Aronia / Zwarte appelbes (Aronia melanocarpa)

[manowar]

Bij mij staan ze voorlopig nog tegen een krulwilg ( die ik beetje bij beetje aan het doodmaken ben... ) ze staan dus in de halfschaduw.Ik heb er twee soorten kort bij mekaar gezet gewoon omdat ze toch niet echt groot worden . Ze kunnen niet zo goed tegen de droogte schijnt ,nu ik woon op zandgrond en ik moet toch als het bloedheet is als mijn planten water geven dus die krijgt ook wat. En verder geef ik alle planten in het voorjaar gedroogde koeiemest . Meer doe ik daar niet aan

[Jorieke123]

Hier staan ze in de volle zon, op droge grond. Ze zijn al een kleine 1,5 meter hoog nu, en maken dus aardig wat grondscheuten. Ik moet eens opzoeken hoe en wanneer ik ze moet snoeien. Niet dat ze niet groot mogen worden, maar het worden op deze manier niet echt mooie volle struiken.

[Bit]

Aronia worden ook nooit echt volle struiken ofzo hoor. Vergelijk ze maar een beetje met het bekende krentenboompje, maar dan een dikke maat kleiner ( rond de 1m, uiteindelijk tot kleine manshoog ) Open struiken. Moeizaam klein te houden zonder verlies van vruchttakken.

[kustlijn]

Ook ik heb ze uitgespuugd Jorieke.

 

De aronia bessen zijn vooral gezond.

Naar mijn mening zijn ze het best in smoothies te verwerken waar andere vruchten / fruit de smaak verdoezelen.

 

Overigens kan ik nauwelijks nog over aronia bessen beschikken,... de merels eten ze an masse op.

[arjanmek]

Als de bessen echt goed rijp zijn, kun je ze zo eten. Een appelbes is pas rijp als de binnenkant(het vlees) echt donker paars is.Vaak kijken we alleen naar de buitenkant. als ze echt rijp zijn beginnen ze dan iets te verschrompelen. Ook verwerken we ze in de bramenjam. Ze zijn tegelijk met de bramen goed. Dit is erg lekker. Op internet staat ook dat je ze goed kunt drogen. Gaan we volgend jaar proberen.De bessen zijn erg gezond, zitten veel goede stoffen in. We hebben ook een aantal rassen staan van de appelbes: Hugin, Nero, Aron, Viking. en de 'gewone'zaailing. Vogels en insecten zijn er gek op. In het voorjaar als de planten bloeien zie ik veel bijen en andere honingliefhebbers. Als de planten rijp zijn, zie ik veel vogels een graantje mee pikken. Dus wil je serieus oogsten, gooi er dan een net over. Dit is wel de moeite, in 1 plant hangt veel opbrengst. Dus in een bessen/bijen/vogeltuin mag deze makkelijke plant niet ontbreken..

[permanatuurtuin]

Ik hoop dat je gelijkt hebt. Ik heb de appelbessen van mijn moeders struiken ooit gekookt (waren waarschijnlijk dan nog niet helemaal rijp) en hier heb ik zoveel suiker aan toe moeten voegen dat ik de jam uiteindelijk maar aan de varkens gegeven heb. Wij eten zo min mogelijk suiker. Meestal maken we jam dan ook zonder suiker. Wij houden van zure vruchten.

Ik vond de jam toen ook niet echt speciaal.

Ik heb toch twee planten besteld, omdat ze ook mooi bloeien en ze inderdaad gezond zijn. Ik wil het sap in kleine hoeveelheden aan perensap toevoegen. Dan wordt deze wat minder zoet. Dat zal wel nog twee-drie jaar duren, omdat ik waarschijnlijk hele kleine struikjes krijg.

 

Ze moeten dus eigenlijk overrijp zijn (net als mispels / peervormige lijsterbessen)?

[arjanmek]

Afgelopen zomer hebben we heel veel vruchten gehad van de aronia. er staan ook wel een ruime 10 planten die voor het eerst serieus bessen gaven. Het was nog maar 2e groeijaar. Ze moeten wel aardig wat zon krijgen, en een gaas er over. Vanaf dat ze rijp leken tot aan plukken hebben we een maand gewacht. Op het moment dat de vogels ze lekker vinden, zijn ze voor ons nog te wrang en zuur. Maar toen we ze plukten waren ze niet overrijp, maar eerder iets aan uitdrogen. Dus verrotten deden ze nagenoeg niet. Ondanks dat het erg vochtige zomer was. We hebben ook wat door de slowjuicer gedaan voor sap, maar dat was lekker, misschien omdat zaad ook kapot gaat(?)

[appelvrouw]

Een vraag over het stekken van de Aronia. Ik heb wat stekken samen in een pot staan en voorlopig gebeurd er nog niet zoveel, misschien dat de knoppen nu iets gaan schuiven. Ze staan samen in een grote pot, maar hier heb ik verschillende liefhebbers voor op de mtfd. Heeft iemand een idee hoe ik de stekken zonder het proces te verstoren kan overzetten naar verschillende potten? Ik heb nog een maand natuurlijk voor ze verdeeld moeten worden.

 

 

[Brabantse Tuinprins]

De grote vraag is of er wortels aan die stekken zitten. Zonder wortels geen leven!

 

Als er wortels aan de stekken zitten: nu de individuele stekken overpotten in een pot die past bij de omvang van het wortelgestel (doorgaans P9 potje of 1 liter pot).

[appelvrouw]

Nee dat denk ik niet, dat er al wortels zijn. Ik heb ze nog niet “opgegraven” omdat ik dat vermoed, en mijn vraag komt hieruit voor: verstoor ik het proces van wortelvorming als er nog geen wortels zijn en de stekken nu in eigen pot ga oppotten? Hadden er al wortels moeten zijn? De stekken staan sinds late najaar in pot.

[ADOPEG]

Je zou toch zeggen dat het al wel wat wortels heeft gemaakt sinds het najaar? Zo niet, dan maakt het toch helemaal niet uit als je ze nu overpoot, de wortels kunnen dan in ieder geval niet beschadigen. Ik kan me eigenlijk moeilijk voorstellen dat ze het niet redden als je ze nu voorzichtig overplant.

Bij ons beginnen de knopjes al uit te lopen trouwens. Is dit trouwens gewoon een wilde of een cultivar?

[appelvrouw]

Voor zover ik me het herinner is het een cultivar maar ik weet het niet zeker, ik heb hem twintig jaar geleden gehad toen we hier zo’n beetje aan de tuin begonnen. Ik moet eens in de oude dozen zoeken naar het label, ik zou het nog moeten hebben.

De knopjes gaan ook schuiven, eerlijk gezegd meer die van de stekjes in de pot dan die van de struik..daarom was ik wat angstig, ik dacht misschien gaan de stekken net beginnen met wortelen en verstoor ik het proces.

Dank je, dat klinkt wel goed, voorzichtig uit de pot en dan in mooie aarde zetten..

[Brabantse Tuinprins]

Als ik het goed begrijp is dit een soort winterstek. Het kan tamelijk lang duren voordat daar wortels aankomen. Ik zou die gewoon in die pot laten staan en nu niet gaan verplanten. Eerst maar eens afwachten of er wortels aankomen.

 

Aronia wordt normaliter via zomerstek vermeerderd en vormt dan wortels na 4 tot 8 weken. Voor stek alleen jonge groei gebruiken die al wat is afgehard.

[simonvb]

Mijn ervaring is ook dat het geen lekkere bessen zijn. Ik heb het ras Nero. Heb het struikje nu al een paar jaren staan en op verschillende momenten geplukt maar de bessen zijn rauw nooit lekker, zelfs niet als ze gerimpeld komen. In confituur is het nog te doen maar gebruik ik liever andere bessen. Voor de sier wel een mooi struikje hier. Ik krijg er zeer veel bessen aan, er staat maar één plant, de vogels blijven er hier af. Dit jaar niet meer de moeite genomen om de bessen te plukken, heb ze nu bij het snoeien mee gecomposteerd.

[weknow]

Stekken van appelbes is nogal moeilijk. (Moet onder nevel met hoge luchtvochtigheid en liefst bodemwarmte...hoe organiseer je dat als liefhebber?.... en zelfs dan geen 100% succes). Misschien dat marcotteren kan lukken soms, maar meest gangbaar is ze te zaaien en dat gaat vrij goed....na ca. 4 jaar ongeveer eerste oogst dan.

 

Ik heb van appelbes een rasplant die nog nauwelijks droeg, maar een aantal gezaaide en gekochte als bosgoed zonder naam hebben wel al redelijk gedragen. Bij bosgoed moet je dan denken aan de bosrand en dan toch aan de zuid of westkant, want ze staan toch wel graag een deel van de dag in de zon. Ze smaken wat droog in de mond, geen uitgesproken smaak maar met een redelijk aroma en zonder vervelende harde pitjes of zo. Voor jam zijn ze prima. Voor zo te eten "gaat wel"...niet vies en ook niet heerlijk. Met beperkte ruimte zijn er betere keuzes wellicht voor opbrengst in je tuin. Ik heb ruimte voldoende tussen fruitbomen en daar ben ik er blij mee, ook al omdat vogels (fazanten roven in de bostuin de aalbessen en kruisbessen tot nu toe allemaal) deze met rust laten blijkbaar...ik denk omdat ze deels wat hoger hangen.

[Brabantse Tuinprins]

Benaamde soorten zullen toch gestekt moeten worden anders mogen ze de cultivarnaam niet dragen.

 

Mijn inschatting is dat de meeste mensen de bessen de Aronia niet te genieten vinden. Er zit wel wat onderling verschil tussen de cultivars: 'Hugin' zou wat minder wrang smaken omdat het gehalte 'adstringerende stoffen' wat lager is dan bij 'Viking' of 'Nero'.

[arjanmek]

Weknow, Jer zult wel de melanocarpa bedoelen? die draagt hier oog prima.

 

Maar de hybriderassen als Aron en Viking dragen wel meer en grotere bessen Nero en Hugin, blijven wat achter en de hugin is heeft een grotere sierwaarde en idd minder wrang. de Hugin bloeit ook een stukje later

 

Hier worden de vruchten wel zeer gewaardeerd in jam en sap. Ook drogen gaat vrij makkelijk en dan is het wrange er ook af.

 

We hebben een stuk of 6 rassen staan en we gaan er nog een vracht bij planten in het voedselbos. Al oogsten we niet alles, de vogels zijn er ook gek op. En ook de bloei vinden we niet te versmaden

 

.

[appelvrouw]

Foto van de Aroniabessen vandaag:

 

[fre3ke]

Ik heb twee aroniastruiken van een goede kweker, en een hele rits van een onbekende bron, allemaal Viking, maar die van de kweker heeft veel betere bessen. Ze smaken gewoon beter. Het zijn ook minder bessen zodat de takken niet zo doorbuigen. Ik wil volgend jaar toch proberen een stek te maken van die goede struiken. 

 

Het zijn prima bessen voor sap. Ik heb er vorig jaar ook een wijn van gemaakt, maar die heb ik nog niet geproefd. Het wrange komt van tannine, en tannine vermindert door bevriezen en door bewaren. 

 

Ik gebruik ze als lage, multifunctionele haag bij een plantafstand van 50 cm. Het zijn probleemloze planten. Geen ziektes, niet echt snoeien, hoge opbrengst. Daar waardeer ik ze om. Hoewel ze bloemen hebben en herfstkleur, vind ik ze niet echt mooi. 

[weknow]

Wordt intussen wel als invasief beschouwd......vanwege makkelijk uitzaaien (o.a. vogels) en daardoor snelle verspreiding in de natuur. Pas dus goed op waar je ze zet! 

 

Ik heb een 7 a 8 struiken her en der staan. Veel opbrengst na een paar jaar. Maar smaak en gebruikswaarde vind ik niet heel erg de moeite waard (op dezelfde plekken is veel mogelijk dat veel meer en lekkerder opbrengst kan geven). Met echte oogst en verwerking ben ik gestopt. Het enige gebruik dat het bij mij nog heeft is dat ik een klein zakje besjes invries en soms wat besjes eruit neem om mee te gebruiken in jam of een gerecht. Het is een zeer sterke rode kleurstof. De besjes hebben zo weinig eigen smaak dat ze geen smaakverschuiving geven dan. 

[fre3ke]

Bij mij gaat het grootste deel er  uit. Ik heb wel een verwerking gevonden waarmee je een acceptabel sap/siroop krijgt, het lijkt op grenadine. Maar de takken hangen zo zwaar door met bessen, dat ze over de erfgrens hangen, ondanks wintersnoei aan die zijde.

 

En dat overhangen mag niet, dus mijn buurvrouw zette er vlak voor de rijping de snoeischaar in. Blij dat ze zich kon ergeren, en het gevoel kon hebben iets nuttigs te doen.

 

Dat soort gedoe wil ik niet, dus jammer voor bijen en merels, maar de struiken gaan. Ik hoop dat ik ze aan iemand kan geven, ze zijn al mooi groot. En die rare snoeibeurt zie je volgend jaar niet meer.