Het teeltplan: Wisselteelt en indeling

[weknow]

@ Dakmoes

 

Zonder compleet te proberenzijn, nog het een en ander dat me invalt.... Denk als wintergroente ook aan prei, andijvie en groenlof misschien. Snijbiet overwintert hier goed de laatste jaren...niet veel te oogsten tijdens echte winter, maar met een beetje geluk wel weer in maart of zo klein fris blad. Ook roodlof blijft vaak goed over. Oca knolletjes zijn lekker en redelijke oogst en laten zich gerooid erg goed bewaren tot maart.

Hier tijdens de wintermaanden altijd enkele bakjes met kiemgroenten, er zijn vele soorten, voor de verse vitamientjes.

[loes]

Winterpenen, veldsla, winterpostelein , pastinaak, witlof, bieten, winterrammenas en nog veel meer.

 

En anders wat winterharde groenbemester? Niet eetbaar maar wel nuttig en groen.

 

ik ben eigenlijk niet zo van de wintergroenten. Wel om te eten maar niet in de tuin. Is mij te koud, voor mij stopt het seizoen zo rond oktober. Maar heb me nu laten overhalen voor wat wintergroenten, het meeste zou tijdens de kou amper werk kosten. We zullen zie .

[Dakmoes]

Dank voor de tips, dit wordt een groene winter zo. Ocaknolletjes had ik nog nooit van gehoord, grappig plantje. Zag bij Vreeken gelijk ook de knolcapucijner, ook grappig.

[pippi]

Maak het niet te ingewikkeld,

 

Tsja.

 

Ik ben nu enthousiast mijn planning voor volgend jaar aan het maken, helemaal leuk met fotootjes van de planten op de plattegrond in Excel, en mijn motto voor volgend jaar is 'productie'. (Het is fijn als je een motto als leidraad hebt, want dan kan je al je beslissingen daar even tegenaan houden.) Dus, het streven is om zoveel mogelijk te produceren, en dan uiteraard wel binnen mijn normen en met een flinke scheut permacultuurideeën.

 

Nou, het is een leuke puzzel aan het worden.

 

Die wisselteelt heb ik nu helemaal overboord gegooid behalve voor de aardappelen. Met alle respect, maar als je monocultuur vermijdt en niet daadwerkelijk te maken hebt met bodemziektes, is wisselteelt volgens mij compleet onnodig.

 

Ik heb nu een veld ingepland van maart tot september en een van maart tot december, met een voor- en nateelt. En ik heb een veld jaarrond ingepland, met overlappende 'tussenteelt', (in dit geval raapstelen van o.a. Chinese kool en meiraapjes die nog tot wasdom kunnen groeien terwijl de mais nog baby-mais is) dus zodat het nooit leeg staat. Dat wil ik dus eigenlijk voor de hele tuin. In die eerste twee velden kan ik in september voorgezaaide en opgepotte winterkolen en in december knoflook zetten en dan heb ik ze ook helemaal rond.

 

(Trouwens zo heerlijk werken in Excel, fotootjes liggen bovenop elkaar, en als dan bijvoorbeeld in juni de vroege aardappelen gerooid zijn kan ik per m2 dat plaatje wegklikken en dan zie ik dat daar nu de andijvie of kool of bietjes in moeten.)

 

Ik ga sowieso ook zoveel mogelijk vaste groente- en fruitplanten zetten, maar die hebben ook vaak een soort van winterrust en dan kan er iets winterhards eenjarigs naast.

 

Zou het haalbaar zijn, een tuin die jaarrond vol staat en alsmaar produceert, wat denken jullie?

[JudithD]

Wisselteelt compleet onnnodig, zeg je. Ik hoop dat je gelijk hebt, maar dat weet je dus niet eerder dan in 2018 op zijn vroegst.

Ik denk dan: wisselteelt wordt al heel erg lang gebruikt met goede resultaten, en die resultaten komen er onder andere omdat iedere teeltgroep bijvoorbeeld een andere behoefte aan water en/of voedingsstoffen heeft. Soms verschilt de hoeveelheid stikstof oid die een plant moet hebben nogal van de andere, hoe ga je dat dan regelen als die minder behoeftige plant tussen de wel behoeftige staat? Dit nog even afgezien van de mogelijke ziektes zoals knolvoet etc.

 

Ik smokkel ook wel wat bladgroentes ergens bij tussen, maar die zijn immers wat neutraler dan bijvoorbeeld koolsoorten. Ik hoop dat het werkt!

[pippi]

Wisselteelt compleet onnnodig, zeg je.

 

Binnen een polycultuur. Als je traditioneel tuiniert, moet je wel iets van wisselteelt toepassen.

 

Ik hoop dat je gelijk hebt, maar dat weet je dus niet eerder dan in 2018 op zijn vroegst.

Ik denk dan: wisselteelt wordt al heel erg lang gebruikt met goede resultaten, en die resultaten komen er onder andere omdat iedere teeltgroep bijvoorbeeld een andere behoefte aan water en/of voedingsstoffen heeft. Soms verschilt de hoeveelheid stikstof oid die een plant moet hebben nogal van de andere, hoe ga je dat dan regelen als die minder behoeftige plant tussen de wel behoeftige staat? Dit nog even afgezien van de mogelijke ziektes zoals knolvoet etc.

 

Zoals ik al zei: heb je bodemziektes, dan wordt het ook weer een ander verhaal. Maar ik denk niet dat er een probleem ontstaat door verschillende behoeftes aan water of voedingsstoffen.

 

Ik smokkel ook wel wat bladgroentes ergens bij tussen, maar die zijn immers wat neutraler dan bijvoorbeeld koolsoorten. Ik hoop dat het werkt!

 

Ik ook.

[weknow]

Er zijn diverse methoden om je gewassen sterk en gezond te houden, als je zonder gif en gebruikmakend van meer op natuurlijke processen geënte manieren wilt moestuinieren.

 

Teeltwissel en zorgen voor afwisseling in je beplanting horen daar allebei bij. Ook het geregeld opbrengen van compost, zorgen voor gezond en gevarieerd bodemleven zijn belangrijke....en nog wel een paar. Ik denk dat als je je kansen op geen grote problemen op langere termijn zo goed mogelijk wil maken, je er geen of/of verhaal van moet maken, maar alles wat je vrij eenvoudig kunt doen zou moeten toepassen, zeker als dat - zoals bij een gerichte afwisseling in opvolging van je teelten - een erg beproefde en goed werkende manier is gebleken.

 

Er bestaat niet zoiets als de enige goede manier. Wel is er ook de kennis en ervaring van mensen die heel serieus tientallen jaren op een zo ecologisch mogelijke manier (moes-)tuinieren en die zo veilige en begaanbare paden hebben gemaakt tegen de hoofdstroom in, waar gif en kunstmest de hemel op aarde beloofden. Ik zou in ieder geval zeggen...doe daar toch ook je voordeel mee.

[pippi]

Even voor alle duidelijkheid: met uitzondering van de aardappels heb ik nu helemaal geen velden meer ingepland met allemaal dezelfde planten. Van alles staat door elkaar, maar wel met een idee en - voor mij - logica erachter. Wisselteelt op de traditionele manier zou niet eens meer mogelijk zijn, of ik moet met 200 'veldjes' van een m2 of kleiner gaan schuiven.

 

Ik wil waar dat kan op den duur ook zoveel mogelijk soorten gaan vervangen door vergelijkbare vaste planten. Dat maakt alles dan weer wat makkelijker.

[balkontuinder]

Heb je een tekening Pippi? Ik ben wel nieuwsgierig nu.

[pippi]

Als de plattegrond klaar is zal ik wel eens een foto plaatsen.

[Dakmoes]

Pippi, als productie je ding is, ga je dan ook aan de tomtato's? Dat staat op mijn lijst. Aardappels in de grond en erboven tomaten, paprika, aubergine, enz.

 

Verder ben ik ook heel benieuwd naar je xls bestand, kun je dat met ons delen?

 

Tot slot, als je in de buurt van Utrecht bent, moet je echt eens kijken inde Botanische tuinen in de Uithof. Naast allerlei interessante moestuinbakken (zoals zoutwaterbestendige planten), hebben ze - beetje apart staat dat - een woeste alles-door-mekaar moestuin. Geen idee of hij productief is, maar hij ziet er wel te gek uit. In het midden een reuzemais van 3 meter hoog.

 

 

Verzonden vanaf mijn iPhone met Tapatalk

[diederik]

wat een ingewikkelde boel toch steeds die wisselteelt. Als je meerdere boeken leest zie je vaak veel tegenstrijdigheden Ik plaats gewoon alles door elkaar en dat valt reuze mee

[pippi]

Ik word soms moe van mezelf, heb nu voor de zoveelste keer de hele planning door elkaar gegooid en ben maar weer helemaal opnieuw begonnen. Mijn vorige indeling was toch nog wel losjes gebaseerd op een soort van wisselteelt, alleen niet met de klassieke indeling want die vind ik echt raar, en dan gecombineerd met van alles dat goed samen kon en tegen ongedierte werkt en er leuk uitziet en ik kwam er niet uit, want ik bleef met velden vol kool zitten (nou, ik weet wat daar van komt, want ik had dit jaar een tafel vol koolzaailingen die de volle grond niet eens gehaald hebben vanwege alle koolvliegen, koolmotten, koolwitjes en andere koolvreters), en ik had lange rijen met bonen en velden met bladgroenten en het was een mooi plan maar het voelde niet goed.

 

Toen ben ik dus eens goed gaan denken over wat er dit afgelopen jaar nou helemaal prima is gegaan en waarom.

 

De plek waar de tomaten naast de bonen stonden, dat werd een groot bloeiend en groeiend oerwoud, en hoewel daar minder bonenplanten stonden dan aan de andere kant van de tuin, kwam er veel meer opbrengst van af. De andijvieplantjes die ik bij gebrek aan ruimte in de voortuin heb gezet zijn enorm geworden zonder slakkenvraat. Na tig mislukte pogingen deden de wortels het opeens prima ergens in een hoek ingeklemd tussen de ananaskers en wat bloemenplanten. En ik heb goeie hoop voor de boerenkolen die na wat vraat nu lekker staan te groeien her en der in de tuin.

 

Blijkbaar werkt dat voor mij. Dus ik heb het hele plan weer overhoop gegooid, en ik ga nu helemaal voor de schijnbare chaos van Frank Anrijs.

http://blog.natuurlijkemoestuin.be/tag/schijnbare-chaos/

 

Ik vond ook nog een mooi voorbeeld van de tomaten/bonencombi hier:

https://www.permaculture.co.uk/articles/how-much-food-can-you-grow-polyculture

 

Zo'n zelfde soort bed (ja toch weer wat tomaten, in dit geval de Yellow Taxi van Diana) met basilicum en een komkommer in plaats van squash ga ik ook maken.

 

Ik heb ook met pijn in mijn hart alle paadjes ingepland, ik hou nu netto zo'n 140 m2 over van de 220 die ik heb, maar heb dan wel zo'n 28 bedden van 4 x 1,20 waar ik nooit meer op ga lopen.

 

En ik ben nu bezig met alles opnieuw indelen met voorteelt - hoofdteelt - nateelt - randen (waarbij die randplanten ook hier en daar tussendoor kunnen komen te staan). Niks wisselteelt, ik let alleen op de aardappelen, daarvan ga ik er in 2017 bizar veel zetten in de volkstuin omdat ik in de achtertuin experimenten ga doen met aardappels zaaien. Als dat lukt, ga ik daarmee door en heb ik minder aardappels nodig op de volkstuin. Lukt het niet, zet ik gewoon weer wat poters in de achtertuin en heb ik ook minder aardappels nodig op de volkstuin.

 

Ik ben stikbenieuwd wat er in 2017 met mijn wilde plannen allemaal goed zal gaan en wat niet!

 

(En ik hoop dat dit plan nu mijn definitieve plan is, want wat ik al zei, ik word soms moe van mezelf.)

[gery]

Schijnbare chaos werkt prima maar vraagt wel discipline.

Mij bevalt het. Al werk ik met meer chaos dan Frank want de zelf zaaiende sla laat ik komen waar het wil en zo ook radijs dille etc.

De Goudsbloemen hebben ook al erg pret op mijn landje maar ik tuinier gewoon als een koe en "graas" weg wat teveel is.

 

Bedenk wel dat je met de methode Frank goede randen nodig hebt waar de plaagbeest vernietigers kunnen wonen ( egel kikker diverse keversoorten etc. )

 

Veel plezier en ik ben benieuwd hoeveel meer opbrengst je gaat krijgen nu.

[pippi]

Schijnbare chaos werkt prima maar vraagt wel discipline.

 

Ja, ik realiseer me wel dat je het niet kan laten versloffen, want dan ben je snel van je 'schijnbaar' af. Ik denk ook wel dat het vooral de eerste jaren meer tijd kost.

 

Mij bevalt het. Al werk ik met meer chaos dan Frank want de zelf zaaiende sla laat ik komen waar het wil en zo ook radijs dille etc.

De Goudsbloemen hebben ook al erg pret op mijn landje maar ik tuinier gewoon als een koe en "graas" weg wat teveel is.

 

Heerlijk.

 

Bedenk wel dat je met de methode Frank goede randen nodig hebt waar de plaagbeest vernietigers kunnen wonen ( egel kikker diverse keversoorten etc. )

 

Veel plezier en ik ben benieuwd hoeveel meer opbrengst je gaat krijgen nu.

 

Dank je, en ja, ik ben ook al bezig met plekjes plannen voor egels en padden e.d., en ik wil langs de grens met de buurtuinen zoveel mogelijk insectenplanten neerzetten.

 

Opbrengst kan natuurlijk ook gigantisch tegenvallen , maar dat zien we wel.

[Tikketim]

Kunnen jullie me helpen met mijn wisselteelt plan aub ?

Ik heb 15 bedden ter beschikking voor de wisselteelt , de bedden met vaste planten tel ik hier natuurlijk niet bij.

 

Momenteel heb ik volgende in mijn hoofd zitten :

 

peul

kool

wortel/ui

blad

vrucht

aardappel

aardbei/groenbemester

peul

kool

wortel/ui

aardappel

blad

vrucht

wortel

aardappel

 

 

Dit zijn er 15 maar zien jullie ergens een opening om 1 van de 2 peul vakken weg te laten en te vervangen door kolen ? Ik had graag 3 vakken voor de kolen. 1 voor de spruitkool (die blijft zeer lang staan). 1 voor de witte , rode , savooi , chinese ,... en 1 voor de brocoli en bloemkolen. Met 1 vak voor de peulen kom ik toe wat ik zet zeker al geen erwtjes, alleen wat boontjes en snijbonen.

[Claudia69]

Ik zet veel bladgroenten (zoals spinazie, sla, veldsla) voor, tussen of na andere groenten. Misschien kan je op die manier meer plaats vrijmaken voor kool?

[Tikketim]

Bedankt voor het idee maar dat ben ik zo al van plan. Bij de bladgroenten komt eigenlijk vooral alleen prei. Enkele kroppen sla en wat spinazie doe ik bijvoorbeeld voor de winterprei er in gaat of na de late aardappels. Ik voorzie nu 1 bed voor zomerprei en 1 voor winterprei.

[pippi]

Ik zou gewoon niet moeilijk doen en een peulveld omruilen voor een koolveld en je volgorde wat aanpassen. Jij hebt toevallig geen brassica op je bladgroenteveld staan, maar andere mensen zetten daar ook volop rucola en mosterd en dergelijke, en dat is ook 'kool'. Op zich is dat idee van wisselteelt prima hoor, en dan vooral voor de traditionele grootschalige landbouw, maar ik blijf de indeling bizar vinden. Stel dat jij tomaten als 'vruchtgroente' hebt staan, dan zou je die het jaar daarop al op je voormalige aardappelveld zetten die misschien wel phytophthora hebben gehad. Nou, dat lijkt mij riskanter dan een kolenveldje dat geen cyclus van vijf of zes jaar maakt.

 

Ik vind eigenlijk dat je pas strenge wisselteelt toe zou moeten passen als er sprake is van ziektes of plagen. En verder je gezonde verstand gebruiken. Een veld met prei is niet echt 'bladgroente' zoals sla of spinazie, dat zou ik het jaar daarop niet weer vol zetten met allium. Op een vruchtbed met meloenen kan je dan wel weer prima het jaar erop een andere vruchtgroente uit een andere familie zetten.

 

Ik heb zelf dat hele wisselteeltidee overboord gegooid, behalve wat betreft kolen en aardappelen.

[Tikketim]

@Pippi:

Hoe lang geleden ben je ermee gestopt ? Nog geen noemenswaardige problemen gehad ?

Ik zou het willen doen om problemen te vermijden. Niet om ze op te lossen als ze er zijn

[tuinLB]

Mijn "wisselteelt" bestaat ook vooral uit het verschuiven van de aardappel en kolenvelden. De rest schuif ik er omheen. Er dan kan het best wel eens voorkomen dat er iets uit de zelfde familie 2 jaar achter elkaar op een zelfde stuk staat.

Met de groentes die ik in een jaar zet is het niet echt mogelijk om aan mooie wisselteelt te doen. Ik zet zeker niet van alle families evenveel waardoor je dus nooit uit kunt komen met je vakken.

[pippi]

@Pippi:

Hoe lang geleden ben je ermee gestopt ? Nog geen noemenswaardige problemen gehad ?

Ik zou het willen doen om problemen te vermijden. Niet om ze op te lossen als ze er zijn

 

Mijn volkstuin heb ik nog maar net dus dit wordt het eerste jaar, maar in de achtertuin staat alles al jaren door elkaar heen. Heb daar ook wel twee jaar achter elkaar aardappels op hetzelfde stukje gehad.

 

Ik ben nogal een fan van Frank Anrijs, en die gaat er ook vrij zorgeloos mee om: http://blog.natuurlijkemoestuin.be/tuinieren-rekenmachine/

[Tikketim]

@Pippi

Ja ken ik , ben zijn boek nu aan het lezen en ben er zelfs al eens geweest op een rondleiding. Onbewust is daar ook teeltrotatie. Kan ook niet anders als je zulk een grote tuin ter beschikking hebt. Je plant onbewust altijd op een andere plaats. Ok , soms kan het ook toevallig 2 jaar achter elkaar op dezelfde plaats maar het kan ook zomaar zijn dat er op 1 bepaald stuk al 10 jaar geen kool heeft gestaan ...

En ik dacht ooit eens gelezen te hebben op zijn blog dat de patatjes een apart bed krijgen. Ik ben er bijna zeker van dat dat bed met patatjes (of die bedden) elk jaar wel ergens anders is.

[Manus02]

Mijn groentemoestuin is verdeeld in vier vakken (aardbeien en vaste planten staan apart).

 

Twee vragen over wisselteelt:

 

1. Moeten kolen na peulen komen of juist andersom? Ik zie in de boeken dat er verschillende meningen zijn.

 

2. En is het beter om wortel na aardappel te doen ivm lossere grond? Nu volgt de aardappel de wortel op.

[simonvb]

Ik doe het vooral om ziekten te mijden zoals knolvoet en dergelijke. Zou dus toch proberen om 6 vakken te krijgen voor de wisselteelt.

De volgorde wat na wat komt, speelt voor mij minder mee. Ik pas het wisselteeltschema van Velt toe.

 

1)De kolen komen bij mij na de peulen (ik laat de peulen afsterven op het bed wat extra stikstof zou moeten geven aan de bodem), kolen hebben het meeste compost nodig dus leek me de goede volgorde.

2)Aardappelen komen bij mij na de wortelgewassen. Wortelgewassen (bij mij ui, knoflook, wortelen) hebben geen bemesting nodig, aardappelen geef ik hier wel redelijke bemesting. Ik zit zelf op zandgrond dus grond is altijd zeer los.