Aardappelziekte ofwel Phytophthora op aardappel en tomaat 2020

[redzebra]

ja, alles wat je ziet, ook het kleinste plekje zo snel mogelijk verwijderen.  En dan de volgende dagen blijven nakijken.

 

edit: een tomatenplant is sterk en kan dat overleven. Ook kijken naar vlekken op de bladstengels, beter nu iets meer wegnemen dan binnen een week voor een voldongen feit staan.

 

22 juli 2020 aangepast door redzebra

[weknow]

Waarschijnlijk wel. Is het vlekpatroon ook op de onderkant te zien? Dan nog waarschijnlijker. 

[Jorieke123]

Het lijkt mij wat anders, maar ik zou je niet kunnen vertellen wat het dan wel is  Ik zou het inderdaad sowieso weg plukken. 

[Roland]

Al het blad verwijderd. Gaan deze besmettingen de andere planten infecteren?

Om deze weg te halen kost me behoorlijk wat oogst. Zit onderaan de stam en bij de meest oude tomaten.

 

[Roland]

Voor de gedesinteresseerde, aangetast is:

Coeur de Boeuf

Saraev

Stupicke

 

Purple Russian Plum  

Black Cherry 

Zuckertraube

Jujube

Honingtomaat F7

Yana

Jasper

Koralik een beetje

 

Primabella en een eigen kruising zijn nog ongeschonden.

[simonvb]

Ziet er niet goed uit, lijkt me toch ook phytopthora. Als je nergens iets op de andere planten ziet (wat me zou verbazen), zou ik deze verwijderen. Heb je al vlekken op de andere planten, kun je enkel maar hopen op goed weer en dat de vruchten eerder rijpen dan dat ze de vruchten aantasten. Vaak controleren want het kan zeer vlug gaan en dan heb je misschien nog liever groene tomaten die nog kunnen narijpen in een papieren zak met een banaan.

23 juli 2020 aangepast door simonvb

[Jorieke123]

Ja dat lijkt me phytophthora.

[RobO]

je kunt proberen de plekken allemaal te spuiten met 0,5% (5g per liter) zuiveringszout en dan goed in de gaten houden

hier heeft het wel eens een verdere uitbreiding tegengehouden

 

en verder natuurlijk de planten goed droog houden, water geven ín de grond in pottten oid

[Roland]

Aangezien ik van een paar rassen bijna geen zaden heb wil ik toch wat zaden oogsten. Hierom de aangetaste delen uit de tomaten gesneden. De geopende tomaten bij een rotte appel en kiwi gelegd zodat deze Ethyleen gas produceert waardoor ze eerder rijpen. Zou dit goed gaan?

 

 

 

Eigenlijk zou ik niet gewoon zaden kunnen oogsten uit de groene vruchten?

[Grork]

Ach erm, als dit maar goed gaat 

Een aangesneden tomaat zo open laten liggen is niet voedselveilig, beter kan je dit in een gesloten papierenzak doen.

Zaad uit onrijpe tomaten gaat niet opkomen,helaas voor je!

Maar beste @Roland de tomatenplánten kan je toch zo lang mogelijk laten staan?  De stammen met aantastingen

houden het vaak nog wel uit. Dan kan je er ook nog van oogsten!

Voordat je alles gaat rooien : heb je al een van de eerdere tips al uitgeprobeerd ?

 

 

[Flup]

Black Cherry is hier ook de eerste plant die is aangetast door Phytophthora. Heb veel aangetast blad weggeplukt en door het droge weer is de besmetting niet verder ontwikkeld. Nu regent het weer flink en is het vies benauwd, dus ik verwacht dat de besmetting weer zal toenemen. 

Black Cherry is een heerlijke tomaat, maar zo gevoelig voor phytophthora en dat zoek ik niet. Deze soort komt hooguit op mijn terras terug (in potten). Het gekke is wel dat de Black Cherry in de kas is aangetast, maar de planten buiten dan weer niet.

[roeier]

@Roland, er zal wel levensvatbaar zaad in die tomaten zitten, ondanks dat ze nog groen zijn. Dat weet ik uit ervaring. Een paar jaar terug deed ik mee met de teeltcompetitie en kwam tot slechts een groene tomaat. Noire de Crimée is nu eenmaal geen vroege tomaat, wat ik hier in het noorden absoluut wel nodig heb.

Bij de deadline van 1 Oktober heb ik de groene tomaat niet gepukt, maar laten hangen, in de hoop dat die alsnog rijpte. Maar ja, Oktober... regen, kou, en op een gegeven moment begon er ook een muis aan te zitten. Toen gaf ik het op en heb ik er verder niet meer naar omgekeken. Maar wel kwamen er mooi het jaar daarop tomatenplanten op op die plek. Kreeg ik toch nog Noire de Crimée tomaten. De moeder-tomaat had nooit rood gehad.

Bij jouw tomaten zie ik al rood, dus het moet kunnen met dat zaad.

 

Hoe het zaad precies te oogsten weet ik minder goed. Ik zou het buiten doen, niet binnen. De klassieke manier is geloof ik om een tomaat buiten in een plastic emmertje neer te zetten met wat water. Dat gaat schimmelen, maar dat  hoort bij het proces. Hoe en wanneer je de zaadjes er dan precies uithaalt weet ik niet, maar de beste methode bevat dus een onderdeel fermentatie.

 

Klote dat die phytophtora zo vroeg huishield.

[Roland]

Ik vermoed ook dat je zaad kunt halen uit groene tomaten. En deze tomaten zijn van de eerste tros dus hangen al enige tijd aan de plant. Als proef heb ik van de meest groene tomaat wat zaden genomen, met een mesje de zaden uit hen vel gehaald en de zaden te drogen gelegd op keukenpapier.

 

Als ze morgen droog zijn zal ik ze zaaien en jullie op de hoogte houden. Hebben de zaden nog een koude periode nodig?

 

De andere zaden heb ik in een bakje met water gedaan zodat het vruchtvlees kan fermenteren.

[redzebra]

Ik zou er geen zaad van houden, tenzij je de zaden behandelt, aangezien volgens sommige bronnen de schimmel via zaad overdraagbaar is. bv. https://www.syngenta.nl/ons-product/seedcare/nl/groenten/ziektes/phytophthora/phytophthora-infestans

" In tomaat wordt de schimmel overgedragen door zaad en worden zo de zaailingen geïnfecteerd."

26 juli 2020 aangepast door redzebra

[Roland]

@redzebra Dat is interessant. ik dacht eens gelezen te hebben dat de Phytophthora niet in de tomaten zaden zou zitten. Dat is dus wel!

[roeier]

Ja, goed dat redzebra dat opmerkt. Ik kom bevestigende onderzoeken als ik ernaar zoek. Niet dat het altijd overleeft, de percentages zijn soms klein en ook nog afhankelijk van variant, maar voldoende om niet graag het risico te willen nemen.

Wat ik niet tegen ben gekomen is of het stoppen van de zaden in de vriezer voor een paar dagen de schimmel niet zou uitroeien. Ik denk haast van wel; het op de composthoop laten van besmet loof en vruchten wordt als veilig wordt beschouwd omdat de winter de phytophtora zou doden. Dat zou niet werken als het wel in zaden kan voortleven ondanks de kou.

Dus ik denk dat een paar dagen in de vriezer zal helpen, maar ik zoek nog naar een tekst die dat bevestigt.  

[hoekman]

Of de Phytophthora in de diepvries dood gaat weet ik niet. Wat ik wel weet is dat het alleen kan overleven op  levend materiaal. Het tomatenloof zal in de winter in de composthoop wel dood gaan. Of dat ook geld voor tomaten en aardappelen is zo langzamerhand de vraag. De laatste winters waren niet zo koud dat dit allemaal dood gaat vriezen. Tomaten komen bij mij ieder jaar in  de compostbak groeien. Die zaden composteren niet mee. Ze zijn erg sterk.

[FruitLent]

@ WeKnow:

In het bovenstaande lees ik dat je ervaring hebt met Phytophthora-resistente rassen, zoals we deze op de FruitLent website hebben staan en dat je claimt dat er geen resistentie waarneembaar is.

Voor sommige rassen kan deze conclusie kloppen, echter: voor sommige andere rassen komt deze niet overeen met onze eigen ervaringen en de ervaringen die we van anderen teruggekoppeld krijgen.

 

Vandaar dat ik erg benieuwd ben naar welke rassen van onze website je hebt getest, waar je deze conclusie op baseert ?

Vriendelijke groeten,
Marcel Joosten.

[redzebra]

@FruitLent, ik denk dat het iets complexer ligt, er bestaan verschillende stammen van Phytophthora en het is bekend dat sommige resistentie hebben tegen een aantal van deze stammen maar ook dat de infectiedruk een rol speelt en dat die resistentie kan doorbroken worden bij te hoge druk en geen enkele heeft resistentie tegen alle varianten.  Dus het helpt wel om voor resistente rassen te kiezen maar het geeft geen zekerheid, ervaringen zullen wisselen. Persoonlijk ben ik meer om de omstandigheden onder controle te houden anders ben je teveel afhankelijk van een aantal rassen en laten juist degene die ik het liefste heb ook gevoelig ervoor zijn.

Om even als referentie te geven (wel uit de US) maar is hier gelijkaardig.  https://eorganic.org/node/10822

[Roland]

in Amerika hebben ze vooral last van US-23 Phytophthora. Welke stammen komen voornamelijk voor in Nederland?

[redzebra]

https://www.boerenbusiness.nl/artikel/10887339/phytophthora-stammen-steeds-agressiever

edit: Maar zoals @weknow zegt, het is sterk afhankelijk van de weersomstandigheden en in kas als je een beetje oplet heb je er nauwelijks last van. Buiten gebruik ik zoals weknow overkappingen wat de infectiedruk sterk vermindert. 

6 september 2020 aangepast door redzebra

[Patrijs]

Vandaag gespot op een naburig tuintje:  

 

 

De tranen schieten in je ogen als je ziet hoe sommigen met hun tomaatjes omgaan.

Maar ja wat kan je er aan doen.......?

[roeier]

Hier op de volkstuin vind ik mensen zeer aanspreekbaar wat dit betreft. Maar we hebben nog nauwelijks phyto in de tomaten.

 

Het is toch lastig in te schatten met die ziekte. Eén van de eerste dagen van Augustus al bij zes mensen op de volkstuin phyto geconstateerd, al aardappelen met bruine plekken toen, dus het zal al in Juli begonnen zijn. Het leek me toen onwaarschijnlijk dat onze tomatenplanten er in September nog zouden staan. Zeker niet met deze regen. Augustus begon droog, maar het maandtotaal aan regen kwam hoger uit dan gemiddeld. Tot nog toe is September ook zeer nat, hier bij mij.

 

Ik heb één plant geruimd van het weekend, de Sophie. Ik had wat wazige vlekken op het blad gezien, dus testje gedaan... het duurde twee dagen, maar toen zag ik toch verbreiding en de onderkant van het blad werd pluizig. Misschien had ik de plant toen al weggehaald, want die was al zo'n beetje klaar, en een paar kleine groene vruchtbeginsels zouden toch niks meer worden. Dwergtomaatjes leveren de tomaatjes snel, en dan is het doorgaans afgelopen. De phytophtora heeft me geen opbrengst gekost bij deze tomaat.

 

Maar ik ga nu niet denken dat de rest van de tomaten, die nog allemaal staan, dus goed phytophtora-bestendig zijn. Ik weet niet waarom die phytophtora niet heeft doorgepakt op onze volkstuin. Soms gaat de phytophtora niet gelijk over alles heen.

Vorig jaar was het in de loop van September de herfst die een einde maakte aan het tomatenseizoen, en dit jaar het zelfde; nattigheid, wind, 14°C - het is nog niet afgelopen, maar de tomaten lopen nu schade op aan de plant, en het weer moet nu snel beter worden, anders is het alsnog over.    

[FruitLent]

@Red Zebra

Dank voor je reactie. Ik ben met je eens dat het nemen van teelttechnische maatregelen het beste is. Dat hebben we ook beschreven op onze website.

De website waar je naar verwijst ken ik uiteraard, evenals veel wetenschappelijke artikelen die in de loop der jaren over dit onderwerp zijn verschenen. Dat er verschillende stammen van Phytophthora zijn is dus bekend. Ik meen echter dat een gecombineerde resistentie (gebaseerd op minimaal 2 genen) in tomaat zijn algemeenheid goed werkt (in NL).

Vandaar dat ik graag van WeKnow zou willen horen welke van de resistente rassen hij heeft geprobeerd en zijn conclusie op heeft gebaseerd. WeKnow ?

Vriendelijke groeten,
Marcel Joosten.

[FruitLent]

Op 27-7-2020 om 01:49, redzebra zei:

Ik zou er geen zaad van houden, tenzij je de zaden behandelt, aangezien volgens sommige bronnen de schimmel via zaad overdraagbaar is. bv. https://www.syngenta.nl/ons-product/seedcare/nl/groenten/ziektes/phytophthora/phytophthora-infestans

" In tomaat wordt de schimmel overgedragen door zaad en worden zo de zaailingen geïnfecteerd."

Voorgaande komt van een website van Syngenta, dus de info zou eigenlijk betrouwbaar moeten zijn. Helaas ligt het toch wat genuanceerder dan hier wordt gesteld.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat slechts onder uitzonderlijke omstandigheden, zijnde:

- de vrucht geïnfecteerd door twee verschillende mating-types (door A1 én A2 tegelijk geïnfecteerd), en:
- er oosporen gevormd moeten zijn, en:
- er zaden gewonnen zijn uit een dergelijke geïnfecteerde vrucht,

er onder uitzonderlijke omstandigheden een infectie kan worden overgebracht via tomatenzaad (namelijk in 0,09% van de zaailingen in die beproeving).

 

Het lijkt er dus op dat het zeker niet zo zwart-wit is als daar op de website van Syngenta wordt gesteld. Je zou zelfs kunnen stellen dat de kans dat deze omstandigheden zich in de praktijk voor doen uitermate klein is. Dit neemt niet weg dat ik zekerheidshalve ook geen zaden zou winnen uit vruchten die door Phytophthora zijn geïnfecteerd....

Vriendelijke groeten,

Marcel Joosten.