weknow

Aanvullend: Als je op-het-randje-winterharde planten bij de wortels tegen net dat beetje teveel vorst wilt beschermen, dan zou je - veel beter dan turf - een flinke laag gevallen bladeren kunnen overwegen. Die beschermen tegen de meest extreme weersinvloeden: strenge vorst, maar nog erger: uitrdrogende oostenwinden bij vrieskou. Een laagje compost in het najaar is een goede keuze voor planten die echt voeding nodig hebben. Dan denk ik aan jaarlijks pakweg een centimeter, en wat mij betreft niet inwerken. Dat is dus een erg dunne bodembedekking. In een moestuin of onder fruitbomen, planten waarvan je oogst is deze bemesting zinvol. In een siertuin zou jaar na jaar een dergelijke kleine hoeveelheid compost al leiden tot overbemesting. Compost werkt als zeer langzame indirecte voeding. De erin gebonden voedingstoffen komen in de loop der jaren vrij. In potten of bakken waar planten weinig grond ter beschikking hebben is compost een manier om de potgrond op te frissen, wat nieuw leven in te blazen. Bovenop beschermt het wat tegen erosie door regen en wind. Bij mijn opkweek-bomen in potten e.d. leg ik in het najaar een paar centimeter compost bovenop en wacht met bijvoeden tot het late voorjaar of zelfs begin zomer. Velt adviseert om potgrond niet te vervangen na gebruik (ook al vanwege turf als weinig ecologisch bestanddeel) maar er jaarlijks compost aan toe te voegen. Voor nieuwe beplanting zelfs tot 1/3 van het volume. Turf heeft nog enkele bedenkingen/nadelen. De grootschalige afgraving van turf is een serieuze aantasting van het milieu en het is een vorm van vrijmaken van opgeslagen CO2 en draagt zo ook wat bij aan opwarming. Turf verandert de bodem en maakt deze zuurder. Los van dat veel planten dit niet zo waarderen is het voor mensen die investeren in een gezonde en levende bodem niet zo verstandig om de balans daarmee totaal te veranderen.

http://haalmeeruitjetuin.be/aanbod-planten-en-zaden Biologisch, zonder winstoogmerk en soms heel ongewone rassen en soorten. Voorzien van een eerlijke informatieve beschrijving en daardoor ook leerzaam! Kortom: Sympathiek linkje! Naast groentenzaden ook druiven, appels en ander fruit.

Je kunt de benodigde plek halveren door 2 elkaar bestuivende soorten in 1 plantgat te zetten, als een 2 stammer zeg maar.

Kijk ik naar mijn moestuin geschiedenis dan zijn er enkele korte pieken geweest tussen 20 en 30 (verhuizingen, studie, werk...) en lange perioden bijna niets.....daarna heeft het gesudderd (werk, kinderen) en nu is het belangrijkebezigheid....vanaf 50 jaar steeds meer...en nu....soort pensioentijd...is het belangrijkste bezigheid geworden.....en zit ik intussen in de oudste groep. Kijk ik naar wie ik bijvoorbeeld ontmoet op moestuinforum-dagen dan durf ik geen enkele uitspraak op basis van leeftijd te doen, Huub. Verrassend hoeveel enthousiaste mensen van allerlei leeftijden daar zijn...en ook de jongeren zijn vaak "regulars". @ Saal....zelfvoorzienend zijn was in de jaren 60 vorige eeuw ook al een ideaal van velen.

Dit is hard werken en zeker niet de makkelijkste. Laat die schop beter achterwege voor je gemak, maar vooral ook omdat deze manier ook vanuit oogpunt van bodemgezondheid en bodemvruchtbaarheid m.i. achterhaald is. Er zijn hier ook topics over op dit forum...maar de methode die ik in diverse situaties gebruikte (meestal niet van een gazon) is met bruin karton. Is veel minder zwaar werk en levert je minstens 2 seizoenen voorsprong in vruchtbare/gezonde bodem. Heel kort: Gras kort. Evt lastig wortelonkruid in het veld wegsteken (distels, netels e.d.) Optioneel, maar werkt veel beter, hier een laagje compost op van enkele centimeters. Laag bruin karton (oude dozen oid) 10 cm overlappend zodat bodem van licht afgesloten. Alle plakband en nietjes e.d. er af halen. Afdekken met een laag compost van enkele centimeters. Evt. zonodig fixeren (bij wind en droog weer) door het flink nat te besproeien . Als je het nu in het najaar doet, heb je volgende jaar lente al een prima ecologisch grondje, zonder gras en onkruid omdat het karton ver of volledig is verteerd. Je kunt het direct beplanten en de bodem wordt al behoorlijk goed gevoed. Als je wacht tot voorjaar zal het afhangen van het weer, nat of droogte, hoe lang vertering van het karton duurt. In 2017 was het einde van de zomer prima. Lente was droog, maar zomer wel nat. Wat ik in het afgelopen voorjaar legde begint dit jaar nu pas te verteren vanwege de extreem droge zomer. Ik leerde deze methode van Charles Dowding. Dit is de link naar waar hij er info over geeft. https://www.charlesdowding.co.uk/no-dig-growing/no-dig-growing-preparation/

einde seizoen.

Cru gezegd: Zaden onder water verdrinken (= verstikken). Niet alleen een avocado-pit.

Mijn eerste gedachte is: als je iemand kunt vinden die al een boompje heeft...kun je daarvan wat enthout vragen. Moet je er alleen achter zien te komen op welke andere peer-verwant deze peer geënt kan worden. Maar juist bij peren is dat vaak op heel veel soorten. De techniek van het enten is niet heel moeilijk...en anders zat ervaring hiermee bij mensen op dit forum. Edit: die gewortelde takken (stekken waarschijnlijk? Zou betekenen dat ze dus zelf waarschijnlijk te bewortelen zijn vanaf stek) bij Vreeken zouden dus ook je enthout kunnen zijn. Door te enten is de kans groot dat je binnen een jaar of 3 a 5 al vruchten zou moeten kunnen krijgen. Wat je met een halfstam bedoelt is me hier onduidelijk. Een niet te groot groeiende boom misschien? Of bedoel je juist een niet te kleine boom?("Halfstam" zegt alleen maar iets over de hoogte waarop je de vertakkingen wilt laten beginnen. )

Verrassing dit jaar in de boomgaard. Appelboompje, 2 takker, ca. 4 jaar geleden gekocht als een "Golden pearmain". Droeg verleden jaar nog zoete gele mini-appeltjes, duidelijk ondermaats nog, waarvan ik dacht dat het iets in de richting van een Elstar zou zijn. Mijn snoei van de 2 dragende takken was gericht op een steviger boom die de vele appeltjes die er aan komen goed beter kan dragen. Blijkt dit jaar vol te hangen met prachtige groene appels die op het eerste gezicht veel lijken op Granny Smith. De groene glanzende schil met meestal vertikale sproeten. De late rijping (allerlaatste van de ca. 30 rassen die ik heb staan). Dat de appels toch heel goed rijp zijn, vanaf een week, kan ik nog verklaren door de warme en drogere zomer....deze boom was en de appels zijn in vergelijking tot de meeste opvallend fris en onaangetast dit seizoen. Dat kan dus wijzen op een ras dat graag in een wat warmer/droger klimaat groeit dan hier meestal, zoals Granny Smith. Toch zijn er ook enkele verschillen. - De appels zijn vaak wat groter dan de Grannies (uit Frankrijk nu en in het voorjaar uit o.a. Chili en Zuid-Afrika) die in de winkels liggen. - Waar Granny eerder wat zoet-zuur is, is deze appel ronduit zoet. Een over-rijpe Grannie wordt geliger van kleur, het zurige verdwijnt maar wordt ook minder lekker en melig meteen. Maar deze zoete appels zijn stevig en mals knapperig. Echt lekker....beter en frisser van smaak dan een (gekochte) Granny. - Een aantal van de appels heeft een duidelijk rode blos aan de zonnekant. (zie foto van een appel alleen hieronder). Iemand suggesties over wat het precies kan zijn? Een ander ras dat aan de beschrijving voldoet? Of toch een Granny Smith die door de omstandigheden van dit jaar een opvallend goede oogst geeft?

Op Aliexpres komen honderden aanbieders. Er is alleen controle en zekerheid dat er daadwerkelijk iets wordt geleverd....hele procedures voor daadwerkeijk 0,40 retour als je het na een aantal weken nog niet hebt ontvangen. Twee jaar geleden heb ik behoorlijk veel zaden besteld via AI. Het is een verzamelplaats van zeer vele aanbieders. Ik denk niet dat je die allemaal op een hoop mag gooien. Inderdaad is er heel veel troep....onkruid in plaats van wat het zou moeten zijn...totaal het verkeerde zeer vaak. In de extreem goedkope prijsklasse met de mooiste fotos en de prachtigste omschrijvingen'zul je vooral veel onzinzaad ontvangen....De kwaliteit van het ras of de soort en de geschiktheid voor ons klimaat merk je pas gaandeweg, maar je kunt door even naar een afbeelding te Googlen vrij snel zien of de zaadsoort in ieder geval goed is. Het kost bijna niets en is vaak ook niets... Maar....maar....er zijn toch ook soms wel goede aanbieders en van enkele specifieke soorten heb ik terdege de goede en goedkiemende zaden ontvangen. Het gaat dan vooral om bomen en struiken die uit Indo-China komen of daar veel geteeld worden. (Prunus-soorten, o.a. sierkersen, Hovenia dulcis e.d.) en hoewel niet de allergoedkoopste aanbieders, toch nog erg goedkoop voor iets waar je hier moeilijk aan geraakt. Het is en blijft wat gokken. Overigens zie je dezelfde waardeloze en betere aanbieders vaak ook weer terug op Ebay.

Wonen er per inwoner nu de meeste leden van het moestuinforum op het rustige Tholen? Of begrijp ik het allemaal verkeerd? In ieder geval: Welkom bij de club die helemaal geen club is!

Kersen worden veel te groot en zijn daarom veel minder geschikt als haag. (Tenzij je een haag wilt van 3 meter breed en 4 a 5 meter hoog...dan zou ik eerder ras-hazelaars overwegen vanwege groeikracht en dichtere groei). Ook op zeer zwakke onderstam (nauwelijks te vinden, meestal ook niet als verkoper beweert dat het een dwergvorm zou zijn) moet je bij kers aan een meter of 3 en eerder 4 minstens denken. Als je voor kersen wilt gaan, kies dan voor zure kersen...die zijn beter wat kleiner te houden en duidelijk minder groeikrachtig. (En beter voor wijn vermoed ik). Maar ik noemde appels (of evt. peren, maar die vragen meer zon!) omdat ze veel geschikter zijn om een haag van te maken...goed in vorm te houden en op een hoogte van 2 a 2,5 meter MITS ze op een zwakke onderstam staan. (Onderstam M27 als je hele goede grond hebt, anders bijvoorbeeld M9 of M26...beetje afhankelijk ook van groeikracht van het geënte ras.)

Kiwibes groeit 1e en soms ook 2e jaar na aanplant nog heel weinig. Investeert vooral in een (breed en grotendeels oppervlakkig) wortelgestel. Als ie goed aan gaat dan zal ie vanaf jaar 2 of 3 heel hard gaan groeien en steeds harder. Bloei en als bestoven ook vruchten krijgt ie vooral echter aan hogere horizontaal geleide takken na 3, 4, 5 jaar of zelfs nog meer. Eerder een pergolamodel dus dan een dichte haag. Mag ik een suggestie doen? Jostabes (zeer makkelijk, groeit vrij snel, wordt ca. 2 meter en makkelijk te snoeien, leiden en plat te houden.) Loopt ook al vroeg uit en is dan erg fraai en fris. Als de haag wat langer mag worden en de plek is geschikt wb. licht ed. dan is een haag van allemaal verschillende appelrassen op zwakgroeiende onderstam erg fraai en ook wb. oogst een rijkdom. Deze kun je ook redelijk vlak houden met weinig steunmateriaal, maar de snoei om ze in gewenste vorm te houden vraagt wel wat snoeiervaring. Plantafstand voor appel ca. 1 meter. Jostabes als haag zou ik 75 a 100 cm aanhouden.

Ik reageer weer als geïnteresseerde leek! Fijn stof is niet hetzelfde als zichtbaar stof!!! Je vraag gaat over een ander probleem! ?? Stof van sloop en bouw werkzaamheden zal niet gezond zijn, niet zozeer vanwege dat het stof is, maar door de producten die er in zouden kunnen zitten, die oplossen en in je bodem terecht kunnen komen en sommige dus ook uiteindelijk in je groenten. Maar als stof zodanig is het af te vegen/af te wassen als het ergens op ligt. Ook op groenten en fruit. Sowieso was het door de droogte een heel stoffige tijd....met wat wind waait er dan ook grond als stof rond en weg = erosie, naast allerlei andere dingen die zich als stof verplaatsen. Ik denk dat geen tuin gevrijwaard blijft van wat er allemaal vanuit de lucht in terecht komt....... Fijnstof is meest onzichtbaar, van microscopische grootte. De gezondheidsgevaren daarvan zijn niet precies dezelfde. Misschien een milieukundige die gedegener antwoorden kan geven?

Minder geschikt. Vooral omdat je ieder jaar al de takken die hebben gedragen moet wegsnoeien (of ze sterven af) en er nieuwe takken gemaakt worden die de oudere vervangen. Die nieuwe scheuten zullen inderdaad hun blad houden tot de eerste vorst (geldt eigenlijk voor alle braamachtigen zo een beetje.) De naam van deze braam is nogal misleidend. "Evergreen" is niet wintergroener dan andere soorten. (Vraag me af of het te maken kan hebben met een minder bonte herfstkleur van het blad dan andere braamsoorten? Peterseliebraam zal de bijnaam zijn omdat ze een iets fijnere bladvorm heeft?) Los van het bovenstaande zijn er dus ook altijd een aantal maanden voordat de braam weer volop in het blad zit.....zeg vanaf november tot ergens eind mei/begin juni.

In de wok of kort, een paar minuutjes hooguit, als schijfjes/blokjes in een pan. Knapperige structuur blijft redelijk behouden, maar zoetheid wordt wat minder. Vers/rauw heeft mijn voorkeur.

Als je organische materialen op de paden legt, zal dat sneller of langzamer verteren...het resultaat is dat de bodem voedzamer wordt. Een laagje karton of stro o.i.d. werkt dus maar tijdelijk en soms averechts.... Je hebt iets nodig dat langzaam verteert...zie ook nummer 5 hier onder. Waardoor wordt bodem die je als pad wilt gebruiken, onbegroeid (= "onkruidvrij)"? 1. Doordat planten niet kunnen wortelen (beton, steen, kiezel.....maar in de tussenruimte groeit wel weer van alles) 2. Doordat de bodem onvruchtbaar is, bijvoorbeeld door intensief samendrukken door bereiden of belopen...de manier waarop in de natuur paden ontstaan. (wortels krijgen geen lucht, plant stikt en kan niet groeien; bovengrondse deel wordt evt. nog stukgelopen of verdrukt.) Er zijn planten die juist hier graag groeien: bepaalde grassen, weegbree e.d. 3. Doordat de begroeiing wordt weggehaald (schoffelen, branden, gif spuiten e.d.) 4. Doordat er gewenste planten groeien die de mate van betreden of berijden verdragen. (bijvoorbeeld grassen kunnen veel hebben). Maar deze groeien, moeten in de hand gehouden (maaien, randen bijhouden) 5. Doordat planten geen licht krijgen...dit is wat je probeert via karton of een dikke laag haksel, boomschors, cacaodoppen oid. De laag moet dik zijn en blijven liggen als het belopen of bereden wordt. Geregeld zal de laag moeten worden aangevuld als deze verteert of slijt. Ik schat dat karton een paar maanden werkt, bovendien niet plaatsvast is....lijkt me minder geschikt. Een dikke laag hakselhout 1 a 2 jaar. Een dikke laag boomschors 3 a 4 jaar. Als de laag goed dik is, zal het meeste onkruid dat er staat worden tegen gehouden (maar er zijn soorten die er toch door willen groeien....distels, smeerwortel enz) Ook een deel van de zaden die er op terecht komen zullen kiemen en soms zelfs een ideale voedingsbodem vinden. Onderhoud en aanvullen van zo een laag blijft nodig. Je hebt hiermee een hele lijst theoretische mogelijkheden. Mijn voorkeur? In de moestuin oude trottoirtegels, waarmee ik paden als stepping stones maak (tussenruimte 30 a 40 cm tussen tegels...1 kleine stap) en die ik kan verleggen om indeling te veranderen of eens te wieden rondom. In de siertuin en tussen fruit: hakselhout of nog liever boomschors. Om de paar jaar wordt het deel dat al behoorlijk verteerd is ingezet als deel van potgrond of als mulch in de de plantbedden. In de bostuin werk ik ook veel met de bestaande begroeiing van grassen en wilde planten die enkele keren per jaar wordt gemaaid. Als ik een sterke balkmaaier zou hebben zou het makkelijker en preciezer gaan, nu doe ik het vooral met een draadtrimmer/bosmaaier.....eigenlijk te tijdrovend vanwege het grote oppervlakte. Werken met karton is vooral geschikt als je een (liefst kortgemaaid) grasveld/weide in cultuur wilt brengen en er daar snel wilt gaan planten. Wortelonkruiden eerst verwijderen en dan een enkele of dubbele laag bruin karton, overlappend, en dat afgedekt met een laag compost is een makkelijke en snelle manier. Nog vruchtbaarder wordt je begin als je ook een laag compost onder het karton legt. Hier heb ik goede ervaringen mee. Ik heb de combinatie kartonnen onderlaag en hakselhout bovenlaag voor paden geprobeerd in de bostuin, maar vind dat bepaald geen succes. Het werkt makkelijker en sneller door een dikke laag gehakseld hout te leggen en die geregeld aan te vullen. Daar kun je ook makkelijk schoffelen of onkruid dat er los in wortelt uittrekken. Juist dat schoffelen gaat in de kartonlaag helemaal niet.

Niet om gelijk te hebben, Patrijs, maar wel omdat het belangrijk is om duidelijk het verschil tussen "natuurlijk" en "synthetisch" te kunnen maken als iemand met die woorden aanduidt wat wel en niet gewenst is. Volgens mij betekent "synthetisch" dat er via de weg van een chemische reactie een nieuwe stof gemaakt wordt. De stof wordt dus door mensen "gemaakt". Vanzelfsprekend zijn alle stoffen waar we als mensen van uit kunnen gaan om nieuwe synthetische stoffen te maken per definitie "natuurlijk", dat wil zeggen aangetroffen (in "de natuur") . Zeep wordt gemaakt (en niet aangetroffen of gevonden) via een chemische reactie tussen 1. Olie/vet (kan zowel van plantaardige als dierlijke oorsprong zijn) 2. Zouten (bijvoorbeeld natriumhydroxide voor harde zeep of kaliumhydroxide voor zachte zeep) daar kunnen nog stoffen (bijvoorbeeld een parfum) aan worden toegevoegd.

Zat toch al in Bit zijn antwoord, Appelvrouw. Verstuiven, waardoor het blad steviger wordt en er evt. ook nog een onsmakelijke barriere is van stoffijn gruis waar de luizen niet zo graag aan zuigen.

De grondstoffen zijn niet synthetisch. De zeep die ervan gemaakt wordt is toch echt synthetisch. Uiteindelijk is alles wat we maken van natuurlijke grondstoffen. Maar we maken er nieuwe samenstellingen/stoffen van... dat heet "synthetisch". Zeep komt in de natuur echt niet zo voor. Ook die lekkere bio-olijfoliezeep niet. Overigens ben ik er niet bang voor. Ik gebruik liever geen (niet selectieve) spuitmiddelen op mijn gewassen. Denk dat dat niet nodig is. In mijn tuin kan ik zo ecologisch mogelijk te werk gaan en dat bevalt me erg goed.

Bedankt Bit voor de terechte correctie over levenscyclus van luizen en voor de uitleg van hoe je zachte zeep efeectief zou kunnen gebruiken. Maar bio-fee.....zeep is juist een niet-natuurlijk middel, namelijk synthetisch gemaakt. Ja: Het is voor mensen niet giftig en het breekt snel af na gebruik, maar werkt niet-selectief en doodt dus niet alleen de luizen, maar evenzeer mogelijke bondgenoten die luizen op het menu hebben. Daarom dus liever niet wat mij betreft! Een jaar of drie geleden was ook mijn boerenkool oneetbaar door de vele luizen. Intussen redeneer ik dat dat dan een keer jammer is als een oogst mislukt. Ja dat gebeurt soms...dan maar een jaar geen boerenkool uit eigen tuin. Geen reden om te gaan spuiten met van alles...de zeepsop met spiritus is de kool niet waard ( ) en de jaren erna deed het probleem zich niet meer voor. Wat ik intussen wel doe is kleinere hoeveelheden tegelijk zetten, zaai/uitplant spreiden en ook op diverse plekken gespreid hetzelfde gewas zetten...meestal overbodig, maar soms ook dat het op de ene plek veel beter gaat dan op een andere. (Leerzaam ook om dan de verschillen in groei te proberen begrijpen) (Even terzijde nog: Ik vind of iets in de natuur voorkomt niet doorslaggevend over of het verantwoord is om te gebruiken. Ook in de natuur komen talloze zware giften en schadelijke stoffen voor!).

Lees goed, he. Denk het niet, zeker als aantasting al behoorlijk is. Zal dan wel verloren zijn, zeker als vrij zacht weer aanhoudt. Maar je kunt het proberen. https://www.velt.nu/bladluizen

Gaat er om dat wortels niet te veel beschadigen en vooral meteen kunnen verdergroeien. Dus meteen na op graven op de nieuwe plek en even goed water geven bij de huidige aanhoudende droogte zal nodig zijn. Als er komende tijd geen flinke buien komen, misschien over enkele dagen nog eens wat aangieten. Verwacht dan verder geen problemen. Het loof van de aardbeien zal in het voorjaar toch geheel vernieuwen en bij een koude winter ook dat van de knoflook en dat is prima. Nu niet veel groei en loof nodig...vooral sterke wortels...de groei van het loof begint in maart en de bolvorming vooral vanaf mei/juni.

Zeep en spiritus is misschien geen zwaar vergif, maar ecologisch is het ook niet bepaald. Dus vind ik geen echte optie. Luizen vermenigvuldigen zich explosief, meerdere generaties per dag, bij hogere temperaturen zoals nu. Die paar terugkruipers zullen het verschil niet maken.

Veel kans dat het dit jaar dan weinig wordt inderdaad Jootje. Gelukkig hoeft het helemaal niet te betekenen dat je het volgend jaar weer krijgt, zo is mijn ervaring. Wat je nog kunt proberen is met een flinke straal van de tuinslang ze weg te spuiten....paar keer herhalen...ligt een beetje aan hoe massaal de belagers al zijn. Als het weer omslaat kan het zich dan misschien wat normaliseren volgende week...