op. Ik ben heel blij dat ik een paar rozetten van de bosvogelmelk zie (weinig). We hebben er jaren over gedaan om ze zover te krijgen. Hopelijk laten de slakken ze met rust en worden ze dit jaar weer iets groter. De bollen lijken zich niet te delen, dus ze moeten zichzelf zien te zaaien. Dit is dus niet erg hoopvol op de lange termijn. We zijn druk bezig de bloemborder onkruidvrij te maken. We zijn goed opgeschoten. We zijn tot nu toe op schema en hopelijk krijgen we nog meer gedaan voordat in maart de drukke periode begint.

Je hebt perzikrassen die redelijk goed tegen krulziekte kunnen (rassen die ik heb: Avelon pride / Jayhaven / Redwing / Benedictus / Cadesi 2000 / Carson). Ik spuit niet en als een boom te gevoelig is dan verwijder ik hem. Perzikken staan met hun wortels niet graag direct naast elkaar (appels ook niet), dat gezegd wanneer ze allemaal op dezelfde kloon staan, dan maakt dit niet uit (zelfde individu / herkennen zichzelf). Ik heb ook veel halfstam gezet, maar hoogstam is ook gewoon mooi. Je kunt tussen de halfstam af en toe een hoogstam zetten. Je krijgt dan ook een mooier landschap die interessanter is voor vogels en vlinders. Als de hoogstam begint te dragen dan is de halfstam redelijk op zijn einde en heb je dus opvolgers. Ik zou ook noten zetten als: amandelen, hazelnoten, tamme kastanjes (geënte dragen al na 2-3 jaar / afhankelijk van hoeveel geld je eraan uit wilt geven), walnoten (dragen ongeveer na 3-5 jaar redelijk / geënte exemplaren), evt. pecans (smallekamp) en andere bijzondere noten (geënte dragen na ongeveer 6 jaar / je krijgt ze als hele kleine plantjes / 30-50 cm). Eventueel kun je ook planten voor bijen en andere insecten aanplanten zoals de bijenboom (bloeit laat / veel nectar), witte acacia, zomerlinde, zilverlinde, Gewimperde linde (bloeit laat en ruikt heerlijk / matig-goed winterhard) en Cletra barbinervis (bloeit laat en ruikt heerlijk / zure bodem).

Ik heb nana gehad maar weggedaan, omdat deze hele kleine granaatappels heeft en de zelfbestuiving tegenvalt. Ze zijn niet heel productief. In de koude kas heb ik ook één wonderfull (wat het werkelijke ras is?? / want er schijnen meer rassen als wonderfull verkocht te worden), 1 kazake en 1 Italiaans ras staan. Verder heb ik in de herfst nog stekken van een stuk of 10 winterharde (-18) granaatappels gekocht en ik ben nog aan het twijfelen of ik deze in de kas of in de vollegrond wil zetten. Granaatappels rijpen namelijk nogal laat af (rond oktober in Zuid Turkije). De bodem in de kas is droog. Verder is het er heel beschut, wordt het er snel warm en de granaatappels lijken het hierin goed te doen. De bodem buiten is nogal nat en het kan winderig zijn. In de kas hebben ze nog geen vruchten gekregen, maar ze zijn afgelopen jaar veel mooier vertakt en de hele iele takjes heb ik er tussenuit geknipt. Ik hoop dat ik dit jaar in ieder geval 1-5 vruchten aan de wonderfull krijg, omdat Kazake en het Italiaanse ras nog altijd onder de 1 meter zijn. De Wonderfull heb ik als een 2 meter hoge plant gekregen en deze heeft dit jaar mooie dikkere takken gevormd. De bodem moet in ieder geval heel drainerend zijn. Verder zouden de planten in het voorjaar niet te warm buiten moeten staan, omdat ze dan te vroeg zouden kunnen uitlopen. In een kas is dit geen probleem, omdat de lage vorst bij mij in ieder geval de kas meestal niet inkomt. Ik denk dat je het beste toch twee verschillende rassen kunt hebben. De sierwaarde van de plant is ook groot.

Ik heb dit jaar alweer pech gehad. Ik had 2 prachtige rijen witlof (mooie grote planten), maar de woelmuizen begonnen er iets eerder aan dan dat ik ze kon opgraven. Volgend jaar plant ik ze in grote verhoogde tonnen, zodat ze er niet bijkomen. Ik had niet verwacht dat ze deze zouden eten.

Ik had helaas een boel van mijn stekken in een koude serre staan en die waren helaas niet meer te redden. Ik heb nu de stekken die nog goed waren in de huiskamer staan en hiervan zal ik wel wat stekken overhouden, maar niet zoveel als ik gehoopt had (ik hoop nog op 20 planten). Ik zal sommige rassen misschien opnieuw aanschaffen, maar anderzijds wil ik sommige rassen niet meer opnieuw proberen (bv. purple). De stekken die ik eerder gemaakt had van planten die ik geoogst had (oktober) en nog even in de (warme) koude kas heb laten aangaan zijn beter aangegaan en deze stekken zien er een stuk beter uit. Sommige stekken hebben nog geen goede bladeren gevormd, omdat de knoppen in de koude serre doodgegaan zijn, maar ze takjes zijn nog mooi groen, dus ik hoop dat ze nieuwe knoppen vormen. Gelukkig worden de dagen weer langer, want ik heb vooral licht nodig en december was met alle regen enorm donker. Ik hoop dat januari wat lichter wordt.

Ik heb onze pepers, paprika's en aubergines voor komend jaar ook gezaaid. Ik heb zaaitrays (in iedere tray kunnen ongeveer 180 plantjes gezaaid worden / heb er 5 voor het raam staan / 1 is gereserveerd voor de meloenen, watermeloenen en okra's / evt. nog wat tomaten). Onder in het potje zitten gecomposteerde koemestkorrels (bovenop zaaiaarde), zodat de plantjes genoeg voeding hebben. In de meeste potjes heb ik 2 zaden. De sterkste selecteer ik uit. Bij mij moeten ze het ook zelf zien te redden. Ik heb ze ook begin januari gezaaid. De temperatuur in de kamer is meestal rond de 20 graden, dus dat zou voldoende moeten zijn. Op de zaaitrays staan verhoogte plastic overkappingen, zodat de luchtvochtigheid hopelijk iets hoger blijft. Ik ga ook alleen verder met de grootste en sterkste planten van ieder ras. Die worden later nog 2x opgepot in een grotere pot met genoeg mest. Begin-half april kan ik ze hopelijk al in de (warme) koude kas zetten om af te harden. Ik heb de ruimte dan nodig voor de tomaten. Half-eind mei wanneer de planten groot genoeg zijn gaan ze pas de vollegrond in, zodat ze in groei niet stil gaan staan. De planten moeten in ieder geval in de potten nog groeien en in de koude kas wordt het snel warm genoeg, om planten als ze gestopt zijn met groeien weer aan de groei te krijgen. Ik denk dat ik van de pepers (2 rassen / kinderen en vrouw willen niet veel heets in hun eten / 15 planten per ras selecteer en van de paprika's 30 planten per ras / zijn ongeveer 6-10 rassen / moet ik natellen). Het raam is op het zuiden en bij een heldere dag komt er tot richting het einde van de lente voldoende licht doorheen. We zouden meer licht kunnen hebben wanneer het huis van de buren niet in de weg lag. Vorig jaar hadden de plantjes voldoende licht, maar ze deden het nog beter in de koude kas. Ik had ze toen alleen eerder moeten oppotten (ruimte gebrek), maar komend jaar moet iets anders maar schuiven, want paprika's zijn duur in de winkel en de rassen die we hebben zijn beter van smaak.

Je kunt pronkbonen ook prima als sierplant zetten en de bonen eruit oogsten. Ze kunnen overigens 2x per jaar dragen wanneer je ze vroeg zaait, dus de oogst kan nog best redelijk zijn (vergelijkbaar met tuinbonen). Alle vlinderbloemigen zijn giftig (erwten dus ook), maar het gif kookt kapot. Verder is per soort het gifgehalte anders. Bij erwten en peulen is het heel laag. Pronkbonen zijn overigens redelijk winterhard. Ik had dit jaar een paar planten die de winter doorgekomen zijn. Ze zijn verder goed pest en ziekte resistent. Bonen combineren prima met stamppot (apart erbij of erin).

Je gaat heel anders te werk dan ik. Teel je vooral regulier of ook ecologisch? Lukt het je om lekker bier te krijgen? Mijn schnaps lukt vrij goed en de likeuren zijn heel lekker. Ik ben minder technisch maar wel heel goed in planten. Brave Hendrik en Gele lis zijn bijzondere keuzes. Brave hendrik is overigens niet lekker (helaas/ tenminste ik krijg hem niet gegeten). Gele lis kun je inkt mee maken, maar voor de rest is het vooral een goede helofyt.

Ik was vorig jaar veel te laat (maart), omdat de plantjes maar niet aan de groei wilden komen. Ze hebben lang nodig om te kiemen en daarna groeien ze langzaam omdat ik geen kunstmest gebruik. Ik heb deze keer onder in het potje gecomposteerde koemestkorrels gedaan. Verder ga ik ze dit jaar eerder uitplanten (vorig jaar door de omvang van de moestuin en het vele onkruid een onmogelijke taak). Op de verpakking stond februari (ben dus net iets eerder / wel in een warme koude kas gezaaid). Het kan hooguit betekenen dat de zaden wachten op de juiste temperatuur om te kiemen. De eerste kolen wil ik in februari gaan zaaien. Je kunt ze prima op aluminium inslaan. Het werkt goed. Ik heb 4 millimeter (goed leesbaar).

Chinensis en deliciosa kunnen elkaar bestuiven, maar de bloeit overlappen elkaar meestal niet.

We hebben slagletters gekocht, zodat we mooie naambordjes kunnen maken. We proberen van de boven- en onderkant van blikken mooie bordjes te maken. Ze zien er mooi uit, maar nu moeten we hopen dat ze niet te erg roesten. Als ze erg roesten dan koop ik aluminiumbordjes. Verder hebben we deze week de pepers, paprika's, knolselderij, aubergines, een paar rassen uien en één ras prei gezaaid. We hadden al veel sierplanten gezaaid, waarvan er al enkele opkomen. De meeste zaden hebben we in de koude kas gezaaid. De pepers, paprika's en aubergines hebben we binnen gezaaid. We hebben gekochte en eigen zaden gezaaid. Het is ontzettend zacht bij ons, dus hopelijk wordt het toch iets meer rond de 0, want anders bloeien de amandelen... dadelijk al in februari.

Ik heb niet alles gelezen. Zuring en boterbloem zeggen dat je bodem voedselrijk is, maar zeker niet dat hij zuur is. Je kunt soorten die niet te vorstgevoelig zijn gewoon direct aanplanten. Vijgen, winterharde granaatappels, kiwi's... (de bodem moet overigens goed drainerend zijn) zou ik niet direct in een open gebied planten. Dan zou ik de aanplant eerst 2-3 jaar oud laten worden, zodat je beschutte plekken tussen de beplanting krijgt. Je kunt ook aarde wallen (tuunwal) maken, om beschutting te creëren. Ik heb geen idee of je de grond nu bewerkt hebt of niet, maar voor een boomgaard aan te leggen lijkt mij dit nogal een ouderwets idee. Je vernietigd je bodemstructuur, verliest humus, vernietigd het bestaande bodemleven (met name de gewenste soorten) en je bodem gaat mineraliseren. Als je grond iets ongelijk is dan is dit juist gunstig voor veel insectensoorten en je kunt ook gebruik maken van de kleine hoogte verschillend (hogere plekken kennen iets meer dynamiek (zijn sneller droog, warm en koud). Ook al is het maar 0,01 graden. Het kan een verschil betekenen tussen succes en een mislukken. Ik probeer zelfs de grond in de moestuin zo min mogelijk aan te raken, hoewel dit niet heel goed gaat (verwijder natuurlijk wel wortelonkruiden). Dat gezegd ik ga niet 800m2 moestuin met de hand ploegen. Ik probeer zo min mogelijk grond te bewerken. Ik bedek de grond met worteldoek (breekt wonderbaarlijk genoeg in onschadelijke stoffen af). Ik probeer de grond zoveel mogelijk bedekt te laten. Ik vind het autoband idee best een goed idee en het zou kunnen werken (met name soorten die anders in een te natte en koude bodem zouden staan / vijg / jujube...). Hoe groter de band (tractorband) hoe stabieler de situatie. Ik weet niet hoeveel giftige stoffen in autobanden zitten. Planten nemen zware metalen... slecht op, maar paddenstoelen nemen ze wel heel goed op. Dat gezegd als ze zware metalen bevatten zou ik zou niet willen gebruiken. Een mooiere uitvoering zou met stenen zijn. Gewoon een heuvelbed zou ook werken en is goedkoper. Je kunt bomen snoeien en de soort, onderstam/wortels en bodem bepalen hoe groot een boom uiteindelijk kan worden. De wortels zijn gemiddeld 1,5-3 keer zo groot onder de grond dan de kroon. Veel fruitsoorten, zoals appels en perzikken groeien niet graag naast een andere appel of perzik (bij dezelfde onderstammen zal geen negatieve concurrentie ontstaan / herkennen zichzelf). Veel soorten dragen bij ons in Nederland meer bij meer zonlicht, maar je wilt misschien van alles en beetje en geen massadrachten dan kun je zaken dichter op elkaar zetten. Je kunt laagstam tussen de hoogstam inzetten, want die dragen sneller, maar hoogstam is uiteindelijk productiever, wordt ouder en is je nalatenschap. Ik zou vooral zaken zetten die je ook daadwerkelijk eet. Het valt mij op dat veel particulieren appels, peren, kersen... planten uit cultuurhistorische overwegingen en ze daarna niet eens het fruit oogsten, verwerken... Je kunt ook voor bijzondere soorten tussen de standaard Nederlands gekozen soorten en rassen gaan. Het gras tussen bomen is nog ongunstig nog gunstig onder bomen, dus als je er geen vee onder wilt dan kun je de hele bodem met andere zaken bedekken. Laagstam met hele zwakke wortels kan wel last van gras hebben.

Is wel slim om te doen. Je zou ook een haag kunnen zetten, maar een houtwal is beter. Het beste plant je de vorstbestendigste rassen aan de noord- en oostkant en de anderen in het midden of in ieder geval op de meest beschutte plaatsen.

Ik probeer van te voren een goede manier te verzinnen, omdat ik het liefste alles hetzelfde wil. De palen moeten behoorlijk lang zijn en omdat ik denk ik toch voor metalen of kunststof met een metalen binnenste palen wil gaan, zullen de kosten ook hoog worden. Het betongaas vind ik ook mooi en zou ook praktisch zijn, omdat ik onder de druiven sporadisch een paar bonen of erwten onder de druiven ga planten. Die kan ik dan omhoog leiden. Ik denk wel dat ik voor methode 1 moet kiezen, want betongaas is denk ik een stuk duurder en het nadeel is dat ik wat veel planten heb (leuk voor de vruchten). Misschien dat ik de onderste 50 cm met de tijd betongaas maak. Oudere planten maken langere scheuten en met name jonge plantjes moeten goed geleid worden.

Dat ligt dan waarschijnlijk aan de wortels. Ik had een plant verplant en hij liep schitterend uit met bloemen en al, maar toen leek de plant pas te beseffen dat hij de wortels niet had voor alle bladeren... Hij stierf toen helemaal af. Wonderbaarlijk genoeg (wel veel water gegeven) liep hij aan het einde van het jaar op het onderste gedeelte van de stam toch nog uit. Ik denk dat ze meestal doodgaan. De plant lijkt slecht nieuwe wortels aan te kunnen maken.