weknow

👍 Hoeveel ruimte heb je tussen de pergola en de muur? (Zie mijn opmerking hierboven als dat minder dan een centimeter of 5 is omdat je anders over 2 jaar op nieuw kunt beginnen...) Lengte is prima. Alle zijtakjes - weet niet of daar leven inzit - mag je ook nog wegsnoeien.

Correctie!!! Druiven zijn nu nog NIET gewenst. Daar beter nog een jaar of 2 mee wachten, ookal zal de struik wellicht al bloeien.

Ja....een etage hoger mag ook nog eventueel. Het gaat er om dat er zich een stevige verhoute stam gaat vormen tegen die muur, die als de druif verder groeit alles kan voorzien van het nodige. Druiven zijn nu nog gewenst. Maar ik voorzie wel een groot probleem. Het raamwerk tegen de muur verstikt de druif na een of 2 seizoenen. (Of heel misschien drukt de stam het raamwerk kapot) De takken van de druif moeten ertegen en niet erachter. Ik weet niet of het je lukt om de toekomstige stam er nog van achter te halen en dan voorlangs (of nog liever de onderste 3 of 2 etages langzij) het raamwerk te leiden. Als dat niet meer kan, zul je moeten terugsnoeien tot bovenin het onderste vakje. Dat is geen probleem, je zult zien dat de groei volgend jaar al aanzienlijk zal zijn. Maar ook dan weer in december terugsnoeien tot + 50 a + 75 cm van waar je nu je schaar moet zetten.

Kan. Hier staat alles ook nog niet stil. Nog 0 vorst geweest. Bovendien zo tegen een muur en raam onder een nis al helemaal geen winter. Rond december is de ideale tijd om druiven te snoeien. Die bladeren "doen"niks meer nu. Dus wacht niet te lang. Druiven groeien net als onkruid (bijna dan) ...niet te weekhartig. 😁

Investeren in gestel nu. Is het je bedoeling om 2 takken parallel langs de pergola te laten lopen? Dan de 2 takken langs de muur terugsnoeien tot ca. 1,5 meter (ik denk dat het dan een 3-jarige struik isen opkweeksneheid is rond de 50 cm groei per jaar van gestel) en alle zijtakken en scheuten wegsnoeien. Wat smokkelen kan en dan laat je alvast aan elke horizontale drager een decimetertje hout staan als dat daar al gevormd is.

Perzik geeft van alle gangbare fruitsoorten precies de minste succeskans bij een voorjaarsenting. Het is veiliger om later in het jaar (eventueel van zeer goed bewaard enthout dat nu geknipt is) een oculatie of chipbudding te doen van perzik. Geschikt enthout is een twijg (dus nog geen echte verhouting!)die 2e helft 2020 flink gegroeid is met korte tussenruimte tussen de slapende knoppen. (Dat heet : internodieen) Vermijd bloemknoppen op je enthout. Het middenstuk van zo een twijg (die zal ergens tussen de 25 en 50 cm. zijn meestal) is het beste, maar in principe kun je elk stuk gebruiken. Fijn werkt het als je twijgen van potlooddikte of iets meer vindt. Probeer de kaarsrechte zeer hard groeiende waterloten te vermijden. Niet iedere boom heeft geschikt enthout...als er weinig groei is, zoals in een oudere boom die weinig onderhouden is dan kan het goed dat je weinig geschikts vindt.

Hoe groot een boom wordt, wordt altijd bepaald door de gebruikte onderstam en daarnaast door de groeikracht van het ras dat daar op staat en de groeiomstandigheden van de grond. Halfstam, struik. laagstam, hoogstam heeft daar weinig mee te maken...dat is alleen waar je kiest de vertakking te laten beginnen. Wat je aanhaalt komt op mij over als nogal onzin. 7 meter....misschien ooit een zaailing, maar zal Robijn zeker niet gauw worden. Wat is halfstam? Dat is een een boom die op ca. 1,40 m pas begint te vertakken....blijft weinig meer over als die 2 meter zou worden van die takken. Vergeet het maar gauw. Ik adviseer een keuze voor een matig groeiende onderstam. (Gekochte zal bijna altijd zijn geent op St. Julian-A, is zowat algemeen bij bijna alle kwekers voor hobbyisten, makkelijk zelf te vermeerderen en dus goedkoop en daar kun je elke vorm aan geven) Wil je iets anders dan moet je naar een specialist als Windin dewilgen gaan. Met gerichte snoei houd je die boom makkelijk op 2,5 a 3,5 meter. Groter is ook niet praktisch. Een struik is een meertakker vanaf de grond. Je kunt ook een laagstam boompje opkweken, dan laat je de vertakking ergens rond de 1 meter of iets lager beginnen. Kan allemaal. Tussen halfstam of struik is geen verschil in oogst. Boom wordt ook even groot, maar geheel andere vorm. De onderstamkeuze bepaalt de groeikracht. Zwakkere groei is sneller vruchtbaar, maar per boom kleinere opbrengst (maar per oppervlakte grotere opbrengst) Op een sterker groeiende onderstam duurt vruchtbaarheid wat langer, maar de boom zal aanzienlijk groter en breder worden. Maar nogmaals...ik denk dat je niet zo heel veel kunt kiezen in onderstam. En door je vormsnoei bepaal jij of het struik, lage boom of wat hogere boom wordt. Ja. Maar of dit heel praktisch is.....??? Een bolvormige boom op stam kun je ook inpakken....Robijn groeit van nature echter meer in een soort vezemvorm...dus vrij steile takken. Zal niet meevallen om bij die vrom er even een beschermfleeze of zo over te gooien. Ik denk overigens dat zelfs wat lichte vorst voor dit ras tijdens de bloei nog meevalt. Bij mij heb ik sinds 4 jaar vruchten en de bloei is erg vroeg...prachtig!!...maar een van de eersten. Ik zit kort bij zee, maar blijkbaar is Robijn minder vrostgevoelig dan diverse andere fruit....dat staat niet in boekjes, maar is tot hier wat ik waarneem. Ik heb overigens besloten om mijn Robijnboompje een paar keer te enten om er wat meer van te planten omdat het zo vroeg fraai is.....opbrengst is wat bijzaak, maar wel leuk.

@Chana En is het een goede bestuiver voor perzik? Zelfbestuivend. Of ze perzik bestuift weet ik niet. Vooral wat oudere rassen perzik zijn overigens ook zelfbestuivend. rzik? Is hij gevoelig voor krulziekte? Neen. Helemaal kruilziektevrij. Met geweld of een goede notenkraker 😋

Gegevens kloppen, behalve wat betreft de (uiteraard subjectieve) smaak. Hoewel er wat meewarig gedaan wordt over dat het geen "echte" amandel zou zijn, durf ik te zeggen (en hoor ik ook van anere liefhebbers vooral) dat de smaak uitstekend (!) is en vooral iets anders dan gekochte amandelen meestal smaken. Misschien niet in vergelijking met de soms betere geimporteerde soorten amandelen uit verwegistan (Warme streken van USA zoals California, Australie als vrij nieuwe producent en in Europa Spanje, Portugal en Turkije) ) waar ook de commerciele teelt vooral vandaan komt. Los van dat naast Robijn weinig tot geen rassen in NL/VL te koop zijn, steekt wat betreft smaak Robijn steeds ver uit boven andere rassen die hier geprobeerd werden. De smaak is wat zoeter en minder bitter. Wil je zelf amandelen proberen, loop dan niet te licht aan juist Robijn voorbij. Doet het hier goed en geeft vrij snel behoorlijke oogst.

Niet echt uit eerste hand. Ik kocht een anderhalf jaar geleden zaad als `kiemgroente`bij Vreeken en kreeg van een 300 a 400 zaden een 5-tal plantjes boven (Bij kiemgroente is een opkomst van tegen de 100% essentieel...Bij Vreeken wet je bij voorbaat dat een groot deel van het gekochte zaad weinig of geen kiemkracht meer heeft....daar is een apart topic over ). Die 5 heb ik voorspoedig opgekweekt...2 hier nog aangehouden en 3 weg gegeven. Ze staan nog in pot om volgend jaar uit te planten. Flinke groeier, dat wel. Meer kan ik nog niet zeggen.....

Ik denk dat het best zinvol kan zijn om een topic over woekeraars te beginnen! (Mag je best doen....of over het specifieke probleem dat je aankaart met die Japanse gembersoort). Maar maak alsjeblieft een onderscheid tussen een woekeraar en een invasieve plant, want het een invasieve plant hoeft niet te woekeren om schadelijk te zijn en vele (lastige) woekeraars zijn streekeigen en niet invasief. Anders krijg je een grote spraakverwarring. Een lastige, woekerende plant is een plaatselijk probleem in een bepaalde tuin. Invasieve exoten die bestaande natuur infiltreren en vernietigen zijn een maatschappelijk probleem.

Ookal gaat het zijdelings nog over de olijfwilg, intussen gaat dit topic vooral over de mogelijke gevaren van invasieve exoten. Er is daarover een ander topic geopend door Flup. Het lijkt me beter om de discussie daar voort te zetten, als het niet vooral gaat over Eleagnus-soorten. Moderator....wil je bekijken of het beter is om enkele van de laatste berichten ook naar daar te verplaatsen. Dank!

Met dit stuk ben ik het roerend eens. Het maakt me ook bezorgd...in de voedselbosbeweging zitten zeker zeer kundige en verstandige mensen, maar ook heel veel would-be deskundigen en mensen die zo nodig een voedselbos moeten hebben omdat het zo hip is en zo betrokken staat...ik vraag me bijvoorbeeld af wat er over 5, 10...25 jaar.... of die beheerders er dan nog zo betrokken bij zijn....met al die zogenaamde voedselbossen gebeurt, zeker omdat er vele ook in bestaande natuur liggen. Een gegarandeerd goed beheer alleen, ook op lange termijn, voorkomt vele mogelijke problemen of zelfs rampjes. Bijvoorbeeld: Omdat het stuk wat ik beheer niet mijn eigendom is en ik nooit weet wat er ooit mee gaat gebeuren, ben ik zelf voorzichtig. Het ligt nog geen 2 km. van de duinen, waar bivorbeeld de prachtige rimpelroos met grote bottels (Rosa rugosa) toch wel problemen kan geven...hier en daar al zo maar opkomt. Die heb ik op plekken waar ik ze te weinig in het oog kan houden al weer weggehaald. Er staan er nog wel enkele waar ik een goed oog op heb en die ik in ieder geval geregeld in bedwang houd. (Ze maken vooral ondergrondse scheuten enzo uitlopers en nemen daarmee binnen een aantal jaren een heel gebied in.) Op het rapport kun je van alles aanmerken, maar - zoals je zelf al gebruikt om ze op hun vingers te tikken - ze zijn volstrekt helder in hun aanpak en gedachtengang (waardoor meedenken, opbouwende kritiek is niets anders dan dat!, voor mensen uit een praktijk goed mogelijk is ...en niet oordelend...ze inventariseren vooral en kwantificeren van daaruit waardoor er risicovolle en redenen daarvoor komen bovendrijven. Dat ze zelf niet met al die planten hebben gewerkt lijkt me logisch. Je eerste stukje vind ik dus erg kort door de bocht. Bovendien dat ze in een aanvullend stuk, en daar verwijs je naar, ook inventariseren welke planten stoffen bevatten die mogelijk schadelijk voor de gezondheid zijn is iets anders dan jij er van maakt. Je legt hen oordelen in de mond die ze niet uitspreken. Ze zijn er ook heel helder over dat hun ambitie niet zo groot is als je hen verwijt te hebben!

Het kan goed zijn dat die pruim niet (meteen) dood gaat hier aan. Als de achterzijde, rondomrond, zo beschadigd is wel...maar anders kan het zelfs herstellen door dat gezonder hout het zieke omgroeit. Een kersenboom heeft het bij mij op die manier gered....was nog een smalle strook gezond hout aan een zijde van een tot een meter lang rot uitziende stam die in een jaar of 3 a 4 tijd over het zieke gedeelte is gegroeid en dit heeft "ingepakt". De wond bij de peer is veel milder. Kan een vorm van vruchtboom-kanker zijn (bij peer en appel is het een schimmel meestal en geen bacterie zoals bij Prunus...dus andere aantasting, hoewel ook bacteriekanker heel af en toe wat voor kan komen)...maar ook andere schimmel of beschadiging kan de oorzaak zijn. (Is het aan de zonnekant...winterse scheuren misschien? Ooit vraat van iets?) Zou laboratoriumonderzoek nodig zijn om zeker te zijn. Zou ik zeker niet zo maar weg doen. Soms wordt ook bij elke verwonding meteen alleen domweg aan "kanker" gedacht en dan - zoals een teler zou doen misschien - meteen geroepen dat je moet rooien. Het leuke van een niet monocultuur eigen tuin is dat je het veel meer zorg en aandacht kunt geven en meestal betekent dit: voorwaarden verbeteren. Zo te zien staan je bomen ruim in een wei. Je zou 3 dingen kunnen doen om voor deze en andere bomen in de wei risco's te verminderen. 1. Tegen de stam de bomen vrij houden van begroeiing en mulch zoals de bladeren die er nu liggen. Er is een ziekte die dan makkelijk optreedt...namelijk vruchtbasisrot...ook een schimmel en door de stambasis gewoon vrij te houden voorkom je dit al 99%. 2. Bij jonge bomen en bomen op zwakgroeiende onderstammen is gras een concurrent en kun je best om die reden de boomspiegel vrij houden van alle begroeiing. Bacteriekanker verblijft ook graag op gras en kruid dat er onder groeit...aangezien je dit mogelijk hebt, kan dit ook een reden zijn om de boomspiegel rondom de stam schoon te houden. Heeft nog een voordeel, namelijk iets minder gevaar van nachtvorstschade (donkere bodem geeft wat langer warmte af). Je kunt mulchen...zelfs aan te bevelen...met vooral "bruin"( = koolstofrijk) materiaal, maar blijf dan daarmee een 20 cm van de stam vandaan. 3. Al dit soort kwakkelziekten...fruitbomen die van van alles last krijgen en niet echt floreren...zijn heel vaak het gevolg van een waterzieke bodem. Als je fruitbomen plant moet je zorgen dat er NOOIT, zelfs niet een weekje in de winter, tot een diepte van 70 cm (pruim) tot 90 cm (kers)...andere daartussenin (op zwakke onderstam mag het iets minder zijn) water in het wortelgebied blijft staan. Mensen kijken dan meestal naar het grondwaterpeil. Maar er kan ook een slecht doordringbare laag in je bodem zitten, waardoor water onvoldoende wegkan en wortels niet dieper kunnen gaan om ook daar zonodig water aan te boren. Dat kan te maken hebben met de historisch gevormde grondlagen. Echter juist op klei-achtige en lemige voormalige landbouwgrond is het vaak onbekend dat er door jarenlange grondbewerking (bijvoorbeeld steeds ploegen op dezelfde diepte, waardoor de grond daar wordt aangedrukt en aangesmeerd) op een bepaalde diepte een zogenaamde ploegzool is gevormd. Een groot deel van mijn fruitbomen staan op zo een gebied en aanvankelijk had ik dat niet in de gaten, waardoor ik veel problemen en slechte groei zag. In de fruitwei zit een ploegzool op 40 a 50 cm en als ik een plantgat graaf, boor ik met een grondboor nog enkele gaten dieper tot ca. 1,20 diepte en vul die met een mengsel van zand en organisch materiaal. Ook bij de bomen die al stonden heb nadien nog meerdere diepe gaten rond de stam geboord met een grondboor en die gevuld met compost. Sindsdien heb ik niet veel problemen meer. In mijn moestuin heb ik via drainage een water probleem, de tuin lag in een soort bak waardoor in natte periodes het water niet snel werd afgevoerd, kunnen oplossen.

Ja...voor o.a. andere Prunus-soorten (kers, pruim, perzik, abrikoos, amandel). Infectie kan vooral door wonden en snoeien als het niet zomer is of nat weer. Bovendien snoeigereedschap steeds ontsmetten als je van boom wisselt en snoeisel van besmette bomen voorzichtig verwijderen en afvoeren. Ook kale boomspiegel kan helpen omdat de bacterie in gras en andere begroeiing makkelijk in stand blijft. Lees het artikel dat Robo noemt, daat staat het uitvoerig in uitgelegd. 😉

Ik zie eerlijk gezegd vaak ook de gelijkenissen niet. Trouwens...vaak de omgedraaide wereld om de paar supermarktappels, ook nog vaak afkomstig uit het buitenland, als norm te nemen voor smaken en smaaksoorten. In de middelste en rechterkolom staan veelal uitstekende en heerlijke appelrassen...zowel hele oude als de nieuwste van de nieuwste. Een brede waaier aan smaken die absoluut de moeite waard zijn om te proeven en te eten en aan te planten in je tuin. Maar hoe ze dan lijken op de linkerkolom....zou het echt niet weten. Appels in de winkel worden over het algemeen onrijp geplukt, lang bewaard in koelingen met o.a CO2-gas en dan kunstmatig nagerijpt. Als je daarnaast een appel proeft die rijp geworden is aan de boom....dat is echt iets anders.

Bouwvrouwe...Issai is geen kwi maar een kiwibes. Familie weliswaar, maar een andere plant. Zou niet de eerste keer zijn dat een ander ras wordt verkocht onder de verkeerde naam. Ook kan vorst in het voorjaar een probleem geweest zijn, zeker in zachte winters als planten te vroeg uitlopen. Issai is echt een zelfbestuiver die vroeg draagt. Van de andere kan ik weinig zeggen, omdat ik niet weet wat het precies is. Zelfbestuivend wordt vaak makkelijk gezegd (door verkopers) maar stelt dan vaak weinig tot niets voor. Mocht er wel bloei zijn, maar geen vruchtzetting dan kan determinatie van de bloemen zoals MarcvL beschrijft, je helpen om een diagnose te maken. Echte kiwi (Actinidia chinensis) is ook in omstandigheden veel lastiger, eerder voor subtropen, dan een kiwibes (Actinidia arguta) die ons klimaat op zich goed kan. Als je mest geeft (ik doe dat bij fruit niet, werk alleen met compost...maar zit ook op van nature vruchtbare kleigrond) klopt het dat onder andere fruit liefst meststof heeft met een relatief hoog kaliumgehalte, maar andere voedingstoffen moet de plant dan ook wel ergens vinden..... Ooit dit topic over het hoofdgezien. Hoop dat Bouwvrouwe 🖐️en Floor nog op het forum komen en dit lezen....?

Dank voor de link met het rapport

Bijna helemaal eens met dit advies. Niet alleen als bomen jong zijn... Maar het zinnetje hierboven zou ik liever willen veranderen. Compost niet rond de stam, maar rondom de boom in het gebied waar de takken eindigen en daar wat buiten....dus ronmdom de kroon. Want daar bevinden zich ook de actieve wortels, die profiteren van het bodemleven en de rustige voeding die vrijkomt door de samenwerking van wortels en bodemleven die je door die compost activeert. En om helemaal de puntjes op de "i " te zetten. Vaste bomen en struiken en zeker ook fruitbomen houden het meest van een schimmelrijke compost, die je maakt door vooral koolstofrijke ingredienten te gebruiken en relatief wat minder stikstofrijke bij het maken van de compost. Dus in die compost mag je flink wat hakselhout, herfstblad, eventueel strosoorten en dergelijke gebruiken, want die moeilijker afbreekbare ingredienten hebben schimmels nodig om te composteren en zorgen er voor dat ook in de bodem nuttige schimmels bevoordeeld worden (In een moestuin kan de compost beter wat stikstofrijker zijn en van tot 50% a 60%stikstofrijker materiaal als gras, groene planten, wat dierlijke mest e.d. worden gemaakt.)

Op Facebook in de groep "Liefhebbers van Fruit en fruitteelt" zegt Dithmar Guillaume = DE specialist in onze lage landen (en ver daar buiten) inzake alle Diospyros en dus ook kaki's, op 19 december j.l. het volgende over de Tipo: Tipo is zowat de slechtste variëteit die je kan planten omdat die laat rijpt of soms niet maar vooral eigenlijk totaal smaakloze vruchten draagt in ons klimaat. Goedkope import uit Italië en helemaal niet geschikt voor ons klimaat. Wat vorstschade betreft, het kan zijn dat jonge boompjes extreme kou niet overleven omdat het op laag niveau nog een stuk kouder kan zijn dan de "officiële" temperatuur. Maar zelfs bij zulke koude temperaturen zullen normaal gezien enkel jonge takken schade ondervinden. (Ik citeerde hier Dithmar Guillaume, eigenaar van kwekerij De Moerbeiboom in Geraardsbergen, die een 150 rassen diospyros heeft staan).

Smaken verschillen natuurlijk. Persoonlijk vind ik Pink Lady `niks aan`...saai, flets, mis een lekker zuurtje en aroma. Koop die nooit meer. Jonagold wordt (ik vermoed Pink Lady ook trouwens) erg gespoten, omdat het een erg ziekelijke appel is, boom wordt snel door zo wat alles aangetast, die zonder bestrijdingsmiddelen nauwelijks fraai in de winkel te krijgen is. James Grieve is in mijn beleving een uitstekende en lekkere appel, juist omdat ze wel een zuurtje en aroma heeft...maar die is tegen eind september wel al `voorbij`, een vrij vroege dus......de laatste geplukt en bewaart niet lang. Wel uitstekend ook als moesappel of voor sap en een hele goede bestuiver voor bijna alle andere appels en slaat geen jaar over met een goede opbrengst. Rubinola, Topaz en Ecolette zijn inderdaad wat latere soorten die ook goed bewaard kunnen worden en veel minder ziektegevoelig en goed geschikt voor de biologische en ecologische teelt en daarmee ook ideaal voor liefhebbers. Stuk voor stuk veel lekkerder dan Pink Lady. Maar ik kan zo nog enkele dozijnen aan lekkere en gezond-groeiende appels noemen...van oude rassen tot nieuwe ziekteresistente....een veelheid aan heerlijke smaken....Pink Lady zeker, maar ook Jonagold zijn soorten die in mijn ogen pure armoede zijn, maar wel de naam meehebben....commercie bepaalt het aanbod en de smaak....nog een wereld aan heerlijkheden om te ontdekken dus!!

Even om elk misverstand te vermijden in dit topic. Het woordje invasief wordt heel vaak FOUTIEF gebruikt en dan praat je volkomen langs elkaar. Invasief is NIET hetzelfde als woekerend! Invasief is NIET hetzelfde als exotisch Invasief wil WEL zeggen dat een plant.dier/organisme hier niet oorspronkelijk thuishoort en hier een ernstige schade of bedreiging veroorzaakt aan oorspronkelijke biotopen en de organismen die daar in samenhang met elkaar leven. Het duidelijkste voorbeeld historisch is waarschijnlijk de import van enkele konijnen, meegenomen als voedsel in Australie. Sprekend voorbeeld in Nederland zijn de roodwangschildpad (dat leuke huisdiertje) dat wat groot werd na een paar jaar en in een sloot of vijver werd losgelaten en intussen in hele gebieden alle andere levende wezens in poelen en sloten opeet. In het duingebied van Oranjezon in Zeeland bijvoorbeeld komt in de kreken en verbindingswateren geen andere vis of amfibie meer voor en ook watervogels zijn niet veilig. Er bestaan gewoon lijsten die geregeld worden bijgewerkt met soorten die invasief zijn, maar ook welke verdacht zijn en kritisch gevolgd. Er gelden ook regels over handel, verkoop en invoer daarvan. (Een plant die in Amerika of in Canada een probleem is hoeft dat hier niet te zijn of worden! ) Voor nederland bijvoorbeeld hier: https://www.floron.nl/meedoen/exoten-melden en https://www.nvwa.nl/onderwerpen/invasieve-exoten/jaaroverzicht-invasieve-exoten Voor Belgie bijvoorbeeld: https://www.natuurpunt.be/pagina/invasieve-exoten en ook een soortenlijst van soorten die NAAST een Europese lijst apart in Belgie als gevaarlijk worden beschouwd: https://www.ecopedia.be/pagina/uitheemse-invasieve-planten met uitklpabaar nog een lijst met soorten die apart in Belgie te mijden zijn. (Bovenaan staat de aardpeer!) Overigens: Los van een naam en een stigma is het ook van belang om na te gaan waarom en waarin een plant gevaarlijk voor onze natuur en wat het precieze beleid is. Bewustzijn van gevaren van specifieke soorten en voorzichtigheid vind ik belangrijker dan de vraag of het al of niet terecht is dat een plant daarbij staat, waar m.i. de discussies te vaak op uitdraaien.....er is wat serieus aan de hand en dat mag je niet wegwimpelen omdat het niet in je ideologie past, denk ik. Vergeet ook niet hoe veel last we hebben in onze (moes-)tuinen van allerlei invasieve belagers: preimineervlieg, Suzukivliegje, buxusmot en nog een hele rits andere schimmels, insecten, diertjes enzovoort die hun intrede doen.....samengaand met onze manier van tuinieren/landbouw bedrijven.

Misschien ben ik wel niet stoer genoeg, dat ik wat terughoudend ben met claims van winterhardheid zo maar aan te nemen....? 😬🤑Dat is dan die die ik onderin mijn reactie noemde, Goldfish en die Vreeken (ingekocht bij de Zoetewei!) verkoopt. Toch zijn de meeste soorten niet bestand tegen zelfs een beetje vorst, als ik de informatie al om mag geloven. Wat een rol kan spelen is ook de onderstamkeuze. Kwekers-liefhebbers hier enten meestal op Poncirus trifoliata (Nieuwe naam: Citrus trifoliata) ...dat is de enige citrus die al lang als echt winterhard geldt. De meeste verkochte citrusbomen, zoals in tuincentra e.d., komen van rond de Middellandse Zee en staan op de daar gangbare onderstammen, waardoor ze ongetwijfeld een stuk vorstgevoeliger zijn. Daarnaast: Met de zachte winters van de laatste jaren geldt het voor veel planten dat ze ineens goed winterhard lijken en goed de kou doorkomen. 😁 Maar ik herinner mij nog goed de winter van 2012/13 toen eind maart het zelfs hier in bijna het zuidelijkste puntje van Nederland en niet ver van de zee, waar het nu al 4 a 5 jaar niet of nauwelijks vriest, het toch ineens een nacht nog 17 graden vroor en zelfs allerlei echt goed winterharde struiken en bomen het niet overleefden of ver terugvroren. Het blijft dus toch een gokje of de opwarming van de aarde consequent toeslaat of toch af en toe even vergeet ons een illusie te geven dat dikke truien en winterjassen overbodig zijn.

Ik ben zelf intussen me wat aan het orienteren op (min of meer) winterharde soorten citrus. Daar valt kumquat, Citrus fortunella, niet echt onder, maar wel onder de Citrus-soorten die geen vorst verdragen. Verzorging en aanpak zou ik dus ook daar zoeken, Appelvrouw, bij de groep Citrus dus. Voor ze in rust gaan en rond de tijd dat je ze naar binnen brengt in een zeer lichte ruimte met koelkasttemperaturen en zo mogelijk toch een behoorlijke luchtvochtigheid en ventilatie...., kunnen ze bij goede verzorging nog gaan bloeien...als ze bloeien na een aantal jaren....is dat dus vaak heel laat in het jaar. Wat vrij nauw luistert bij alle Citrus blijkbaar is dat ze een zeer doorlatende grond nodig hebben en volstrekt niet van natte voeten houden en tegelijk niet helemaal mogen uitdrogen. Met een grondmengsel waarin perliet of kokos het hoofdbestanddeel is lukt dat moeilijk, aangezien dat juist vocht vasthoudt. Rond de 50% grof zand (bijvoorbeeld metselzand of brekerszand) kan daarbij veel helpen. Ook houden ze van best wat voedzaamheid en niet te veel stikstof en wat extra magnesium. Compost en geregeld wat organische meststof vanaf dat er weer groei komt kan dan helpen. Ik verwijs je graag naar wat niet te specialistische online informatie die ik zelf wel leerzaam vond: https://dier-en-natuur.infonu.nl/bloemen-en-planten/164964-mediterrane-balkonplanten-sinaasappelboompje-citrus-mitis.html https://www.vtwonen.nl/tuinieren/planten-bomen/citrusplanten/ https://www.plantencentrumexotica.be/webshop/eetbaretuin/citrus/fortunella-margarite/#:~:text=Verzorging %3A,en verstoring van de wortels. Bij Vreeken staat er een Kumquat die wat wintervaster zou kunnen zijn. De -10 die Vreeken noemt neem ik zoals zo veel wat hij zegt met een flinke korrel zout, maar in een onverwarmde koude kas moet hij zelfs bij een weekje vorst buiten wel kunnen lijkt me. https://www.vreeken.nl/822635-kumquat-nagami-fukushi

Leuk project....maar is ook wel een soort maanexpeditie onder zeewater. (Je wilt iets onmogelijks op de verkeerde plaats en op het verkeerde moment) De tomaten die je nu koopt zijn of afkomstig uit Zuid-Spanje e.d. (en waarschijnlijk ook daar uit de kas) en misschien een heel enkele nog uit Nederland/Belgie uit kassen waar extreme hoeveelheden licht nodig zijn om kleur te krijgen. Smaak is 2x niks. Je kunt in principe tomatenplanten overhouden, althans sommige soorten. Tomaat is een meerjarige plant in principe. Maar het heeft geen enkel voordeel. Los van dat ze uit hun voegen zijn gegroeid en sterke slijtagesporen vertonen en uitermate kwetsbaar, zoals je zelf ook al aangeeft met dat ze "op"zijn, heb je geen eerdere oogst of gezonde frisse groei in het nieuwe seizoen. Nog een vraag is wat de precieze prikkels zijn die een tomatenplant nodig heeft om te gaan bloeien en vruchtzetten. Weet ik zo niet, maar ik vermoed dat zeker een dosis licht die ze nu niet krijgen daarbij een voorwaarde is.... En als ze dan bloeien...zijn er nog heel veel weken, licht en warmte nodig om ook nog vruchten te geven. En zonder dat die er voldoende zijn, zullen ze als je ze al krijgt naar niks smaken. Mijn advies: Teel volgend jaar winterpostelein of Oosterse minigewasjes. 🥳