Brabantse Tuinprins

Volgens mij is dat afkomstig van je handzaag. Heb ik ook wel eens, vooral als je zaag wat klem komt te zitten doordat de tak wat gaat hangen.

Spreek regelmatig mensen die een voedselbos zijn begonnen en zich erover verbazen dat er zoveel vraatschade is door wild. Vaak denken ze dat hazen bijna uitgestorven zijn in Nederland...

Les 1 bij het planten van fruitbomen in het buitengebied/platteland: planten beschermen tegen vraatschade van hazen, konijnen, reeën etc.

Duimpje omhoog👍

Die prijs van die muckboots is ook heel fijn ... Ik koop al jaren groene Dunlop laarzen, zijn niet al te duur en gaan bij normaal gebruik redelijk wat jaren mee. Gaan meestal kapot achter bij de hak maar dat komt waarschijnlijk door de manier waarop ik ze uit trek (laarsneus tegen de hak van de andere voet zetten en uittrekken). Bouwvakkers gebruiken veiligheidslaarzen (met o.a. stalen neuzen) en dan kom je al snel in een andere prijsklasse. Laarzen houd ik meestal niet lang aan omdat ik er zweetvoeten in krijg, zelfs in de winter.

De handel in planten is een wispelturig iets. Wat het ene jaar goed verkoopt kan het andere jaar uit de gratie zijn. Soms is er een gigantische overproductie waardoor de prijzen onder druk staan. Waar momenteel veel te veel van is: Prunus lusitanica, Prunus laurocerasus, Hydrangea paniculata / pluimhortensia's. Rhododendrons zijn weinig in trek vanwege de hete zomers van de afgelopen jaren. Mensen zijn op zoek naar planten die met hitte en droogte overweg kunnen, rhododendrons kunnen dat niet. Ook het weer speelt voor de doorsnee consument een belangrijke rol. Slecht weer in het voor- of najaar: slecht voor de verkoop. Ik hoor van diverse zijden dat veel tuincentra een matige najaarsverkoop hebben gehad vanwege de vele regen. Zij richten zich de laatste jaren meer en meer op kerstmeuk uit China die al vanaf oktober in de schappen ligt.

Gebruikte potgrond moet je niet gaan gebruiken bij de teelt van planten in pot vanwege de mogelijke aanwezigheid van ziektekiemen. Ik weet niet van welke soort je er 1000 wilt gaan opzetten maar ik zou het risico niet gaan nemen. Als je 1000 planten wilt gaan kweken moet je ook een plan hebben om die planten aan de man of vrouw te brengen. Potgrond in bigbags: het beste direct gebruiken. Als deze te veel uitdroogt dan lastig weer vochtig te krijgen.

Nadeel van het stevig snoeien van een vlier is dat die sterk gaat uitlopen. Deze malse nieuwe groei is zeer vatbaar voor zwarte bonenluis en dat lijkt mij in een moestuin niet wenselijk. Op een standplaats in de volle zon wordt een vlier een tamelijk dichte struik die vermoedelijk te veel schaduw geeft. Persoonlijk zou ik eerder kiezen voor het kalken van de ramen (Temperzon etc.) of gebruik maken van schaduwdoek.

Als die zaden afkomstig zijn uit open bestuiving dan is het een goed gebruik omdat aan te geven. Op de verpakking moet dan staan (in geval van de Sun Sugar tomaat): Solanum lycopersicum ex. 'Sun Sugar'. Als ik naar bovenstaande verpakking kijk (plastic ziplock zakjes) dan krijg ik sterk de indruk dat het een eenmans/vrouws zaak is die zaden uit de eigen tuin verkoopt of goedkoop aankoopt. Die extra zaden worden er vaak bij gedaan zodat je positief bent over je aankoop. Is een techniek die men heeft afgekeken van Ebay-verkopers. Op de website van Organic Seeds uit de Oekraine staat dat de zaden worden bewaard bij 17 graden C. en dat dit goed is voor de kiemkracht. Is voor diverse zaden onjuist: het beste droog en koel bewaren bij een temperatuur van ongeveer 5 graden Celsius (bijv. in de groentelade van je koelkast).

Als het gaat om planten die specifiek nuttig kunnen zijn voor bijen en hommels dan zijn de lijsten van drachtplantenoverzichten die je op internet vindt een goed beginpunt. Zie bijv.: http://www.bijenbestuiving.nl/plantenlijst_met_waarden_van_nectar_en_stuifmeelgift_voor_honingbijen_en_insecten Planten die zowel een nectar- als stuifmeelwaarde hebben van 3 of hoger zijn uitstekende bijen- en hommelplanten. Hierbij de aantekening dat planten die zeer vroeg of zeer laat bloeien ook met lagere nectar- en stuifmeelwaardes voor insecten zeer welkom zijn.

Als ik lees dat die plant gevoelig is voor 'necrosis' dan weet ik al genoeg. Bij 'necrosis' gaat het vaak om kankerachtige plekken op de takken/stam en taksterfte. Kortom: ziekelijk.

Crocosmia 'Lucifer' zaaide zich hier zo erg uit dat ik sinds een paar jaar de onrijpe zaadstanden afknip. Gewoon onkruid. Ik zou die nu ook niet meer aanplanten maar kiezen voor een soort die geen zaad aanzet. Ik heb ook 'Star of the East' nog staan en die zet geen zaad aan, is alleen te vermeerderen door te delen.

Als het bomen zijn die oppervlakkig wortelen dan heb je kans dat de wortels de moestuinbak binnenkomen. Karton verteert tamelijk snel, helpt niet tegen wortels. Worteldoek kan dit voorkomen, zeker de eerste jaren. Of het worteldoek na 5 of 10 jaar de wortels nog tegen houdt durf ik niet te zeggen. Vaak zie je toch dat de wortels een klein minuscuul gaatje vinden in het worteldoek en daar doorheen groeien. Houdt er rekening mee dat wortels van diverse oppervlakkig wortelende bomen met gemak 5 tot 7 meter van de stam kunnen komen.

Ja, maar Chaenomeles cathayensis groeit meestal uit tot een spaarzaam vertakte struik. Je kunt proberen er een boomvorm van te maken maar zal van onderen uit nieuwe takken proberen te maken. Oppassen voor die verd*mde stekels! Zaad van Chaenomeles cathayensis heeft een koude periode nodig van 2-3 maanden. Zaden nu buiten in een pot uitzaaien en de natuur het werk laten doen. Zaden kiemen in maart/april. Zaailingen van Chaenomeles cathayensis bloeien voor het eerst als ze 6 tot 8 jaar oud zijn. Als je enkele zaailingen bij elkaar zet dan krijg je een rijke vruchtdracht. Zaailingen zijn genetisch verschillend en dan werkt dat (kruisbestuiving). Als je enkele planten van Chaenomeles cathayensis bij elkaar zet die vermeerderd zijn door stek dat afkomstig is van dezelfde struik dan werkt dat niet. Stek is identiek aan de moederplant dus geen echte kruisbestuiving.

Op 11 meter kun je 1 notenboom zetten ... Het probleem met internet is dat mensen veel mooie plaatjes zien maar dat ze vaak niet snappen dat voor sommige dingen zoals het maken van een 'Belgian Fence' de nodige kennis komt kijken. Bij de groeisnelheid van appelbomen zul je een boom moeten kiezen die geënt is op een traag groeiende onderstam. Overigens snap ik niet waarom iemand kiest voor een 'Elstar'. Deze appel ligt in iedere supermarkt voor een lage prijs. Persoonlijk zou ik een appelsoort kiezen die niet in de winkel ligt. Kersen zo min mogelijk snoeien, alleen vormingssnoei in de jonge jaren. Als je snoeit dan direct na de oogst en zeker niet in de herfst of winter. Nectarines (en ook perziken) zijn zeer gevoelig voor krulziekte, niet aan beginnen. Amandel 'Robijn' is volgens mij zelfbestuivend. Is ook geen 'pure' amandel maar een kruising met (als ik het goed heb) een perzik.

Officieel mag er geen zaad naar de EU worden verzonden vanuit de Oekraïne zonder een Phytosanitair Certificaat. Ik denk dat de kans niet erg groot is dat de douane de zaden in beslag neemt maar als het gebeurt heb je geen poot om op te staan en ben je de zending kwijt. Tot slot: (zoals hierboven al gezegd) die Sunsugar die organicseeds aanbiedt is zo goed als zeker niet soort echt want 'heirloom' en dus is de kans groot dat die uit ' open bestuiving' afkomstig is.

Allereerst: Als je bomen/struiken gaat zaaien is het verstandig om na te gaan wat de kiemvereisten zijn. De meeste boomzaden hebben een koudeperiode nodig om te ontkiemen. We noemen dit 'stratificatie'. Voor een zaadje van planten die van nature in een gematigd/koud klimaat voorkomen zou het zeer onverstandig zijn om in het najaar of vroege winter te ontkiemen. Als je een winter krijgt met stevige vorst dan heeft de jonge zaailing sterk te lijden en het kan zelfs dat die het loodje legt. De meeste zaden uit koele/gematigde klimaten bevatten stoffen die directe kieming voorkomen. Deze stoffen worden afgebroken door een koudeperiode. In het voorjaar, met het stijgen van de temperaturen, zullen deze zaden ontkiemen. Er zijn zaden die een zeer hard omhulsel hebben bijv. pruimen en abrikozen. Het vergt tijd aleer dit omhulsel voldoende zachter is geworden zodat het zaadje kan ontkiemen. Je kunt zulk soort zaden kraken maar als daarbij het eigenlijke zaadje wordt beschadigd is de kans groot dat het zaadje gaat rotten. Als je dit soort zaden op een natuurlijke wijze buiten zaait moet je er rekening mee houden dat ze pas na 2 tot 4 jaar ontkiemen. Sommige zaden moeten vers zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor tamme kastanjes. Als deze te veel uitdrogen dan sterft het embryo in het zaadje. Bij tamme kastanjes is het zo dat als het vochtgehalte in het zaad onder de 40% zakt het zaad zelden nog kan kiemen. Dit soort zaden heeft een 'short term viability' en moet op de juiste manier opgeslagen worden willen ze levensvatbaar blijven. Andere bekende planten die zaden hebben met een 'short term viability' zijn veel eikensoorten, magnolia en paardenkastanje. Als je zaden zaait in een pot of bak dan heb je een substraat nodig dat de juiste verhouding heeft tussen drainerend en vochtvasthoudend vermogen. Indien de grond te nat is heb je kans dat het zaadje gaat rotten. Als het substraat te veel uitdroogt heb je kans dat het embryo in het zaadje sterft. Zaaigrond die je in het tuincentrum koopt bevat scherp zand zodat de drainage meestal goed is (wel oppassen voor uitdrogen). Bij sommige zaden zoals walnoot geef ik er de voorkeur aan deze in gewone grond te zaaien. Werkt meestal beter als zaaigrond. Overigens kiemen walnoten vaak pas laat in de lente. Appels en peren zijn meestal als eerste, soms al aan het eind van de winter. Soms kiemen VERSE zaden onder warme omstandigheden direct. Dit gebeurt regelmatig bij appels en peren. Probleem is echter de overwintering. Houd je deze zaailingen in de winter binnen dan krijg je slappe planten waar je eigenlijk niet veel mee kunt. Nogmaals: appels en peren hebben een zeer grote genetische bandbreedte (daarom bestaan er ook zoveel appel- en perensoorten, er bestaat zo veel meer dan wat in de supermarkt ligt). Zaailingen van appels en peren gaan voor het eerst bloeien als ze 5 tot 10 jaar oud zijn. Er komt zelden iets goeds uit. Als jij een zaadje van een 'Elstar' of een 'Pink Lady' in de grond stopt komt daar echt geen boom uit die Elstars of Pink Lady's geeft. Meestal kleine zure krengen die zelfs voor appelmoes nog niet geschikt zijn. Benaamde soorten van heel veel boomvormige fruitsoorten worden vermeerderd via enten. Hierbij wordt een takje van de benaamde soort op een onderstam 'geplakt' . Dit is iets voor de echte liefhebber en de professionals. Dat kan maar hoeft niet (bij fruitsoorten meestal niet). 'Gezond' bij veel bomen en struiken wordt bepaald door genetische eigenschappen en externe factoren. Aangezien de genetische eigenschappen bij zaailingen heel erg variabel zijn, kun je hierover geen eensluidende uitspraak doen. Bovendien komen bijv. appels en peren uit een plantenfamilie die nogal gevoelig is voor een verscheidenheid aan aantastingen. Bij externe factoren moet je in dit verband denken aan bijv. het weer en de standplaats. Dit jaar hadden heel veel appelbomen last van schurft en dat kwam hoofdzakelijk door het natte weer in de tweede helft van de zomer. Tot slot zie je ook dat er soms 'nieuwe' ziektes of aantastingen de kop op steken waar planten vroeger geen last van hadden. Enerzijds komt dit door de globalisering anderzijds door klimaatverandering en natuurlijke uitbreiding. Hier hebben de walnoten sinds een aantal jaren last van 'bacteriebrand' . De groene bolsters van de noten worden bruin/zwart en verslijmen, soms gebeurt dat ook met de inhoud van de noot. De kersenvlieg kwam hier vroeger niet voor maar heeft zich vanuit het zuiden hier naar toe uitgebreid. Deze vlieg legt een eitje in een kers. Het eitje wordt een made die van de kers eet. Zo'n aangetaste kers is voor menselijke consumptie niet meer zo aantrekkelijk. Voor kinderen lijkt het mij interessanter in het voorjaar bonen of erwten te zaaien. Deze kiemen relatief snel en geven ook redelijk snel vrucht.

Ik zaai al jaren veel planten uit zaad, vooral sierplanten maar af en toe ook fruitplanten. Bij sommige soorten zoals walnoten is de genetische bandbreedte niet heel erg groot en daar maak je een goede kans op een goed smakende oogst. De walnotenboom die hier staat komt uit noten van de boom die mijn opa in de jaren 20 of 30 van de vorige eeuw heeft geplant. Noten smaken identiek alleen is de noot van mij iets moeilijker te kraken. Bij appels en peren heb je een grote genetische bandbreedte en komt er maar zelden iets goed uit. Vanuit kostenoogpunt heeft het zaaien van appels en peren ook weinig zin aangezien geënte soorten meestal niet heel erg duur zijn (zeker niet in vergelijking met geënte soorten van walnoot of pawpaw). Ik heb ooit nashiperen gezaaid en de nakomelingen waren ziektegevoelig en de resterende planten gaven inferieur fruit. Zaaien van boomvormige fruitsoorten is ook iets voor de wat langere termijn want de eerste bloei heb je vaak pas als de plant 5 tot 10 jaar oud is. Nieuwe fruitrassen komen doorgaans uit zaad maar het zaad is wel het resultaat van doelgerichte kruisingen. Toevalstreffers komen voor maar zijn heden ten dage echt heel zeldzaam. Jonge zaailingen van planten hebben veel aandacht nodig wat betreft verzorging. Je kunt in de zomer niet 3 weken op vakantie gaan en de boel de boel laten. Je hebt een betrouwbaar persoon nodig die de planten verzorgd. Veel mensen verkijken zich hier op zo is mijn ervaring. Ze beginnen optimistisch aan de onderneming maar gaandeweg ebt de oplettendheid weg.

Etsy verkopers zijn extreem onbetrouwbaar wat betreft correcte naamgeving en kwaliteit van het zaad. Nooit kopen. Officiële Amerikaanse zaadverkopers zullen geen zaad naar Nederland verkopen zonder phytosanitair certificaat. Omdat voor het verkrijgen van zo'n certificaat het zaad gecontroleerd moet worden en bij een negatieve uitslag van zo'n controle het bedrijf op slot kan worden gegooid, zullen de meeste Amerikaanse zaadverkopers er niet aan te beginnen. Bovendien is de prijs van een phytosanitair certificaat aan de hoge kant ($ 30 tot $60) dat het alleen zin heeft als je een grote hoeveelheid zaden aanschaft, niet 1 of 2 zakjes. Ik denk dat je gewoon geduld moet hebben. Als die tomaat werkelijk zo goed is zal er op termijn echt wel zaad ervan in de EU aangeboden worden.

Blad: het is herfst dan kun je niet verwachten dat het blad er perfect uitziet. Gaatjes in het blad kunnen eventueel wijzen op hagelschotziekte. Afgevallen blad goed opruimen. 'Scheuren' in de schors: kunnen eenvoudige 'groeischeuren' zijn. Weinig aan te doen. Ik heb de indruk dat de boom te diep geplant is. De wortelaanzet mag maar net onder de grond zitten. Te diep planten kan tot allerlei problemen leiden en vaak zie je dat de boom een aantal jaren na het planten gaat kwijnen. Er zit wat korstmos op de takken. Is weinig verontrustend, is een natuurlijk verschijnsel.

Szechuan peper / Zanthoxylum simulans heeft een koude-periode nodig om te ontkiemen. Als je een potje binnen houdt dan zal daar weinig ontkiemen. Andere potje nu al gewoon buiten zetten. Zorg wel dat vogels, huisdieren, kinderen etc. er niet bij kunnen. Ik probeer de meeste zaden die een koude-periode nodig hebben te zaaien voor kerst. Helaas is dat lang niet altijd mogelijk omdat een heleboel zaadlijsten pas in het nieuwe jaar verschijnen.

Mag die haag niet hoger worden dan 80 cm of moeten de planten nu al 80 cm zijn? Als het eerste het geval is dan is Thuja occidentalis een verkeerde keuze. Deze conifeer kun je echt niet op 80 cm houden, is simpelweg te groeikrachtig. Zoals de meeste coniferen kun je Thuja niet tot in het oude hout terugsnoeien want dan loopt die niet meer uit. Alternatieven zijn o.a. Ilex crenata soorten speciaal voor hagen, Liguster soorten (meerdere keren per jaar snoeien om op 80 cm te houden, en Taxus media 'Hillii' (Taxus is giftig maar 'Hillii' zet geen bessen aan, groeit goed opgaand, taxus houdt niet van natte grond). Bij Thuja occidentalis plant je er max. 3 per strekkende meter indien de planten nu 80--100 cm hoog zijn. Van die kleine ukkelplantjes van 20-30 cm hoog zou ik bij een coniferenhaag niet doen.

Mais is een relatief 'schone' teelt waarbij meestal maar een keer met 'gif' wordt gespoten en wel om onkruid te doden als de mais pas gekiemd is. Tegenwoordig moet er na de oogst van de mais een 'vanggewas' worden gezaaid. Als vanggewas wordt o.m. winterrogge of bladramenas gezaaid. Sommige boeren spuiten dit aan het eind van de winter dood met Roundup (of iets wat daar op lijkt). Dan komt er dus wel gif in de grond maar of dat goed aantoonbaar is zou ik niet weten. Tegenwoordig worden boerenakkers hoofdzakelijk bemest met drijfmest. Dit bevat weinig humus in vergelijking met stalmest of compost. M.i. is de kwaliteit van de grond vooral afhankelijk van wat voor soort het grond het is. Je hebt akkers waar de grond van nature van goede kwaliteit is maar ook akkers waarvan de grond matig is (bijv. zeer dun laagje zwarte grond en al snel gele grond). Grond die van matige kwaliteit is kun je verbeteren met compost maar dit gaat niet van vandaag op morgen.

Je hebt plannen en de daadwerkelijke realisering ervan. Bij mij in de buurt zijn ze al meer dan 20 jaar bezig met een ontsluitingsweg en iedere keer komt er weer een kink in de kabel. Een grondeigenaar die faliekant tegen die ontsluitingsweg is heeft een klein deel van zijn grond verkocht aan een natuurclub zodat die partij wordt in deze zaak en niet buitenspel gezet kan worden. Dat betekent dat het tot de Raad van State zal gaan en dan zijn we weer een aantal jaren verder. Voor mensen die grond pachten is het verstandig te kijken wat er in het pachtcontract staat en wat er in de Pachtwet staat.

Ja, kun je zaaien. Zaden hebben een aantal maanden een koude periode nodig (stratificatie). Zaden kiemen bij het stijgen van de temperaturen in het midden van het voorjaar. Het beste nu zaaien en het zaaisel buiten plaatsen. Zaaisel afdekken met fijn grind om onkruid en mosvorming tegen te gaan. Zorg dat er geen vogels, huisdieren of kinderen bij het zaaisel kunnen. Zaden gewoon in de koelkast leggen werkt niet, ze moeten echt gezaaid worden in zaaigrond / potgrond. Belangrijk is dat de zaden vers zijn. 'Oud' zaad (zaad van vorig jaar of nog ouder) kiemt in het algemeen slecht tot niet.