Rode bes als 3 takker - Zijtak verwijderen?

[citroen]

Mijn rode bes Jonkheer van Tets heb ik opgeleid als 3 takker

nu komt er aan de voet van de middelste gesteltak een zijtak van al 35 cm

moet ik die nu verwijderen ?

[Eise]

Ik kort die meestal flink (paar ogen van de stam) in nadat ik de bessen heb geplukt. Als er niets aan hangt snoei ik het zogauw ik het zie. Hangt een beetje van de vorm die je wilt en hoe streng je bent. Kwestie van smaak

[Bit]

Zelf snoei ik ( of eigenlijk toppen ) de vroege groei wel eerder dan de oogst, ook om de stuik wat luchtig / zonnig te houden. Maar veel zin heeft dat niet. De vegetatieve groei gaat hoe dan ook door tot sowieso de langste dag, daarna ook nog wel, maar in een minder giga-tempo. Dus ik top nu al af en toe, na de langste dag top of halveer ik forser, en herhaal dat na 1 aug nog eens. Dit allemaal voor de vruchttakken voor volgend jaar ( de zijtakken van de snoeren.

 

Daarnaast pas ik wat vervangingsnoei toe, afhankelijk van de leeftijd van de snoeren.

Een echt mooie lage , nu snel groeiende, mooie tak, wil ik wel eens laten uitgroeien tot een nieuw snoer, om dan half zomer een oudere snoer helemaal weg te nemen.

Ik weet dus niet hoe oud jouw snoeren zijn, maar omdat ik in 3 jaar wel alle snoeren vervangen wil hebben, begin ik daar al in jaar 3 van de stuik mee. Dus een stuik met 3 snoeren is bij mij ergens in het seizoen altijd een 4 takker, ik haal er dan 1 weg en is dan weer een 3 takker, maar verjongd. Ook maak ik nu elk jaar wat mooie stekken in de winter, om gehele stuiken op termijn te kunnen vervangen ( ik ben nog bezig met de opbouw van de hoeveelheid struiken, mijn tuin is nog jong )

[willemGN]

Even een klein zijsprongetje, hoe snoei ik een bessenstruik in 3 tak vorm? Kan via de zoek functie niet direct vinden....

[Bit]

Denk dat dat wel past in dit topic hoor

 

3 takker: hoe kom ik eigenlijk aan een 3 takker ? Ga ik er een heel lang verhaal van maken wel.

 

Eerst de reden om voor een snoer ( 1 takker ) of een dubbele snoer ( 2 takker ) te kiezen. Waarom zou je dat doen, waar de bessen toch ook heel best groeien aan struiken zoals ze gewoon van nature zijn ?

En dat is ook absoluut zo. Je kan een bessenstruik gewoon tot struik laten uitgroeien; niets snoeien. De struik zal braaf elk jaar ook zijn vruchten geven. Het zijn dan ook eigenlijk hele makkelijke struiken: niets doen geeft ook oogst.

 

De 1e reden om bessen ( rode bes, roze bes, witte bes, kruisbes ) ( jostabes en zwarte bes is nét even anders, kom ik verderop op terug ) toch in vorm te snoeien is productieverhoging. Maar daarnaast ook verhoging van de kwaliteit van het fruit ( maat tros, maat bes, intrinsieke kwaliteit van de bes afzonderlijk, tegengaan rot, tegengaan ziektes ). Eigenlijk hangt dit alles samen met de mate van bezonning van de struik: licht en lucht heeft meer toegang in de struik en dat komt alle kwaliteiten ten goede.

En dan heb je nog een reden: de pluk. Het oogsten zélf dus. Dat is gewoon makkelijker plukken.

 

Wil je een bes snoeien is het handig je allereerst er van bewust te zijn hoe de plant groeit en op wat voor prikkels hij dat doet. Snoei geeft namelijk groei ( afhankelijk wel nog van het tijdstip van snoeien )

 

Elke bes bloeit en geeft vrucht op oud hout. Niet op het hout van het lopende seizoen. Niet zo gek ook, want de plant bloeit in het vroege voorjaar en doet dat dus op het hout wat gemaakt is het jaar er vóór

( ik praat dus nu niet over bramen en frambozen enzo he ? )

Dan is het zo, dat echt oudere takken, minder productief worden. De plant zelf compenseert dat door elk jaar nieuwe scheuten te maken van diep onder in de struik. Eigenlijk zijn dat steeds de toekomstige vervangers van de oudere takken. Een gewone in het wild groeiende bessenstruik zie je dan ook vaak met oude dode takken in de struik. In het wild worden het ook geen echt oude struiken ( voortplanting is gedaan )

 

Of je nu een snoer kweekt ( een 1 takker ) of een dubbelsnoer, een 3 takker of een 4-5-6 takker, het is slim om de struik open te houden met snoei. Dat geeft dus betere bezonning en beluchting. Dichte volle struiken gaan in kwaliteit achteruit. Gewoon als struik en daarmee ook in oogst.

 

Een snoer of dubbel snoer en dus ook een 3 takker verkrijg je door te snoeien.

Ofwel je koopt een struikje en snoeit die diep terug, waarbij je 1, 2 of 3 takken laat staan. Dat doe je in de periode oktober-maart

Ofwel je neemt stekken ( winterstek bv ) en je kweekt je snoer zélf op. Dat neemt natuurlijk wel tijd dan.

Je kan ook 1 struik kopen in oktober en gelijk de snoei gebruiken voor de stekken voor je toekomstige snoeren.

 

Heb je een struik staan nu, en wil je die omvormen tot een 2 of 3 of 4 takker, dan ga je gewoon snoeien. Dat doe je het best in de winter, maar ook nu kan dat nog wel ( je verliest dan nu natuurlijk wel wat oogst ). Het is nog geen 21 juni. Dus de struik zal met heftige vegetatieve groei reageren. Dat snoei je onderin de struik dan eind juni of in juli weg. Waaróm ? : je wilt een 3 takker.

Op de 3 takken die je laat staan, gaat de struik óók groeien. De hoofdtak gaat zijtakken maken. Doe je daar niks, worden dat hele bossen. Dat wil je niet: je wilt veel bloeiknoppen voor het volgende voorjaar. Dus ook daar ga je snoeien.

Het best verspreid je al dat gesnoei een beetje. Alles in 1x snoeien geeft té hevige reacties van de struik.

 

Op het snoer van de 1 takker , 2 of 3 takker ) gaat de struik dus zijtakken maken. De zware grote scheuten onderin de struik haal je dus sowieso weg, want je wilt een snoer, dus de struik gaat zijtakken maken op het snoer. Gaandeweg de zomer ga je dat terugsnoeien. Ik doe dat op ongeveer 5 ogen. Komt niet zo nauw, maar snoei niet té diep weg. De reactie van de struik zal ook dan zijn : nieuwe groei. Die nieuwe groei vormt zich op de laatste ogen ( 1 of 2 ogen ) van de 5 die je hebt laten staan. Je biedt de struik dus de mogelijkheid om weer uit te lopen opnieuw ( hij moet toch wat )

Dit herhaal je nog een x in de zomer.

Op de 1e knopen van de zijtakjes op de snoer zal de struik gaandeweg de zomer en nazomer bloeiknoppen vormen. De vegetatieve groei is inmiddels afgenomen. De stuik maakt bloemknoppen. Je snoeit nu niet meer.

In de winter snoei je al die zijtakken weer een x. Of kort, of wat langer. Kort is bijvoorbeeld op 2 of 3 knopen ( doe dat niet op 1, want dan kan de plant daar niet op groeien het jaar er op ) en langere snoei is op 4 , 5 of zelfs 6 knopen.

 

Op deze wijze kun je een open struik hebben, met trossen zwaarbeladen zijtakjes in het voorjaar. Een paar jaar kan zo'n hoofdtak dat volhouden.

Dan moet je werken aan vervanging. Zoals al eerder gezegd draagt een bessenstruik het best op hout van 1 , 2, 3 jaar oud. Daarna neemt de productie af.

Je moet dan zorgen voor vervanging. Je laat een grondscheut wel staan nu en gaat die als nieuwe snoer beschouwen. En het hele verhaal begint weer opnieuw. De oude tak snoei je dan het jaar er op weg, en je hebt die tak daarmee vervangen.

 

In de echte productieteelt doen ze veelal aan 1 takkers. Snoeren dus. Die zo worden gesnoeid enzo, dat ze een paar jaar dragen en dan gewoon geheel vervangen worden. De snoeren zijn dan uitgeput en klaar.

 

Plaatje bij het praatje; een kruisbes hier. 3e jaars struik vanuit stek.

 

 

Kruisbessensnoeren kun je wat ouder laten worden. De takken die je hier ziet, zijn nu pas 1 jaar

Mijn rode bessensnoeren zijn nu pas in opbouw op deze vrij jonge tuin. Op een andere tuin had ik een kooi met snoeren en 2 takkers. Schuin op laten groeien. Nu gaan ze hier gewoon recht omhoog.

 

Valt er nog véél meer over te zeggen en ik ben ook vast niet volledig. Vergeet ik iets ? of ben ik onduidelijk, vraag gerust opnieuw.

[Bit]

Voor zwarte bes en Jostabes geldt dit hele verhaal eigenlijk niet echt. Hoewel de struiken vergelijkbaar groeien, dragen, bloemknoppen ontwikkelen enzo, zijn zwarte bes en jostabes veels te heftige groeiers om geschikt te zijn voor snoer. Er zijn ook kruisbes - soortjes die eigenlijk niet goed geschikt zijn ( hangende takken ( ik negeer dat, ik dwing ze tóch mijn wil op ))

 

Maar zwarte bes en Jostabes zijn inderdaad echt niet zo geschikt voor deze teelt op deze manier.

 

Wél kan je een zwarte bes als struik goed hevig uitdunnen, om jong, productiever, hout te stimuleren en alleen die takken in de struik te behouden die wat jonger zijn. Je verhoogt wel degelijk de opbrengst, en de kwaliteit van de vrucht. Je bent dan ook preventief bezig tegen allerhand aantastingen ( schimmels en en en )

 

Je ziet het vaak op moestuinen: oude, erg oude bessenstruiken, ook zwarte bes, die oud en afgedragen zijn. Ziek en zielig. Jammer. Het kan vrij simpel een klap beter met betere ( lekkerder ) resultaat ( oogst )

[japie101]

Mooi verhaal, erg interessant, ik verbaas me enigszins over de foto met de kruisbessen.

Zijn die echt maar 1 jaar oud en dan al zo hoog? (hoe hoog zijn ze eigenlijk?)

 

Ik heb zelf wat kruisbes struikjes, maar die zijn niet zo groei krachtig als deze 1 takkers lijkt het?

Welke soort is het sowieso?

 

Kun je daar misschien iets meer over vertellen, ziet er erg mooi uit, ik zou het ook wel eens willen proberen op deze manier.

[Bit]

Hoop niet dat ik ergens gezegd heb, dat dit 1 jarige struiken zijn. 3e jaars dacht ik ( uit stek ). Deze 3 takken die op de foto staan zijn van 1 struik. Dit is dus toevallig een 3 takker. De lange takken zijn inderdaad in 1 jaar gegroeid, grotendeels. Misschien dan onderin de foto ergens de scheiding zit tussen 2e en 3e jaar.

 

Maar dit is dan ook wel toevallig een zéér groeikrachtig soortje he ? Winhams Industry dacht ik; deze op de foto. Achter deze staat een Hinnonmaki röd. half zo hoog. Die doet er een stuk langer over.

Deze Winhams is nu kleine manshoog ( hij mag tot 2.20 gaan, de hoogte van de kooi )

[sugar]

Je concentreert de groei ook in enkele takken, dan gaat het gewoon sneller. Zelf kweek ik op een geheel andere manier drietakkers op (in haagvorm, niet in snoeivorm). Je kan eigenlijk op verschillende manieren een goed resultaat bekomen

[willemGN]

Dank voor de info, ik ga er komende winter mee aan de slag.

[appelvrouw]

Dus als ik het goed begrijp snoei ik nu de zijtakken van mijn kruisbes op 5 ogen? En niet allemaal tegelijkertijd, maar bijvoorbeeld nu enkele zijtakken en volgende week weer?

[powerlite]

nee nu niet , volgende winter pas.

wat je nu wel mag doen is wat toppen hier en daar , is soms wel nodig bij goeie groeiers , anders breken de jonge scheuten af door de wind en het gewicht.

[Bit]

Ligt er mijns inziens aan. Is het een sterke groeier, dan snoei ik ongeveer nu van zulke lange scheuten ( wil je een snoer hebben dan he ? ) ongeveer de helft af, op 6 a 7 knopen.

De struik reageert daar op door op de 2 laatste knopen nieuw schot te maken, dat top ik in begin juli nog eens. Zo nodig nóg eens. Aanstaande winter snoei ik de hele zijtak dan terug op een knop of 3, 4 of 5. Beetje afhankelijk waat in het snoer hij zit. Ik snoei in de winter ook een aantal zijtakken op 1 knop terug. Ik hou de struik ( het snoer ) een beetje open.

 

Ben ik wél een forse snoeier hoor, moet ik er bij zeggen. Het gaat bij mij nooit om de productie / kwantiteit, maar de zo mogelijk beste kwáliteit.

 

Bij een zwakkere groeier snoei ik minder. Bij een forse groeier meer, en veelvuldiger. Vooral een matige groeier profiteert van wat sterkere snoei in de groeifase , door de verticale te dwingen omhoog te gaan ( Hij moet toch zijn groei kwijt ).

 

Dan is het ook nog zo, dat de huidige kruisbessen die nu zwellen, profiteren van de snoei. En in voeding en in het open houden van de struik ( luchtcirculatie, schimmels, vocht etc )

[appelvrouw]

ok. Best lastig dus.Maar doen bij sterke groeier? Ik wil vooral onder in de drietakker wat lucht eigenlijk..bang als ik ben voor meeldauw.

[Akinom]

@appelvrouw

Ik heb net een snoeigids op de blog van fruitberg gevonden; duidelijke uitleg met foto's; zomersnoei kruisbessen: de onderste takjes worden helemaal weggesnoeid; zie http://fruitberg.wordpress.com/2013/05/21/zomersnoei-kruisbessen/

[sugar]

Ik snoei alles weg wat in de richting van de andere takken groeit. De takken die haaks op de haag staan laat ik staan, maar ik houd me echt niet bezig met te tellen hoeveel ogen dat zijn (daar heb ik geen tijd voor). Gewoon 30 cm schat ik. Het jaar daarop werk ik verder vanop die scheuten.

HIer zie je hoe die hagen er nu uitzien (niet de beste foto) http://supermasj.zenfolio.com/img/s6/v137/p382982151-5.jpg (wel een redelijk groot bestand)

[Neman]

Mag ik het volgende vragen ivm kruisbessen? Ik heb op de centrale stam (snoer) in de zomer éénjarige zijtakken staan (takken die dus vorig jaar gevormd werden). Daar komt dus dit jaar fruit op. Hoe kan ik nu dit jaar de vorming van nieuwe scheuten bevorderen zo dicht mogelijk bij het snoer zodanig dat deze nieuwe scheuten volgend jaar vruchten gaan geven? Komen die scheuten ergens spontaan uit het snoer of wat moet ik daarvoor doen??? Bedankt!!!!!!!

[MSDG]

Als het goed is zit je snoer vol met knoppen, soms zichtbaar, soms onzichtbaar. Als je zorgt dat je ieder jaar de topgroei wegsnoeit zal je het snoer stimuleren om opnieuw uit te lopen. Vruchtdragende takken op tijd verjongen, ook dat zal het uitlopen van nieuwe scheuten bevorderen als je ze in de winter wegsnoeit. Ik heb even geen kennis paraat over het vervangen van je enkelvoudige snoer en of dat noodzakelijk is bij kruisbessen, de vitaliteit kan natuurlijk wel teruglopen na een aantal jaar en wellicht doe je er dan verstandig aan om een keer rigoureus te snoeien of een andere grondscheut te laten uitgroeien tot je nieuwe snoer.