Handleiding: Zoete Aardappel / Bataat

[permanatuurtuin]

Ik vond mijn productie ook tegenvallen. In totaal was het redelijk, maar dat kwam omdat ik uiteindelijk nog redelijk wat planten had staan. Ik heb ze te weinig water gegeven en door de concurrentie met de tomaten in de tunnel zijn ze te laat goed gaan groeien. Volgend jaar laat ik daarnaast in de plantenbakken zelf toch alleen maar zoete aardappels staan, want ze kunnen ook niet echt goed tegen concurrentie. Ik heb zoveel mogelijk stekken genomen en veel stekken lijken ook aangegaan te zijn. Ik probeer ze in een koude kamer bij het raam over te houden (5-10graden). Is dit warm genoeg?

 

De zoete aardappels waren wel heerlijk, dus volgend jaar willen we zeker weer zoete aardappels telen. We gaan ze nu niet in de tunnel telen, want ze deden het hierdoor niet beter. We telen ze wel weer in bakken, omdat we geen mee-eters willen (woelmuizen). Misschien graven we ze ook 2 weken later op, want er waren nog altijd zoete aardappels aan het vormen.

 

Ik denk wel dat ik wat meer löss door het aarde mengsel heen meng, zodat water beter vastgehouden wordt. De grond is dan ook wat voedzamer.

[Waaslander]

http://weekend.knack.be/lifestyle/culinair/eerste-zoete-aardappelen-van-belgische-bodem-in-de-winkelrekken/article-normal-933301.html

op mijn boodschappenlijstje gezet . Om te proeven en volgend jaar enkele planten van te zetten .

[permanatuurtuin]

Ik heb van meerdere rassen stekken gemaakt. De rassen staan binnenshuis in een koude kamer (rond 5 graden). Dit blijkt toch te koud te zijn voor de zoete aardappels. Ik merk dat de stekken ook niet aangaan bij deze temperatuur. Ik heb dus een paar rassen naar de huiskamer verplaatst. De rest zal waarschijnlijk de winter niet overleven. Ik hou dan nog genoeg planten over voor een goede opbrengst. Misschien dat ik van de stekken in het voorjaar meer stekken maak, zodat de totale productie toch nog verder omhoog kan.

[Frans]

Ik ben ook aan het experimenteren met het overwinteren van stekken van zoete aardappels. Na op water geworteld te zijn heb ik ze ongeveer een maand geleden uitgeplant en op een lichte plaats gezet. Ze staan momenteel bij een temperatuur van ongeveer 13°C waarbij één pot met 3 planten wat zon krijgt en de ander (ook 3 planten) niet. In het begin zat in alle planten wat groei maar de onderste bladeren begonnen op een gegeven moment te vergelen. De planten blijven in leven , het groeipunt 'doet nog wel iets' , maar daar is alles mee gezegd.

 

Naar het zich laat aanzien blijven vreemd genoeg een aantal stekken die in water bleven staan , en inmiddels zeer goed zijn geworteld , in een veel betere conditie maar ik heb mijn twijfels of ze op deze manier tot het voorjaar te bewaren zijn.

 

Het is veel makkelijker om een paar zelfgeteelde zoete aardappels tot het voorjaar te bewaren en die dan te laten dienen als stekkenproducent. Van de beide rassen die ik dit jaar heb geteeld hou ik een paar knollen aan voor dat doel. Dat kost nauwelijks moeite en het scheelt een hoop gesukkel.

[Jorieke123]

In de vensterbank, de knol waar ik dit jaar al heel wat stekken vanaf had gehaald die oogst hebben gegeven.

 

[Luig81]

Ben ook alweer bezig

Had een paar bataatjes die toch te klein waren om te eten (formaat slaboon)

Die opgepot

Zijn al aardig op weg

[Waaslander]

In de vensterbank, de knol waar ik dit jaar al heel wat stekken vanaf had gehaald die oogst hebben gegeven.

begrijp ik het goed dat je vorig voorjaar van deze knol al scheuten heb genomen en nu nog of terug?

Vermoed als je telkens de scheuten oogst dat de knol het geen jaar volhouden.

Scheuten oogsten van een knol en daarna deze knol terug in rust brengen en daarna terug aan de groei brengen om nieuwe scheuten te oogsten lijkt me ook opmerkelijk.

[Jorieke123]

Ik heb er in het voorjaar meerdere plantjes van gestekt, en daarna ook nog de hele knol met nog wat uitlopers en al in de grond gepoot. En tijdens het oogsten dit najaar kwam die knol er intact uit, met nog weer meerdere nieuwe scheuten. En die staat nu in de vensterbank in potgrond.

[permanatuurtuin]

Ik had helaas een boel van mijn stekken in een koude serre staan en die waren helaas niet meer te redden. Ik heb nu de stekken die nog goed waren in de huiskamer staan en hiervan zal ik wel wat stekken overhouden, maar niet zoveel als ik gehoopt had (ik hoop nog op 20 planten). Ik zal sommige rassen misschien opnieuw aanschaffen, maar anderzijds wil ik sommige rassen niet meer opnieuw proberen (bv. purple). De stekken die ik eerder gemaakt had van planten die ik geoogst had (oktober) en nog even in de (warme) koude kas heb laten aangaan zijn beter aangegaan en deze stekken zien er een stuk beter uit. Sommige stekken hebben nog geen goede bladeren gevormd, omdat de knoppen in de koude serre doodgegaan zijn, maar ze takjes zijn nog mooi groen, dus ik hoop dat ze nieuwe knoppen vormen. Gelukkig worden de dagen weer langer, want ik heb vooral licht nodig en december was met alle regen enorm donker. Ik hoop dat januari wat lichter wordt.

[Waaslander]

De 2 aardappelen die in een glas water stonden en aan het beginnen kiemen zijn gisteren in de grond geplaatst vertikaal . Omdat bij de aardappel die nog minst aan het schieten is 2 scheuten zijn juist de hoogte van de rand van het glas . En omdat de aardappelen los stonden (zonder prikkers) vreesde ik dat door de rand de scheuten zouden beschadigd kunnen worden .

 

Ook omdat ik hier al gelezen had dat de aardappelen het bij sommige beter deden in aarde als in water. De aardappel die het grootst staan heeft een 8 tal scheuten om deze allen groot te laten worden lijkt het misschien aangeraden dat de aardappel ook voedsel uit de grond kan halen dan enkel uit de knol . Dit in een P9 pot elk in schaaltje met een 2 tal cm water om de schok van in het water naar grond geleidelijker te maken .

[Jorieke123]

Mijn plantje was alweer flink, dus ik heb de top er uit geknipt en die op water gezet. Met een weekje zaten er al mooie wortels aan.

 

 

De rest gaat nu zijscheutjes maken, er komen nog niet echt nieuwe scheuten uit de aardappel zelf.

 

[Frans]

Ik ga mijn kweek 2018 binnenkort ook eens opstarten maar als ik zie dat ik vorig jaar pas op 12 maart begonnen ben dan is er nog geen haast bij. Deze keer ga ik als moederknollen een paar vorig jaar zelfgeteelde paarse en oranje zoete aardappels gebruiken.

 

De paarse zet ik dit jaar alleen nog maar in kuipen omdat de knollen vorig jaar nogal diep in de grond tot ontwikkeling kwamen en daardoor lastig oogstbaar waren zonder ze te beschadigen. De oranje knollen groeiden ondiep en zijn dit jaar bestemd voor de vollegrondteelt. Verder ga ik nog een derde ras zetten (naam niet bekend). De voor dat doel gekochte moederknollen zijn als consumptieknollen geteeld in Nederland en moeten dus sowieso geschikt zijn voor ons klimaat.

 

Nog even iets over houdbaarheid en smaak , met- en zonder warmtebehandeling , van de vorig jaar geteelde zoete aardappels. De knollen die nog over zijn van de oogst , dat is alweer ruim 4 maanden geleden , zijn nog steeds in een uitstekende conditie. Of ze nu wel of niet een warmtebehandeling kregen , ze zijn nog hard en er is geen enkele uitval geweest door wat voor reden dan ook. Verder heeft slechts een enkele knol momenteel een begin van een paar minieme uitlopertjes (wat snel zal veranderen verwacht ik als een knol als stekkenproducent in vochtige aarde wordt gelegd).

 

De als laatste (uit een kuip in de kas) geoogste zoete aardappels hebben geen warmtebehandeling gehad en kunnen nu mooi vergeleken worden met de knollen die dat wel kregen. Bij de zoete aardappels zonder warmtebehandeling is de structuur onder de schil iets 'sponsachtig' geworden wat je vooral bij het schillen merkt. Ook is de smaak iets minder (vooral wat minder zoet) vergeleken met de knollen die wel een behandeling hebben gehad . Er is dus verschil, maar voor de hobbyteler , voor wie het wat lastiger kan zijn een warmtebehandeling uit te voeren, lijkt een warmtebehandeling in ieder geval niet noodzakelijk te zijn.

[permanatuurtuin]

Het lijkt erop dat een aantal stekken van vorig jaar het gaan redden, maar ik ben er niet tevreden over. Ze zijn nogal zwak en wachten op meer licht en warmte. Verder heb ik twee zoete aardappels van de supermarkt (waren kleine / biologische) in een glas met water gedaan en beide beginnen scheuten te produceren. Volgend jaar ga ik ook gewoon wat zoete aardappels bewaren, om in het voorjaar uit te laten lopen (scheelt een hoop werk en stress).

 

Ik wil dit jaar toch veel planten zetten en daarom heb ik heel wat stekken besteld (de winst zal dus wel tegenvallen / zoete aardappels zijn niet echt duur en de stekken wel). Ik vond de zoete aardappels van eigen teelt wel lekkerder en we waren blij dat we een heel ander product hadden. We gaan ze weer in cementbakken telen, maar dit keer wel buiten, omdat ze dan meer ruimte krijgen en de productie hopelijk groter is.

 

3.81.204. Ipomoea batatas (Zoete aardappel) kruid (12 rassen) (plusminus 42 planten / komen de stekken van de zoete aardappels in het water nog bij / lijken een stuk of vijf minimaal te worden)

644. Bonita kruid 3st

Witte knollen met wat drogere structuur. Komt het dichtst bij gewone aardappels in de buurt. Goede opbrengst, ook in buitenteelten. Aantrekkelijk wegens de vaste structuur in tegenstelling tot de meeste zoete aardappels. Knollen van 500-600 g.

 

645. Burgundy kruid 3st

Variëteit met de mooiste sortering van knollen! Knollen zitten wat verder van de plant vandaan. Opvallend fel-oranje knolvlees met goede smaak en vrij stevige structuur. Bijna uitsluitend knollen van 250-500 g en weinig zware knollen. Niet geschikt voor buitenteelt.

 

646. Evangelina kruid 5st

Evangelina bildet leicht rotschalige, längliche Süßkartoffeln. Die Haut verblasst zu rosa bei Lagerung. Eine Knolle wiegt durchschnittlich 300g.

Das Fleisch ist tief orangefarben, der Beta-Carotin-Gehalt ist im Vergleich zu Beauregard um 40% höher. Der Geschmack ist süßer als bei anderen Sorten. Bei Kostproben wurde Evangelina als beste Sorte eingestuft, wenn auch der Ertrag niedriger (z.B. im Vergleich mit unserer anderen orangefarbene Süßkartoffel Beauregard) ist.

Um Süßkartoffeln zu verarbeiten gibt es viele Ideen, die schnelle und ausgefallenste ist Süßkartoffeltoast. Dafür etwa 1cm dicke Scheiben schneiden und in den normalen Toaster schieben. Wer keinen hat, kann die Scheiben auch im Backofen backen.

Standort: Sonne, Halbschatten

Lebensform: mehrjährig

Wuchshöhe: 30cm

 

647. Garnet kruid 4st

Enkel geschikt voor teelt onder glas/plastic. Geeft langwerpige knollen die dicht bij de basis van de plant groeien. Oranje knollen met oranje vruchtvlees. Zeer goed van smaak maar iets gevoeliger voor schurftige plekken op de schil. Hoge opbrengst van gemiddeld 2,5 kg per plant. Veel knollen van 0,5 tot 1 kg.

Oranje knollen met oranje knolvlees. Geeft langwerpige knollen die dicht bij de basis van de plant groeien uit de eerste worteltjes. Hoge opbrengst van gemiddeld ongeveer 2,5 kg per plant. Zeer goed van smaak. Iets gevoelig voor schurftige plekken op de schil. Vooral bij deze soort van belang om jonge stekken uit te planten die nog niet teveel wortel hebben gemaakt in de pot, zodat mooie rechte knollen kunnen gevormd worden. Veel knollen van 0,5 tot 1 kg. Favoriete soort.

 

648. Tainung 65 kruid 9st

De bekendste variëteit voor de buitenteelt. Sterke groeier met lange uitlopers. De knollen hebben een geaderde, rood paarse schil en crèmekleurig vruchtvlees. De gemiddelde opbrengst van de T65 is 3 kg per plant met opvallend forse (>1 kg) knollen.

Uitplanten kan als de laatste kans op nachtvorst is verdwenen (half mei). Geef ze een zonnig plekje in de moestuin of (bij warmte minnende varianten) in de serre. Een plantafstand van 40 cm is voldoende. Telen op verhoogde bedden is niet noodzakelijk maar zorgt wel voor een hogere opbrengst. Een goed opgewarmde grond is bevorderlijk voor een vluggere groei na het uitplanten.

Vanaf eind september duikt er jaarlijks een dilemma op in verband met het beste oogsttijdstip: oogst je te vroeg, dan zijn de knollen misschien nog wat klein; oogst je te laat, dan kregen de knollen wellicht te lage temperaturen te verwerken en bewaren ze slecht. Zelf oogsten we meestal rond half oktober, afhankelijk van de variëteit. Je kunt eens voorzichtig in de grond wroeten om te zien hoe groot de knollen al zijn. Weersvoorspellingen, muizenvraat en andere omstandigheden zijn soms ook een stimulans om al dan niet te oogsten.

‘Taining 65' heeft grote groeikracht en geeft in ons klimaat ook buiten knollen met een lichtroze huid en romig, lichtgeel knolvlees.

 

649. Witte van ecohoeve kruid 5st (redelijke opbrengst)

Witschillige knollen met creme knolvlees. Mutant van T65 uit 2013. Uitermate geschikt voor onbeschutte buitenteelt. Hoge opbrengst.

 

650. 'Speckled Purple' kruid 2st

Bataat met donkerrode schil en paars knolvlees. Ook redelijke opbrengst in onbeschutte buitenteelt. Handzaam formaat knollen.

 

651. 'Erato White' kruid 2st

Productieve soort met forse knollen en een hoge opbrengst. Knollen worden ook wat verder van de plant gevormd. Roze schil en cremekleurig knolvlees. Korte groeiduur en dus zeker ook geschikt voor onbeschutte buitenteelt. Zeer hoge opbrengst bij teelt onder glas/plastic. Aanrader!

 

652. 'Molokai' kruid 2st

Productieve donkerpaarse bataat met langwerpige knollen. De dunne knollen kunnen een lengte van 0,5 m bereiken. Heeft een vrij lang groeiseizoen nodig maar kan ook buiten een zeer hoge opbrengst opleveren. Kan opvallend goed tegen koude. Bijzonder donkerpaars knolvlees dat stevig is van structuur. Sterke groeier met licht behaarde bladeren en stengels. Voorheen in de collectie als 'purple 1'.

 

653. 'Jewel' kruid 2st

Nieuw in de collectie. Gewas met fijne, dunne stengels, dat gemakkelijk in bloei komt. Op basis van de groei in 2017 een veelbelovende soort met potentie voor de teelt buiten. Mooie oranje knollen van handzaam formaat. Lijkt een beetje gevoelig te zijn voor barsten. Geel-oranje vlezig en bijzonder smeuïg van structuur na bereiding.

 

654. 'Orleans' kruid 3st

Zeer productieve soort met hoge opbrengt. Gewas lijkt zeer sterk op Beauregard. Zeer geschikt voor teelt buiten wegens kort groeiseizoen. Knol oranjevlezig met lichte kastanjesmaak. Zeer grote knollen tot 2 kg, zeker bij teelt onder glas. Gemiddelde opbrengst van meer dan 2 kg/plant. Aanrader voor buitenteelt.

 

655. 'PurpleTwo' kruid 2st

Paarse zoete aardappel verkregen in Polen. Geaderde rood-paarse schil. Fors gewas met zeer grote bladeren. Komt gemakkelijk in bloei. Zeer hoge opbrengst tot ruim 50 ton/ha. Geschikt voor buitenteelt maar kan gevoelig zijn voor barsten en knolrot bij natte onstandigheden, daarom beschutte teelt toch meer aangewezen.

[Frans]

Het begin is er weer. De knollen, afkomstig uit eigen teelt van vorig jaar, zijn op 1 maart in aarde gelegd. Dat is 12 dagen eerder dan vorig jaar. Veel eerder moet je met deze manier van stekken telen ook niet zijn denk ik.

 

[jootje]

Leuk...die zoete pipers. Maar soms snap ik ze niet.

 

Ik heb drie aardappls op water staan. De twee op de foto daarvan is links een roze, veel wortels.....daar komt nu een stek aan. De rechter is een oranje, met heel veel wortels, maar geen stekken.

De foto met de ene pieper ( oranje) heeft echt geen wortels, maqr er zitten vier beginnende stekjes op. Maar.....di groeien ognlijk niet meer. De ene stek op de roze pieper was veel later, en di is nu al groter.

Ik zit er nuver te denken om de ene zonder wortels, maar met stekken in de aarde te leggen? . En dan hopen dat het wat word?

En de pieper met veel wortels en nul stekken?

Ik weet het niet meer hoor.

Vind ze wel erg leuk. Vorig seizoen alleen wat kleintjes geoogst, maar wel twee keer van gegeten, lekker hoor! Ik wil er nu egenlijk iets meer kunnen oogsten, maar op deze manier schiet het niet op volgens mij....

[Frans]

Ze hebben er zin in. Het bosje scheuten links zal binnen enkele dagen van de knol losgemaakt moeten worden om ze als zelfstandige plantjes op te potten.

[jootje]

Ziet er verdraaid goed uit!

[angela]

Ik was vergeten die van mij te stekken voordat het koud werd. Dus toen ik er aan dacht was er eigenlijk al niets van de plant over.

Ik heb de bruine slierten die er nog lagen en wat wortelstukjes die nog in de grond zaten toch maar in een emmer gegooid die binnen stond er zat wat potgrond in voor te planten.

Totaal vergeten natuurlijk.

Maar er komen op 3 punten bladeren te voorschijn.

Ding heeft geen water of zo gehad zat gewoon in een afgesloten emmer.

[Frans]

Vandaag stekken oogsten.

 

[appelvrouw]

Je breekt/snijdt of trekt ze eraf?

[Frans]

Ik breek ze voorzichtig aan de knol af Jet. Een gedeelte van de stekken is dan al geworteld en groeit na oppotten gemakkelijk door. De nog niet gewortelde stekken krijgen na oppotten een pastic zakje over hun kop zodat ze niet teveel vocht verdampen en makkelijker aanslaan. Niet gewortelde stekken eerst nog een tijdje in lauw water zetten om te laten wortelen kan ook.

 

Het bakje staat op het modem naast een radiator. De grondtemperatuur controleer ik weleens met zo'n insteekthermometer en die zit dan meestal rond de 25 graden. 's Avonds gaat de kap er overheen om het ook 's nachts warm genoeg te houden. Onder deze omstandigheden groeien de stekken snel en worden de knollen na het wegnemen van 'oogstbare' stekken aangezet om snel weer nieuwe scheuten te maken.

[appelvrouw]

Ok, dank je wel Frans, en warmtematje aan dus

[Frans]

Vandaag is het warm weer met sluierbewolking en nauwelijks wind dus prima omstandigheden om de plantjes alvast wat te laten wennen aan de 'buitenwereld'.

 

Het gaat goed met de aanmaak van de benodigde planten. De knollen zijn al een paar keer leeggeplukt maar presteren het nog steeds om daarna weer mooi uit te lopen. Vanavond wordt de volgende serie stekken van de knollen losgemaakt en opgepot.

 

[Spitskool]

Mijn zoete aardappels beginnen inmiddels ook mooi uit te lopen. Ik houd ze alleen echt binnen tot half mei en begin pas eind april bij mooie dagen met afharden. @Frans doe jij dat bewust eerder? Of heb je een kas waar je ze straks wat eerder uitplant?

[Frans]

Echt afharden kun je dit nog niet noemen maar het heeft wel een goede invloed op de ontwikkeling van de planten als ze af en toe eens buiten kunnen staan.

 

De allervroegste planten worden in de kas in kuipen gezet. De rest is bestemd voor de vollegrond.