roeier

Ik zou me eerder nog afvragen of het tijdpad wel klopt. Het kan lente knoflook zijn, dus het voorjaar erin, en nu de oogst. Of het kan nog knoflook uit Zuid Afrika zijn, waar de seizoenen omgedraaid zijn. Ik vermoed het eerste, maar een land van herkomst wordt in de supermarkten die ik ken altijd wel vermeld. Hoe dan ook heb ik er weinig vertrouwen in, en denk dat het op hetzelfde neerkomt als een vers gerooide aardappel poten; er gebeurt op een gegeven moment wel wat, maar je probeert iets wat tegen de cyclus ingaat.

De meeste uitjes zijn nu al behoorlijk ingedroogd, de bewaarbaarheid van de St Jans is niet geweldig. Snelle groeiers zijn meestal slechte bewaarders. Zo'n Franse grijze sjalot kiemt veel trager en is veel beter bewaarbaar. Wat de St Jans dan wel weer heeft is dat die in de herfst prima als bieslook kan worden gebruikt. Ik had een paar bosjes over het hoofd gezien bij het rooien. Lang in ruste blijven ze niet, dus dat zijn nu alweer forse pollen. Lunchpauze tijdens de postroute met wat St Jans-look op de boterham dus. Een tijdje terug waren het nog tomaten en komkommers, maar zeker die tomaten zijn allang weer geweest.

Het ging vorig jaar even helemaal mis met die 'Windmolen' dahlia die ik zo mooi vind. Ik heb al vaak gezegd hoe veel muizen er bij mij rond huis zijn, maar zelf had ik dat kennelijk nog niet door, of ik dacht dat ze van dahlia knollen wel zouden afblijven... Niet dus. Alles was opgevreten onder de grond. Dat was even een domper. Dit jaar verder met het zaad dus. Er hadden geen andere dahlias in de buurt gestaan, kruisbestuiving was dus onwaarschijnlijk. Maar ja, hoe zaadecht is zo'n bloem? Niet zo. De plant als geheel is redelijk trouw aan de moederplant teruggekomen. Het lastige punt blijkt de exacte kleurschakering van de bloem. Rood met witte punten zou volgens het boekje zijn - ik heb enkele fotos laten zien enkele paginas terug - maar die witte punten zie ik bij de meeste zaailingen nauwelijks terug. Behalve bij één exemplaar, dat nu pas goed in bloei is gekomen, en heel trouw rood-witte bladen toont, die zelfs regelmatiger zijn dan die van de moederplant. Echt heel mooi. Deze foto toont mooi een doorsnee zaailing die maar af en toe een flard wit weet te tonen, en vlak daarvoor dat zo geslaagde exemplaar. De zaadjes waren in hetzelfde potje gezaaid, en bij het uitplanten heb ik ze niet gescheiden, maar gewoon de inhoud van het potje zo in de volle grond gedaan - ik wist natuurlijk toen nog niet dat er eentje bij zat die wat specialer was - ze zullen met de knollen straks wel wat in de war met elkaar zitten.

Is het wel zo dat zonnepanelen beter renderen in de zomer? De energiegeleiding is minder in de hitte, ik heb even een verhaaltje opgezocht waar daar iets over wordt gezegd: https://www.ikgabouwen.be/zonnepanelen-verliezen-rendement-in-de-hitte/. Dat zegt nog niet alles, maar ik moet het verder aan mensen die de cijfertjes bijhouden van hun panelen overlaten om hier meer over te zeggen. Ik ben niet een persoon die over een huis beschikt, of een auto, of wat voor electrisch of fossiel voortgedreven voertuig ook, ik heb altijd al een lange vinger opgestoken naar deze consumptiemaatschappij, dus ik beantwoord de poll dan maar niet. Ik ben kritisch op die hele milieu-industrie waar we nu aan moeten geloven, het dient naar mijn mening vooral grote spelers als banken en groot-industrieëlen die de nu voorgestelde investeringen en het bijbehorende werk goed kunnen gebruiken. Zondag zag ik een interessant CO2 gerelateerd programma over het bouwen in hout, die filosofie daar verwoord spreekt me wel aan: https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2019-2020/houtbouwers.html?fbclid=IwAR2lyfCrHgrbCRsLfET7wKRfXuy7jtaOMAbLhQsMyTY2e1CuDREvn0QmKng.

En dat is dan nog een heel jong eikje. In de Engelse taal is een gezegde dat ongeveer zo gaat: "Een eik heeft 100 jaar nodig om te groeien, is 100 jaar volwassen, en doet er 100 jaar over om dood te gaan." Daarmee wil ik je niet corrigeren, ik vind je verhaal juist erg goed. Pas recentelijk las ik dat holle boomstammen ook belangrijke overwinteringsplaatsen voor bijen waren. Die holle boomstammen hebben we nauwelijks meer, maar er is in een tijd geweest dat wij zelfs onze doden daarin begroeven, dus in een oude, heidense tijd moeten er zeker meer van zijn geweest. Maar wat die bijen betreft; toen ik kortgeleden een stukje terpbed (een met oud hout gevuld hoog groentebed) weer afbrak vanwege toegang viel het mij op dat er een stuk of wat bijen uitkwamen. Ik moet op zijn minst een tijdelijke rustplaats voor die beestjes hebben verstoord. En ik verstoorde natuurlijk meer beestjes; spinnen, duizendpoten, pissebedden en wat al niet, maar die kom je ook wel tegen als je gewoon grond omspit. Bijen niet zo snel, maar die kunnen dus inderdaad holtes in of tussen hout opzoeken. Hier op en rond het perceel waar ik woon laten we dode bomen staan. Alleen als ze bij een storm zwichten en in de vaart vallen neem ik ze mee en worden ze deel van een groentebed. De observatie die je maakte dat het vellen van een grote boom niet gecompenseerd wordt door er een jong boompje voor in de plaats te planten is me uit het hart gegrepen. De visie of het uitgangspunt is bij dit plan alleen wel heel anders, en voor het slagen ervan is het misschien het beste om van het oorspronkelijke plan te blijven uitgaan. Heel goed van je, Mellie, dat je doorpakt. Gewoon verder gaan op de manier waarop je bezig bent, en blijf ons op de hoogte houden!

Omdat je zelf nogal te spreken was over 'Friesje' ben ik daar wel nieuwsgierig naar - die naam past ook wel bij de provincie waar ik zit. Dan moet ik denk ik even wat dingen opsommen die ik zelf heb, liefst die wat minder voorkomend zijn: * Pûltsje op Reis - peultje dat geen steun behoeft en prima produceert * Blauhilde - niet echt zeldzaam natuurlijk, boon die bij een stok op moet * Quedlinburger frühe Liebe - tomaatje dat me prima beviel, gewicht meestal 50 - 100 g. * zelf overgehouden pompoenzaden uit een kruising tussen Buttercup en Turkse muts, geen ras dus, maar ik bied het toch aan omdat ik er zelf erg over te spreken ben * St Jans-ui - herfstsjalot, iemand moet dat wel echt graag willen, want het pakketje wordt er groter door, terwijl ik volgend jaar wel voldoende Franse sjalotten heb om te ruilen, en die Franse zijn in mijn ogen superieur door betere bewaarbaarheid * Megan - komkommertje, doet het hier goed buiten, zaadechtheid kan ik niet garanderen bij zoiets, maar nooit een probleem om daar een paar zaadjes van bij in te stoppen * Ricinus (Wonderboom) - voor de sier Ik zal veel meer hebben natuurlijk, er kan ook gevraagd worden naar een type gewas, en dan kan ik zien of ik daar wat van heb. Anders kan ik altijd ook makkelijk aan Friese rassen komen als iemand daar nou speciaal in geïnteresseerd is. Zelf heb ik van alles en nog wat op de tuin staan, ook dingen zonder rasnaam en dingen die makkelijk kruisen.

Hier heb ik 2 weken terug de Wonha gepoot. Ik moest af en toe een popoenslinger optillen om een teen de grond in te krijgen. Gelijk wat bladmulch erover. Tot Augustus stonden hier tuinbonen, die deden het goed en zullen de grond niet hebben uitgeput, dus ik heb er alle vertrouwen in. Ik verwacht dit ras pas in Januari boven, de wortelvorming zal wel lekker op gang zijn gekomen, maar het spruiten vanuit het topje gebeurt pas na máánden bij Wonha. Of het intussen ophoudt met regenen betwijfel ik, maar mijn bedden kunnen veel water hebben.

De Wonha heb ik er de 30ste in gedaan, dat is de uitzondering, die moet echt vroeg, maar dat riep ik al een paar keer. Ja, het is kleddernat, elke dag komen er weer tientallen millimeters bij. Je moet natuurlijk geen stilstaand water op de tuin hebben, maar ik heb nog nooit één teentje verloren door rot gedurende de winter, zware klei of niet. Komt misschien door die stormachtige winden hier, dat de situatie niet snel anaeroob wordt. Als ik de knoflook er nu in wilde hebben deed ik die erin, maar ik heb nog altijd rond 1 December in de planning staan. Saalk, dat andere bolletje Wonha heeft ook maar 4 tenen, dat kun je bij Wonha goed vanaf de buitenkant zien. Mijn meeste bollen Wonha waren zo, en ik hou daar wel van. 4 - 8 tenen heb ik liever dan 10 - 20; kleine teentjes pellen vind ik niet zo leuk. Om te poten zijn die hele kleintjes ook niet zo geschikt, je wilt minstens een middenmaat teen. Wat Mellie had; veel bollen met maar 2 tenen, dat zou ik ook niet willen, maar 4 vind ik dus eigenlijk wel mooi. Wie weinig knoflook gebruikt zal wel wat meer tenen per bol willen, als je nou een bol hebt uit de Artisjok groep, daar zitten altijd vrij veel tenen in, maar dan zijn de buitenste tenen groot en binnenin zitten kleintjes.

Ze beginnen al wat in te drogen, die Maxatawny bollen, wat zuurstof erbij zorgt voor de verkleuring. Als je daar wat van wilde poten kun je dat beter gelijk doen, nog verder laten uitdrogen is dan natuurlijk niet goed. Losse velletjes is wel een kenmerk van die groep, en het wel of niet strak in de vel zijn is direkt gerelateerd aan de bewaarbaarheid. De Creole groep zit normaal strak in het vel, de Artisjok groep ook, alleen ik lees bij Leven van het Land over Red Touch: "Een knoflookbol bevat 10 – 20 roze gekleurde teentjes die los in hun jasje zitten en dus makkelijk te pellen zijn." Misschien dat die dan wat afwijkt van wat normaal is in die groep, maar als de teentjes niet zo strak in hun jasje zitten zou ik ook een mindere bewaarbaarheid verwachten. Van de Siberian en de Korean Red mag je een normale bewaarbaarheid verwachten, en ook dat ze het goed doen in ons klimaat. Knoflookbollen worden door professionele telers niet altijd optimaal behandeld voor bewaarbaarheid. Normaal is daar bijvoorbeeld schoonspoelen met water na de oogst, en het direkt afsnijden van het loof. Beide dingen komen de bewaarbaarheid niet ten goede. En als ze veel rassen hebben worden die tegelijkertijd geoogst, terwijl op het juiste tijdstip oogsten ook van grote invloed is op de bewaarbaarheid, en dat verschilt natuurlijk per ras.

Morado is prima bewaarbaar, maar de Creole groep doet het niet geweldig in ons klimaat; heeft warmere zomers nodig. Blijft bij ons klein (het is waarschijnlijk dat doosje rechts op de foto hè?) Red Touch is uit de Artisjok groep; heel goed bewaarbaar en doet het goed in ons klimaat. Maxatawny is er eentje uit de Rocambole groep; die groep is het slechtst bewaarbaar. Mijn eerste poging met knoflook 3 jaar terug was met Purple Haze, tegen de tijd dat ik die wilde poten waren de bolletjes helemaal verpulverd. Sindsdien heb ik mij niet meer aan knoflook uit die groep gewaagd. Bewaring van knoflook zou eigenlijk niet zo moeilijk moeten zijn, in een keukenkastje of zo is meestal prima; niet te droog, niet te vochtig, niet te warm, niet te koud. In een modern, geïsoleerd huis zal een hok ook vaak prima zijn. Als die Red Touch al zacht is, dan is daar iets niet goed gegaan, die zou nog zeker een half jaar goed moeten blijven. Het is wel normaal als de tenen wat losser in de buitenste wikkel zijn komen te zitten, maar als de tenen zelf zacht aanvoelen is dat niet goed. Het zal voor ons moeilijk zijn de staat van jouw knoflook te beoordelen en ik durf zo geen advies te geven wat ermee te doen.

Ik heb geprobeerd die van mij te vermeerderen maar dat blijkt erg moeilijk. Hij legt zichzelf wel af, maar dan zet ik die nieuwe scheuten in potten, en een paar seizoenen later zijn ze weggekwijnd. Ik heb geen idee waarom die nieuwe scheuten het telkens niet redden. Ik heb er een ander plantje bijgekocht, zodat ik misschien toch bevruchting krijg: Dit plantje deed niet veel dit seizoen, en ik had zeker niet verwacht dat die de andere zou bevruchten. Maar het was vandaag een wat druilerige dag, zo'n dag dat je wat lusteloos door het raam naar de voortgaande regen zit te kijken, en toen zag ik een blad wat een beetje rose van kleur was en bij nader inzien misschien toch geen blad was: Naar buiten toe, er bleken meer te zijn: Dat was een verrassing! Ze waren al opengebarsten, ik denk goed om te eten dus. De rose kleur is mooi: De smaak is even wennen, de eerste beet viel me niet mee. Zoet zijn ze niet, misschien een beetje tonic-achtig. Toch had ik wel zin in meer toen ik er één op had, maar ik laat ze nog even liggen op dit moment. Maar ze doen het hier dus wel in Nederland, want deze vruchten zijn gevormd gedurende een zeer matige Friese zomer, en ze zien er mooi uit. Er werd gezegd dat ze weinig vruchtvlees hadden, ja, dat is zo in verhouding tot de grootte van de vrucht, maar bij mijn vruchten kom ik op een vruchtwand van 8 mm. De vruchten zijn vrij droog en licht van gewicht, de schil eet je makkelijk mee en pitten zijn eenvoudig te verwijderen. Als de vruchten openbarsten blijken de pitten zelfs op een kluitje in het centrum van de vrucht te blijven zitten, los van de buitenste wand die je eet. Ik ben wel erg opgetogen dat ik zomaar deze vruchten had.

Als je zo'n rode pompoen bedoelt, die heel algemeen is, dat is een Maxima. Anders kun je naar de steel kijken: Maxima heeft een ronde, dikke steel, die niet hoekig is, die kan door uitdroging wel gekrompen zijn, maar Pepo en Moschata hebben 5-kantige stelen, die ook veel slanker zijn. In elk geval daar waar de steel aan de pompoen vast zit, zijn die 5 kanten goed te herkennen. Sierpompoentjes zijn meestal Pepo, in elk geval zitten er geen sierpompoenen binnen de Maxima of Moschata soort, dus een kruising met zo'n giftig sierkalebasje is dan niet mogelijk. Courgettes zijn haast altijd wel Pepo, dus dat is meer oppassen. Het kan ook zijn dat zelfs een kruising met een sierkalebasje geen giftige nakomeling oplevert, want je weet nooit precies welke genen bij de volgende generatie op de voorgrond komen, maar de kans dat de gifstof wordt overgedragen is wel groot bij zo'n kruising. Zelfs zonder kruising met een sierpompoen zou er een miniem kansje moeten zijn dat de bittere stof die van oorsprong in de gehele komkommerfamilie voorkwam terugkomt, door bijvoorbeeld sterk uiteenlopende temperaturen tijdens de teelt, tenminste, dat lees je wel eens, maar ik ken er geen voorbeelden van. Wat altijd geldt: proeft het bitter, dan niet eten. Als het niet bitter smaakt, is er geen kans op vergiftiging. In de hele komkommerfamilie komen kruisingen makkelijk voor, bijen vliegen van hot naar her, maar als je pompoen bij een commerciele teler vandaan komt die een heel veld van dezelfde pompoen heeft staan, dan is kruising met een ander ras onwaarschijnlijk. Op een volkstuintje is de kans groot dat je wat anders krijgt als nakomeling, omdat er bijvoorbeeld zowel Turkse Mutsen als van die rode pompoenen stonden, maar het resultaat daarvan zal evenzogoed lekker zijn. Wat ik vergeet: zo'n pompoen uit de winkel kan nog wel F1 zijn, biologisch of niet, en dan is deze van zichzelf al een kruising. Dan weet je ook niet welke genen bij de volgende generatie op de voorgrond treden. Mogelijk dat die rode pompoenen vaker F1 zijn dan die flespompoenen, maar zo goed weet ik nou ook weer niet wat er te koop is.

Hier is volgens mij niet een eenduidig antwoord op mogelijk; nogal wat factoren spelen een rol. Mijn ervaring met fruitbomen is dat het niet zo nauw steekt, ik zie hier op het Friese platteland ook veel solitaire appelbomen staan, ergens plompverloren langs een fietspad of zo, die toch goed dragen. Maar dan moet je wel bedenken dat overal waar mensen wonen wel appelbomen staan, en kennelijk is een kilometertje afstand geen probleem. Je kunt in Nederland haast geen appelboom kopen zonder dat er een rijtje van goede bestuivers voor dat ras wordt genoemd, en je krijgt daardoor de indruk dat de bestuiving nauw steekt. Dat zou best eens zo kunnen zijn, ergens op een geïsoleerde plek in de hooglanden van Schotland, maar in Nederland zal het vaak wel los lopen met die bestuiving. Je ziet wel duidelijk dat de bestuiving minder is als de bloei valt tijdens een koude periode, als insecten nauwelijks actief zijn, en je ziet ook altijd dat de bestuiving beter is aan de zonkant dan aan de schaduwkant van een boom. Wat er gebeurt als de insectenpopulaties verder achteruitgaan als nu, is moeilijk te zeggen. Ik bedoel, als onderzoek uitwijst dat 70 - 80% van de insecten verdwenen zijn over de laatste decennia, hoe ziet het er dan over 20 jaar uit? Bij honingbessen zie ik ook dat de bestuiving minder snel een probleem is dan vaak wordt aangegeven, al zitten de mensen die ik ken met tamelijk geïsoleerd staande honingbessen wel op een volkstuin waar altijd een bijenkorf staat, zoiets kan natuurlijk wel verschil uitmaken. Ik zou ze liever dichter op elkaar zetten, die honingbesstruiken, maar zelfs 100 meter afstand kan nog een aardig resultaat opleveren. Met bosbessen en walnoten ben ik niet bekend. Het kan ook van het ras afhangen natuurlijk, dat het ene ras beter zelfbestuivend is dan het andere.

Ja, koffieprut is 'groen', en doe er maar lekker veel ander groen bij, wat je maar voorhanden hebt. Dan zou ik wel trouw blijven aan je beplantingsplan. Mensen zeggen dat ze courgettes en dat soort gewassen ook wel zo op de composthoop neerzetten, maar wortels of alliums of zo lijkt me minder op een ondergrond die nog rauwe bestanddelen bevat.

Ja, als het echt bergen houtschaafsel zijn is het niet zo verstandig dat onder te werken. Het verwerken van onverwerkte materialen is wat stikstof kost, maar ik denk dat je bij deze gewassen niet snel risico loopt, denk bv. aan de Ruth Stout methode die veel bij aardappels wordt toegepast. Ik vraag me af wat er in het voorjaar over is van houtschaafsel vermengd met poep. Als het materiaal vochtig blijft helpt dat natuurlijk.

Bij die gewassen volgend jaar lijkt het me geen probleem om nu die mest en de koffiedik te verstrooien. Ze willen vooral voeding en zijn iets minder kritisch in wat voor vorm. Het zal misschien in het voorjaar niet 100% verteerd zijn, maar ze zullen er vooral baat bij hebben. Als je met een walhalla voor wortelonkruiden te maken hebt - je hebt het over vaste klei en kweek - zou ik toch al wat minder kritisch zijn over wat er bij de grond gaat, en zou ik kwantiteit boven kwaliteit stellen wat betreft het bijgevoegde materiaal. Om kweek eruit te trekken ben ik bang dat je wel iets als een spitvork nodig hebt, maar bij vaste klei blijft het moeilijk om geheel van wortelonkruiden af te raken. Op harde klei hebben wortelonkruiden het alleenrecht, en je maakt het hun moeilijker als je de samenstelling van de grond verandert. Als die niet verandert is het net dweilen met de kraan open, dus daarom hoe meer organisch materiaal erbij, hoe beter.

Ze worden wel gigantisch als je ze laat staan, tenzij er kleinere rassen zijn, maar ja, je kunt ze laten staan en dan schieten ze in het voorjaar in bloei. Als je ze laat bloeien zaaien ze zichzelf makkelijk uit, dus dan heb je er geen werk van, misschien dat dat je wel aanspreekt, maar dan duurt het eventjes wat langer voordat je weer nieuwe oogst heb. Ik geloof dat een plant die doorschiet wat bitterder smaakt, dus daar wil je dan op dat moment waarschijnlijk liever niet van eten.

Hier schiet mijn ervaring tekort, want ik heb geen van beide gewassen ooit verplant/verspeend. Op mijn zaadpakje paksoi staat: "Niet verplanten! Bij te vroege uitzaai of verplanten vormen zich gemakkelijk zaadstengels (het 'doorschieten')." Ik heb daarin gelezen dat de reden van het niet verplanten is dat het doorschieten bevordert. Het is nu al zo laat in het jaar dat ik betwijfel of dat risico van doorschieten nog bestaat, dan denk ik dus dat verplanten wel kan, tenzij ik het verkeerd begrepen heb? Ik heb vandaag mijn eerste paksoi geoogst, half Juli gezaaid, gewoon direct buiten in de volle grond, en de plant begint met een kort stukje steel, de meeste kolen maken langere stelen, maar ik kan zo niet zien waarom je dit niet zou kunnen verplanten als zaailingetje. Misschien dat anderen hier meer over kunnen zeggen. Je paksoi lijkt wel heel dicht op elkaar te staan. Toevoeging: Ik heb net even wat gegoogled, en er wordt in handleidingen over paksoi volop over verspenen gesproken... Radijs wil ik niets over zeggen, ik ervaar dat als erg bitter en scherp en dus oneetbaar, het zit derhalve in mijn zwartboek. Ik vind het er leuk uitzien maar ik ben er klaar mee. Paksoi vind ik wel lekker.

Het zou kunnen dat de grond iets te bemest was; bij zaaigoed doe je als regel geen mest, als het wat gegroeid is dan kan het wel. Het lijkt me geen drama zoals dit er uitziet, het lijkt erop dat je toch moet verspenen, en dan kun je de zaailingen gelijk dieper zetten; met de aarde totaan waar de eerste blaadjes komen. Met teelt in kas ben ik niet bekend, maar normaal gesproken helpen wisselende buitenomstandigheden zoals wind wel om steviger stammen en stelen te vormen. Ik weet niet of je beter uit was met deze kolen onder glas te doen, want zowel radijs als paksoi hebben weinig tijd nodig, voordat het December is kun je dit al oogsten, en dan is het meestal nog niet héél koud. Vanaf nu wordt de kas wel duidelijk interessanter, want het is kouder geworden. Behalve wat dieper zetten zou ik dus verder niets doen, want voor de rest zijn de omstandigheden nu denk ik geschikter geworden voor deze zaailingen.

Win je zelf zaad, Saalk? Ik zou het zeker waarderen als je wat Anna Russian voor mij opzij kunt leggen, als je wilt. De tomaat zou vroeg moeten zijn, dus die lijkt in mijn winderige greidhoeke ook kans van slagen te hebben. Hier heb ik nog één tomatenplant staan die geen ziekte vertoont, een gift van tuinburen die teveel zaailingen hadden. Ook ik bleek er nauwelijks plek voor te hebben; vanaf het begin raakte hij overwoekerd door een courgette, des te opvallender dat de phytophtora er nog geen vat op heeft gekregen. Die moet heel resistent zijn, maar ja, wat heb je aan resistentie als je op 1 Oktober nog op de eerste rijpe tomaat zit te wachten? Dat roept bij mij herinneringen op aan die tomaat competitie van een paar jaar terug, toen ik ook in deze tijd nog op de eerste Noir de Crimée zat te wachten. Toen werd het ook herfst. Nazomers ken ik nog van Schotland, maar die komen in Nederland duidelijk niet voor.

Ramonad, dat ziet er vrij normaal uit. Als een pompoen meterslange ranken maakt, dan verwelken de oudste stukken. Wat trouwens geloof ik zo is, is dat als een rank over de grond sliert, de plant daar kan gaan wortelen. Omdat deze over planken gaat, gebeurt dat niet en dat kan meespelen als nadeel. Ik heb het zelf nooit echt bewust gezien, dat van dat wortelen van de ranken, maar ook nooit zo op gelet. Kan iemand het bevestigen of ontkennen? Over dit pompoenenjaar klaag ik niet. Het begin was moeizaam, ik heb daarop geanticipeerd door een paar keer bij te zaaien, want je zag aankomen dat de opbrengst per plant gering zou zijn. Het is toch al geen overbodige luxe om 20+ zaailingen pompoen te hebben hier, want haperende zomers zijn de norm, niet de uitzondering. Maar ik heb me redelijk aangepast. Ik hou mijn eigen zaad over, en dat helpt, want daar hoef ik niet zuinig mee te zijn en de ontkieming is goed. Ik had wel wat pakjes zaad gekocht ook, o.a. van wat rassen die tussen pompoen en courgette inhangen. Achteraf gezien gelukkig, want die opbrengst is wat beter dan bij pure pompoenen. Trombo d'Albenga is nog altijd bezig: Dat vind ik dan wel meer een courgette dan een pompoen, maar ik ben gekapt met de courgettes een paar jaar terug, want het leuke was eraf, en dan is deze Trombo d'Albenga wel een geweldig alternatief. Maakt leukere vormen, is lekkerder en beter bewaarbaar dan een gewone courgette. Een andere twijfelaar tussen pompoen en courgette is de Mongogo du Guatemala. Die gaat ook nog altijd door: Die is me veel te productief geweest. Ik had ook teveel planten staan, maar ja, er stond op het pakje dat de kieming slecht was. Vreeken doet zelf kiemtesten, en als de kieming tegenvalt doet hij wat extra zaden in het zakje. Maar de kieming van deze zaden was helemaal niet slecht, en het bleek ook nog een super productief ras te zijn. Gelukkig heb ik er een partij van verkocht via de volkstuinvereniging. Maar echte pompoenen zijn de Trombo d'Albenga en de Mongogo du Guatemala niet. Ik had één pakje echte pompoenen gekocht, de Boliviana. 7 zaadjes in een pakje, daarvan ontkiemden er maar 2, en die 2 wilden maar niet op gang komen. Wel zit er nu aan elk van die planten een klein pompoentje, maar ik geloof dat maar één daarvan een Boliviana pompoen is, want een naamkaartje wil weleens uit een potje vallen, en die andere lijkt een pompoen uit eigen zaad te zijn. Dat zal mijn eigen slordigheid zijn. Dan krijg ik dus maar één klein pompoentje uit dat pakje zaad, niet meer. Ik zal het zaad overhouden, maar volgens mij heb ik hem bevrucht met stuifmeel van die andere, waarvan ik dacht dat het een Boliviana was, maar die het niet blijkt te zijn. Die kleinste op de foto, dat zal een Boliviana zijn, de voorste niet: Hier wat pompoenen uit zelf overgehouden zaad, dit is Buttercup x Turkse Muts, zo te zien 2 kilo per stuk: Een beetje laat heb ik nog 3 zaadjes Uchiki Kuri gezaaid, ik weet niet meer of ik het uit een zelf gekweekte of gekochte pompoen heb gehaald, maar die Uchiki Kuri blijkt toch goed met een matige Nederlandse zomer overweg te kunnen; alle 3 geven nu enkele vruchten. Deze 3 vruchten moeten nog wat rijpen en zullen aan de kleine kant blijven, maar dan heeft de plant het toch goed gedaan: Vooral van eind Juli tot begin September ging het hier goed met de pompoenen, toen was er voldoende warmte en eind Juli hebben we regen gehad. Daarvoor was het nogal droog en was het ook vaak koud, en nu is het ook weer te koud; vrouwelijke bloemen kwijnen weg voordat ze open gaan en vruchten die nog moeten groeien worden niet meer groot. Het was niet een lange periode waarin de omstandigheden echt goed waren, maar met iets van 2 weken vanaf de bevruchting kan een Maxima pompoen bijna op maat zijn, dus er was wel wat mogelijk. Ik zal iets van 20 'echte' pompoenen hebben, sommigen wel wat aan de kleine kant. De Trombo's en Mongogo's reken ik dan niet mee, die groeien rapper maar hebben niet die echte pompoensmaak.

Ik zou zeker voor zon en wind gaan met Alliums, daar zijn ze voor gemaakt, kijk maar naar dat harde, dunne blad. Alliums willen altijd volop zon, en Ieder beetje schaduw gaat je bij knoflook geheid opbrengst kosten. Wat ik nog vergat te zeggen: die Wonha kan wel bijna de grond in. Die doet er maanden over om boven te komen. Toen ik die 2 jaar terug half Oktober pootte, kwam hij in Maart pas boven, en ik kreeg erg kleine bolletjes. Ik wou dat ras afschrijven, maar was benieuwd wat er zou gebeuren als ik iets vroeger pootte. Even een paar weken eerder gepoot, de kleine teentjes die ik had geoogst, die kwamen toen in Januari boven, en toen waren de bollen wel goed. Het gangbare verhaal schijnt te zijn dat je je niet ongerust hoeft te maken bij de Wonha als die tegen het voorjaar nog niet boven is, dat het dan nog goed komt, maar het ging bij mij dus niet goed, maar met vroeger poten wel, dus daar zweer ik nu bij. De Pskem is tegenovergesteld aan de Wonha: zo traag als de Wonha is, zo snel is de Pskem. Die Pskem mag wel wat afgeremd worden door laat te poten, 1 December of zoiets. Een lekker makkelijk aspect aan de Wonha is de bloemstengel: lekker laten gaan dat ding, bij de Aziatische groep gaat de groei van de bloemstengel niet ten koste van de groei van de bol. Dat is bij alle andere groepen wel zo, maar de Aziaten maken maar heel weinig broedbolletjes in een nogal korte stengel, en de stengel mondt uit in een soort van blad. De weinige energie die door de bolletjes wordt genomen wordt weer teruggegeven door dat blad, dus die centrale stengel hoef je niet weg te snijden. Bij Pskem moet dat zeker wel; die maakt een heel lange stengel met vrij veel broedbolletjes, en die steelt veel energie van de bol, dat is met de meeste knofloken zo. Al met al lijken die Wonha en Pskem dus niet op elkaar wat de teelt betreft.

Saalk, ik schuif je ook nog wel wat Violet de Cadours toe als je meer kunt gebruiken, maar ik zou wel voorzichtig zijn wat betreft je verwachtingen van het resultaat: is die wat zurige wâldgrûn bij jou wel zo geschikt voor knoflook? Of andere bollen, zoals uien of bloembollen? Er komt van alles en nog wat uit de wâlden, maar bolgewassen nu juist weer niet zo dacht ik. Stengeluien zullen zeker goed gaan in de wâlden, maar voor goede bolvorming is de grond misschien wat minder. Ik zit niet in de wâlden, dus ik weet het niet zeker, maar ik heb hier wat twijfels over. Misschien niet gelijk een heel veld volzetten met knoflook? Vinky, ik ben nu ook 3 jaar bezig met knoflook, en zoveel rassen ken ik nog niet, maar als je de Oosterdel, die ik niet uit ervaring ken trouwens, wat vlak vindt, dan kan de Pskem misschien een aardig alternatief zijn. Die is wat kruidig, en de plant maakt een bloemstengel net als de Oosterdel.

Kappen ermee, ja dat zou ook even door mijn hoofd schieten bij zoiets. Maar ik zie je aan voor iemand die ervan overtuigd is goed bezig te zijn, en dan ga je door. Misschien via facebook of streekblad vragen of mensen nog gereedschap hebben liggen waar ze weinig meer mee doen, dat je bestolen bent en dat je dankbaar zou zijn als je verder zou kunnen zonder alles nieuw aan te schaffen. Sympathie zul je zeker krijgen, en dat is ook wel wat waard; hoe meer onderling inlevingsvermogen, hoe minder misdaad. En je komt wat over de domper heen, dat zal bij een aangifte bij de politie niet gebeuren, integendeel.

Dit jaar voor het eerst Tromboncino d'Albenga, die lange courgette die bij de muskaatpompoenen hoort. Ben ik tevreden over, en de vormen zijn grappig: