To bee or not to bee

[Charly]

Beste allemaal,

Gisteren is de imkercursus in Oegstgeest gestart, en ik neem deel dit jaar. Voor wie het leuk vindt, wil ik leuke en nuttige feiten verzamelen. En jullie ook meenemen in wat ik zoal leer. De eerste zeven lessen betreffen theorie, en de laatste lessen meer praktijk. Hoop eea te illustreren met foto's en links.

Mijn uiteindelijke doel is te beslissen of we wel of niet zelf bijen gaan houden. Of gaan voor de tussenvorm: iemand anders een plek aanbieden voor zijn kasten op ons land (in ruil tegen wat was en honing ) Tot die tijd dompel ik me in de hoofd- en bij(HA)zaken van het bijenhouden. Omdat het zo rete-interessant is.

 

De informatie uit de theorielessen kun je hier online zelf vinden.

http://www.imkerpedia.nl/startcursus/

 

Interessante feitjes uit de les van 22-02

- Handschoenen dragen bij kist openen kan, maar ben voorzichtig: als je een bij doodmaakt ruikt de rest het gif en wordt enorm pissig.

- Immuun worden voor bijensteken duurt +/- 2 jaar. (Ca 50 steken)

- Aanraden ipv met handschoenen, met blote armen dat gaat precieuzer

- Rustig bewegen in de buurt van de kast of als je met de bijen werkt. Dat alarmeert ze niet. Dus doe kalm

- Als je gestoken bent, wrijf even langs je kleding en dan valt de angel er zo uit en evt uitzuigen. (Niet gaan pulken! Dat werkt averechts)

- Bijenkorf heet bij imkers ook wel een bijenmoordenaar. Want raten worden aan de korf vastgebouwd door de bijen dus moet t volk wijken als je honing wilt oogsten.

- Beter bijenkasten. Want dan kun je honingraampjes oogsten volk blijft intact.

- Ruimte tussen de raampjes 4 / 8 mm. - Kast bestaat grofweg uit: Losse bodem, broedkamer, een of meerdere honingkamers

- In winter buitenste ramen eruit, isolerend blok

- De koningin heet bij imkers een Moer. En is lang niet zo belangrijk als wij denken. Het is geen centraal regelorgaan.

- Moerrooster: een gaasplaat die je op de broedkamer legt. De moer kan er niet doorheen dus alleen werksters met honing kunnen bovenin de honing kamer komen

- Bijen zijn visueel georiënteerd. Een jonge bij die voor het eerst buiten vliegt, vliegt achteruit om de omgeving van de kast in zich op te nemen.

- Kast verplaatsen kan slechts een halve meter naar rechts. Halve meter naar links of meter naar achteren. Niet meer.

- Bijen eten ook stuifmeel

- Propolis gebruiken ze om alles mee vast te kitten (muurvast!) Ze verzamelen dit van naaldbomen

- Water is voor bijen ook super belangrijk! Dus zorg dat ze makkelijk in en uit het water kunnen (door er stro in te zetten ofzo) minimaal 5 meter van het nest.

- Werksters zijn vrouwtjes die geen eitjes kunnen leggen door een stofje dat koningin uitscheidt.

- Als nectar binnen komt met de honingbij bevat het 20% suiker. Moet naar 80%. Doet een andere werkster bij. Dan kan het niet meer schimmelen.

- Bijen oriënteren zich op de zon. Ook als er wolken zijn. Zij zien nl Ultraviolet licht.

 

Tot zover maar weer!

1 april 2018 aangepast door Gast

[reina]

leuk dat je de cursus doet. Ik heb de theorie dit najaar gedaan en begin straks, ca april met de praktijk

Zelf bijen houden lijkt me super leuk maar ik heb geen plek in mijn tuin dus voorlopig ga ik kijken bij buurtimkers.

[appelvrouw]

Leuk Charly ik ga dit volgen. Ik zal zelf niet zo gauw bijen gaan houden maar onze burgervader doet dat wel, misschien kan ik eens met hem mee en weet ik nu al dat ik kalm aan moet doen.

[oscardevos]

Succes met de cursus, Charly en leuk dat je ons op de hoogte houdt.

Cool dat de bijen ook in z'n achteruit kunnen vliegen

[Jorieke123]

Helemaal leuk, wij lezen mee!

[jootje]

Ernstig leuk, om te volgen ook!

Ben heel bemieuwd of je uiteindelijk zelf bijtjes gaat houden.

Succes!

[pippi]

Leuk hoor! Ik was ooit van plan een imkercursus te gaan volgen en heb me er toen flink in verdiept. Het is er toen niet van gekomen, maar het lijkt me nog steeds mooi om een volkje honingbijen onderdak te kunnen bieden.

 

Heb je ook al iets geleerd over de verschillende rassen? Dat vond ik echt heel erg interessant. Wat ik ervan begrepen heb is dat de mens vooral heeft geselecteerd op een zachtaardig karakter, maar dat juist wat fellere bijen zich beter kunnen weren tegen vijanden en ook beter bestand zijn tegen ziektes en plagen. Er zijn zelfs bijensoorten die de gevreesde varroa-mijt van elkaar afplukken en doodbijten.

 

Ik ben wel benieuwd of jouw cursus helemaal traditioneel is of wat bijvriendelijker. Want er wordt best wat gehannesd met die bijen, dat gesleep van hot naar her met kasten, afknippen van de vleugels van de koningin, moerroosters , afbranden van volkjes, kunstmatige inseminatie in plaats van een bruidsvlucht... Het kan allemaal ook met wat meer respect, Het zijn zulke gave dieren, bijen, en hier en daar is imkeren eigenlijk verworden tot een equivalent van de bio-industrie, terwijl het zeker ook anders kan.

 

Oh, en een docu die je echt wel moet zien is More Than Honey. Hij stond voorheen op Youtube, maar ik kan hem helaas niet meer vinden.

[Mellie]

Ik las de titel en dacht, dat is er een van Charly. En jawel. Leuk hoor dame!

Mijn tante en haar zoon houden bijen. Ben toen in een Turkse tuin diverse malen op mijn hoofd gestoken. Sindsdien vind ik ze wel een beetje eng, maar van een afstandje erg mooi.

 

Veel plezier en ik zal meelezen. Van een afstandje uiteraard

 

Bzzzzz

[Charly]

He wat leuk! Had gemist dat er reacties waren (op mobiel gaan die meldingen niet altijd 100% goed) En nu kijk ik en zie ik allemaal mensen die het leuk vinden om mee te lezen. Fijn zo. Motiveert mij ook weer

@reina, Wat leuk dat jij de cursus ook doet! Dan kunnen we elkaar aanvullen

Ja ik vond de eerste les al interessanter dan ik verwacht had. Ik dacht al heel wat te weten van bijen, eerlijk gezegd , maar heb echt meteen dingen opgepikt die volledig nieuw waren. Zoals dat achteruit vliegen inderdaad

Over rassen hebben we het nog niet gehad. Komt vast nog! Maar ongeveer het eerste wat de leraar zei was dat hij de bijen nooit om de honing gehouden heeft, maar omdat hij van bijen houdt. En dat het mooi meegenomen was als hij honing kon oogsten. Vond ik een prettige positieve insteek.

 

De lessen zijn in het clubgebouw van de lokale schaatsclub, en nu het ineens zo gaat vriezen, lijkt het erop dat we onze ruimte volgende week niet zullen kunnen gebruiken. Wegens hordes schaatsenthousiastlingen Dus de eerstvolgende les is nog even onbekend. Maar hoe dan ook “to bee continued!”

[Anna3]

Haha Leuk dat je een bijencursus doet en je kennis met ons wil delen Charly!

[arjanmek]

Mooi dat er steeds meer mensen bijen gaan houden!

Maar ik hoop dat mensen niet alleen bijen gaan houden, maar ook de leefomgeving hiervoor aangaan passen.

Er is een grote diversiteit aan planten nodig om de bijen in leven te houden.

En als het zo doorgaat, zijn er meer bijen als bloemen...

 

Dus mensen, ook aanplanten voor de bijen!

Daarmee worden ook heel veel andere dieren mee geholpen, en daar kan een heel systeem mee geholpen worden

 

Owja, de korf is niet persee een bijenkiller, We hebben regelmatig een korf na de heide oogst leeg geklopt en met een ander volk verenigd, en dan blijven de bijen in leven en hersteld het volk prima,

Vroeger werden de korven afgezwaveld na de heide oogst. en dan was weg echt weg..

Op deze manier is er jaren gewerkt, gelukkig zijn er dus mooie kasten voor in de plaats gekomen.

 

Wij laten onze bijen alle raten zelf bouwen in de raampjes en gebruiken alleen ocxaal voor de bestrijding van de varoa-mijt. En dat gaat erg goed.

Als het mee zit hebben we 9 volken die de winter uit komen, kan bijna niet wachten, heb er erg zin in het voorjaar!

 

Dus mensen, lekker voor de bij aanplanten!

[Nasuada]

achteruitvliegende bijtjes.....zie gelijk tekenfilm materiaal voor me.

Super leuk charly, zelf vind ik het reuze interessant. Ook mooie beestjes en ben gek op de was en honing. Ik volg dan ook verschillende Facebook groepen.

Maaaaar ik ben Zoo oo bang om geprikt/gestoken te worden daarnaast kan ik veel maar heel rustig en kalm bewegen/doen past niet in dat rijtje.

Wel probeer ik hubbie enthousiast te krijgen maar ook dat lukt niet erg.

Ik ga dit draadje zeker volgen.

En lees gelijk al een optie 3.....mijn tuin beschikbaar stellen

[Mellie]

Bezige bijtjes hoor Chapeau! Ik ben al blij als ik gewoon de dag doorkom zonder extra hobby’s

[Charly]

Beste allemaal

 

Voor les 2 van de imkercursus kon ik helaas niet - zat in St Petersburg. Ook leuk.

Maar ik heb online de informatie doorgenomen, en dit waren de leuke zaken die me in het oog sprongen,

 

- De raat van bijen wordt steeds donkerder naarmate hij vaker gebruikt wordt. Dit komt door achtergebleven vliesjes en propolis. De raten worden steeds kleiner, de bijen dus ook. Tot de situatie onhoudbaar wordt, en het volk vertrekt.

In de natuur is er een speciale mot (de wasmot; heel origineel) die de oude was opruimt / afbreekt opdat een bijenvolk zich opnieuw in een ruimte kan vestigen. Wasmot: http://www.imkerpedia.nl/wiki/index.php?title=Wasmot

- Je hebt dus de moer (koningin), dar (mannetje), en werkster bijen. Die laatste groep doet het leeuwendeel van het werk. De verschillende taken die zij uitvoert zijn leeftijdsafhankelijk. De eerste drie weken brengt ze binnen door:

* (1-3 dgn oud) schoonmaken;

* (3-12 dgn oud) stuifmeelvertering + anderen voedersappen voeren (voedsterbij);

* (12 -21 dgn) voedselopslag, bewaking, bouwen bijenraat.

Daarna wordt de binnen bij een buiten bij.

Jonge buitenbijen halen nectar etc en brengen dat naar de kast.

Meer ervaren bijen gaan nieuwe velden zoeken, en komen bij thuiskomst vertellen waar die zich bevinden. Door te dansen. (Dit wist ik trouwens, maar de nauwkeurigheid van de communicatie was nieuw voor me. Dit filmpje legt het goed uit. Is ff doorbijten, maar de moeite waard!

)

 

Gisteren was les 3

Die vooral ging over wat bijen halen, en wat de imker kan oogsten. Daarnaast behandelden we een jaar van een bijenvolk, zonder ingrijpen van een imker. Volgende keer behandelen we hoe het leven van een volk verandert, als de imker wel ingrijpt. (En dat moet hoor. Want zwermende bijen overleven in Nederland niet of zelden, vanwege een gebrek aan leefruimten zoals holle bomen etc. Een bij kan, anders dan een wesp, alleen de binnenkant van een nest maken, en is voor een buitenkant afhankelijk van een bestaand iets.)

 

Leuke weetjes enzo:

- Bijen halen, naast nectar, ook honingdauw op (wat luizen afscheiden) niet iedereen vindt de honing daarvan lekker. In Duitsland is t n delicatesse! (Donkerdere honing)

- Ook vergist / rot fruit wordt geoogst. Maar niet in grote hoeveelheid. Vaker wespen daar.

- Nectar: Wordt niet alleen intrafloraal gewonnen, maar ook extra floraal bij bladsteel ofzo (wist ik niet! Dat planten nectar afscheiden bij bladstelen etc)

- Verschillende honing zeer verschillende smaken. Koolzaad honing is vlakker. Hei honing is heel kruidig.

- in de kast krijgt Honing een niet poreuze deksel, maar Broed een wel poreuze deksel - want heeft zuurstof nodig.

- Stuifmeel bevat eiwitten en vetten.

- Een bij leeft:

* Zonder stuifmeel 30 dagen

* Paardenbloem 35

* Wilgen: 46 dagen

* Appel idem

Wilgen zijn ongelofelijk belangrijk voor bijen. Aan een ieder de oproep. Plaats een wilg!

- Bij is bloemvast. Als hij in 1 vlucht op paardenbloem vliegt, blijft hij daarop vliegen. Tenzij ze in de ochtend een ochtenbloeier hadden, dan in de middag andere bloeier.

- in tegenstelling tot bijv Hommel: die gaat alle bloemen af die bloeien. Bijen daardoor betere bestuiver

- Volwassen bijenvolk heeft 40 kg stuifmeel per jaar nodig

- Stuifmeel kun je oogsten door kammetjes bij ingang kast, die van de pootjes haalt. Gezond? Tsja. De een zegt super-food. Maar niemand weet t echt.

- Als je gekochte honing niet kristalliseert, is dat verdacht. Dan is de honing te veel verwarmd (is veel makkelijker op grote productie, want warme honing is veel vloeibaarder) dan zijn alleen wel de goede enzymen dood. Verschil proef je helaas niet

- Zelfs bio honing is vaak gemengd met buitenlandse honing. Beter bij de imker honing halen.

- Als honing is gekristalliseerd: au bain marie verwarmen. Niet te heet! Je moet je hand erin kunnen houden. Dan blijven enzymen goed.

- Niet alle honing kristalliseert hetzelfde. Grove kristallen (keihard) of hele fijne kristallen. Die laatste kun je mengen met hele vloeibare honing. Dan krijg je zachte kristallen honing, mooi smeerbaar. Want structuur van toegevoegde kristal is leidend.

- Van de propolis tinctuur maken. Super desinfecterend.

- leraar neemt de volgende keer tekening mee van zijn zonnewas smelter. Dat is naar zijn idee de schoonste manier om bijenwas te schonen. Mooie cliffhanger!

 

Hoop dat jullie het net zo interessant vinden als ik.

 

Tot de volgende keer (+/- 24 maart)

[henkg]

"Wilgen zijn ongelofelijk belangrijk voor bijen. Aan een ieder de oproep. Plaats een wilg! "

Maar waarom belangrijk?

Zonder me in te lezen gok ik erop dat dat is omdat wilg zo vroeg bloeit, er is dan nog weinig anders.

En kun je dan niet nog beter (ook) Erica planten? Bloeit vanaf januari tot eind mei, en is wel zo mooi. Ook minder gedonder met snoeien.

[simonvb]

Mooi geschreven om te volgen, zo'n cursus lijkt me ook wel leuk.

Ik hoor hier in de omgeving van imkers altijd om een spork aan te planten, bloeit van mei tot september en kunnen ze de gehele tijd op vliegen.

[angela († maart 2025)]

De imker die bij ons op de vereniging korven plaatst roept ook erg over acacia voor bijen.

Ik ga er daarom ook een planten.

[Charly]

Stuifmeel wilg idd omdat het vroeg is, en er dan nog weinig is. Maar ook omdat dat stuifmeel zorgt voor een bij die 46 leeft, en hij zo makkelijk is aan te planten dus dat hoeft voor niemand een drempel te zijn. En het snoeien valt wel mee toch? Althans. Vinden wij.

 

Acacia klinkt ook goed.

Spork moest ik even googelen. Maar je leest idd meteen dat imkers daar dol op zijn voor de bijen. Dus vast een goed plan.

 

Verder herhaal ik maar wat ik hoor he. Ben geen expert (helaas). Fijn dat jullie aanvullen. Hebben we ineens een mooi lijstje bomen voor bijen verzameld

[angela († maart 2025)]

Volgens mij zijn kastanjes ook goed maar durf het niet zeker te zeggen. Kan ook voor hommels zijn?

[Nasuada]

Wilgen staan ook in mijn wanna have's.

Helaas niemand gevonden die knot.

Toch stapje harder zoeken dan.

[angela († maart 2025)]

Marktplaats?

[speets]

Ik zou gewoon ergens een flinke tak afknippen en in de grond steken.

Gaat altijd goed.

[geedee]

Leuk topic!! net ontdekt

 

De imker die bij ons op de vereniging korven plaatst roept ook erg over acacia voor bijen.

Ik ga er daarom ook een planten.

 

In Hongarije zie ik altijd veel kraampjes met deze honing langs de weg. Je ziet daar in het korte voorjaar heel veel Acacia bomen in bloei staan; prachtig om te zien. Acacia's geven gewilde honing:

 

http://www.honinggezond.nl/acaciahoning/

 

citaat:

 

Oorspronkelijk komen acacia’s uit Australië, Afrika en Noord- en Zuid-Amerika. Tegenwoordig heb je ook in Oost Europa acaciavelden waar bijen goed gebruik van maken. Bijen maken honing van de nectar uit de bloemen. Veel Europese acaciahoning komt bijvoorbeeld uit Hongarije of Bulgarije.

Unieke eigenschappen

 

De honingsoort die verkregen wordt van nectar uit acaciaplant, is erg uniek in haar kleur en vorm. Het is zo’n beetje de lichtste honing die er is. De honing is zo licht, dat het bijna doorzichtig is. De vorm van de honing is vloeibaar. In vergelijking met andere honingsoorten blijft deze honing erg lang vloeibaar. Het kan wel maanden duren voordat de honing versuikert. Dit is te danken aan de hoge concentratie fructose die deze honing rijk is.

De geur en smaak

 

Honing is altijd zoet en dat geldt zeker voor de acaciahoning. Het behoort tot een van de zoetste honingsoorten die er zijn. De honing is zacht delicaat en heeft een lichte acacia geur. Volgens sommigen heeft de honing een lichte vanille of bloemige smaak.

 

 

Ik heb trouwens een krulwilg staan die ik nooit snoei......een wilg hóeft niet geknot.....toch?

[Charly]

Afgelopen weekeinde hadden we onze eerste praktijkles: ramen maken (Die dingen die in een standaard bijenkast hangen, en waarop de bijen hun raten maken)

En hebben we wat meer gehoord over kasten.

 

Er zijn tegenwoordig heel veel typen bijenkasten leverbaar, volgens onze docent kun je het beste met spaarkasten werken. Het is in NL de meest gebruikte bijenkast, is sterk en gaat behoorlijk lang mee - zeker wanneer deze van grenen (beitsen!) of red cedar gemaakt is. Heel mooi zijn die standaard kasten niet.

 

Zelf vind ik zo'n topbarhive erg mooi:

 

En je hoeft er geen ramen in te maken, doen de bijen zelf.

 

Schijnt echter geen goede kast te zijn voor beginners. Dus is me met klem aangeraden eerst voor een spaarkast te gaan en wel een van het simplex-formaat. Bijna iedereen imkert met dat formaat en dat is wel zo handig wanneer je b.v. van een ander een raampje met broed krijgt, omdat er iets mis is gegaan.

 

Enfin, in zo'n kast hangen dus ramen, waarop de bij de raten maakt. (Honingraat of broedraat)

En daar zijn we een volle middag mee bezig geweest.

Met deze materialen:

Raampjes met zaagsnede

Kunstraat (dat wordt geperst van oude bijenwas. Kun je zelf doen, maar kopen is makkelijker!)

Spijkers 20 mm

RVS draad

Busjes

Transformator

 

Deze twee filmpjes komen overeen met hoe wij het hebben gedaan:

draad spannen:

wasplaat erin:

 

Maar deze manier lijkt me praktischer, want je hebt geen transformator nodig bijv.

 

Vanavond (29 mrt) de laatste theorieles en dan 7 april, of als het dan te koud is, 14 april, gaan we met de bijen aan de slag!

(Ik moet nog handschoenen kopen. Gewoon van die roze huishoudhandschoenen bij de Action zijn prima)

29 maart 2018 aangepast door Gast

[Claudia69]

Fantastisch. Mijn grootvader hield bijen en ik heb dat altijd bijzonder gevonden. Ik heb in principe de ruimte om een kas in de tuin te laten zetten, ver genoeg van buren en dergelijke, maar vraag me af of het feit dat 1 kant bij de buren is afgezoomd met een lange rhododendronhaag, die elke lente zeer uitbundig bloeit, geen tegenindicatie is. Omdat die nectar giftig is? Weet jij of dit klopt?