roeier

Het is heel moeilijk van een foto af te lezen of het phytophtora is of niet. Het ziet er wel zo uit. Het witte pluis aan de onderkant van het blad is het meest kenmerkende. Testen voor phytphtora kun je doen door een deels aangetast blad in een plastic zakje te doen, samen met een vochtig doekje of sponsje - het loof moet vochtig zijn - en binnen bij kamertemperatuur te leggen. Dat zijn ideale verspreidingsomstandigheden. Je zou dan na een half etmaal al uitbreiding van de vlek moeten zien, en pluis aan de onderkant van het blad. Tips die helpen om het te voorkomen zijn al zat gegeven en noem je ook zelf. De langere nachten zijn wel een probleem nu; de dauw zal lang op het loof blijven zitten. Je zou je kunnen afvragen waar de phytophtora, wat het waarschijnlijk toch is, vandaan kwam. De wind stond vooral zuid-westelijk de laatste tijd. Soms valt het spoor te herleiden en zie je daar een volkstuintje waar alle aardappelen al opgeruimd zijn of zoiets. Maar de sporen kunnen ook zo kilometers weg komen, en dat je de bron moeilijk vindt. Niet dat het je nu nog helpt om te weten waar het vandaan kwam, maar meer weten is altijd beter. Waarschijnlijk heb je alles wat is aangetast al opgeruimd?

Niet echt. Ik geloof dat alle Alliums wel vatbaar zijn voor roest, in de eindfase krijgen ze dat gewoon als die schimmel rondwaart. Wat ik aanraad is later poten, want bij vroeg poten is het loof vroeger oud, en dan vatbaarder voor roest. Zelf ga ik in December poten, maar als je van Oktober naar November gaat is dat al een stuk beter. Ook heeft knoflook in de allerlaatste fase warmte nodig, dus als je vroeger moet oogsten omdat je vroeger hebt gepoot, loopt je knoflook ook nog een stuk warmte en natuurlijk ook licht mis. Ik ben dus geen fan van het 10-10-10 verhaal. Wat die roest verder nog betreft; op een geisoleerde plek, weg van een volkstuin, kunnen ze er makkelijk helemaal vrij van blijven. Als ik op mijn tuin aan huis knoflook neerzet komt er geen roest bij. Toch zet ik ze alleen op de volkstuin, want daar is meer licht en geef ik de grond meer zorg. Als de verzorging verder goed is maak ik van die roest geen halszaak. Het is wel een nadeel, ik wil het niet wegwuiven, maar je kunt ermee leven. Breedbladige rassen lijken het wat eerder krijgen, maar daar zou ik geen rekening mee houden. De Artisjok groep is breedbladig, maar voor de rest wel heel geschikt voor het klimaat hier. Dit is nog een aardig YouTube filmpje wat gisteren verscheen over het uitkiezen en wanneer poten van knoflook: https://www.youtube.com/watch?v=FMbwQ_ENyDU. Het is een Amerikaanse zadenhandel die zo'n filmpje maakt, en ze zijn daar nogal gericht op Porcelein-rassen, maar het is ook voor ons een goed filmpje. Al zullen we niet bij hun bestellen, lijkt me, ondanks dat Rare Seeds een sympathiek bedrijf lijkt.

Ik heb een onderwerp voor het nieuwe seizoen geopend: https://www.moestuinforum.nl/knoflook-seizoen-2019-2020-t25821.html. Er zal over het seizoen 2018-2019 niet zoveel meer te melden zijn, het pootgoed waar we mee bezig zijn is natuurlijk voor het nieuwe seizoen...

"Jullie beginnen ook ieder jaar vroeger", zal iemand wel roepen. Njah, nou ja, 't is ook nog helemaal geen tijd om al teentjes de grond in te duwen, ik moet er niet aan denken zelfs, 't is pas Augustus, maar je snapt dat mensen wel al met het pootgoed bezig zijn, dus vandaar dit onderwerp geopend. Goede adresjes voor pootgoed zijn Leven van het Land, Vreeken, en wie in de buurt van Veenhuizen woont zal op 1 September een mooie gelegenheid hebben; https://detuinenvanweldadigheid.nl/evenement/knoflookdag/. Eemlook staat misschien ook nog wel eens ergens op een markt, en dat zijn de best gesorteerde plekken wel zo'n beetje. Daarnaast kom je op minder goed gesorteerde uit, die ook goed kunnen zijn. Met je eigen knoflook van het vorige seizoen weet je zeker dat je geen nieuwe grondziekten importeert, dus dat valt ook zeker aan te raden.

Als het nog aan de plant hangt helpt het als er zon en wind bij kan, dan groeit een barst ook wel weer dicht. Als het op de grond hangt wordt de kans dat schimmels binnen dringen wat groter; uiteraard is de tomaat ietsje kwetsbaarder geworden door de barst.

De kleintjes zijn wel leuk om in te maken samen met de augurken of komkommers. Wat die knof betreft... het late poten om niet zoveel kleintjes te krijgen is iets wat ik van de knoflook heb afgekeken. Ik was ook later met de knoflook vorig jaar, maar nog niet laat genoeg. Ik zal dit jaar vooral in December poten; ik heb liever 4 -8 tenen per bol dan 12 - 20. Of dat betrouwbaar valt te sturen moet nog blijken, maar dat is iets voor het knoflook onderwerp. Met de St Jans zit je ermee dat ze nu alweer beginnen uit te lopen; ze blijven niet lang in ruste.

Ik zie daar om eerlijk te zijn niets meer in dan een simpel schaafwondje, misschien dat de komkommer daar tegen het steeltje heeft geschuurd of zo en dat wondje weer heeft dichtgemaakt? Dan krijg je bij de komkommerfamilie van dit soort lelijke stukjes.

Ik wil niet voor anderen spreken, maar om op je vraag in te gaan, TomP; persoonlijk maakte ik mij zorgen over de hoeveelheid regen die er viel. Hier is een overzicht van wat er tot nog toe in Augustus is gevallen: Ik zit in die donkerblauwe baan daarboven, of daar tegenaan - ik zit iets van 20 km van de kust. Mijn tomaten staan ook op een volkstuin, waar het vol staat met aardappelen. Was er phytophtora geweest, dan mag je er op rekenen dat het nu over was geweest voor mij. Helemaal niet om negatief te doen, ik ben ook dik tevreden over hoe het gaat met de tomaatjes, maar het zit wel in het achterhoofd dat het zo voorbij kan zijn. De tomatenplanten willen echt nog wel verder, de kans dat ze snel uitgedragen raken hier is klein, want ze groeien langzamer. Ik krijg de indruk dat een snel struiktype wat volgens opgaaf in 2 maanden oogstrijp kan zijn, er bij mij eerder 4 maanden over doet om zover te geraken. Maar dat komt door temperatuurverschillen eerder in het seizoen. We hebben nu te maken met wind van zee die door de hoge zeetemperatuur is opgewarmd, op dit moment liggen we in het noorden meer in lijn met iedereen. Als het meezit kan ik misschien begin Oktober ook nog wel tomaatjes plukken.

Ik krijg de indruk dat Saalk en Ruderalis een record proberen naar Friesland te halen... Ik doe mee! Wat te denken van deze pastinaak? Geedee? Het vorige record stond niet echt scherp: https://www.moestuinforum.nl/post182057.html#p182057. Dat was 52,5 cm, ik kom bij deze op 58,5 cm. Het bovenste stuk van deze pastinaak heeft een diameter van 8,5 cm, en met wat loof er nog aan weegt hij 716 gram; het is echt een mooie pastinaak, maar dat zie je ook wel. Ik weet zeker dat ze nog veel groter kunnen groeien, het meest opmerkelijke aan deze is waarschijnlijk de oogstdatum: 18 Augustus en dan al zoiets!

Of bij de kweker zelf, scheelt ook in prijs: https://detuinenvanweldadigheid.nl/sint-jansui-allium-x-cornutum/

Wanneer heb je gezaaid? Ik heb eind November gezaaid, dat kwam mooi op in December, maar de zaailingen werden vernietigd door vorst en sneeuw half Januari. Toen heb ik direct opnieuw gezaaid, en daarna hebben we geen winter meer gehad, en die lichting staat er nu mooi bij. Ik denk eerlijk gezegd dat de lichting van November was doorgeschoten als die was blijven leven. Ik denk dat je een beetje geluk moet hebben met een late winter die uitblijft. Vanaf Februari zaai ik ook nog wel, afdekken met vliesdoek, maar dat mislukt bij mij altijd vanwege te sterke droogte. Worteldoek ken ik niet, laat misschien de wind minder door? Het onkruid komt pas later. Bill Mollison raadt aan een brede plank te gebruiken om langzaam kiemend zaad mee af te dekken. Ik ben bang op die manier slakken aan te trekken, want ik zie dat bij vliesdoek al, maar mogelijk probeer ik dat eens.

Ziet er sterk uit als Phlomis. Phlomis russeliana. Wordt best wel veel aangeplant, of in elk geval ik zie het veel.

"De zelfgegeven naam voor deze joekel isssssssssss............ ............BAH!"

Mogelijk is het een katheter, om barsten te voorkomen? Als na een droge periode ineens veel regen komt kan er een probleem ontstaan... Heeft Monsanto niet kortgeleden wat baanbrekende 'zelfhulp-rasjes' op de markt gebracht? Mellie, met wat meer bescherming zou ik vast meer kunnen bereiken met tomaten. Ik ben daar nog niet aan toegekomen. Ik heb hier wel een paar oude ramen liggen, nadat een buurvrouw van het voorjaar haar ramen liet vervangen. Maar mogelijk zit het meest effectieve gebruik daarvan in koude bakken, om van alles en nog wat sneller op gang te brengen. Je kunt er mogelijk een partijtje tomatenplanten sneller mee op gang brengen, maar je zult er niet veel volgroeide tomatenplanten bescherming tegen de regen mee kunnen bieden. Al zou het wel kunnen, zeker bij lage struiktomaatjes zoals die Alaska. Quedlinburger frühe Liebe wordt al lastiger, die gaat boven de meter, maar die vind ik wel lekkerder... Het kan ook zijn dat het ene ras beter tegen regen kan dan het andere. Bij de rassen die TomP mij adviseerde stond dat ze voor slecht weer waren gemaakt, dus wie weet... Ik ben nog niet helemaal uit de oriëntatie-fase, heb pas drie jaar een tuin en tomaat is niet het makkelijkste hier, dus ik kijk nog wat de kat uit de boom. Het valt me nog mee hoe mijn tomaten er op dit moment nog bijstaan, een paar jaar terug verging het de Dubok slechter volgens mij. Deze regen lijkt wel een vast gegeven te zijn dichter bij de kust in deze tijd van het jaar. Het fenomeen heet 'kustconvergentie'; je hebt het als de wind van zee komt, dat is warme lucht door het opgewarmde zeewater, dan in een koele periode in de nazomer 'botst' die lucht op het koude land, en dan krijg je al die buien, mogelijk met donderslagen. Dat zal Zeeland en Holland nu ook hebben, maar verder landinwaarts niet.

Mensen voor wie de oogst laat viel zou ik willen aanraden in elk geval één rasje te nemen dat ultra vroeg is, dan kun je het verschil ervaren. Hier hebben de tomaten het zwaar. Veel regen en de storm van afgelopen weekend hebben ze goed doorstaan, maar vanmorgen weer donder, bliksem en regen, vanmiddag donder, bliksem en regen, en vanavond... nog meer van hetzelfde. Ik zal niet vaak een dag hebben meegemaakt waarbij de donderslagen een hele dag maar door gingen. Ook wel zon erbij, en ik vond het eigenlijk wel mooi weer ondanks dat ik een paar keer zeiknat regende, maar die tomaten gaan het niet redden als dit aanhoudt. Veel te nat en lage temperaturen, dus 't is niks voor ze. En dan is het een kort oogstseizoen, als het begin Augustus begint en half Augustus ophoudt. Dat is nog niet zeker, maar dat calculeer je dan in. De tomaatjes die je krijgt zijn lekker, maar reken niet op heel veel.

Ja, ik denk dat iedereen met fruitbomen dit heeft. Voor mij persoonlijk is het niet erg, maar als trend vind ik het wel zorgelijk. Het klimaat lijkt zich steeds meer te roeren op een manier waarop het voor allerhande problemen zorgt.

Dat van die pruimenmot klopt gewoon; dan rijpen ze sneller en de eerste partij pruimen heeft die mot erin. Alles wat later van de boom komt kan perfect zijn. De poep van het rupsje is het makkelijkst te herkennen, maar vaak zie je het rupsje zelf ook nog wel. Ik zelf negeer die eerste lading die van de bomen komt, en wacht op alles wat later komt. Of de droogte een oorzaak is dat je dit jaar minder pruimen hebt weet ik niet. Het is namelijk een erg goed pruimenjaar, de bomen hangen vol, het stond zelfs in de krant: https://www.lc.nl/friesland/tytsjerksteradiel/De-pruimen-vallen-as-kometen-van-de-bomen-24711420.html. Fruitbomen willen nog wel eens beurtjaren maken, of halve beurtjaren. Aan zoiets zit ik eerder te denken, dus dat je boom het dit jaar even rustig aan doet. Maar dan moet je ook weinig bloesem hebben gehad. Ik heb een stuk of wat bomen waar dit jaar weinig aan zit, terwijl ze vorig jaar volhingen. Ja, het is mogelijk dat de droogte van vorig daar nog een rol bij speelt; dat ze dit jaar kiezen om nieuwe energie op te doen. Het kan best zijn dat ze volgend jaar weer volhangen, daar ga ik eerlijk gezegd een beetje van uit.

Huh? Ik ken het begrip F1 alleen bij kruisen, maar je bent hier gewoon vegetatief aan het vermeerderen. De tuin lag hier na de storm van gisteren bezaaid met fruit; appels, peren, pruimen... Hier word ik niet echt blij van. Was het vorig jaar niet zo dat we een Septemberstorm hadden, en dat erbij werd gezegd dat dit ongebruikelijk vroeg was; dat die normaal pas in Oktober plaatsvinden? Nu hebben we er eentje nog een maand eerder, en niemand heeft het er over. Zijn we het al normaal gaan vinden? Tot voor kort hadden we die zomerstormen toch niet? Het is wel een strop als je fruit hebt wat nu veel te vroeg van de boom wordt gerukt. Dit is helemaal geen goede zaak. Ik heb dus net maar wat appelmoes gemaakt, maar dat doe ik toch liever in November...

Vorig jaar was wel een erg vroeg seizoen voor tomaten hè? Toen we eenmaal die hele koude maand Maart gehad hadden warmde het op in April en bleef het voortdurend warmer dan normaal. Dit seizoen was de winter warm, maar een doorbraak richting zomers wilde maar niet komen. De ijsheiligen bleven maar in de deur staan te kletsen voordat ze de laatste dag van Mei eindelijk ophoepelden. Voor een vroeg tomatenseizoen moet je denk ik het liefst een warme Mei-maand hebben, liefst eind April ook al, zodat de planten dan goed op gang komen. Dat was vorig jaar zo, maar meestal heeft de temperatuur nog wel ergens een terugval in die tijd. In 2017 was de tweede helft van April nog vrij koud. In 2017 deed ik nog mee aan die tomaat competitie. Op de sluitingsdatum zat ik nog altijd op m'n eerste Noir de Crimée te wachten; geen inzending van mij, en ik negeerde de plant verder. Die bleek zich toch te hebben uitgezaaid, en kwam spontaan op in mijn tuin. Vorig jaar heb ik wel de wedstrijdtomaat van 2017 kunnen proeven die het jaar daarvoor tot niets had geleid. 2018 was denk ik uitzonderlijk. Mijn ervaringen met tomaat zijn erg summier, maar ik heb wat moeite te geloven dat dit jaar nu zo slecht is. Langzamer dan 2018 natuurlijk, en ik heb wat foto's zien passeren met van de hitte verbrande tomaten, maar het gaat toch nog wel een beetje dit jaar? Zelf hoop ik niet meer een jaar mee te maken als 2018; véél te droog, dat alsjeblieft niet weer.

De Tuinen van Weldadigheid in Veenhuizen organiseert een knoflookdag op zondag 1 September. https://detuinenvanweldadigheid.nl/evenement/knoflookdag/ Je kunt er natuurlijk ook knoflook kopen, en de tuinen bekijken.

Het zal niet een duizendpootachtige zijn geweest, dat zijn jagers, die eten kleine knabbelende beestjes die het op jouw planten hebben voorzien. Duizendpoten zijn je vrienden. Wie je vijand hier was weet ik niet, maar zoveel weet ik nou ook weer niet van kleine beestjes.

TomP, bedankt voor de namen van die rassen, die houd ik in gedachten. Bij mij bestaat de indruk dat gewassen vooral reageren op de maximum temperatuur; dat die voor de warmteprikkel zorgt die ze op gang brengt. Op de kaart van Nederland blijft de temperatuur altijd het laagst aan de kust, en dan heb je nog wat noord - zuid verschil. Binnen Nederland kan de maximum temperatuur sterk verschillen van het noord-westen naar het zuid-oosten; dat scheelt zo een handvol graden. Het verschil in gemiddelde temperatuur is veel minder, want het koelt 's nachts ook sterker af in het oosten. Maar een koude nacht schijnen planten niet zo erg te vinden, zolang ze overdag maar warmte krijgen, anders vallen de verschillen in groei slecht te verklaren. Vooral aan het begin van het seizoen zijn de verschillen sterk binnen Nederland. Een tomaat vindt Nederland toch al koud, dus je kunt die niet met nog een paar graden kouder opzadelen zonder dat het problematisch wordt. Een 'gewone' tomaat hoef je hier niet aan te beginnen; een koud weer specialist is een noodzaak. Ik heb maar 7 tomatenplantjes staan, eigenlijk 9, want ik heb een paar zaailingen gekregen van mensen die teveel gezaaid hadden, maar dat zijn gewone rassen; die gaan te langzaam. Die mensen zijn ook pas net begonnen met een tuintje, dus die moeten dit nog ervaren denk ik. Haast niemand heeft ook tomaten op de volkstuin staan in deze streek, als dat wel zo is zijn ze als plantje gekocht; kopen als plantje is toch al iets wat veel wordt gedaan hier. Mijn 'Alaska' en 'Quedlinburger Frühe Liebe' zijn beide van golfbal-formaat: het helpt de rijping wel sterk als de tomaatjes klein zijn. Kerstomaten vind ik dan persoonlijk weer te klein, maar een slagje groter ben ik helemaal blij mee. Geeft volgens mij ook minder problemen met barsten en wat betreft het gewicht aan de plant, ook bij harde wind. Dus ik ben wat huiverig voor grote maten. De Quedlinburger Frühe Liebe lijk ik lekkerder te vinden dan de Alaska. Die Alaska vind ik ook nog lekker, want ik heb nooit een zelf geteelde tomaat geproefd die ik niet lekker vond. Voordat ik een paar jaar terug met een tuintje begon at ik geen tomaat, ik dacht dat ik ze niet lekker vond. Het blijkt dat ik niet van tomaten uit de winkel houd, maar wel van zelf geteelde. Ik heb dus zat reden om meer tomaten te telen, maar ben er erg conservatief in. Ik kan nog wel wat meer doen als het gaat om het maken van een glazen bak; dat staat op de agenda als winterklusje, maar dan nog wil ik me beperken tot wat rasjes die uit de voeten kunnen met de kou, terwijl ik normaal op de tuin veel avontuurlijker ben. Dit is nog een aardig videootje waar Vera Greutink samen met haar kinderen kerstomaten aan een smaaktest onderwerpt:

Ik sluit me aan bij weknow, maar kan uit ervaring spreken dat je vaak verrast zult worden door de resultaten. Ook groei-omstandigheden kunnen tot verschillende resultaten leiden. Zelfs bij klonen, waarbij het genen-materiaal dus hetzelfde blijft, kun je uiteenlopende resultaten krijgen. Ik zie dat bij sjalotten en knoflook, dat is vegetatieve vermeerdering, klonen dus, maar je ziet toch grote verschillen in formaat, kleur, en zelfs het wel of niet maken van een bloemstengel. Dat is dan door andere omstandigheden vooral. Bij zaadjes uit dezelfde pompoen heb ik meegemaakt dat de ene pompoen oranje wordt, de andere groen, de ene op een punt uitloopt, de andere plat blijft, enz... Dat gebeurt ook bij vrijwel gelijke omstandigheden. Maar altijd als je zaden overhoudt dan kun je het beste aan selectie doen. Dus niet het beste spul oogsten en wat het laatst overblijft dan maar overhouden voor het zaad - heb ik zelf wel gedaan bij groente, toen ik net begon en er nog niet zo over nadacht. Je moet eigenlijk vanaf het begin je favorieten al in gedachten hebben, want de eigenschap om vanaf het begin goed te groeien is belangrijk. Dan nog is het altijd maar hopen dat je de goede eigenschappen die je zag ook terug zult zien bij de nakomelingen. Veel nakomelingen zullen toch anders uitpakken. Je moet het leuk vinden om te doen, en geduld hebben. En misschien niet al te zeer gefocussed zijn op een bepaald resultaat, maar openstaan voor verrassingen.

Een aardappel die bij mij terug zal komen is de Skouer. Ik had mij er weinig bij voorgesteld, want hij zou 'zeer vastkokend' zijn, en ik hou van het tegenovergestelde. Ik nam de aardappel omdat die als één van de weinigen nog beschikbaar was op de moestuindag in Drachten die ik bezocht. Maar... vastkokend? Het kan zijn dat ik het begrip niet snap, maar ik hou er juist van dat ze een beetje kapot koken, zoals deze. Ik blij. Ook helemaal blij met de smaak. Terwijl ik deze aardappel normaal toch echt niet genomen had met die omschrijving. Natuurlijk at ik er nog wel wat bij hè? Want het is hier tuinbonen-tijd en ook de tomaatjes zijn er. Spekjes en wijn zijn niet van eigen tuin.

Verwacht van mij maar geen plaatjes met emmers-volle oogsten, maar ik kan nu af en toe een paar tomaatjes plukken, en zo is het wel goed. Ik lees de tips van TomP, en heb stevig uitgedund. Er is meer vocht gekomen, maar tot nog toe werkt dat bij mij in het voordeel. Al het loof ziet er nog fris en groen uit, zonder plekken of vlekken. Maar September is nog maar een maand van ons vandaan, dus beter nu genieten, het kan zo weer voorbij zijn.