roeier

Ik vraag me af of dit normaal is. Ik heb een aantal struikjes van het ras Hinnonmaki Röd, en die doen dit niet, maar een Mucurines laat vrij veel besjes vallen. Er zitten geen vogels aan, en het komt niet door de wind. De besjes zijn nog totaal onrijp en de struik laat ze uit zichzelf vallen. De tak rechts zat ook helemaal vol besjes, en die zijn eerder al allemaal gevallen. De struik lijkt zo gezond als wat, zit goed in het blad en maakt mooie nieuwe scheuten aan. Besloot de struik dat het gewoon iets teveel bessen waren? Er zitten nog altijd veel bessen aan voor een jonge struik, misschien is er geen probleem, maar ik hoop niet dat de vruchtval maar door en door gaat. Is dit iets van het ras Mucurines? Alle takken staan nogal horizontaal, zo was deze struik toen ik hem kocht, maar ik weet niet of dat ideaal is. Ik probeer nieuwe scheuten wat verticaler te duwen, daar is dat berkenstammetje voor.

Jammer! Mijn Allium die in het determinatie onderwerp niet geraden kon worden is geknapt. Die verrekte wind ook altijd. Ik had nog wel gesteund, zoals te zien valt, maar niet over de gehele lengte; ik dacht dat de top wel zou buigen i.p.v. barsten. De kleinste is niet gebroken, maar nu weet ik niet hoe lang deze Allium zou zijn worden; hij was in elk geval lekker richting de 2 meter aan het gaan. Het enige voordeel is nu dat er meer energie overblijft voor de bol, maar ik had deze lange pier liever zien bloeien. Ik heb wel de knop in een emmer water gezet, maar zelfs al wordt dat nog wat; ik geef weinig om bloemen in een vaas.

Ik heb op 4 April gezaaid, want toen zaten er even wat warme dagen aan te komen. De ontkieming was onmiddellijk, maar sindsdien is de temperatuur te laag geweest voor de komkommers om door te zetten. Het is dus wachten op warmte, meer groei, en dan pas kunnen ze de volle grond in. Dit is een pakje gekocht zaad, ik weet niet precies wat ik kan verwachten van de komkommers, ik hoop op schattige kleintjes.

Wat in elk geval niet moet is in één keer van binnen naar buiten in de volle grond. Zet eerst een tijdje de potjes buiten, zodat de plantjes kunnen wennen aan de buitenomstandigheden. Komkommers houden nog minder van kou dan courgettes, tomaten en zo, dus die hebben het moeilijker buiten. Ik weet niet of het bij jou ook voortdurend windkracht 5 is zoals hier, maar dat is funest voor komkommers. Ik heb niet opgezocht waar Oedelem ligt, maar ik kan hier in Friesland in Mei nog absoluut niet aan de volle grond denken met komkommers. Selecteer zeker op ras; dat het er eentje is die omschreven staat als geschikt voor buitenteelt. Ik denk dat dat het voornaamste is in dit geval. Mijn komkommers laat ik ook eerst wat groter groeien alvorens ze de volle grond in gaan vanwege de slakken, maar hoeveel last jouw komkommers daarvan hebben is zo niet te zien. Het ziet er wel uit alsof je bij moet zaaien.

Wanneer oogst je je komkommers? Als je ze heel groot laat worden zijn de zaden al duidelijk gevormd. Ik oogst ze onrijp, als ze nog klein zijn, net als courgettes, die oogst je ook onrijp, en dan heb je dus weinig last van pitten. De huid wordt ook taaier als je ze langer laat hangen, dus daar zie ik geen voordelen in. En de plant maakt eerder nieuwe aan als je komkommers eraf haalt, dus het is ook wat dat betreft prima om ze er klein af te halen. Dus ja, dan haal ik er ook geen bloemen af, want ik krijg weinig last van zaden. Komkommers die niet van bevruchting afhankelijk zijn en zaadloze komkommers vormen heten ook wel parthenocarp. Ik denk dat dat hetzelfde is als die 'greenhouse' komkommers waar netraam het over had.

Ja, schaar of secateurs. De bloemstengel komt tussen het blad naar boven, het blad is plat, de stengel die opkomt is hard en rond, je moet een preciese knip maken om alleen die stengel te pakken; alle blad moet gespaard blijven. Twee handen zijn dus nodig; men heeft wel geprobeerd om dit machinaal te doen, maar dan pak je ook de topbladen en is het effect averechts. De Wonha zal nog wel geen bloemstengels maken, maar die kun je laten staan, want die stengels geven net zoveel terug aan de bol als dat ze nemen. Bij de Pskem is dat totaal anders; die stengels roven erg veel van de bol, maar de meeste energie wordt pas genomen als het bloemhoofd echt tot ontwikkeling komt.

Moonsparkle, als je goede bollen wilt moeten de bloemstengels die op de foto te zien zijn eruit. Die stengels mogen een lus maken, maar als je ze helemaal laat gaan met het maken van broedbolletjes dan kost dit zoveel energie dat het je iets van 30% van de bol kost. Ik schat dat je oogst ongeveer over een maand is. Een paar bladen moeten nog groen zijn bij de oogst. Bij nat weer oogst je eerder dan bij droog weer, vanwege schimmel risico.

Het kan beide voor zover ik weet, dus een onregelmatige watervoorziening zou je dan als voornaamste oorzaak kunnen bestempelen. Dit is één van de redenen dat men altijd aanraadt tomaten verdiept te verpotten, zodat er een diep wortelstelsel ontstaat. Als de planten groter groeien en een diep wortelstelsel hebben ontwikkeld, zijn ze minder gevoelig voor fluctuaties in de watertoevoer. Het gebrek aan calcium, heb ik begrepen, is vooral het gevolg van het probleem en niet de oorzaak. Ervan uitgaande dat calcium wel in de grond aanwezig is, kan het aan de vrucht worden onttrokken bij droogte doordat de plant de tomaten als voedselreserve gaat aanspreken.

Het zijn lastige tijden voor vrouwtjes eenden. Eenden koppeltjes zie je het hele jaar door, maar als het vrouwtje gaat broeden verliest meneer eend interesse, en zij staat er alleen voor. Als de eieren zijn uitgebroed en mevrouw haar kroost in wil wijden in de grote wereld, wordt ze soms besprongen door allerlei vrijgezellen die om haar vechten, want dan is ze ineens weer interessant. Woerden hebben geen enkel respect voor gezinsleven. Eenden niet voeren helpt een beetje, want dan moeten de woerden zelf hun kostje bij elkaar scharrelen en hebben ze iets minder de tijd om de vrouwtjes te pesten. Ik weet nu waarom er een vrouwtjes eend wegvloog toen ik gisteren aan de overkant wat aarde uit de walkant schepte, dat ik nodig had voor het verpotten. Vanavond roeide ik weer naar de overkant om wat grond te bemachtigen, weer vloog die eend weg, en ditmaal zag ik het nest vol eieren. Moeder eend bleef op een meter of 20 kijken wat ik deed. Wees gerust moeder; ik ben maar gelijk weer ingestapt en een stukje terug geroeid om daar wat aarde weg te graven. Het zijn heel hoge walkanten daar, omdat de aangrenzende boer daar altijd de boel dumpt als hij de sloten moet hekkelen. Een uitstekende plek om wat weg te halen dus. Wel even op de vogelnesten letten dus.

Ik doe niet zo moeilijk over grond; ik pak een schop en graaf wat van een walkant af. In die grond moet alles zich maar redden, maar dat is dan ook geen slechte grond, en in elk geval stukken beter dan die leeggeroofde volkstuingrond. Vandaag ben ik veel aan het verpotten, vooral de pompoenen hadden groter nodig, maar veel tomaten bleken ook toe aan een maatje groter. Bij zo'n dwerg tomaatje als de Arctic Rose ben je niet snel geneigd te denken dat het groter moet, want de plantjes blijven zeer gedrongen, en een literpot lijkt nog groot zat. Toch maar groter gezet, want ik heb potten en buitenruimte zat, en de kans is klein dat ik ze weer naar binnen moet slepen. Er leken al bloemknopjes in te komen, zo klein als ze waren, maar ik kan me vergissen. Ik ben dus nu aan het verpotten van potjes zoals rechts naar potten zoals links, met gratis stukjes riet in de grond van de walkant. 🙂

Op de meeste andere gewassen moet je nog langer wachten, alleen die spenderen meer tijd in je zadenbakje dan in de grond. ☺️ Ik ging ervan uit dat 1 Mei de knoflook planten zo'n beetje op hun best waren, maar dat klopt toch niet helemaal; het meeste is nog behoorlijk gegroeid. De Ljubitovica ziet er nu een stuk volwassener uit, en valt op met mooie rose stelen: De Pskem heeft weer de grootste planten bij mij, de beste zijn over de meter hoog, en ik geloof niet dat de planten kleiner zijn gebleven door het late poten. De roest, die er alweer vroeg was, heeft nauwelijks vat gekregen op de planten. Het poten in December lijkt een verbetering. Even voor de mensen die bloemstengels krijgen: ze hoeven er niet allemaal af, hè? Die van de Aziaten niet. Ik geloof dat in elk geval acpronk en Saalk86 een Aziaat hadden, en die stengels zijn half blad, half stengel, maken heel weinig bulbines en nemen zo geen energie uit de bol. Maar bij alle andere bloemstengel makende knofloken wordt nogal wat energie van de bol gestolen, dus als je mooie bollen wilt moet die stengel eraf! Probeer geen enkel stukje blad mee weg te knippen, want juist die topblaadjes gaan nog het langste door met het pompen van energie in de bol.

Ik ben wel eens een dahlia knol vergeten te planten en dat het een jaar later alsnog lukte, maar ik zou toch niet aanraden hiervoor te kiezen. Volgend jaar heb je waarschijnlijk even weinig plek? Dan zou ik het liever weggeven of ergens buiten in een parkje of zo neerplanten.

Ik zou denken dat wintersnoei het beste is, voordat de plant begint uit te lopen, dan krijg je in één keer een krachtige groei naar boven toe. Ik weet niet precies wat Arjan heeft bedoelt, de anekdote over de reeën staat in het tijdschrift 'De Tuin op Tafel', vermoedelijk nog wel te krijgen. Maar omdat Arjan het ook wel eens heeft over het stimuleren van vertakking, kan ik hem verkeerd geinterpreteerd hebben. Mijn idee is dat veel vertakking onderaan in de plant veel zijwaarts gerichte takken zal opleveren en een rommelige plant oplevert. Je wilt liever dat de scheuten die het gestel moeten gaan vormen van de plant eerst een eind omhoog schieten zonder zich te vertakken. Ik ben wel zelf van plan om een paar van mijn struikjes haast tot de grond toe af te knippen van de winter.

Wat je als cultivatie techniek bij honingbessen wel tegenkomt is dat men de struikjes de eerste twee jaar hun gang laat gaan, dan drastisch snoeit tot vlak boven de grond, waarop de plant reageert door nieuwe scheuten te maken die veel rechter omhoog gaan. Dat klopt ook met het verhaal van Arjan Mekelenkamp, die bij een deel van zijn vroegste aanplant ooit eens de schrik te pakken kreeg doordat reeën ze haast tot op de grond hadden afgekauwd, maar nu zegt dat deze struiken zijn beste struiken zijn geworden. Het lijkt een enorme stap terug in de ontwikkeling als je haast alles eraf zou halen, maar dan blijken ze plotseling wel snel te kunnen groeien als je de reaktie ziet, en dit kan een standaard techniek worden voor honingbessen.

Flodderbadpakken zullen zeker een betere bescherming bieden dan strakke bikini's, zeker tegen begerige blikken, als dat je helpt een keuze te maken, RobO. 😜 Als iemand verschil in aardbei bloesem denkt te zien wat betreft vorstbestendigheid; laat maar horen! Ik zie geen verschillen. Ik heb een rasje wat beter tegen kou zou moeten kunnen, te weten Polka, maar dan zal het puur om het plantje tijdens de winter gaan. De bloesem heeft vorstschade net als de anderen. De aardbei is trouwens een schijnvrucht, de pitjes zijn de eigenlijke vruchtjes, maar ik heb geen idee hoe het dan zit met het effect van bevruchting op de vorstweerstand. Bij normale vruchten is het dan veiliger, ja, maar of dat nou zomaar te vertalen is naar een schijnvrucht?

Ja, normaal doet knoflook dit niet, niet zo vroeg in elk geval. Je hebt wel twee types knoflook, zachthalzen en hardhalzen. De hardhalzen maken een bloemstengel, dat is die harde hals, en dan vallen ze zelfs niet om als ze al helemaal bruin zijn. Zachthalzen willen wel eens omvallen in een laat stadium, net als uien, maar dat zou nu nog niet mogen. Het lijkt erop dat Frans zowel zacht- als hardhalzen heeft, want we hebben bloemstengels gezien, dus hardhalzen, maar de foto's hierboven lijken op zachthals; de stengel in het midden ontbreekt, en de opbouw van de teentjes zou normaal op de Artisjok groep wijzen, die zo wordt genoemd omdat de teentjes in lagen wordt gevormd. Maar ik twijfel over die determinatie, want er waren onregelmatige groenscheuten, en meer blad kan ook meer teentjes betekenen, en als er veel teentjes komen dan krijg je ook makkelijk meerdere lagen, of een ras nu tot de Artisjok groep behoort of niet. Alleen bij een andere groep zou er ook een hals in het midden moeten zitten, want de Artisjok groep is haast de enige zachthals die in Europa wordt verbouwd. Ik denk dat het voornaamste probleem die rare groeiwijze is, met veel slappe scheuten, waar alle mensen die hun knoflook uit de winkel hadden gehaald het over hadden. Dit hoort knoflook niet te doen. Een normaal groeiende knoflook zou op dit moment iets van 5 - 8 stevige bladen moeten hebben, de oudste 1 - 2 verwelkend nu, de jongste nog klein, maar er zouden niet overal kleine scheuten aan de plant moeten ontspringen. Bij alle berichten over raar groeiende knoflook werd vermeld dat het pootmateriaal uit de winkel kwam - ik tel dan ook een voorbeeld bij mij op de volkstuin mee. Bij mensen die specifiek pootknoflook hadden gekocht of zelf bollen hadden overgehouden horen we niets over dit soort afwijkingen. Er is dus iets met die winkel knoflook. Zowel die gekke scheuten als het makkelijk omvallen is niet normaal. Ik denk dat Frans prima voor de knoflook heeft gezorgd, al zou je liever bakken willen mijden, maar het probleem zat hem waarschijnlijk in het pootgoed. Je zou stokjes en touwtjes kunnen doen om de plantjes overeind te houden, probeer de oogst zo lang mogelijk uit te stellen, er zit nog aardig wat groei in de bollen, en op zich lijkt er een respectabele maat bol te ontstaan.

Hm... zo'n waarneming staat haaks op wat we meestal zien. Ik zag op de volkstuin enkele aardbeibedden die met vitrage of andere dunne doek waren afgedekt, en daar zag ik zo gauw in het voorbij lopen geen zwarte bloesem. Ik zag ook aardappelbedden van een ervaren tuinier die overal potten overheen had gezet. Ik heb er niet onder gekeken, maar zoiets moet wel net een beetje helpen tegen vorst. Het zou slakkenvraat wel eens kunnen stimuleren, en daar zijn bij mij toch al veel aardappelplanten aan ten onder gegaan. Ik heb zelfs een paar in potten voorgezaaid, dat gaat dan wel goed, maar om nu letterlijk alles op de tuin voor te zaaien... Voorpoten is het eigenlijk in dit geval, maar dat klinkt wat vreemd.

De honingbes zal zeker niet een gewone, in de winkel verkrijgbare vrucht worden, maar geldt dat niet voor de meeste bessen? Supermarkten zijn niet zo happig op vruchten die ze maar voor een hele korte periode kunnen aanbieden, en die ook nog kwetsbaar zijn. Hoe zit het eigenlijk met vlierbessen, rode bessen, kruisbessen, bramen en zo; ik zou er beter op moeten letten, maar volgens mij valt dat tegen in een gewone dorpssuper. Druiven wel, aardbeien, soms wat blauwe bessen, pruimen, maar daar zou het wel eens bij kunnen blijven. Veel bessen moeten het hebben van verwerking tot sap, wijn of in yoghurt. De zwarte bes is daar wel heel erg afhankelijk van. Mogelijk is de markt ook conservatief. Waarom dringt de jostabes niet door? Is heel produktief, past uitstekend in ons klimaat, heeft nauwelijks te lijden van ziekten, heeft geen lastige schil of hinderlijke pitten... Zat goede eigenschappen, maar waar staat deze bes in de markt? Dus dan zie ik de honingbes ook geen opgang maken, al kan me dat weinig schelen, afgezien van het feit dat het jammer is we zoveel zuivel tot ons nemen, en zo weinig fruit en noten, want zuivel is baby voeding, terwijl fruit en noten een veel groter onderdeel van het dieet van volwassenen zou moeten zijn. Maar hier hoef je niet om te malen als je zelf honingbessen op je tuin hebt staan. Wat volgens mij wel altijd een nadeel van de honingbes zal blijven is een relatief lage produktie. Ze dragen alleen aan de uiteinden van de takken, terwijl ik bij rode bessen, kruisbessen, jostabessen en misschien wel meer bessen hele takken vol zie hangen. Hoe je daar tegenop kunt met honingbes weet ik niet. Ik zie wel kilo's aan opbrengst per struik vermeld worden voor honingbes, maar als ik naar mijn eigen struiken kijk kan ik me dat nog niet goed voorstellen. Bij mij beginnen de eerste besjes pas héél langzaam te kleuren nu, bij sommige struikjes, als ik er goed naar zoek:

Aardbeien nu in volle bloei, en ja, net op het verkeerde moment die vorst: Zwarte puntjes dus; ik zal wat misvormde aardbeitjes krijgen. Dat had makkelijk voorkomen kunnen worden met een vliesdoekje of zo, maar ik dacht er niet aan of ik dacht dat het wel mee zou vallen. Trouwens, als je er wel wat over doet moet het er ook gelijk weer af want anders hinder je de bevruchting, dus dat is ook een heel gedoe als je dat iedere keer bij kans op vorst wilt doen, dus ik heb er eigenlijk geen spijt van dat 'vergeten' ben af te dekken. Aardbeien bloesem heeft hier ieder jaar wel vorstschade, het is ook bij Saalk te zien, op zijn iets oudere foto, en ik ben gewend dat de oogst altijd nog wel meevalt bij zoiets.

Wéér is het loof van mijn kiwibessen te pakken genomen door de vorst. Ze waren weer keurig uitgelopen nadat hetzelfde een maand terug ook al was gebeurd, maar elke nieuwe groei vriest gewoon even later weer kapot, dus de planten ontwikkelen zich niet. Dan woon ik ook nog redelijk dicht bij de kust, waar het vaak wel wat meevalt met de vorstschade, maar als het loof van een vaste plant nog geen graadje vorst kan hebben, dan worden de perspectieven voor zo'n gewas binnen Nederland wel erg gering. Moet je een gewas wat dermate intolerant is t.o.v. temperaturen onder nul niet gewoon als een tropisch gewas aanduiden? Ik neem aan dat de kansen redelijk zijn in Zeeland, een beschut balkon, een geacclimatiseerde kas of ander microklimaatje, maar voor de rest zie ik het somber in voor de kiwibes in Nederland.

Zwarte luis? Op de tweede foto is veel zwart te zien. Die hoeven niet beslist terug te komen volgend jaar, ik zie zo'n beetje ieder jaar de luis zich ergens anders op concentreren, terwijl ik dit jaar nog geen enkele luis heb gezien, ondanks gericht zoeken. Het kan op zich je hele oogst kosten van een bessenstruik, en dat de struik er ook armetierig uit komt te zien, maar dat zal zich normaal volledig herstellen het jaar daarop.

Een muis knaagt eerder aan stammetjes dan aan blad, grote koolplanten kunnen sneuvelen doordat muizen de stam totaal hebben doorgeknaagd. Vruchtgroenten, peulen, knollen, dat vinden ze allemaal heerlijk, dus komkommers en tomaten zitten ze zeker aan, de vruchten dus, maar het blad, daar heb ik ze nooit aan zien zitten. Als van die clematis en de komkommerplant het hele gestel blijft staan maar het blad wordt opgegeten zit ik toch aan wat anders te denken dan muizen. Dat vliegje is volgens mij gewoon onschuldig.

Wat me nu opvalt bij de kleine solo bolletjes is hoe goed die zich houden. Vorig jaar had ik daar dus wat van geoogst, het resultaat van het poten van bulbines, en nu, bijna een jaar later, zijn ze nog niet ingedroogd, niet uitgelopen, nog in pico bello staat, terwijl gewone bollen van dit ras - Pskem - al maanden over de houdbaarheidsdatum heen zijn. Links een bolletje wat zich wel heeft gesplitst en waarvan de teentjes uitlopen, de drie anderen zijn echte solo-tjes, opvallend goed bewarend. Mogelijk dat er toch een meerwaarde in die solo bollen zit die in elk geval mij tot nog toe was ontgaan.

Tomaten rassen zijn er in de duizenden. Bij het uitzoeken kun je rasjes nemen die nauwelijks van elkaar verschillen, maar je kunt ook rasjes nemen die goed van elkaar te onderscheiden zijn. Daar doen ze dus bij Lidl niet aan, maar bij de rasjes die ik heb genomen zie ik in de zaailing fase al duidelijke verschillen. De Arctic Rose staat links op de foto. Het is een dwergje, en dat is nu al te zien; de plantjes blijven erg gedrongen (in het echt duidelijker dan op deze foto). De Zwarte van Tula staat rechts, en is nogal doorsnee; weinig opvallends aan te zien in deze fase. De Quedlinburger frühe Liebe staat vooraan, en dat is een ras met een aardappelblad; dat zie je ook al snel. De New Yorker en Friesje zien er net zo uit als Tula; reguliere vormen. Later zullen ze zich wel sterk van elkaar gaan onderscheiden. Veel groei is er op dit moment niet, daarvoor is het te koud, en ik vind het prima dat mijn plantjes nog klein zijn. Ik heb wel een mini kasje, maar ik houd mij aan de wet, en die biedt in dit landelijke gebied geen ruimte voor kassen. Dus is het goed dat mijn planten nog klein zijn. Het valt me wel op dat de Tula nog het langzaamst gaat, en blijkbaar meer moeite heeft met de kou dan de andere rassen. Tula was snel met de ontkieming, maar is ingehaald door de New Yorker, door Friesje, en misschien ook de Arctic Rose, want die is dan wel gedrongen, maar in groenontwikkeling doet die goed mee. Edit: excuses, ik dacht dat ik mij in het algemene tomaten topic bevond; een makkelijk te maken vergissing...

Dat van die roest is opvallend. Die van mij krijgen dat niet, dat viel me vorig jaar nog op, en ik ken een wetenschappelijke studie waarbij het testveld OK ook geen roest kreeg, terwijl de gewone knoflook het wel ontwikkelde. Er moeten meerdere variëteiten OK in omloop zijn, die onderling sterk van elkaar verschillen.